Ξυπνητήρι: Γιατί ξυπνάτε ακριβώς πριν χτυπήσει;

Όταν τα μάτια σας ανοίγουν σταθερά λίγα λεπτά πριν χτυπήσει το ξυπνητήρι σας, πιθανότατα κάνετε μία από τις εξής δύο σκέψεις. Είτε: «έχασα πάλι την τελευταία δόση ύπνου» είτε «είμαι κάποιο είδος μέντιουμ;».

Μερικές φορές μπορεί να είναι ενοχλητικό ξυπνάτε πριν από την προκαθορισμένη ώρα. Όμως είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό.

Ειδικά αν έχετε την τάση να είστε συνεπείς ως προς το πότε πέφτετε για ύπνο τη νύχτα και πότε ξυπνάτε το πρωί, λέει η Sudha Tallavajhula, MD, αναπληρωτής καθηγητής νευρολογίας στο UTHealth Houston και ιατρικός διευθυντής του Κέντρου Νευρολογικής Ιατρικής Ύπνου του TIRR Memorial Hermann.

Στην πραγματικότητα, είναι ένα σημάδι ότι κοιμάστε σωστά. «Έχουμε εκπαιδεύσει το σώμα μας να κοιμάται και να ξυπνάει σε μια συγκεκριμένη ώρα, ακόμη και χωρίς να χρειάζεται το ξυπνητήρι», εξηγεί η Dr. Tallavajhula.

Ο ρόλος του κιρκάδιου ρυθμού σας

Ο κυρκάδιος ρυθμός είναι ουσιαστικά το φυσικό εσωτερικό ρολόι του σώματός σας που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου-αφύπνισης. Ανταποκρίνεται κυρίως στις αλλαγές του φωτός, οι οποίες υπαγορεύουν την παραγωγή της ορμόνης μελατονίνης που προάγει τον ύπνο, σύμφωνα με την Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής.

Καθώς σκοτεινιάζει το βράδυ, ο εγκέφαλός σας δίνει σήμα στο σώμα να παράγει μελατονίνη, ώστε να αρχίσετε να νυστάζετε. Όταν βλέπετε φως το πρωί, η παραγωγή μελατονίνης απενεργοποιείται και είστε σε περισσότερη εγρήγορση.

Το να έχετε μια καθορισμένη ώρα ύπνου και μια καθορισμένη ώρα αφύπνισης (ή αλλιώς, την ώρα που χτυπάει το ξυπνητήρι σας) μπορεί να κάνει αυτόν τον ρυθμό ακόμη πιο ακριβή. Σε σημείο που το σώμα σας να ξέρει σχεδόν ακριβώς πότε να ξεκινήσει την ημέρα, επισημαίνει η Dr. Tallavajhula.

«Στην πραγματικότητα έχετε εκπαιδεύσει το σώμα σας να το κάνει αυτό. Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε. Για την ακρίβεια, δεν μπορείτε να κάνετε και πολλά πράγματα γι’ αυτό», υπογραμμίζει. Άλλωστε, δεν είναι πιο ωραίο να ξυπνάτε με φυσικό τρόπο, αντί να σας ξυπνάει ένας δυνατός θόρυβος;

«Εάν κοιμάστε τις συνιστώμενες επτά έως οκτώ ώρες τη νύχτα και αισθάνεστε ξεκούραστοι όταν ξυπνάτε – ακόμη και αν ξυπνάτε πριν από το ξυπνητήρι – δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας», επισημαίνει. Το σώμα σας έχει μπει σε ένα πρόγραμμα που λειτουργεί για αυτό.

Έχετε επίσης υπόψη σας ότι είναι φυσιολογικό να ξυπνάτε για λίγο τις πρώτες πρωινές ώρες. Οι πρώτες δύο με τρεις ώρες ύπνου τείνουν να είναι οι βαθύτερες. Μετά από αυτό, οι αφυπνίσεις είναι συνηθισμένες. Αλλά θα πρέπει να είστε σε θέση να ξανακοιμηθείτε γρήγορα.