Συντάξεις: Οι 7 μεγάλες αλλαγές για εκατομμύρια Ελληνες

Επαναφορά του πλαφόν σε όλες τις συντάξεις, προώθηση των εκκρεμών συντάξεων, δημοσιοποίηση των εκκαθαριστικών σημειωμάτων για τους συνταξιούχους, ενίσχυση της ανταποδοτικότητας των συντάξεων, καταβολή των νέων συντάξεων χηρείας και μείωση των ασφαλιστικών εισφορών είναι ορισμένες από τις 7 παρεμβάσεις που προωθεί το υπουργείο Εργασίας στο Ασφαλιστικό.

Πάντως, το νέο ασφαλιστικό νοµοσχέδιο µε όλες τις αλλαγές θα έρθει στη Βουλή µετά τη δηµοσίευση των κρίσιµων αποφάσεων του ΣτΕ για µια σειρά από επιµέρους µεταρρυθµίσεις του νόµου Κατρούγκαλου.

Εισφορές: Σε ισόποση σταδιακή μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για εργαζομένους και εργοδότες κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες συνολικά τα επόμενα τέσσερα χρόνια θα προχωρήσει το υπουργείο Εργασίας, με στόχο οι εισφορές για την κύρια ασφάλιση από 20% που είναι σήμερα να φτάσουν στο 15% το 2023. Το σχέδιο νόμου αναμένεται να κατατεθεί σύντομα στη Βουλή και θα προβλέπει ισόποση μείωση των εισφορών κάθε χρόνο, τόσο για τους εργοδότες όσο και για τους εργαζομένους. Συγκεκριμένα, οι συνολικές (εργοδοτικές και εργατικές) ασφαλιστικές εισφορές θα μειωθούν κατά 1,25% το 2020, κατά 1,25% το 2021, κατά 1,25% το 2022 και κατά 1,25 % το 2023.
Εκκρεμείς συντάξεις: Η νέα κυβέρνηση προωθεί την επιτάχυνση της διαδικασίας έκδοσης συντάξεων μέσω της εισαγωγής του αριθμού ΑΜΚΑ στη βάση δεδομένων του πληροφοριακού συστήματος «Μητρώο Πολιτών». Ουσιαστικά, όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας, με το σύστημα ΑΤΛΑΣ, το οποίο συγκεντρώνει την ασφαλιστική ιστορία και την ασφαλιστική ικανότητα για όλους τους ασφαλισμένους της χώρας, θα δημιουργηθεί ο ψηφιακός ατομικός λογαριασμός ασφάλισης, δηλαδή μια μορφή ηλεκτρονικού ασφαλιστικού «βιογραφικού», θα ψηφιοποιηθεί και θα μηχανογραφηθεί όλο το κανονιστικό πλαίσιο της θεμελίωσης και απονομής συντάξεων, πραγματοποιώντας έτσι το πρώτο βήμα για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό. Με βάση τον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας, τα πρώτα αποτελέσματα του συγκεκριμένου εγχειρήματος θα φανούν μέχρι τον ερχόμενο Ιούνιο. Ειδικότερα, το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει το υπουργείο Εργασίας είναι ότι σε λιγότερο από έναν χρόνο, μέχρι την 1η Ιουνίου 2020, το 34,37% των νέων συντάξεων θα εκδίδεται ψηφιακά, ενώ έως την 1η Ιουνίου 2021 το ποσοστό των συντάξεων που θα εκδίδεται ψηφιακά θα ανέρχεται περίπου στο 90%.
Εκκαθαριστικά συντάξεων: Μετά το καλοκαίρι πρόκειται να δημοσιοποιηθούν τα εκκαθαριστικά σημειώματα των επανυπολογισμένων συντάξεων προκειμένου οι συνταξιούχοι να δουν τι εισπράττουν από 1η Ιανουαρίου 2019. Τονίζεται ότι η προηγούμενη κυβέρνηση έκρυβε παρανόμως – προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων και προσφυγές στη Δικαιοσύνη – σε περισσότερους από 1.500.000 παλιούς συνταξιούχους τον επανυπολογισμό της σύνταξης με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου.
Συντάξεις χηρείας: Με τη σύνταξη Οκτωβρίου (τέλος Σεπτεμβρίου) θα καταβληθούν τα αναδρομικά στις συντάξεις χηρείας (περίπου 90.000 δικαιούχοι). Με σημαντική καθυστέρηση τον επόμενο μήνα(τέλος Οκτωβρίου) θα αρχίσει η καταβολή των νέων αυξημένων συντάξεων χηρείας. Η πρώτη πληρωμή θα αφορά την καταβολή των αναδρομικών 5 μηνών (Ιουνίου, Ιουλίου, Αυγούστου, Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου). Η μηνιαία αύξηση που προκύπτει με το 70% (αντί 50%) για τις συντάξεις χηρείας θα πιστωθεί από τη σύνταξη Νοεμβρίου (τέλος Οκτωβρίου) και κάθε μήνα.
Ανταποδοτικότητα συντάξεων: Στόχος της νέας πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας είναι η αναδιάρθρωση των ποσοστών αναπλήρωσης που δείχνουν το ύψος της ανταποδοτικής σύνταξης. Υπενθυµίζεται πως η ανταποδοτική είναι το δεύτερο βασικό κοµµάτι της σύνταξης που προστίθεται στην εθνική για να προκύψει το συνολικό ποσό. Στόχος είναι η αύξηση της ανταποδοτικότητας των συντάξεων, οι οποίες µετά την 25ετία ασφάλισης και ιδιαίτερα για όσους αποχωρούν µε υψηλές συντάξιµες αποδοχές είναι υποανταποδοτικές. Σήµερα η αναπλήρωση στη 15ετία µόνο για το τµήµα της ανταποδοτικής είναι στο 11,55%, στην 20ετία στο 15,87%, στην 25ετία στο 20,68%, στην 30ετία στο 26,37%, στην 35ετία στο 33,81% και στην 40ετία στο 42,80%.
Νέες επικουρικές συντάξεις: Το υπουργείο Εργασίας προχωρεί σε ένα κεφαλαιοποιητικό σύστημα που θα δίνει επικουρική σύνταξη σύμφωνα με αυτά που έχουν καταβληθεί από τις εισφορές του κάθε ασφαλισμένου. Οι αλλαγές αφορούν τον τρόπο χορήγησης και την αντικατάσταση των διανεμητικών προγραμμάτων με τα κεφαλαιοποιητικά. Σύμφωνα με το κυβερνητικό σχέδιο, από 1/1/2021 ο κάθε νεοεισερχόμενος στην αγορά εργασίας θα καταβάλλει για τη δική του σύνταξη τις εισφορές που αναλογούν στον μισθό του. Με αυτόν τον τρόπο θα «χτίζει» το ποσό της δικής του επικουρικής σύνταξης. Οι επιλογές του δεν θα αφορούν μόνο την επικουρική από τον δημόσιο φορέα επαγγελματικής ασφάλισης (ΕΤΕΑΕΠ), αλλά και από άλλα επαγγελματικά επικουρικά ταμεία που θα λειτουργούν από ασφαλιστικές εταιρείες τραπεζών ή ακόμη και από επαγγελματικά ταμεία που λειτουργούν σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες – πλην της Ελλάδας – με αντίτιμο τις καλύτερες αποδόσεις των επενδεδυμένων εισφορών.
Ανώτατο όριο συντάξεων: Το υπουργείο Εργασίας αποφάσισε να βάλει φρένο στις υψηλές συντάξεις που φθάνουν ακόμη και τα 24.000 ευρώ τον μήνα. Για τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους στις ασφαλιστέες αποδοχές τους προστίθενται και οι κοινωνικοί πόροι που εισέπρατταν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εκτινάσσονται στα ύψη οι ασφαλιστέες αποδοχές βάσει των οποίων υπολογίζονται οι συντάξεις τους.
Για παράδειγμα, οι συμβολαιογράφοι εισέπρατταν και απέδιδαν τους κοινωνικούς πόρους από την εκάστοτε πράξη που ολοκλήρωναν μόνο με τη χρήση του ΑΦΜ τους, χωρίς να υπάρχει διαχωρισμός από το εισόδημά τους. Από το 2016 και μετά ισχύει το πλαφόν που ορίζει ο νόμος Κατρούγκαλου. Ειδικότερα το υπουργείο Εργασίας επεξεργάζεται τα εξής σενάρια:

– Να τεθεί ανώτατο πλαφόν στις συγκεκριμένες κατηγορίες συντάξεων στις οποίες υπολογίζονται κοινωνικοί πόροι στις ασφαλιστέες αποδοχές.

– Να εφαρμοστούν και σε αυτές τις περιπτώσεις για το διάστημα 2002-2016 τα ανώτατα ασφαλιστέα εισοδήματα (δεκαπλάσιο του κατώτατου μισθού).

– Να μπει πλαφόν στο ποσοστό των κοινωνικών πόρων που θα προϋπολογίζεται στο ασφαλιστέο εισόδημα για το ανταποδοτικό μέρος του μελλοντικού συνταξιούχου.