Ο βασικός μεταβολικός ρυθμός, είναι το σύνολο της ενέργειας-θερμίδες που χρειαζόμαστε σε κατάσταση ηρεμίας για ένα 24ωρο ώστε να εκτελέσουμε βασικές λειτουργίες όπως αναπνοή, χτύπος της καρδιάς, κυκλοφορία του αίματος, διάφορες κυτταρικές λειτουργίες, τη διατήρηση θερμοκρασίας σώματος, ορμονολογικές ρυθμίσεις.
Συμπεριλαμβανομένου της ηλικίας, ύψος, βάρος και φυσική δραστηριότητα προκύπτει η εκτιμώμενη ενεργειακή κατανάλωση δηλαδή ο αριθμός των θερμίδων που χρειάζεται το σώμα μας ημερησίως με βάση τους πιο πάνω παράγοντες.
Ο Βασικός Μεταβολισμός διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και επηρεάζεται από την ηλικία, ορμόνες, φυσική δραστηριότητα, θερμοκρασία περιβάλλοντος, κληρονομικότητα, επιφάνεια σώματος και μυϊκή μάζα.
Πιο κάτω αναφέρονται παράγοντες που επηρεάζουν αρνητικά το βασικό μεταβολισμό:
1) Επανειλημμένες αυστηρές εξαντλητικές δίαιτες, κυρίως επειδή έχει μειωθεί απότομα σημαντικός όγκος μυϊκού ιστού
2) Παράληψη γευμάτων, έχει σαν αποτέλεσμα την εξάντληση των αποθεμάτων ενέργειας του οργανισμού, με άμεση συνέπεια την επιβράδυνση της λειτουργίας των κυττάρων και του μεταβολισμού
3) Αποκλεισμός μεγάλων ομάδων τροφίμων από το καθημερινό διαιτολόγιο, για άμεσα αποτελέσματα, όπως δημητριακά και αμυλώδη τρόφιμα π.χ ρύζι, μακαρόνια, ψωμί
4) Υπερβολική κατανάλωση αλατιού. Η μεγάλη κατανάλωση αλατιού αυξάνει την συγκέντρωση των κορτικοειδών στον λιπώδη ιστό με αποτέλεσμα αυτά με την σειρά τους να ενισχύουν την αύξηση και ανάπτυξη των λιποκυττάρων
5) Δυσλειτουργία του Θυρεοειδή αδένα, όπως Υποθυρεοειδισμός
6) Ορμονικές Διαταραχές, όπως Ινσουλινοαντίσταση, αυξημένη προλακτίνη, κορτιζόνη, κορτινόλη κ.α
7) Αϋπνία, που συνοδεύεται από ορμονικές αλλαγές που επιδρούν τόσο στην αύξηση της όρεξης όσο και στην αυξημένη αποθήκευση λίπους στο σώμα. Συγκεκριμένα, σε περιπτώσεις αϋπνίας αυξάνεται στο αίμα η γκρελίνη που είναι η ορμόνη της όρεξης και μειώνονται τα επίπεδα λεπτίνης της ορμόνης που αναλαμβάνει τη καταστολή της όρεξης
8) Φαρμακευτική αγωγή που προκαλεί αύξηση βάρους (π.χ. κορτικοστεροειδή, αντικαταθλιπτικά, αγχολυτικά φάρμακα κ.α).
Τι μπορούμε να κάνουμε λοιπόν για να ενεργοποιήσουμε τον μεταβολισμό μας;
1) Άσκηση. Αυξήστε την φυσική σας δραστηριότητα είτε κάνοντας αερόβια ή αναερόβια άσκηση. Αερόβια άσκηση όπως το τρέξιμο, ποδηλασία, γρήγορο περπάτημα για τουλάχιστον 40 λεπτά ενεργοποιεί τον μεταβολισμό. Η αναερόβια άσκηση βελτιώνει την δύναμη και χτίζει μυϊκή μάζα. Ασκήσεις ενδυναμώσεις 20 λεπτών μπορούν να αυξήσουν τον βασικό μεταβολισμό ακόμα και αρκετές ώρες μετά. Άλλαξε τις συνήθειες σου, χρησιμοποιήστε τις σκάλες από το ασανσέρ, πάρτε τα πόδια σας και όχι το αμάξι για μικρές αποστάσεις κτλ.
2) Καταναλώστε μικρά συχνά γεύματα. Η συχνή παροχή ενέργειας αυξάνει τις καύσεις μας, εξασφαλίζει ομοιόμορφη κατανομή θερμίδων και μειώνει τη συχνότητα υπερφαγικών επεισοδίων.
3) Ενυδατωθείτε. Το νερό δεν πρέπει απλά να το πίνεις, το χρειάζεσαι. Όλες οι βιοχημικές διαδικασίες του μεταβολισμού χρειάζονται νερό για να ολοκληρωθούν και για να αποβάλεις το επιθυμητό βάρος επίσης. Τα 2/3 του σώματος μας αποτελείτε από νερό, όπως επίσης και το 80% του εγκεφάλου μας. Αλήθεια το χρειάζεσαι!
4) Ακολουθήστε μια φυσιολογική απώλεια βάρους 0,5-1kg τη βδομάδα. Η απότομη μείωση των θερμίδων οδηγεί το σώμα σε κατάσταση στρες, αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ενεργοποιήσει του μηχανισμού αυτοσυντήρησης όπου σταματάει η οποιαδήποτε διαδικασία απώλειας και ειδικά λίπους. Να θυμάσαι Η Ρώμη δεν χτίστηκε σε μια μέρα.
5) Βελτίωσε τις διατροφικές σου συνήθειες. Δεν παχαίνει το φαγητό άλλα η συμπεριφορά μας απέναντι σε αυτό. Παρατήρησε την συμπεριφορά σου και βελτίωσε την.
Εάν μέσω της διατροφής και της άσκησης δεν μπορείτε να χάσετε τον περιττό σας βάρος, συμβουλευτείτε το γιατρό ή τον διαιτολόγο σας.
Πηγή: andreaszachariou.com