Η συνεδρίαση για τον προϋπολογισμό του δήμου Ρεθύμνου για το έτος 2021 ,είναι μια ξεχωριστή με ιδιαίτερη σημασία, συνεδρίαση. Συζητάμε , όχι μόνο για αριθμούς, τα έσοδα δηλαδή και τα έξοδα. Συζητάμε και για τις προτεραιότητες που τίθενται από όλους μας και ιδίως από τη δημοτική αρχή, συζητάμε για τα προβλήματα που παίρνουν σειρά και δεν μπορούν να περιμένουν, συζητάμε για τον τρόπο που διαχειρίζεται η διοίκηση τα χρήματα των δημοτών, ώστε και το τελευταίο ευρώ να πιάνει τόπο.
Η δεκαετής οικονομική κρίση που προηγήθηκε, αλλά και η υγειονομική κρίση που βιώνουμε, δημιούργησαν πολλά προβλήματα στην ελληνική αλλά και στην τοπική κοινωνία. Δύο από αυτά ξεχωρίζουν:
1ον: Η βαθιά ανθρωπιστική κρίση που γονάτισε μεγάλο μέρος της τοπικής κοινωνίας και οι “άνθρωποι δεν τα βγάζουν πέρα πλέον” και 2ον: Η ανάγκη να αυξηθεί η ρευστότητα στους επαγγελματίες, που έχουν πλέον λυγίσει απ’ την αναδουλειά και την τεράστια μείωση του κύκλου εργασιών. Δυστυχώς αυτή η συζήτηση γίνεται κάτω από πρωτόγνωρες δυσμενείς κοινωνικές, οικονομικές αλλά και διαδικαστικές συνθήκες, και για μια ακόμη φορά, η πολιτική της δημοτικής αρχής σε ό,τι αφορά τον προϋπολογισμό του 2021, περιορίζεται σε μια αμιγώς διαχειριστική αντίληψη χωρίς καμιά συγκεκριμένη αναπτυξιακή προοπτική και στόχευση.
Όλοι οι φορείς, κυβέρνηση, περιφερειακές και τοπικές αρχές, πρέπει να υπηρετούν, καθένας ανάλογα με τον θεσμικό του ρόλο και τις δυνατότητες που έχουν, τον διπλό στόχο:
Να στηρίξουν τους αδύναμους της κοινωνίας και τους επαγγελματίες. Η περιοχή μας χτυπημένη ήδη από μία μακροχρόνια οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με την πανδημία, έχει περιέλθει σε μία αδιέξοδη κατάσταση, η οποία έχει φέρει τους επαγγελματίες σε τραγική οικονομική θέση, σε σημείο μάλιστα που πολλές από τις επιχειρήσεις και τα καταστήματα της περιοχής μας να οδηγούνται μοιραία σε οριστικό κλείσιμο. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον ο δήμος Ρεθύμνου πρέπει να λάβει τα μέτρα του. Ιδιαίτερα στις μέρες μας λοιπόν, ο προϋπολογισμός πρέπει να περιγράφει το όραμα και τη στρατηγική της εκάστοτε δημοτικής αρχής για τη νέα χρονική περίοδο στην οποία αυτός αναφέρεται, καθώς και την μακροπρόθεσμη στρατηγική της.
Ο προϋπολογισμός που παρουσίασε η δημοτική αρχή, δείχνει ότι η πανδημία (η έξαρση της ακριβέστερα), όπως και οι βραχυπρόθεσμες αλλά και οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της, δεν την έχουν απασχολήσει όσο θα έπρεπε. Υστερεί σε δυο βασικούς τομείς.
1oν: Δεν στηρίζει την τοπική οικονομία και
2oν: Δεν ενισχύει τις δομές υγείας. Είναι ένας προϋπολογισμός που ουσιαστικά κινείται εκτός πραγματικότητας.Δεν λειτουργεί προστατευτικά για εκείνους που δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους. Δεν δημιουργεί ελπίδα σε εκείνους που θέλουν να δουν έναν σύμμαχο στο πλάι τους.
Η παράταξη μας προτείνει ο δήμος να πάρει γενναίες αποφάσεις για να στηρίξει έμπρακτα τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές. Είναι χρέος μας να συνδράμουμε ώστε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να διατηρηθούν ζωντανές, να μην καταρρεύσει ο κορμός της τοπικής οικονομίας. Χωρίς παράλληλα, να παραμελήσουμε την ενίσχυση των δομών υγείας σε αυτή την δύσκολη συγκυρία, ιδιαίτερα του νοσοκομείου Ρεθύμνου το οποίο είναι στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης της πανδημίας.
Όταν βλέπουμε τη καθημερινή μάχη που δίνουν οι γιατροί, οι νοσηλευτές και όλοι οι υγειονομικοί του νοσοκομείου μας για να σώσουν συμπολίτες μας, φαντάζει αυτονόητη η ενίσχυση από τον δήμο, ακόμη και αν δεν είναι στις αρμοδιότητες του. Είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε για να δείξουμε σε όλους αυτούς που προσπαθούν να κρατήσουν όρθια την ελληνική κοινωνία, ότι αναγνωρίζουμε το έργο τους και είμαστε κοντά τους.
Ο προτεινόμενος προϋπολογισμός για το έτος 2021 δεν έχουμε πειστεί ότι εξυπηρετεί στόχους για το ξεπέρασμα της ανθρωπιστικής κρίσης και τη στήριξη των επαγγελματιών. Για άλλη μια χρονιά ο προϋπολογισμός του δήμου είναι ελλειμματικός στον τομέα της κοινωνικής πολιτικής, καθώς οι κοινωνικές του δαπάνες είναι πολύ μικρές. Δεν στηρίζεται ο τομέας του πολιτισμού και του αθλητισμού και δεν αντιμετωπίζονται οι ανάγκες της πόλης σε έργα και υποδομές. Σε αυτές τις πρωτόγνωρες για την χώρα μας συνθήκες θα περιμέναμε από την δημοτική αρχή να αυξήσει τα κονδύλια για δράσεις κοινωνικής πολιτικής (ΚΩΔ.2.15)στα έξοδα.
Αντί αυτού τα κονδύλια παραμένουν και στον φετινό προϋπολογισμό στα ίδια επίπεδα με πέρυσι ,δηλαδή τα 5 εκατομμύρια ευρώ. Ο προϋπολογισμός του 2021 δεν προβλέπει για τις επιχειρήσεις σχεδόν κανένα επιπλέον μέτρο ελάφρυνσης, πέραν αυτών που ο δήμος υποχρεούται να εφαρμόσει από την κεντρική νομοθεσία. Η δημοτική μας παράταξη προτείνει την παροχή οικονομικής ενίσχυσης σε άπορους πολίτες, τη δημιουργία νέων κοινωνικών δομών και την ένταξη των επαγγελματιών της εστίασης, του λιανεμπορίου και καλλιτεχνών στις ευπαθείς ομάδες, καθώς έχουν σταματήσει κάθε δραστηριότητα. Επίσης προτείνουμε την ενίσχυση των συσσιτίων και του κοινωνικού παντοπωλείου, όπως επίσης την ενίσχυση του «Βοήθεια στο Σπίτι» και των ανθρώπων του πολιτισμού.
Ο προϋπολογισμός του έτους 2021 είναι της τάξης των 73 εκατομμυρίων ευρώ περίπου, και αν αφαιρεθούν τα πάγια και σταθερά έξοδα (π.χ. λειτουργικές δαπάνες, μισθοδοσία, έξοδα προσωπικού, πληρωμές παρελθόντων οικονομικών ετών κλπ), δεν απομένει παρά μόνο το ποσό των 29 εκατομμυρίων ευρώ για την άσκηση μιας υποτυπώδους δημοτικής πολιτικής.
Επιπλέον, αν μελετήσουμε προσεκτικά τους προϋπολογισμούς του δήμου μας τα τελευταία επτά χρόνια (από το 2014 έως και το 2020)θα διαπιστώσουμε ότι στα έσοδα ο μέσος όρος του ποσοστού εκτέλεσης ως προς τις εισπράξεις είναι 69% και το ποσοστό αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο στα ανταποδοτικά και λοιπά δημοτικά τέλη, στα χρήματα δηλαδή που πληρώνουν οι δημότες.
Το σχέδιο του προϋπολογισμού φέτος όπως και τα προηγούμενα στον τομέα των εσόδων χαρακτηρίζεται από υψηλή εισπραξιμότητα. Από την άλλη πλευρά στον τομέα των εξόδων ο μέσος όρος του ποσοστού εκτέλεσης ως προς τις πληρωμές είναι 46%, ποσοστό πολύ χαμηλό που αποδεικνύει την μη υλοποίηση έργου από την δημοτική αρχή στο βαθμό που μπορούσε με τα οικονομικά δεδομένα που είχε. Το σχέδιο του φετινού προϋπολογισμού όπως και τα προηγούμενα στον τομέα των εξόδων χαρακτηρίζεται από χαμηλά ποσοστά στην υλοποίηση έργου και επενδύσεων. Το ίδιο χρονικό διάστημα τα χρηματικά διαθέσιμα (ταμείο) του δήμου μας αυξήθηκαν κατά 62,5% και από 12 περίπου εκατομμύρια ευρώ το 2015, έφτασαν τα 19,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ σήμερα. Κάθε χρόνο στο δημοτικό συμβούλιο έρχονται προϋπολογισμοί που στερούνται προοπτικής και ανάπτυξης και το θέμα δεν είναι τι αναγράφεται σε αυτούς ,αλλά τι έργα υλοποιούνται.
Το τεχνικό πρόγραμμα του έτους 2021 ύψους 28,4 εκατομμύριων ευρώ δεν καλύπτει δυστυχώς τις ανάγκες των δημοτών του δήμου μας. Είναι ένα τεχνικό πρόγραμμα χωρίς ιεραρχημένες διεκδικήσεις. Το ποσοστό υλοποίησης του, όπως και όλα τα προηγούμενα χρόνια, θα είναι χαμηλό, αφού κάθε χρόνο εγγράφονται κωδικοί χωρίς όμως να πραγματοποιούνται τα έργα την επόμενη χρονιά. Στην συνεδρίαση που έγινε στο δημοτικό συμβούλιο για το τεχνικό πρόγραμμα του δήμου επισημάναμε τα χαμηλά ποσοστά υλοποίησης του κατά τα προηγούμενα χρόνια.
Και για το έτος 2021 δυστυχώς δεν αλλάζει κάτι . Ο προτεινόμενος προϋπολογισμός δεν στηρίζει την κοινωνία, δεν στηρίζει τους αδύναμους, δεν στηρίζει την ανάπτυξη και τους επαγγελματίες. Επιπλέον δεν διαφέρει σε τίποτα από τον περσινό όσο αφορά τα οικονομικά στοιχεία, και ουσιαστικά πρόκειται για αναγκαστικό προϋπολογισμό που συνεχίζει την απαξίωση της τοπικής αυτοδιοίκησης και με τις περικοπές του, οδηγεί στην πλήρη κατάρρευση του κοινωνικού κράτους και του ίδιου του θεσμού της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Η συνεχόμενη φτωχοποίηση μεγάλου μέρους των δημοτών μας και η ανεργία θα δυσκολέψουν τα οικονομικά του δήμου μας. Ήδη η χρονιά κλείνει με σημαντική υστέρηση εσόδων.Πώς θα μπορέσει ο δήμος μας να προσφέρει τις βασικές του υπηρεσίες αλλά και αυτές που του προσθέτει το κράτος χωρίς καμία οικονομική υποστήριξη; Απαιτείται από όλους μας να θέσουμε ως προτεραιότητα τη στήριξη των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και τη διεκδίκηση πόρων από την κεντρική διοίκηση.
Δεν πρέπει να σταματήσει με κανένα τρόπο η συνεχής πίεση προς τη κυβέρνηση για απόδοση όλων όσων δικαιούνται οι ΟΤΑ. Μόνη ελπίδα και σανίδα σωτηρίας οι επιλεγμένες δράσεις των προγραμμάτων «ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ» και η συνέχιση του μέσω της μετονομασίας του σε «ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ». Είναι φανερή πλέον η ανάγκη αναζήτησης νέων χρηματοδοτικών πηγών μέσω όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων και η δημιουργία μελετών που θα μπορέσουν να χρηματοδοτήσουν έργα που θα αλλάξουν την πορεία του δήμου και των οικονομικών του, και συνεπώς θα μειώσουν τις μεγάλες επιβαρύνσεις στους ήδη ταλαιπωρημένους δημότες μας.
Είναι προφανές ότι για όλους τους παραπάνω λόγους καταψηφίζουμε και δεν μπορούμε να στηρίξουμε έναν προϋπολογισμό που δεν είναι προσαρμοσμένος στις ανάγκες της κοινωνίας και των δημοτών.
Βουρβαχάκης Σταύρος Οικονομολόγος- Δημοτικός Σύμβουλος Ρεθύμνου
Επικεφαλής «ΡΕΘΥΜΝΟ – ΕΝΕΡΓΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ»
