Ραντεβού Μητσοτάκη – Ερντογάν στην Πόλη «χωρίς ψευδαισθήσεις»

Συγκλίσεις μπροστά σε κοινές προκλήσεις με ήπιο κλίμα στην Ανατολική Μεσόγειο και όχι επιβάρυνση με ανάδειξη προβλημάτων θέλει η Αθήνα στην άτυπη συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σήμερα το μεσημέρι , για πρώτη φορά στο πλαίσιο γεύματος επί τουρκικού εδάφους. Αν και ανεπίσημο, το ραντεβού της Κωνσταντινούπολης πραγματοποιείται σε εξαιρετικά κρίσιμη γεωπολιτική και διπλωματική συγκυρία και η κάθε πλευρά έχει προετοιμάσει το περιβάλλον με βάση τις επιδιώξεις της. Ο Ερντογάν προσπαθεί εμφανώς να ενισχύσει τον ρόλο του και ο Μητσοτάκης επιδιώκει τακτικές επαφές σύμπλευσης με συμμάχους και εταίρους σε ΕΕ και ΝΑΤΟ.

Λίγο προτού συναντήσει τον τούρκο πρόεδρο, ο Πρωθυπουργός είχε εκτεταμένες συζητήσεις με Ευρωπαίους στις Βερσαλλίες, ανάμεσά τους ο Ολαφ Σολτς, ενώ ακολουθούν οι Βρυξέλλες στις 24-25 Μαρτίου και στο βάθος μια θεσμική επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον. Με τον γερμανό καγκελάριο ο Μητσοτάκης τα έχει πει και τηλεφωνικά τόσο για το Ουκρανικό όσο και για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στις Βερσαλλίες τον ενημέρωσε για το επικείμενο ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη, ενώ η τουρκική πλευρά περιμένει τον καγκελάριο στην Αγκυρα τη Δευτέρα. Εν μέσω γεωπολιτικών αναταράξεων, που κρατούν υπ’ ατμόν την Ευρώπη και τις ΗΠΑ και διαμορφώνουν ένα σκηνικό που «όλοι προσπαθούν να μιλούν με όλους», σύμφωνα με πρωθυπουργικούς συνεργάτες, το Μαξίμου και το Ακ Σαράι δείχνουν αντίστοιχη διάθεση για ανοιχτούς διαδρόμους. «Αν Μητσοτάκης και Ερντογάν δεν μιλούσαν τώρα, πότε θα μιλούσαν;» λένε οι ίδιες πηγές, δείχνοντας εμμέσως και τη βούληση για οριοθετημένη, περιφερειακή ατζέντα χωρίς αιτιάσεις από το «παράθυρο», με σταθερές απαντήσεις από την Ελλάδα, δίχως εκπτώσεις από πάγιες θέσεις της.

Ο Πρωθυπουργός πάντως κρατά χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών, διαμηνύοντας ότι το πλαίσιο της ελληνικής πλευράς εδράζεται στον ρεαλισμό και – με τα δικά του λόγια – «στην αυτοπεποίθηση την οποία μας προσφέρουν οι τεκμηριωμένες εθνικές απόψεις μας». Προτεραιότητα της Αθήνας είναι οι δυσμενείς επιπτώσεις από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ιδίως σε ό,τι αφορά την ενεργειακή ασφάλεια και το Προσφυγικό – ζητήματα που υπάρχουν στο «μενού» στο τραπέζι της προεδρικής κατοικίας στον Βόσπορο. Επιπλέον ζητούμενο είναι η υιοθέτηση ήπιων τόνων από την Αγκυρα και η αποφυγή οποιαδήποτε περαιτέρω έντασης. «Καλούμαστε να δοκιμαστούμε και στο πεδίο που επιβάλλει η διεθνής συγκυρία» είναι η πρωθυπουργική αποστροφή που αποτυπώνει την προσέγγισή του.

Παραγωγικό διάλογο άλλωστε προσδοκά η Αθήνα για τα περιφερειακά θέματα, όπως το ενεργειακό. Αναμένεται συζήτηση για πιθανή αύξηση της μεταφοράς αζέρικου φυσικού αερίου, από το Αζερμπαϊτζάν προς την Ευρώπη δηλαδή μέσω Τουρκίας και Ελλάδας. Το Μαξίμου θεωρεί ότι είναι «σημαντικά αναβαθμισμένο» το γεωστρατηγικό και γεωπολιτικό αποτύπωμα της Ελλάδας, αλλά ταυτόχρονα έχει στο μικροσκόπιο τις αντιδράσεις και την κινητικότητα της Αγκυρας στο γεωπολιτικό τερέν. Αρμόδιες πηγές απαντούν λακωνικά ότι είναι «προς το συμφέρον όλων» και στη σωστή κατεύθυνση οποιαδήποτε κίνηση προς την ταύτιση με το διεθνές δίκαιο απέναντι σε αναθεωρητισμούς. Ηδη η Αθήνα έχει ταχθεί υπέρ των ευρωπαϊκών κυρώσεων στη Ρωσία (και να συνεχιστούν και να ενταθούν) και θα ήθελε να πιεστούν στην υιοθέτησή τους όλες οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ. Στάση στην οποία δεν έχει οδηγηθεί η Τουρκία. «Οι στρατηγικές επιλογές μας δεν αλλάζουν», διαμηνύουν πηγές. «Ούτε ψευδαισθήσεις, ούτε διαφοροποιήσεις από τις διατυπωμένες θέσεις μας» προσθέτουν για το ενδεχόμενο ο Ερντογάν να επιχειρήσει, πέραν των «κοινών προκλήσεων» και της θετικής ατζέντας, να θέσει θέματα που η Αθήνα απορρίπτει ως βάση ή περιεχόμενο συζήτησης.