Σεξουαλική αγωγή: η εφαρμογή της στο Πειραματικό Γυμνάσιου Ρεθύμνου

Η σεξουαλική αγωγή ως ενταγμένο μάθημα της Γ’ Γυμνασίου και η εφαρμογή της στο Πειραματικό Γυμνάσιου Ρεθύμνου, θα κατατεθεί και θα συζητηθεί σε στρογγυλή τράπεζα στο πλαίσιο του 12ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστημόνων, το οποίο θα πραγματοποιηθεί από 27 έως 29 Νοεμβρίου, με κεντρικό θέμα την Ενιαία Υγεία, τελεί υπό την αιγίδα Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας και θα συμμετέχουν κορυφαίοι επιστήμονες από την Ελλάδα αλλά και από χώρες του εξωτερικού.

Εισηγητές στην συγκεκριμένη θεματική δεν μπορεί να είναι άλλοι από τους εκπαιδευτικούς που πρώτοι πανελλαδικά είχαν την πρωτοβουλία, πριν τέσσερα χρόνια, να σχεδιάσουν και να εισάγουν το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής στο πρόγραμμα των μαθημάτων της τρίτης τάξης του Πειραματικού Γυμνασίου Ρεθύμνου του Πανεπιστημίου Κρήτης. Δηλαδή ο εκπαιδευτικός Βιολόγος Μανώλης Αναγνωστάκης και η εκπαιδευτικός ΠΕ πρώην σχολική σύμβουλος, μεταδιδακτορική ερευνήτρια Πανεπιστήμιο της Jyväskylä, Μαργαρίτα Γερούκη. Θα συμμετέχει επίσης ο κλινικός ψυχολόγος Απόστολος Πελτέκης και θα συντονίζει η βιολόγος αν. καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών Ευαγγελία Μαυρικάκη.

Στην στρογγυλή τράπεζα «Αγωγή Υγείας, Σεξουαλική Αγωγή και Βιολογία», που θα λάβει χώρα την δεύτερη ημέρα του Συνεδρίου, Σάββατο 28 Νοεμβρίου στις 11:00 το πρωί, οι δυο εκπαιδευτικοί θα μεταφέρουν την εμπειρία τους από την εφαρμογή της σεξουαλικής αγωγής στο Πειραματικό Γυμνάσιο, στέλνοντας το μήνυμα «Και όμως γίνεται!».

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση: Στο Ελληνικό σχολείο η Αγωγή υγείας απουσιάζει σχεδόν ολοκληρωτικά! Ποιες οι συνέπειες αυτής της διαχρονικής έλλειψης; Η στρογγυλή τράπεζα «Αγωγή Υγείας, Σεξουαλική Αγωγή και Βιολογία» θα θέσει σοβαρούς προβληματισμούς για την ανάγκη της Αγωγής Υγείας την εποχή του COVID19.

Οι εκπαιδευτικοί Μανώλης Αναγνωστάκης και Μαργαρίτα Γερούκη, θα παρουσιάσουν στο Συνέδριο το σχεδιασμό και εφαρμογή ενός ετήσιου πιλοτικού προγράμματος Σεξουαλικής Αγωγής και Διαπροσωπικών Σχέσεων για την Γ’ Γυμνασίου, όπως συνοπτικά αναφέρουν στο παρακάτω ενημερωτικό τους σημείωμα:

Η σεξουαλική αγωγή και η αγωγή των διαπροσωπικών σχέσεων προσεγγίζονται, συνήθως, ως τμήμα ενός ευρύτερου συνόλου παρεμβάσεων στο πλαίσιο της Αγωγής Υγείας. Ως σεξουαλική αγωγή ορίζουμε τη μακροχρόνια, δια βίου διαδικασία προβληματισμού, κατάκτησης πληροφοριών και διαμόρφωσης συμπεριφορών, πεποιθήσεων και αξιών γύρω από την ταυτότητα του φύλου, τις σχέσεις και την οικειότητα. Αφορά σε θέματα σεξουαλικής ανάπτυξης, αναπαραγωγικής υγείας, διαπροσωπικών σχέσεων και οικειότητας, ενώ επίσης, πραγματεύεται θέματα αυτό-αντίληψης και εικόνας του σώματος, καθώς και θέματα που αφορούν τους ρόλους των φύλων (WHO Regional Office for Europe 2010). Ο σχεδιασμός του προγράμματος στηρίχθηκε στο International Guidelines on Sexuality Education έκδοση της UNESCO, για την ηλικιακή ομάδα 12-15 και στη διερεύνηση αναγκών των μαθητών/τριων μέσα από ανώνυμες ερωτήσεις.

Η θεματολογία και οι μαθησιακοί στόχοι καλύπτουν τέσσερις διαστάσεις της μαθησιακής διαδικασίας:

Γνώσεις – πληροφόρηση: ακριβής πληροφόρηση για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα, συμπεριλαμβανομένων: ανάπτυξη, σεξουαλική ανατομίας και φυσιολογία, αναπαραγωγή, αντισύλληψη, κύηση, τεκνοποιία, HIV/ AIDS, ΣΜΝ, οικογενειακή ζωή και διαπροσωπικές σχέσεις, σεξουαλικότητα και κουλτούρα, δικαιώματα του φύλου, ενδυνάμωση, ισότητα και ρόλοι των φύλων, σεξουαλική συμπεριφορά, σεξουαλική ποικιλομορφία, σεξουαλική απόλαυση, σεξουαλική κακοποίηση, έμφυλη βία και επιβλαβής παραδοσιακές πρακτικές.

Αξίες, στάσεις και κοινωνικά πρότυπα: η σεξουαλική αγωγή προσφέρει στους μαθητές και μαθήτριες ευκαιρίες να διερευνήσουν αξίες, στάσεις και πρότυπα (προσωπικά, οικογενειακά, ομότιμων και της κοινότητας) σε σχέση με τη σεξουαλική συμπεριφορά, την υγεία, την ανάληψη ρίσκου και αποφάσεων και αντιστοιχία με τις αρχές της ανοχής, του σεβασμού, της ισότητας και των δικαιωμάτων των φύλων.

Διαπροσωπικές και κοινωνικές δεξιότητες: η σεξουαλική αγωγή προωθεί την κατάκτηση δεξιοτήτων σε σχέση με τη λήψη αποφάσεων, αυτοπεποίθηση, επικοινωνία, διαπραγμάτευση και άρνηση. Τέτοιες δεξιότητες είναι δυνατό να συμβάλλουν σε πιο πλήρεις σχέσεις στην οικογένεια, τους ομότιμους, τους φίλους και τους ρομαντικούς ή ερωτικούς συντρόφους.

Υπευθυνότητα: η σεξουαλική αγωγή ενθαρρύνει τους μαθητές και τις μαθήτριες να αναλαμβάνουν την ευθύνη της προσωπικής τους συμπεριφοράς, καθώς και της συμπεριφοράς τους απέναντι σε άλλους ανθρώπους μέσω στρατηγικών όπως: ο σεβασμός, η αυτοπεποίθηση, η ανοχή και η ενσυναίσθηση για τους άλλους ανεξάρτητα από τη κατάσταση της υγείας τους, το σεξουαλικό τους προσανατολισμό, δίνοντας έμφαση στην ισότητα των φύλων, με στόχο την αντίσταση απέναντι σε πρώιμες, ανεπιθύμητες ή εκβιαστικές σεξουαλικές σχέσεις και εφαρμόζοντας τεχνικές ασφαλούς σεξ, συμπεριλαμβανομένων τη σωστή και συστηματική χρήση προφυλακτικών και αντισυλληπτικών μέσων.

Οι διδακτικές προσεγγίσεις σχεδιάστηκαν ώστε να αξιοποιείται η ομαδοσυνεργατική, διερευνητική μάθηση και διδασκαλία. Όπως έδειξαν τόσο οι εργασίες των μαθητριών/των κατά τη διάρκεια του προγράμματος, όσο και συνεντεύξεις που πραγματοποιήθηκαν με την ολοκλήρωσή του, το πρόγραμμα υπήρξε σημαντική πηγή επιστημονικής πληροφόρησης, ενίσχυσε την κριτική σκέψη και δημιούργησε ευκαιρίες ουσιαστικότερης επικοινωνίας για τα θέματα σεξουαλικής υγείας στους μαθητές και τις μαθήτριες.