Η οργάνωση της Βιβλιοθήκης ως μιας ενιαίας οντότητας,
κεντρικής υπηρεσίας-κορμού του Ιδρύματος, συνιστά μία από
τις πολλές καινοτομίες που εισήγαγε στα ελληνικά ακαδημαϊκά
δεδομένα το Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Η κατασκευή του κτιρίου της Κεντρικής Βιβλιοθήκης, ενός
συμβολικού κέντρου κάθε πανεπιστημιακής συγκρότησης
και ενός εμβληματικού τοπόσημου στην καρδιά της
Πανεπιστημιούπολης Ρεθύμνου, εκφράζει την ισχυρή αντίληψη
του ΠΚ για τη Βιβλιοθήκη ως χώρο συμπυκνωμένης μνήμης και
γνώσης, μελέτης και έρευνας, αλλά και πόλο συγκέντρωσης και
επικοινωνίας φοιτητών, ερευνητών και διδασκόντων.
Τη δεκαετία του 80, που σχεδιάστηκε το επιβλητικό κτίριο, τα
5.500 τ.μ. φαίνονταν υπεραρκετά για τις επόμενες δεκαετίες,
σύμφωνα με τα δεδομένα ανάπτυξης των βιβλιοθηκών της
χώρας.
Ωστόσο, η βασισμένη στη νέα αντίληψη του ΠΚ ανάπτυξη
της Βιβλιοθήκης του ήταν τόσο ραγδαία, ώστε ήδη στα τέλη της
επόμενης δεκαετίας, που έγινε η μετακόμιση των υπηρεσιών
και υποδομών της από τα Περιβόλια στου Γάλλου, ήταν ορατή η
εξάντληση των ορίων της χωρητικότητάς της.
Από τα πρώτα χρόνια
της λειτουργίας του Πανεπιστημίου Κρήτης δημιουργήθηκε
ένα τέτοιο κλίμα σοβαρότητας και εμπιστοσύνης, ώστε αρκετοί
ιδιώτες, κάτοχοι αξιόλογων βιβλιοθηκών, να εμπιστεύονται στη
Βιβλιοθήκη του ΠΚ τις πολύτιμες συλλογές τους. Οι ιδιωτικές
αυτές συλλογές ήρθαν να προστεθούν στα βιβλία και περιοδικά
που προμηθεύεται το Πανεπιστήμιο.
Το ζήτημα της χωρητικότητας αντιμετωπίστηκε αρχικά με
την εγκατάσταση κινητών βιβλιοστασίων, που βαθμιαία
τοποθετήθηκαν σε όλες τις αποθήκες, ενώ παράλληλα άρχισε ο
σχεδιασμός για την επέκταση του κτιρίου. Η κατασκευή του έργου
δημοπρατήθηκε το 2019 και οι σχετικές εργασίες άρχισαν το
2020.
Η επέκταση κατασκευάζεται υπόσκαφα, σε άμεση γειτνίαση με
την υφιστάμενη Βιβλιοθήκη, εκμεταλλευόμενη το πρανές του
εδάφους για να μη διαταραχθεί ο αρχιτεκτονικός χαρακτήρας
του αρχικού κτιρίου, η λειτουργικότητα, ο φυσικός φωτισμός
του και η εξαιρετική οπτική φυγή προς το πέλαγος και την πόλη
του Ρεθύμνου.
Το νέο κτίσμα συνδέεται έτσι αρμονικά με το
υπάρχον, αναδεικνύοντάς το περαιτέρω ως ένα σύγχρονο κτίριο
Βιβλιοθήκης, ενώ ταυτόχρονα αναβαθμίζει τον περιβάλλοντα
χώρο του, τόσο λειτουργικά όσο και αισθητικά. Η επέκταση
διαρθρώνεται σε 4 επίπεδα που καταλαμβάνουν συνολικά 2.273 τ.μ.
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης επενδύει
στη Βιβλιοθήκη του
Το νέο κτίσμα συνδέεται αρμονικά με το υπάρχον, αναδεικνύοντάς
το περαιτέρω ως ένα σύγχρονο κτίριο Βιβλιοθήκης, ενώ ταυτόχρονα
αναβαθμίζει τον περιβάλλοντα χώρο του, τόσο λειτουργικά όσο και αισθητικά
Οι κύριες λειτουργίες της Βιβλιοθήκης αναπτύσσονται σε
1.512 τ.μ., ενώ οι βοηθητικές λειτουργίες (χώροι υγιεινής,
μηχανολογικές εγκαταστάσεις, αποθήκη) τοποθετούνται
ένα επίπεδο χαμηλότερα.
Το νέο κτίριο θα προσφέρει ζωτικό χώρο για την ανάπτυξη
των βιβλιοστασίων κατά 100.000 τόμους, καθώς η
χωρητικότητα του υφιστάμενου κτιρίου έχει προ πολλού
εξαντληθεί (το υπάρχον υλικό ασφυκτιά στα υπερβολικά
φορτωμένα ράφια ή παραμένει αναγκαστικά στοιβαγμένο σε
χαρτοκιβώτια). Διαθέτει επίσης 117 θέσεις μελέτης και 46
θέσεις Η/Υ στο χώρο του αναγνωστηρίου.
Κρίσιμης σημασίας
είναι οι δύο αίθουσες 28 και 38 θέσεων για τηλεδιάσκεψη,
πολυμέσα και τηλεκπαίδευση, οι οποίες εμπλουτίζουν τη
Βιβλιοθήκη με υποδομές συνεργασίας και ηλεκτρονικής
μάθησης που πλέον αποτελούν απαραίτητο συστατικό όχι
μόνο για τη λειτουργία των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών
αλλά και την εκπαιδευτική διαδικασία συνολικά.
Εκτός
από την αναβάθμιση των εκπαιδευτικών δράσεων της
Βιβλιοθήκης, θα συμβάλλουν σημαντικά στην ενίσχυση
των εκπαιδευτικών υποδομών της πανεπιστημιούπολης
Ρεθύμνου, δεδομένου ότι οι υπηρεσίες της Βιβλιοθήκης
παρέχονται για το σύνολο της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Η επέκταση του κτιρίου της Κεντρικής Βιβλιοθήκης
προχωρεί με ταχείς ρυθμούς και αναμένεται να παραδοθεί
το καλοκαίρι του 2022, καθώς οι εργασίες προχωρούν
σύμφωνα με το προβλεπόμενο χρονοδιάγραμμα.
