ΣΥΝ+ΠΡΑΞΗ ΔΗΜΟΤΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ:ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ : ένα συνταγματικό αίτημα που μπορεί και πρέπει να βρει δικαίωση

O θεσμός της «κοινωνικής κατοικίας» (“Social Ηousing”) με τη μορφή κατοικιών που ανήκουν ιδιοκτησιακά στην τοπική αυτοδιοίκηση ή άλλους φορείς και προσφέρονται για εκμίσθωση με ευνοϊκούς όρους σε οικογένειες ενοικιαστών με χαμηλά εισοδήματα, είναι δυστυχώς άγνωστη έννοια στη χώρα μας, σε αντίθεση με ολόκληρη την Ευρώπη.

Καθώς οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται ολοένα και περισσότερο σε παγκόσμιο επίπεδο, επιτείνεται η ανάγκη να εμπλουτιστεί η συζήτηση για τον δημόσιο χώρο, τόσο σε επίπεδο πόλεων όσο και στο επίπεδο της υπαίθρου.

Η ανάγκη για προσιτή οικονομικά στέγη έχει αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια στις πόλεις της Κρήτης και ειδικότερα στο Ηράκλειο. O μεγάλος αριθμός φοιτητών που σπουδάζουν στο νησί μας αλλά κυρίως οι νέες τάσεις και τα δεδομένα, όπως η εξάπλωση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, αλλά και οι διαρκείς μετακινήσεις πληθυσμών, δημιουργούν νέα δεδομένα και καθιστούν την αναζήτηση φτηνής-προσιτής στέγης, επιτακτική. Είναι λοιπόν επιβεβλημένος ο σχεδιασμός νέων πολιτικών για την προστασία των ευάλωτων ομάδων και τη διαφύλαξη του δικαιώματος όλων στη στέγη.

Εξάλλου είναι υποχρέωση του κράτους να προνοεί για κοινωνική κατοικία, αφού κατοχυρώνεται από το ίδιο το Σύνταγμα της χώρας. Στο άρθρο 21 (παρ. 4) του Συντάγματος αναφέρεται ότι «η απόκτηση κατοικίας από αυτούς που την στερούνται ή που στεγάζονται ανεπαρκώς αποτελεί αντικείμενο ειδικής φροντίδας του Κράτους».

Το δίκαιο αυτό συνταγματικό αίτημα μπορεί να βρει δικαίωση μέσα από την απόκτηση από τους Δήμους, των αδήλωτων και αγνώστου ιδιοκτήτη ακινήτων και όχι από το δημόσιο , όπως προβλέπεται στο άρθρο 9 του Ν. 2664/1998 για το Εθνικό Κτηματολόγιο, βάσει του οποίου όλα τα αδήλωτα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη, αστικά και αγροτικά, εκατοντάδες χιλιάδες σε όλη τη χώρα μετά το πέρας όλων των προθεσμιών δήλωσης και δικαστικής τους διεκδίκησης, θα περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο!

Η διάταξη αυτή, η ουσία της οποίας δεν απασχόλησε ποτέ κανέναν, είναι απόλυτα ανεφάρμοστη και καταστροφική δεδομένου ότι το Δημόσιο μπορεί μεν τυπικά να διατάξει τα κτηματολογικά γραφεία να μεταγράψουν τα ακίνητα αυτά στο όνομά του, πλην όμως στερείται οποιασδήποτε πρακτικής δυνατότητας να κάνει οτιδήποτε για αυτά, όπως να τα παραλάβει, να τα περιφρουρήσει από καταπατήσεις, να τα συντηρήσει, να τα διαθέσει για οποιοδήποτε κοινωνικό ή δημοσιονομικό σκοπό, πλην της απόκτησης τους από το υπέρ-ταμείο.

Για αυτό προτείνουμε τα ακίνητα αυτά να περιέλθουν στους οικείους Δήμους, οι οποίοι γνωρίζουν και μπορούν να αξιοποιήσουν πλήρως τα αστικά ακίνητα για δημιουργία «κοινωνικής κατοικίας» και άλλες κοινωνικές χρήσεις.

Η σημερινή υπό εξέλιξη διαδικασία κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου αποτελεί μια μοναδική ιστορική ευκαιρία, που δεν πρέπει να χαθεί, να αποκτήσουν οι ΟΤΑ, ουσιαστικά ανέξοδα, κατοικίες που να μπορούν να διατεθούν οργανωμένα για την κάλυψη των παραπάνω αναγκών.

Είναι αυτονόητο ότι οι ΟΤΑ θα έχουν πολύ μεγαλύτερη δυνατότητα να παραλάβουν στην κατοχή τους, να περιφρουρήσουν, να συντηρήσουν και να διαθέσουν συντομότατα τα ακίνητα αυτά προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας, αυτό δε θα είναι μια σημαντική μεταρρύθμιση που μειώνει τον συγκεντρωτισμό του κεντρικού Κράτους και αποκαθιστά σε ένα βαθμό την ισοτιμία που πρέπει να υπάρχει στις μεταξύ τους σχέσεις.

Η πραγματοποίηση της σημαντικής και ανέξοδης αυτής μεταρρύθμισης θα δώσει την ευκαιρία στο δήμο Ηρακλείου να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια σε συμπολίτες μας που στερούνται ιδιόκτητης κατοικίας, αξιοποιώντας τις υπάρχουσες κτηριακές υποδομές ώστε αφενός να μην «ρημάζουν» υποβαθμίζοντας το οικιστικό περιβάλλον στην πολυκατοικία και τη γειτονιά όπου ευρίσκονται, και αφετέρου να μπορούν να χρησιμοποιηθούν εποικοδομητικά και προς όφελος των κατοίκων του Ηρακλείου, δημιουργώντας ουσιαστικά ανέξοδα ένα υβρίδιο «κοινωνικής κατοικίας» στα πλαίσια της βιώσιμης ανάπτυξης.

Πρόταση προς το ΔΣ Ηρακλείου:
Να ζητήσουμε από το ΥΠ. ΕΣ να προβεί σε νομοθετική τροποποίηση του άρθρου 9 του Ν. 2664/1998 έτσι ώστε :
«όλα τα αδήλωτα ακίνητα αγνώστου ιδιοκτήτη, αστικά και αγροτικά, εκατοντάδες χιλιάδες σε όλη τη χώρα, μετά το πέρας όλων των προθεσμιών δήλωσης σε σχέση με τις διαδικασίες κατάρτισης του Εθνικού Κτηματολογίου και δικαστικής τους διεκδίκησης, θα περιέρχονται στους Δήμους όπου ευρίσκονται».