SOS για την κλιματική αλλαγή- Θα «ξυπνήσει» παλιές ασθένειες;

Ερευνητές από την Καλιφόρνια και τη Μασαχουσέτη εκτιμούν σε πρόσφατη μελέτη ότι η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των μολυσματικών ασθενειών που προκαλούνται από ιούς, βακτήρια, μύκητες και παράσιτα.

Αυτές περιλαμβάνουν ενδεικτικά ασθένειες που μεταδίδονται από κρότωνες (τσιμπούρια) ή από άλλα μολυσμένα είδη αρθρόποδων, όπως η ελονοσία, καθώς και νέες μυκητιάσεις.

Παράλληλα, παλαιότερες ασθένειες όπως η βουβωνική πανώλη θα μπορούσαν να εξαπλωθούν, κάτι που έχει ήδη παρατηρηθεί σε πολιτείες όπως το Νέο Μεξικό.

Αναλυτικά οι ασθένειες που προβληματίζουν τους επιστήμονες

Οι συγγραφείς της μελέτης έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου σχετικά με ασθένειες που μεταδίδονται, όπως είπαμε, από φορείς (κουνούπια, τσιμπούρια, ψύλλοι), όπως: δάγκειος πυρετός, πυρετός Ζika, ελονοσία, οι οποίες είναι πιο συνήθεις στις αναπτυσσόμενες χώρες και εξαιρετικά σπάνιες στις ανεπτυγμένες.

Όπως οι ίδιοι εξηγούν, όταν οι χειμώνες γίνονται πιο σύντομοι και ζεστοί, τα κουνούπια και άλλοι πιθανοί μολυσματικοί οργανισμοί έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης και επομένως πρόκλησης νόσων.

Επιπλέον, 5 άνθρωποι στη Φλόριντα μολύνθηκαν από ελονοσία πέρυσι, σηματοδοτώντας την επανεμφάνισή της στις ΗΠΑ ύστερα από δύο δεκαετίες.

Το 2022, δεδομένα από το «FAIR Health» και το πανεπιστήμιο «Johns Hopkins» αποκάλυψαν ότι τα κρούσματα της νόσου Lyme αυξάνονταν ταχύτερα στο Κεντάκι, τη Δυτική Βιρτζίνια, το Οχάιο και τη Νεμπράσκα, κάτι που οι επιστήμονες προειδοποίησαν ότι οφειλόταν στις υψηλότερες εποχιακές θερμοκρασίες που «άνοιξαν» νέους βιότοπους για τα τσιμπούρια στις ορεινές περιοχές.

Στην περίπτωση της ελονοσίας, η οποία είναι συνήθως πιο κοινή σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές της Αφρικής, οι επιστήμονες είπαν ότι τα κουνούπια που μεταδίδουν την ασθένεια μεταφέρονται προς τα βόρεια λόγω αλλαγών στα μοτίβα των βροχοπτώσεων.

Επιπλέον, η ομάδα των ερευνητών επέστησε την προσοχή στις ζωονοσογόνες ασθένειες, οι οποίες μεταδίδονται μεταξύ ανθρώπων και ζώων. Αξιοσημείωτα παραδείγματα είναι η βουβωνική πανώλη και ο χανταϊός που μεταδίδονται από τρωκτικά.

Τα ζώα έχουν χάσει τους βιότοπούς τους και πλησιάζουν όλο και περισσότερο τον άνθρωπο

Έτσι προκύπτει υψηλότερος κίνδυνος μετάδοσης ασθενειών των ζώων στους ανθρώπους και ανάπτυξης νέων παθογόνων μικροοργανισμών, δήλωσαν οι ερευνητές.

Η βουβωνική πανώλη θα μπορούσε να παρουσιάσει σημάδια αύξησης ενώ πρόσφατα, ένας άνδρας από το Νέο Μεξικό πέθανε από πανώλη και ένας άλλος στο Όρεγκον αρρώστησε αφού κόλλησε από τη γάτα του.

Η εμφάνιση νέων μυκητιασικών λοιμώξεων όπως η Candida auris και οι αυξήσεις σε περιπτώσεις πυρετού της κοιλάδας μπορεί επίσης να οφείλονται στην αύξηση της θερμοκρασίας.

Οι ερευνητές συνέδεσαν τέλος την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και ακραία φαινόμενα όπως πλημμύρες με υδατογενείς ασθένειες όπως η εξάπλωση του επικίνδυνου υπερμικροβίου E.Coli.

Επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής- Πόσο ακριβείς είναι οι προβλέψεις;

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), είναι σαφές πως η κλιματική αλλαγή επηρεάζει δυσμενώς την υγεία, ωστόσο το να εκτιμηθεί με ακρίβεια η κλίμακα και ο αντίκτυπος των κινδύνων παραμένει πρόκληση.

Μελέτη από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο στο Μπόλντερ, για παράδειγμα, αποκάλυψε ότι οι προβλέψεις πως οι ακραίες θερμοκρασίες θα οδηγήσουν σε απότομη άνοδο των ακραίων καιρικών φαινομένων και την άνοδο της στάθμης της θάλασσας μάλλον δεν είναι εύλογες.

Οι ερευνητές συγκεκριμένα δήλωσαν ότι αυτά τα ακραία σενάρια βασίζονται σε ξεπερασμένα δεδομένα, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι πρόσφατες προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών ρύπων και τη στροφή προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Ωστόσο, χρειάζεται προσοχή και επαγρύπνηση. Ο Δρ Τζωρτζ Τόμσον, επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας και ειδικός στις μολυσματικές ασθένειες στο πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια «Davis», δήλωσε χαρακτηριστικά:

«Οι κλινικοί ιατροί πρέπει να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές στο τοπίο των μολυσματικών ασθενειών. Η γνώση της σύνδεσης μεταξύ κλιματικής αλλαγής και εξέλιξης των ασθενειών μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση, τη θεραπεία και την πρόληψη αυτών».

*Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο ακαδημαϊκό περιοδικό «JAMA».