Στη διαδικτυακή Ημερίδα που διοργάνωσε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού και τμήμα Πληροφορικής), στο πλαίσιο της παρουσίασης του ευρωπαϊκού προγράμματος «Erasmus+ Sport HALT», με θέμα την «Ανάσχεση της παρενόχλησης και της κακοποίησης στον αθλητισμό με χρήση τεχνολογιών μάθησης», συμμετείχε ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λευτέρης Αυγενάκης.
Ο Υφυπουργός επισήμανε στον χαιρετισμό του κατά την έναρξη του webinar ότι μέχρι πρότινος η χώρα μας «δεν είχε επιδείξει σημαντική πρόοδο στην καταγραφή, κατανόηση και φυσικά αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος» και παρέθεσε σειρά ουσιαστικών πρωτοβουλιών που έχουν ληφθεί τους τελευταίους 18 μήνες σ’ αυτή την κατεύθυνση ώστε «να στηρίξουμε τα παιδιά μας, τους νέους μας, σε έναν υγιή αθλητισμό, μακριά από παθογένειες και οιασδήποτε μορφή εκμετάλλευσης (παρενόχληση, κακοποίηση, ψυχολογική πίεση κλπ)».
Ολόκληρη η τοποθέτηση του κ. Αυγενάκη:
«Σας ευχαριστώ πολύ για την πρόσκλησή σας να συμμετάσχω στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διαδικτυακή σας ημερίδα, με θέμα την «Ανάσχεση της παρενόχλησης και της κακοποίησης στον αθλητισμό με χρήση τεχνολογιών μάθησης».
Σε μία κρίσιμη χρονική περίοδο, όπου η ανθρωπότητα παγκοσμίως δοκιμάζεται από την κρίση της πανδημίας, είναι ενθαρρυντικό και ελπιδοφόρο να πραγματοποιούνται πολιτιστικές και πνευματικές εκδηλώσεις, οι οποίες διευρύνουν τους ορίζοντες του κοινού, μας μεταδίδουν πολύτιμα μαθήματα ζωής και συζητούν δημόσια ευαίσθητα κοινωνικά θέματα, όπως αυτό της κακοποίησης και της παρενόχλησης στον αθλητισμό.
Το πρόγραμμα HALT, που εσείς υλοποιείται, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Erasmus+ Αθλητισμός», μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στην ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης αναφορικά με την παρενόχληση και την κακοποίηση στον αθλητισμό. Να μας προσφέρει χρήσιμα μεθοδολογικά εργαλεία για την υποστήριξη των αθλητών -ιδίως των ανηλίκων- και για την πρόληψη και την καλύτερη αντιμετώπιση του φαινομένου αυτού και στη χώρα μας.
Η Ελλάδα δεν είχε επιδείξει σημαντική πρόοδο στην καταγραφή, κατανόηση και φυσικά αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος. Κατά καιρούς, έχουμε ακούσει για αποσπασματικές περιπτώσεις, μετά από καταγγελία των ίδιων των αθλητών και συνήθως, μάλιστα, αρκετά χρόνια μετά και μετά την ενηλικίωση των θυμάτων.
Δυστυχώς, πολλές φορές τα παιδιά-αθλητές, δεν αντιλαμβάνονται ότι είναι θύματα παρενόχλησης ή κακοποίησης ή το αντιλαμβάνονται αρκετά χρόνια μετά! Γι’ αυτό, το θέμα της ευαισθητοποίησης είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Όσον αφορά στον τομέα του αθλητισμού, από την πρώτη στιγμή της ανάληψης των καθηκόντων μου στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, δώσαμε ιδιαίτερη προσοχή στο θέμα αυτό. Χρήζει προσεκτικής και ουσιαστικής αντιμετώπισης και, φυσικά, δεν επιλύεται με απλό και άμεσο τρόπο. Απαιτεί προγραμματισμό, συμμετοχή, ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της κοινωνίας.
Ξεκινήσαμε, λοιπόν, με μια σειρά από πρωτοβουλίες. Ενδεικτικά, σας αναφέρω:
α) σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως ίσως γνωρίζετε, συζητάμε το ζήτημα αυτό σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών, αναζητώντας βέλτιστες πρακτικές για την αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Ήδη, από το Νοέμβριο του 2019 ξεκινήσαμε τη διερεύνηση καλών πρακτικών και συζητάμε τους πιο κατάλληλους τόπους αντιμετώπισης.
β) στο Συμβούλιο της Ευρώπης, όπου αυτό το εξάμηνο η Χώρα μας είχε την Προεδρία, αναδείξαμε το θέμα αυτό, το συζητάμε στο πλαίσιο της Χάρτας των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στον Αθλητισμό και θα έχουμε τα συμπεράσματά μας στη Σύνοδο των Υπουργών στις 15 Ιανουαρίου 2021. Ο στόχος μας είναι να διαμορφώσουμε ένα κοινό πλαίσιο αρχών και θέσεων, το οποίο να αποτελέσει ένα «μπούσουλα» πολιτικών, αποδεκτό στις χώρες του Συμβουλίου.
γ) Συμμετέχουμε στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Start to Talk», σε μια προσπάθεια ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης και της αθλητικής κοινότητας σε αυτά τα ζητήματα. Κυρίως, όμως, να ευαισθητοποιήσουμε και να ενδυναμώσουμε τα παιδιά, ώστε να γνωρίζουν και να μπορούν να μιλήσουν.
δ) Επίσης, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε ένα ασφαλές πλαίσιο. Και φυσικά η αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού έχει ποίκιλλες διαστάσεις. Η πιο σημαντική ίσως παράμετρος είναι η σχέση προπονητή – αθλητή, δεδομένου ότι ο προπονητής είναι το πρόσωπο που εμπιστεύεται ένα παιδί και ακολουθεί τις οδηγίες του.
Δυστυχώς, στη χώρα μας, δεν υπάρχει σαφής εικόνα για τους προπονητές, γεγονός που αδικεί και τους ίδιους τους προπονητές και, βεβαίως, τα παιδιά μας. Δημιουργήσαμε το Μητρώο Αθλητικών Σωματείων κι έτσι καταγράφουμε επίσημα τα προβλήματα με την απασχόληση προπονητών, ετοιμάζουμε σχέδιο νόμου πάνω σ’ αυτό και προχωράμε στη δημιουργία Μητρώου Προπονητών, ώστε να υπάρχουν σαφή κριτήρια για το ποιος/ποια αναλαμβάνει να αθλήσει τα παιδιά μας. Είναι ανήκουστο να μην υπάρχει Μητρώο Προπονητών!
ε) Υπογράψαμε Μνημόνιο Συνεργασίας με το Κέντρο Μέριμνας Οικογένειας και Παιδιού (ΚΜΟΠ) για θέματα εκφοβισμού (μπούλινγκ). Γιατί και ο εκφοβισμός αποτελεί παράμετρο κακοποίησης. Στο πλαίσιο της συνεργασίας αυτής, αναπτύσσουμε δράσεις ευαισθητοποίησης σε θέματα εκφοβισμού με τη δράση «Ζήσε χωρίς Εκφοβισμό» (Live without Bullying).
στ) μια άλλη παράμετρος, αφορά στο φαινόμενο της βίας στα γήπεδα. Κι αυτό αποτελεί ένα κοινωνικό φαινόμενο με ποίκιλλες διαστάσεις.
Ωστόσο, στον τομέα του αθλητισμού το ζήτημα της βίας είναι θέμα τα οποίο αντιμετωπίζουμε συνολικά, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (Λέσχες Φιλάθλων, Ελληνική Αστυνομία, Αθλητικό Εισαγγελέα, αθλητικούς φορείς, κλπ).
Ήδη, με νομοθετικές μας παρεμβάσεις έχουμε διευκολύνει το ελεγκτικό έργο των Αρχών, ενώ με τον έλεγχο που διενεργήθηκε στις Λέσχες Φιλάθλων βάζουμε τάξη. Ενδεικτικά, σας αναφέρω ότι μόλις 10 Λέσχες Φιλάθλων σε όλη τη χώρα, λειτουργούσαν με νόμιμο τρόπο.
ζ) Παράλληλα, έχουμε αναπτύξει διάφορες δράσεις, όπως το πρόγραμμα «Ζήσε Αθλητικά», με αποστολή την προώθηση του Αθλητικού Ιδεώδους και του Αθλητικού Ήθους ως προτύπου της καθημερινής ζωής, όπου, μεταξύ άλλων, ευαισθητοποιούμε τα παιδιά σε ζητήματα αθλητισμού και υγιούς και ασφαλούς τρόπου ζωής. Στο πλαίσιο αυτό, αναπτύσσονται και πιο συγκεκριμένες δράσεις ενημέρωσης στις αξίες που πρέπει να προάγει και να υπηρετεί ο αθλητισμός και ευαισθητοποίησης.
Η αθλητική οικογένεια ανταποκρίθηκε με ενθουσιασμό σε αυτό το νέο εγχείρημα και τους ευχαριστώ θερμά. Σημαντικό κομμάτι της επιτυχίας βρίσκεται στην ευγενική και εθελοντική συμμετοχή τους.
Οι Ολυμπιονίκες και οι Πρωταθλητές μας, αυτοί οι μεγάλοι πρωταγωνιστές του αθλητισμού έσπευσαν να προσφέρουν σε ιδέες και εμπειρίες και να μεταδώσουν τις γνώσεις, τα ιδανικά του ευ αγωνίζεσθαι και της ευγενούς άμιλλας και τις αξίες του Ολυμπισμού στη νέα γενιά. Κι εδώ, νομίζω, μπορούμε να συνδυάσουμε και δράσεις για το θέμα της παρενόχλησης και της κακοποίησης.
Το πρόγραμμα HALT, που υλοποιείτε, είναι πολύ σημαντικό και θα μας ενδιέφερε πραγματικά να αναζητήσουμε τρόπους συνεργασίας και συνεργειών με στόχο την ευαισθητοποίηση σε θέματα παρενόχλησης και κακοποίησης στον αθλητισμό. Όπως προανέφερα, για το Υφυπουργείο Αθλητισμού, προτεραιότητα είναι κάθε ενέργεια που συνεισφέρει στην ανταλλαγή ιδεών και ορθών πρακτικών.
Κυρίες και κύριοι,
η ανάδειξη και η ανανέωση του αθλητικού οικοδομήματος, είναι υποχρέωσή μας. Η κοινωνία έχει δικαίως απαιτήσεις από εμάς. Να μπορούμε να εμπιστευθούμε τα παιδιά μας σε σοβαρά, οργανωμένα, νοικοκυρεμένα ερασιτεχνικά αθλητικά σωματεία, σε παράγοντες, διοικήσεις, Ομοσπονδίες που πραγματικά θα ενδιαφέρονται για την εξέλιξη των αθλημάτων τους, για την ουσιαστική εξέλιξη των παιδιών και την προστασία από τυχόν περιστατικά κακοποίησης ή παρενόχλησης, για την ανάπτυξή τους και όχι για παραγοντισμούς και την ενίσχυση τυχόν προσωπικών φιλοδοξιών.
Είμαστε εδώ να ενισχύσουμε το νοικοκύρεμα, άρα και αυτούς που δουλεύουν με την ψυχή τους και κυρίως με εντιμότητα και διαφάνεια. Είμαστε εδώ για να στηρίξουμε τα παιδιά μας, τους νέους μας, σε έναν υγιή αθλητισμό, μακριά από παθογένειες και οιασδήποτε μορφή εκμετάλλευσης (παρενόχληση, κακοποίηση, ψυχολογική πίεση κλπ) των παιδιών.
Με τις σκέψεις αυτές, θέλω να ευχηθώ καλή επιτυχία στις εργασίες της ημερίδας σας. Αναμένω με πραγματικό ενδιαφέρον τα συμπεράσματα των εργασιών σας».
