Η ανισότητα πλούτου είναι πολύ εμφανής σε όλο τον κόσμο και η Ευρώπη δεν αποτελεί εξαίρεση: το πλουσιότερο 10% της ηπείρου κατέχει το 67% του πλούτου, ενώ το λιγότερο από το μισό των ενηλίκων κατέχει μόνο το 1,2% του πλούτου.
Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα, καθώς το πλουσιότερο 10% κατέχει το 55,1% του συνολικού πλούτου στη χώρα.
Ο βαθμός στον οποίο ο πλούτος κατανέμεται άνισα διαφέρει επίσης σημαντικά από χώρα σε χώρα, όπως φαίνεται από την Έκθεση Global Wealth Report 2023 της Credit Suisse και της UBS.
Στην Ελλάδα το 10% των πιο πλούσιων φαίνεται να κατέχουν το 55,1% του πλούτου, δηλαδή περισσότερο από το ήμισυ
O πλούτος ορίζεται ως η αξία των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων συν τα πραγματικά περιουσιακά στοιχεία (κυρίως κατοικίες) που κατέχουν τα νοικοκυριά, μείον τα χρέη τους.
H ανισότητα πλούτου στην Ελλάδα
Μεταξύ των 36 ευρωπαϊκών χωρών που μελετήθηκαν, η ανισότητα πλούτου το 2022 κυμαινόταν από 50,8 στη Σλοβακία έως 87,4 στη Σουηδία.
Στην Ελλάδα η ανισότητα πλούτου κυμαίνεται στο 68,1%, με την Ισπανία και το Μαυροβούνιο να βρίσκονται πολύ κοντά στα ποσοστά της.
Εξαιρουμένης της Ισλανδίας, η ανισότητα πλούτου ήταν αρκετά υψηλή στις σκανδιναβικές χώρες. Η Φινλανδία, η Δανία, η Νορβηγία και η Σουηδία βρέθηκαν στην κορυφή του πίνακα, με τη Σουηδία να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας.
Η Γερμανία είχε την υψηλότερη βαθμολογία ανισότητας πλούτου (77,2) μεταξύ των οικονομικών δυνάμεων της «Big Four» της ΕΕ, ακολουθούμενη από τη Γαλλία (70,3), την Ισπανία (68,3) και την Ιταλία (67,8). Το Ηνωμένο Βασίλειο, ένα πρώην μέλος της ΕΕ που εξακολουθεί να θεωρείται ένα από τις «Big Four» στην ευρωπαϊκή ήπειρο, είχε βαθμολογία 70,2.
Τεράστιες ανισότητες μεταξύ των πλουσιότερων
Σε 21 ευρωπαϊκές χώρες με διαθέσιμα δεδομένα, υπάρχουν σημαντικές διαφορές πλούτου μεταξύ των κορυφαίων, συμπεριλαμβανομένου του 10%, του κορυφαίου 5% και του κορυφαίου 1%.
Εξετάζοντας τις 10 πιο πλούσιες το 2022, η Σουηδία είχε την υψηλότερη ανισότητα πλούτου, όπου το κορυφαίο 10% κατείχε το 74,4% του πλούτου. Το Βέλγιο είχε τη χαμηλότερη τιμή ανισότητας στο 43,5%.
Στην πραγματικότητα, το πλουσιότερο 10% κατείχε πάνω από το ήμισυ του πλούτου σε κάθε χώρα εκτός από το Βέλγιο.
Το 1% κατέχει το 1/4 του πλούτου της Ελλάδας
Στην Ελλάδα το 10% των πιο πλούσιων φαίνεται να κατέχουν το 55,1% του πλούτου, δηλαδή περισσότερο από το ήμισυ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, το 5% κατέχει το 44,2% του πλούτου και το 1% το 25% του πλούτου, δηλαδή το 1/4 του συνολικού πλούτου της Ελλάδας.
Μεταξύ των «Big Four» της ΕΕ, η Γερμανία είχε την υψηλότερη ανισότητα πλούτου, όπου το πλουσιότερο 10% κατείχε το 63% του πλούτου, ακολουθούμενη από τη Γαλλία (54,9%), την Ισπανία (53,8%) και την Ιταλία (53,5%). Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε χαμηλότερο ποσοστό από όλες αυτές τις τέσσερις χώρες στο 53,3%.
Εξαιρουμένης της Γερμανίας, το πλουσιότερο δεκατημόριο στις τέσσερις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις της Ευρώπης είχε συγκριτικά χαμηλότερα ποσοστά ανισότητας μεταξύ των 21 χωρών.
Παράγοντες πίσω από την ανισότητα του πλούτου στην Ευρώπη
Εξετάζοντας την Ευρώπη ευρύτερα, ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες της ανισότητας του πλούτου είναι η σύνθεση των περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με την Eszter Sándor και τον Δρ Carlos Vacas-Soriano, διευθυντές ερευνών στο Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound).
Ειδικότερα, τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης μεταξύ των χωρών είναι ένας από τους κύριους παράγοντες που συμβάλλουν στις διαφορές στην κατανομή του πλούτου.
«Οι χώρες με υψηλότερα επίπεδα ιδιοκτησίας κατοικίας τείνουν να έχουν χαμηλότερα επίπεδα ανισότητας του πλούτου, ενώ οι χώρες όπου η πρόσβαση σε άλλα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία είναι πιο διαδεδομένη, τείνουν να έχουν υψηλότερη ανισότητα του πλούτου», δήλωσαν οι ερευνητές στο Euronews Business.
Οι Sándor και Vacas-Soriano δήλωσαν επίσης ότι οι εθελοντικές συντάξεις και οι ασφάλειες ζωής παίζουν σημαντικό ρόλο στις ανισότητες του πλούτου.
«Στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες, οι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να είναι σε θέση να αποταμιεύσουν για τη συνταξιοδότησή τους, τόσο επειδή έχουν υψηλότερο εισόδημα, όσο και επειδή έχουν καλύτερη πρόσβαση σε εθελοντικά μέσα για εισόδημα μετά τη συνταξιοδότηση από ό,τι οι πολίτες της ανατολικής και νότιας Ευρώπης», δήλωσαν.
Το 2022, η Γερμανία είχε τα χαμηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης, όπου μόνο το 46,5% του πληθυσμού ζούσε σε νοικοκυριό που είχε στην κατοχή του το σπίτι του, σύμφωνα με τη Eurostat. Ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν 69,1%. Το ποσοστό αυτό ήταν επίσης χαμηλότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ στη Σουηδία (64,2%) και την Τουρκία (57,5%)
