Τα βιολογικά φρούτα και λαχανικά εγγυώνται πολλά περισσότερα οφέλη για την υγεία μας. Όμως, ο bio παροξυσμός μπορεί να περιμένει, αν πρόκειται να μιλήσουμε για συγκεκριμένες επιλογές ζαρζαβατικών και φρούτων.
Είναι, άλλωστε, και πιο οικονομική επιλογή-δεδομένης της τήρησης του κανόνα 5 φρούτων και λαχανικών ημερησίως, το κόστος δεν είναι ένας αμελητέος παράγοντας.
Σε γενικές γραμμές, τα λαχανικά είναι πιο «ασφαλή» από τα φρούτα, άρα μπορούμε να επιλέγουμε από βιολογικά καταστήματα τα φρούτα μας, ενώ τα λαχανικά μας κάλλιστα να συνεχίσουμε να τα προμηθευόμαστε από την λαϊκή. Δεν πρέπει φυσικά να ξεχνάμε το επιμελές πλύσιμο πριν την κατανάλωσή τους!
Άλλωστε, σύμφωνα με μια έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια των Τροφίμων του 2018 (EFSA), το ήμισυ των μη βιολογικών προϊόντων δεν περιέχει υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Μόνο το 4,8% υπερβαίνει το ισχύον όριο υγείας (MRL, το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό όριο).
Τα φυτοφάρμακα των βιολογικών
Στην έκθεση του 2018, η EFSA εντόπισε ένα 13,8% καταλοίπων από φάρμακα σε βιολογικά γεωργικά προϊόντα, εκ των οποίων το 1,4% υπερβαίνει το ρυθμιστικό όριο. Μεταξύ αυτών, ο χαλκός, που χρησιμοποιείται από βιολογικούς παραγωγούς κρασιού, αχλαδιών, μήλων ή πατατών, ο οποίος είχε κακή πρέσα. «(Δεν) αναγνωρίζεται ως καρκινογόνο, αλλά αυτό το βαρύ μέταλλο, η τοξικότητα του οποίου είναι γνωστή, συσσωρεύεται στο έδαφος, το οποίο προκαλεί μεγάλη ανησυχία για την ανθρώπινη υγεία και την προστασία του περιβάλλοντος στην Ευρώπη», δήλωσε τον περασμένο Μάρτιο ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την Υγεία του 2019 στο Twitter.
Μερικά λαχανικά που δεν χρειάζεται να αγοράζουμε σε διπλή τιμή από bio shops προστατεύονται περισσότερο από το έδαφος και είναι λιγότερο εκτεθειμένα σε ασθένειες.
«Το σπαράγγι, το οποίο αντιπροσωπεύει 3,9% κίνδυνο μόλυνσης από υπολείμματα φυτοφαρμάκων σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της DGCCRF, μεγαλώνει υπόγεια την άνοιξη όταν η πίεση από παθογόνα δεν είναι ακόμη ισχυρή και συνεπώς απαιτεί λιγότερα φυτοφάρμακα», αναφέρει ο ερευνητής. Το ίδιο ισχύει και για τη γλυκοπατάτα, της οποίας το άμυλο «είναι πολύ πιο ανθεκτικό στα παράσιτα από την πατάτα», σε σχέση με άλλες οικογένεις λαχανικών.
Σπαράγγια και πατατούλες από τον μανάβη μας δίχως δεύτερες σκέψεις, λοιπόν!
Ο φλοιός του λαχανικού είναι επίσης σημαντική παράμετρος. «Το λάχανο, τα μπιζέλια ή τα κρεμμύδια προστατεύονται από πολλαπλά ή παχιά στρώματα. Το καλαμπόκι προστατεύεται από έναν πυκνότερο φλοιό, ενώ η μελιτζάνα από φλοιό γυαλιστερό και λαμπερό … Αυτό καθιστά δυνατή την επίτευξη του μέγιστου εμποδίου στα φυτοφάρμακα, υπό την προϋπόθεση ότι ο εν λόγω φλοιός του λαχανικού δεν είναι τρυπημένος ή γδαρμένο », αποχρώσεις Philippe Pouillart.
Η ίδια λογική ισχύει για τα φρούτα: αβοκάντο, ακτινίδια, μάνγκο, ανανάς είναι μια χαρά προστατευμένα, κατά ένα μεγάλο ποσοστό. Το λάχανο, τα μπιζέλια ή τα κρεμμύδια προστατεύονται από πολλαπλά ή παχιά στρώματα, οπότε είναι και αυτά εντάξει να τα αγοράζουμε από λαϊκή, σούπερ μάρκετ ή μανάβη.
Ακολουθώντας αυτόν τον συλλογισμό, προτιμούμε από βιολογικά καταστήματα τα φρούτα και τα λαχανικά που έχουν πιο πορρώδη φλοιό, άρα είναι και πιο εκτεθειμένα σε φυτοϋγειονομικές θεραπείες. Στην κορυφή της λίστας είναι τα αρωματικά βότανα, σέλινο, μαϊντανός, μαρούλι, πράσινα φασόλια, πράσα.
Στο τμήμα φρούτων, σταφύλια εσπεριδοειδή, νεκταρίνια, κεράσια και φράουλες είναι καλό να τα προτιμάμε στην bio εκδοχή τους.
Ας μην είμαστε υπερβολικοί με τις συνέπειες των φυτοφαρμάκων
Διατρέχουμε κινδύνους εκθέτοντας τους εαυτούς μας σε αυτά τα υπολείμματα φυτοφαρμάκων, μιας που ορισμένες οικογένειες ταξινομούνται ως καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες ή τοξικές για την αναπαραγωγή;
Όχι, απαντά ο Εθνικός Οργανισμός για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ANSES). «Αυτά τα ρυθμιστικά όρια καθορίζονται μετά από αξιολόγηση των κινδύνων και των χρόνιων κινδύνων και εφαρμόζεται ένα μεγάλο περιθώριο ασφαλείας κατά τον καθορισμό τους», διαβεβαίωσε ο Γενικός Διευθυντής της ANSES Roger Genet σε δελτίο τύπου το 2018.
Έτσι, η παρουσία ίχνη φυτοφαρμάκων στα τρόφιμα σε επίπεδα μικρότερα ή ίσα με το ΑΟΚ, ή ακόμη και εφάπαξ υπέρβαση, δεν παρουσιάζει κίνδυνο για την υγεία του καταναλωτή. »
Από την άλλη πλευρά, επιστήμονες και σύλλογοι όπως το Générations Futures προειδοποιούν για πιθανή «επίδραση κοκτέιλ» αυτών των χαμηλών δόσεων, που δεν λαμβάνονται υπόψη από την ισχύουσα νομοθεσία.