Συνέντευξη ΥΠΕΝ κ. Κωστή Χατζηδάκη στο ραδιοφωνικό σταθμό Θέμα Radio 104,6

Δημ.: Έχετε την πιο καυτή πατάτα που έμεινε από την κυβέρνηση Τσίπρα στα χέρια σας. Έτσι δεν είναι;
Και μιλώ για το θέμα της ΔΕΗ φυσικά. Το περιγράψατε πάρα πολύ καλά. Και για το τι έγινε και για το πώς κατέρρευσε η ΔΕΗ και το πώς φτάσαμε ως εδώ. Αυτό για το οποίο έχουμε ακόμη ερωτήματα, και για το τι θα γίνει, είναι ο τρόπος με τον οποίο σκοπεύετε να το αντιμετωπίσετε.

Κ.Χ.: Δείτε, μαγικός τρόπος δεν υπάρχει. Διότι, πέραν του ότι η ΔΕΗ είναι μια πολύ μεγάλη επιχείρηση- δεν είναι περίπτερο για να μπορεί κανείς να εξαερώσει το πρόβλημα- οι λύσεις έχουν λιγοστέψει πάρα πολύ. Διότι οι ζημιές είναι τεράστιες.

Το 2014 που κουβεντιάζαμε τη «μικρή ΔΕΗ», είχε κέρδη 90 εκατομμύρια. Τώρα, έχει ζημιές 900 εκατομμύρια. Και βγήκε και η έκθεση του ορκωτού ελεγκτή, της Ernst & Υoung, που λέει ότι στους επόμενους μήνες θα αντιμετωπίσει πρόβλημα βιωσιμότητος.
Είχε βγει [η έκθεση] επί ΣΥΡΙΖΑ. Επομένως, πώς να το πω, μόνο ένας τρελός θα έπαιρνε τη ΔΕΗ.

Δημ.: Πάντως, ως τώρα κ. Χατζηδάκη έχετε αποκλείσει δύο πράγματα.

Κ.Χ.: Έχω αποκλείσει λύση στρατηγικού επενδυτή, γιατί πρέπει να ψάχνουμε να βρούμε τρελό. Ο στόχος αυτός είναι [του στρατηγικού επενδυτή]. Αλλά δεν υπάρχει στον ορατό ορίζοντα. Έχω αποκλείσει τη λύση της «μικρής ΔΕΗ»,
διότι- όπως είναι εξαιρετικά ζημιογόνα ολόκληρη η ΔΕΗ και οι προβλέψεις, αν δεν γίνει κάτι στο άμεσο μέλλον, είναι επίσης τελείως αρνητικές- όποιος πάρει τη μικρή ΔΕΗ θα πάρει, επίσης, και τις ζημιές της μικρής ΔΕΗ. Άρα δεν υπάρχει και αυτό.

Και δεν υπάρχει και χωρισμός σε καλή και κακή ΔΕΗ, διότι την κακή ΔΕΗ θα πρέπει να την πληρώνουν οι φορολογούμενοι και όπως είναι τα πράγματα με τον προϋπολογισμό, με τις δεσμεύσεις που έχουμε για πρωτογενή πλεονάσματα και τα λοιπά, ποιος θα πληρώσει μέσα στην επόμενη τετραετία-πενταετία 5 δισ. για την κακή ΔΕΗ;

Δημ.: Έχετε αποκλείσει, όμως, και την αύξηση των τιμολογίων. Και εσείς και ο Πρωθυπουργός.

Κ.Χ.: Προσέξτε τι κάναμε με τα τιμολόγια. Στα τιμολόγια βρήκαμε μία λύση με βάση την οποία: Πρώτον, θα έχουμε μία αναπροσαρμογή προς τα πάνω, με την οποία θα βάλει η ΔΕΗ λεφτά στα ταμεία της, θα έχει δηλαδή μια ένεση ρευστότητας
από αυτό, αλλά την ίδια στιγμή θα ισοσταθμίσουμε για τους καταναλωτές αυτή την ένεση ρευστότητας της ΔΕΗ με μία μείωση- που έκανε η προηγούμενη κυβέρνηση, δεν το κρύβω- του ΦΠΑ στην ενέργεια. Και, δεύτερον, με την μείωση που
θα κάνουμε στο ΕΤΜΕΑΡ- που είναι τα λεφτά που πληρώνουμε για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο λογαριασμό της ΔΕΗ- ενώ η ΔΕΗ θα έχει αυτή την ένεση ρευστότητας, οι καταναλωτές δεν θα βάλουν το χέρι βαθύτερα στην τσέπη.

Δημ.: Και αποκλείσατε και την πώληση των υδροηλεκτρικών ή κάνω λάθος;

Κ.Χ.: Ναι, γιατί θεωρούμε ότι είναι καλύτερη μέθοδος αυτό που ανακοινώσαμε για τον ΔΕΔΔΗΕ. Ανακοινώσαμε 10 μέτρα.

Δημ.: Ωραία, πάμε στο τι μπορείτε να κάνετε λοιπόν. Στο τι επιλογές έχετε μπροστά σας.

Κ.Χ.: Πέντε μέτρα στήριξης και πέντε μέτρα αναδιάρθρωσης. Τα μέτρα στήριξης, βασικά, είναι κάποια μέτρα ταμειακών ενέσεων.
Σας περιέγραψα ήδη: Είναι τα τιμολόγια, είναι οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), είναι η κατάργηση των δημοπρασιών για το ηλεκτρικό ρεύμα, το οποίο ακούγεται τεχνικό, αλλά είναι πάρα πολύ ουσιαστικό. Και δείχνει και την απόλυτη επιπολαιότητα με την οποία λειτούργησε η προηγούμενη κυβέρνηση. Εγκατέλειψε το σχέδιο της «μικρής ΔΕΗ» με το οποίο η ΔΕΗ θα έβαζε λεφτά στο ταμείο της και θα χρηματοδοτούσε και επενδύσεις, καθώς θα ιδιωτικοποιούταν το ⅓, και συμφώνησε με την Κομισιόν- ως αντισταθμιστικό μέτρο- να πέσει η ΔΕΗ από 90% στο 50% της αγοράς, και αυτό με μηδενικό οικονομικό όφελος για την επιχείρηση.

Αυτό οδήγησε να γίνονται αυτές οι περιβόητες δημοπρασίες ΝΟΜΕ. όπου η ΔΕΗ παράγει σε ένα Χ ποσό και πουλάει φθηνότερα στους ανταγωνιστές της, δηλαδή στα μεγάλα συμφέροντα.

Αυτό μόνο, μόνο οι ΝΟΜΕ, οι δημοπρασίες που γίνονται με
αυτό τον τρόπο, κόστισαν στη ΔΕΗ πάνω από 600 εκατομμύρια. Άρα, εμάς η πρόθεσή μας είναι να τις σταματήσουμε αυτές τις ΝΟΜΕ και να στηρίξουμε και ταμειακά τη ΔΕΗ. Αλλά σας είπα, δεν φτάνουν μόνο τα ταμειακά μέτρα, αυτά δηλαδή που σας είπα μέχρι τώρα. Χρειάζονται και διαρθρωτικά μέτρα.

Δημ.: Πάμε στα διαρθρωτικά μέτρα τώρα.

Κ.Χ.: Ένα από τα διαρθρωτικά μέτρα είναι και ο ΔΕΔΔΗΕ. Σκεφτόμαστε να περάσουμε περιουσιακά στοιχεία από τη ΔΕΗ στον ΔΕΔΔΗΕ, που είναι το δίκτυο διανομής- οι κολώνες δηλαδή του ηλεκτρικού ρεύματος- που έρχεται σπίτι μας. Και αφού προχωρήσει αυτός ο μετασχηματισμός, μέσα σε κάποιο ικανό χρονικό διάστημα που θα μας πουν και οι σύμβουλοι, θα κάνουμε μερική ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ. Έτσι ώστε η ΔΕΗ να βάλει- μετά την αποκάλυψη αν θέλετε αυτής της κρυμμένης περιουσίας- που χάνεται τώρα μέσα σε αυτό το ευρύτερο μπάχαλο, να βάλει η ΔΕΗ χρήματα στα ταμεία της, τα οποία είναι υπεραναγκαία. Αυτό το μοντέλο, είναι ένα μοντέλο το οποίο εφαρμόζεται σε πάρα πολλές ευρωπαϊκές χώρες.

Δημ.: Για τι ποσοστό μιλάμε κ. Χατζηδάκη; Ο ΔΕΔΔΗΕ δεν αποδίδει έσοδα στη ΔΕΗ;

Κ.Χ.: Πέρυσι ήταν ζημιογόνος 14 εκατομμύρια.

Δημ.: Ναι, φέτος όμως νομίζω, υπάρχει πρόβλεψη ότι θα έχει έσοδα.

Κ.Χ.: Κοιτάξτε, εγώ σας λέω απολογιστικά τι έγινε πέρυσι. Αλλά δεν υπάρχει και κάποιος μαγικός τρόπος.

Δημ.: Για τι ποσοστό πώλησης μιλάμε;

Κ.Χ.: Να το ξεκαθαρίσω, να το καταλάβουν και οι ακροατές. Μην ιδιωτικοποιήσεις το ένα, μην αγγίξεις το άλλο, μην κάνεις το τρίτο, μην πειράξεις αυτό, μην πειράξεις εκείνο.

Ο μόνος τρόπος για να σώσω τη ΔΕΗ μετά, θα ήταν να αυξήσω πάρα πολύ την τιμή του ρεύματος και να το πληρώσουν οι καταναλωτές. Αλλά και αυτό- ακόμα και αν βρισκόταν ένας Υπουργός που δεν το σκεφτόταν αυτό και έλεγε «Εντάξει, το αυξάνω»- αυτό μπορούσε να γίνει μέχρι πριν από 10-20 χρόνια.

Τώρα που είναι απελευθερωμένη η αγορά ενέργειας, αν πας να κάνεις μία αύξηση τιμολογίων για να μην κάνεις κάτι άλλο- για να αντιμετωπίσεις τα προβλήματα- θα σου φύγουν από τη ΔΕΗ οι καταναλωτές και θα πάνε στους ανταγωνιστές. Και θα καταρρεύσει η ΔΕΗ.

Άρα αυτό που κάνουμε είναι μετρημένο. Δεν κατέβηκε από την κούτρα μας. Δεν το σκεφτήκαμε ξαφνικά ένα πρωί ή ένα βράδυ.

Έχω μιλήσει με ανθρώπους και συμβούλους, οι οποίοι ασχολούνται με όλα αυτά τα θέματα. Και έχουν βρεθεί κοινοί παρανομαστές στις απόψεις που έχουν εκφραστεί. Ο ΔΕΔΔΗΕ, λοιπόν, με τον τρόπο που το συζητάμε, θα μπορέσει να δώσει μια ένεση ρευστότητας στη ΔΕΗ και θα εκσυγχρονιστεί και περαιτέρω.

Δημ.: Για τι ποσοστό μιλάμε κ. Υπουργέ;

Κ.Χ.: Θα το δούμε με τους συμβούλους, όπως θα δούμε και το μοντέλο. Αν θα είναι, δηλαδή, ένα κομμάτι, αν θα είναι δύο-τρία κομμάτια. Αυτά τα μελετούμε ανάλογα με το εύρος της ενεργειακής αγοράς, τη ζήτηση που θα υπάρχει, τη συγκυρία
της στιγμής που θα υπάρχει και τα λοιπά.

Δημ.: Ο ΔΕΔΔΗΕ είναι μια στρατηγική υποδομή, είναι το δίκτυο όλων των παρόχων. Θα υπάρξει μία πρόβλεψη να υπάρχει ένα
καταστατικό, κάποιες υποχρεώσεις;

Κ.Χ.: Έτσι και αλλιώς, όλα αυτά ρυθμίζονται και από το εθνικό και από το ενωσιακό δίκαιο. Υπάρχει η ΡΑΕ, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας που επιβλέπει. Και μην φοβάστε. Όπως ο ΟΤΕ δεν έβγαλε πόδια να πάει να φύγει, να πάει σε άλλες χώρες, με την ιδιωτικοποίηση που έγινε τότε- πάλι ήμουν αρμόδιος Υπουργός Μεταφορών τότε και όλοι λέγανε «Η εθνική μας άμυνα! Θα γίνει χαμός! Τα δίκτυα!» και τα λοιπά, και τελικά είναι όλα μια χαρά- το ίδιο θα γίνει και με τον ΔΕΔΔΗΕ. Όπως έγινε και με το ΑΔΜΗΕ- που είναι οι πυλώνες μεταφοράς- ο οποίος, εν μέρει έχει ιδιωτικοποιηθεί επί ΣΥΡΙΖΑ παρακαλώ.

Δημ.: Τώρα που το αναφέρατε, με τα δίκτυα των επικοινωνιών, είχαμε προχθές το σεισμό και είχαμε το φαινόμενο ότι υπήρξε ένα μπλοκάρισμα στις επικοινωνίες για κάποιο χρονικό διάστημα. Και αυτό το είχαμε και το ‘99. Άρα αναδεικνύεται- δεν λέμε ότι πρέπει να είναι κρατικές οι επικοινωνίες- αναδεικνύεται όμως η ανάγκη διασφάλισης κάποιων ελάχιστων προδιαγραφών.

Κ.Χ.: Εντάξει, μα προφανώς. Μα δεν πάμε μόνοι μας να ανοίξουμε δρόμο. Τα έχουν κάνει αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Και σας είπα.

Υπάρχουν έτσι και αλλιώς κανόνες που τίθενται από την πλευρά της ΕΕ. Και, εν πάση περιπτώσει, να σας πω και κάτι άλλο; Ο ΔΕΔΔΗΕ αυτή την ώρα έχει ελάχιστους στύλους αν, χτύπα ξύλο, μας τύχει κάτι. Τι κουβεντιάζουμε τώρα; Μόνο καλύτερα θα είναι τα πράγματα.

Διότι, έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου η ΔΕΗ που έχει ένα πρόβλημα ρευστότητας, του χρωστάει και καμία 200-300 εκατομμύρια αυτή την ώρα. Εδώ μιλάμε για μία τραγική κατάσταση, να το καταλάβετε. Γιατί λέτε δεν με έχει πιάσει το ίδιο για τα ΕΛΠΕ, για τη ΔΕΠΑ και κάποια άλλη εταιρεία;

Δημ.: Είπατε στη Βουλή πολύ παραστατικά ότι η ΔΕΗ έχει αναλάβει την αυτοκαταστροφική υποχρέωση να μειώσει το πελατολόγιο της. Αυτή είναι μια μνημονιακή υποχρέωση. Το ερώτημα είναι πώς θα την αλλάξετε; Και το δεύτερο είναι, ότι δεν είναι μόνο μνημονιακή υποχρέωση, αλλά ότι γίνεται και για λόγους- όπως λέει η ΕΕ- ανταγωνισμού. Να υπάρχει δηλαδή ανταγωνισμός στην αγορά.

Κ.Χ.: Κοιτάξτε, το γνωρίζω. Απλώς, η μνημονιακή υποχρέωση έλεγε ότι μέσα σε 4 χρόνια η ΔΕΗ θα χάσει 4 εκατομμύρια καταναλωτές.
Και σε συνδυασμό, με τη γενικότερη επιπολαιότητα της προηγούμενης κυβέρνησης και τις ιδεοληψίες, φτάσαμε σε αυτό που σας περιγράφω.

Η μετοχή της έχασε πάνω από 80% τα τελευταία χρόνια, οι λιγνιτικές μονάδες πήγαν να πουληθούν, να ιδιωτικοποιηθούν από την προηγούμενη κυβέρνηση και δεν βρέθηκε κανείς αγοραστής.

Και μετά έγινε δεύτερος γύρος χωρίς κατώφλι προς τα κάτω. Και δεν βρέθηκε πάλι κανείς αγοραστής. Επομένως, έχω την εντύπωση- επίσημες συζητήσεις θα κάνουμε το Σεπτέμβριο, αλλά εν πάση περιπτώσει για να σας λέω κάποια πράγματα, έχω λόγο που τα λέω- έχω την εντύπωση ότι και στις Βρυξέλλες θα καταλάβουν αυτά τα οποία λέμε και αυτός είναι και ένας από τους λόγους για τους οποίους είπαμε ότι θα σταματήσουμε και την ιστορία με τα ΝΟΜΕ.

Δημ.: Άρα θα ανατραπεί αυτή η διαδικασία ανοίγματος της αγοράς; Γιατί όλα αυτά γίνονται στο όνομα του ανοίγματος της αγοράς.

Κ.Χ.: Καθόλου. Μιλάμε ότι θα έχουμε ένα σύγχρονο ενεργειακό μοντέλο, ένα ευρωπαϊκό ενεργειακό μοντέλο. Πάμε προς το target model για τους πιο μυημένους. Θα προχωρήσουμε όπως προχωρούν οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά, σε όλη αυτή τη μετάβαση, θα λάβουν όλοι αυτονόητα υπόψη ότι πρέπει να υπάρχει ένας ενεργειακός πυλώνας, μια βασική εταιρεία, όπως είναι και στις περισσότερες άλλες
ευρωπαϊκές χώρες. Διότι, αν καταστραφεί η ΔΕΗ τελείως, δεν θα υπάρχουν ούτε οι ανταγωνιστές, ούτε οι καταναλωτές, ούτε η χώρα
δεν θα υπάρχει. Επομένως, όλα αυτά λαμβάνουν υπόψη και το δίκαιο της ανάγκης.

Εγώ είμαι κατεξοχήν ευρωπαϊστής, αλλά ξέρω, ακριβώς επειδή είμαι ευρωπαϊστής, ότι η Ευρώπη λαμβάνει υπόψη της τις επιμέρους συνθήκες. Δεν θα φύγουμε από το στόχο της απελευθέρωσης. Αλίμονο, εγώ φιλελεύθερος είμαι!

Δημ.: Σε σχέση με την πώληση των μονάδων. Θα επιμείνετε;

Κ.Χ.: Δεν τις θέλει κανένας!

Δημ.: Ούτε τις λιγνιτικές, ούτε τις υπόλοιπες μονάδες;

Κ.Χ.: Τα υδροηλεκτρικά, προφανώς. Αλλά πρέπει να μείνει και κάτι στη ΔΕΗ, για να έχει και ένα νόημα, μια αξία για όποιον στρατηγικό επενδυτή βρεθεί στο μέλλον. Τις λιγνιτικές είδατε, δύο φορές πήγαν να τις πουλήσουν. Τη δεύτερη φορά μάλιστα,
σας είπα, χωρίς κατώφλι. Εσείς αν θέλατε να τις πάρετε, θα τις παίρνατε. Υπερβάλλω λίγο, αλλά εν πάση περιπτώσει, δεν υπάρχει κατώφλι προς τα κάτω. Λοιπόν, η κατάσταση είναι πολύ πιο άσχημη από όσο νομίζει κάποιος. Και, επομένως, καλό είναι να συνεννοηθούμε, να δούμε πώς θα σώσουμε την επιχείρηση. Και, βεβαίως, πώς η σωτηρία της επιχείρησης θα συνδυαστεί με ένα μοντέλο ελεύθερου ανταγωνισμού. Όπου θα υπάρχουν και άλλοι παίκτες και οι καταναλωτές θα έχουν πολλές επιλογές για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε
μπροστά χωρίς να επιβαρύνονται οι φορολογούμενοι και χωρίς να βάζουν το χέρι συνέχεια στην τσέπη.

Δημ.: Υποθέτω επισημαίνετε αυτή την ανάγκη συνεννόησης όχι μόνο για την κριτική που προσπάθησαν να σας ασκήσουν στη Βουλή. Αλλά και για τις αντιδράσεις των συνδικαλιστών. Διαβάζω ανακοινώσεις των συνδικαλιστών: «Να μην προχωρήσει το σχέδιο».

Κ.Χ.: Εγώ θα περίμενα από τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ ένα πράγμα να πει. Δεν θέλω να μου πει μπράβο, τίποτα [τέτοιο]. Να πουν, ότι αναγνωρίζουν πως είναι προς τη θετική κατεύθυνση ότι βρέθηκε ένας άνθρωπος και μια κυβέρνηση να καταργήσει τα ΝΟΜΕ.
Γιατί ήταν πάγιο αίτημά τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ τα επέβαλε, τα κράτησε. Και έρχεται η Νέα Δημοκρατία, η ανάλγητη, η νεοφιλελεύθερη, η πείξε, η δείξε, και τα λοιπά και όλα αυτά τα ανατρέπει και στηρίζει τη ΔΕΗ. Να πουν μια κουβέντα. Γιατί αυτά είναι στήριξη και των εργαζομένων της ΔΕΗ. Είμαι σίγουρος ότι ο απλός εργαζόμενος της ΔΕΗ τα καταλαβαίνει. Εγώ, με τη ΓΕΝΟΠ συναντήθηκα πριν τις προγραμματικές. Θα ξανα-συναντηθώ φυσικά. Αυτή είναι η αντίληψή μου και αυτή είναι η αντίληψη του Κ. Μητσοτάκη.

Θα συζητάμε με όλους, ανοιχτά. Και ούτε θέλουμε ζητωκραυγές. Αλλά χθες, ανακοινώσαμε κάποια ουσιώδη μέτρα στήριξης της ΔΕΗ.

Ας κάνουν την κριτική τους, ας πουν ό,τι θέλουν για την ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ και τα λοιπά. Αλλά υπάρχει και μια άλλη πλευρά στο πρόγραμμά μας η οποία είναι καθαρά πολιτική στήριξης της ρευστότητας της ΔΕΗ στους αμέσως επόμενους μήνες.

Δημ.: Κ. Χατζηδάκη καλή επιτυχία σας ευχόμαστε, γιατί πραγματικά είναι δύσκολος ρόλος. Όπως είπα και στην αρχή είναι η πιο καυτή πατάτα από αυτές που παραλαμβάνετε ως κυβέρνηση να φέρετε σε πέρας.

Κ.Χ.: Παρουσιάσαμε ένα πολυπαραγοντικό πρόγραμμα με 10 επιμέρους μέτρα. Θα ξεκινήσουν να εφαρμόζονται από το καινούργιο μάνατζμεντ, το οποίο θέλω να πιστεύω μπορεί να τοποθετηθεί, με βάση βέβαια τις νόμιμες διαδικασίες, και μέσα στην εβδομάδα.

Ξέρετε ότι έτσι όπως έχει γίνει η χώρα μας, όλα αυτά αποφασίζονται από το Υπερταμείο. Άρα δεν μπορεί να παραγνωριστεί ο Υπερταμείο. Σημασία έχει να πάει ένα σοβαρό μάνατζμεντ και να αντιμετωπίσει το θέμα όπως αντιμετωπίστηκε και το ζήτημα του ΟΤΕ παλιότερα, που ήταν μια εταιρεία με χίλια-δυο προβλήματα και σήμερα είναι από τις καλύτερες επιχειρήσεις της χώρας.

Δημ.: Καλή επιτυχία σας ευχόμαστε, όχι μόνο για εσάς, αλλά και για όλους μας κ. Χατζηδάκης. Να είστε καλά.

Κ.Χ.: Να είστε καλά.