Δεν ξέρουμε εάν ο Παύλος Πολάκης είχε σκεφτεί ποτέ ότι θα γινόταν υπουργός. Όμως, οι διαδρομές της ιστορίας και της πολιτικής τον έφεραν από τον Αργουλέ, ένα χωριό στην ευρύτερη περιοχή των Σφακίων, στην Αθήνα και στο υπουργείο Υγείας.
Την ίδια στιγμή είναι οι δικές του επιλογές και δηλώσεις που έκαναν πολλούς από αυτούς που τον γνώριζαν από τα φοιτητικά χρόνια του να απορούν για τη σημερινή εικόνα του.
Η επαναστατημένη νεότητα
Ο Παύλος Πολάκης στην αριστερά και ειδικότερα στην ΚΝΕ στρατεύτηκε από τα μαθητικά του χρόνια στην Κρήτη. Μετρούσαν σε αυτό και οικογενειακές παραδόσεις.
Άριστος μαθητής, θα βρεθεί στην Ιατρική Αθηνών και θα είναι ένας από τους πιο μαχητικούς συνδικαλιστές της «Πανσπουδαστικής».
Μάλιστα, θα πρωτοστατήσει σε κινητοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένης και της «δυναμικής» παρέμβασης αριστερών παρατάξεων ενάντια σε μια συγκέντρωση για τη Βόρειο Ήπειρο που είχε τη στήριξη της ακροδεξιάς.
Όταν το 1989 η ΚΝΕ θα διασπαστεί με αφορμή τη συμμετοχή στην κυβέρνηση Τζαννετάκη, ο Πολάκης δεν θα διστάσει και θα ταχθεί με την «αριστερή διαφωνία» και το Νέο Αριστερό Ρεύμα.
Τελειώνοντας την Ιατρική θα παραμείνει ενεργός πολιτικά και συνδικαλιστικά, ιδίως στο Νοσοκομείο της Νίκαιας όπου θα κάνει μεγάλο μέρος της ειδικότητάς του.
Δεν θα μπορέσει, όμως, να μπει στο ΕΣΥ. Ο ίδιος θα υποστηρίξει ότι «κοβόταν» στις διαδικασίες επιλογές εξαιτίας της προηγούμενης συνδικαλιστικής δράσης του.
Η διαδρομή στον ιδιωτικό τομέα
Ο Πολάκης ως γιατρός κυρίως θα εργαστεί στον ιδιωτικό τομέα υγείας και θα είναι πετυχημένος. Χρόνια μετά, με αφορμή δάνειο που θα πάρει θα υποστηρίξει ότι ως γιατρός στον ιδιωτικό τομέα έβγαζε πολύ περισσότερα από όσα βγάζει ως βουλευτής και υπουργός.
Γι’ αυτό άλλωστε και θα μπορέσει να αποκτήσει και το μεγάλο φουσκωτό που χρησιμοποιεί συχνά πυκνά στις αποδράσεις του και το οποίο κάποτε φιλοξένησε ακόμη και τον πρωθυπουργό.
Μάλιστα, το συγκεκριμένο φουσκωτό αποτελέσει και την έμπρακτη απάντηση του περιβάλλοντος Τσίπρα στα ρεπορτάζ που ανέφεραν ότι ο πρωθυπουργός βρέθηκε στη Μήλο τον Δεκαπενταύγουστο του 2015 ως επιβάτης της θαλαμηγού επιχειρηματία.
Είναι αλήθεια ότι ο Πολάκης γνωρίζει τις κακοδαιμονίες του συστήματος υγείας και στη διαδρομή του τις είχε καταγγείλει. Όμως, όσοι τον γνωρίζουν υποστηρίζουν ότι σταδιακά απέκτησε μια δυσπιστία έως και αντιπάθεια για σημαντικό μέρος των εργαζομένων στα δημόσια νοσοκομεία, κάτι και σήμερα βγαίνει στην εχθρότητά του για τους συνδικαλιστές της ΠΟΕΔΗΝ.
Το πέρασμα από την αυτοδιοίκηση και τα «διπλά βιβλία»
Όμως, πολιτικό μικρόβιο παρέμενε ενεργό και έτσι στράφηκε προς την τοπική αυτοδιοίκηση. Έτσι βρέθηκε στα Σφακιά. Εκλέχτηκε για πρώτη φορά το 2010 με 60,9% έναντι 39% του αντιπάλου του και επανεξελέγη με 100% με 831 ψήφους το 2014 από τον πρώτο γύρο ως μοναδικός υποψήφιος.
Ως δήμαρχος Σφακίων υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλής ανάμεσα στους συντοπίτες του.
Βέβαια οι διαχειριστικές μέθοδοί του ήταν κάπως… ανορθόδοξες. Όπως θα παραδεχτεί και ο ίδιος δημόσια: ««Εγώ έκανα μία συνειδητή επιλογή, μαζί με τους συνεργάτες μου, την οποία πλέον εδώ που φτάσαμε, δεν έχω κανένα πρόβλημα, με όλη την ευθύνη αυτής της επιλογής, να την πω δημοσίως και να την πω και σε σας, διότι εδώ που μας φτάνουνε. Εγώ εδώ και έναν χρόνο διατηρώ διπλό ταμείο.
Ένα μαύρο και ένα άσπρο. Ακούστε με προσεκτικά. Δεν νιώθω ούτε είμαι παράνομος, είμαι ο πιο διαφανής που υπάρχει, οποιοσδήποτε θέλει μπορεί να έρθει και να το δει στο ταμείο, και τα έσοδά του και τα έξοδά του, και αυτός είναι ο λόγος που έχω κρατήσει μία κοινωνία όρθια».
Βέβαια για να είμαστε δίκαιοι, το περίφημο «μαύρο ταμείο» δεν ήταν παρά ο τρόπος που αναγκάστηκε να βρει για να καταγράφει τα έσοδα από ένα φαράγγι, ένα πάρκινγκ και ένα φρούριο που διαχειριζόταν ο δήμος, για να συμπληρώνει τα έσοδά του μετά τις περικοπές της πάγιας κρατικής χρηματοδότησης.
Ωστόσο, μπορεί κανείς να δει εδώ μια ορισμένη αντίληψη που θα τον συνοδεύει και αργότερα: τη λογική ότι οι κανόνες και οι διαδικασίες του δημοσίου είναι περισσότερο εμπόδια παρά εγγυήσεις.
Η στράτευσή του στο πλευρό του Δημήτρη Καζάκη
Ο Παύλος Πολάκης μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2000 δεν εγκατέλειψε το χώρο της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς, έστω και εάν σταδιακά απομακρυνόταν από τις διαδικασίες της.
Στην εποχή των Μνημονίων ο Παύλος Πολάκης δεν θα είναι αρχικά κοντά στον ΣΥΡΙΖΑ.
Παρότι δεν το αναφέρει συχνά, για ένα διάστημα ήταν κοντά στο ΕΠΑΜ, τον πολιτικό σχηματισμό που ίδρυσε ο Δημήτρης Καζάκης με μια ιδεολογία που συνδύαζε την αντίθεση στα μνημόνια με έντονα εθνικιστικές απόψεις. Ο Πολάκης θα τοποθετηθεί ανοιχτά υπέρ του ΕΠΑΜ στις εκλογές του Μαΐου 2012.
Όμως τον Ιούνιο του 2012 θα στηρίξει τον ΣΥΡΙΖΑ και θα αρχίζει να τον προσεγγίζει και να συνεργάζεται μαζί του. Έτσι θα βρεθεί στα ψηφοδέλτια και θα εκλεγεί τον Ιανουάριο και τον Σεπτέμβριο του 2015.
Ο Αλέξης Τσίπρας ανακαλύπτει στον Παύλο Πολάκη ένα χρήσιμο πολιτικό εργαλείο
Ο Αλέξης Τσίπρας συμπάθηsε εξαρχής τον βουλευτή από τα Σφακιά, Ίσως να φταίει και η αγάπη του πρωθυπουργού για την Νότια Κρήτη ως τόπο διακοπών. Κυρίως, όμως, ο Τσίπρας βρήκε στον Πολάκη κάποιον που μπορούσε να τα «λέει έξω από τα δόντια», ένα ρόλο ανάλογο αυτού που είχε ο Βαγγέλης Γιαννόπουλος ή από ένα σημείο και μετά ο Θόδωρος Πάγκαλος στο ΠΑΣΟΚ.
Σε αυτό βοήθησε και η αγάπη του αναπληρωτή υπουργού Υγείας για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως μέσο επικοινωνίας με το «λαό του ΣΥΡΙΖΑ».
Κυρίως, όμως, ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του Μαξίμου, που εξαρχής είχαν αποφασίσει να «συμψηφίσουν» τη συνθηκολόγηση του καλοκαιριού του 2015 με την προσπάθεια να «ανοίξουν φακέλους» και να «κάτσουν στο σκαμνί» όσο περισσότερους μπορούσαν από τις «μνημονιακές κυβερνήσεις».
Η απόσταση λόγων και πράξεων στο υπουργείο Υγείας
Ο Παύλος Πολάκης προσπαθεί να παρουσιάσει το έργο του στο υπουργείο Υγείας ως ιδιαίτερα πετυχημένο. Μάλιστα, γι’ αυτό επιτίθεται συχνά στους συνδικαλιστές της ΠΟΕΔΗΝ κατηγορώντας τους ότι παρουσιάζουν μια στρεβλή εικόνα της κατάστασης στα δημόσια νοσοκομεία.
Βέβαια, ο πραγματικός απολογισμός είναι αρκετά πιο αντιφατικός. Τα δημόσια νοσοκομεία στηρίζονται περισσότερο στην πρωτοβουλία και στην προσπάθεια του προσωπικού παρά στην κάλυψη των αναγκών και στον εξορθολογισμό των διαδικασιών.
Λύσεις τις οποίες κάποτε ο ΣΥΡΙΖΑ κατήγγειλε, όπως για παράδειγμα την κάλυψη κενών με επικουρικούς ιατρούς, σήμερα αποτελούν τη βασική επιλογή, ενώ το συνολικό πλαίσιο χρηματοδότησης παραμένει ιδιαίτερα πιεστικό.
Ακόμη και αλλαγές τις οποίες προώθησε αυτή η κυβέρνηση στην πραγματικότητα δεν επίλυσαν πλήρως το πρόγραμμα. Για παράδειγμα η κυβέρνηση έδωσε τη δυνατότητα στα διοικήσεις των νοσοκομείων να διώξουν τους εργολάβους από την καθαριότητα και τη φύλαξη, αλλά μέσα από ατομικές συμβάσεις όχι με μόνιμους διορισμούς.
Αντίστοιχα, όπως και οι προκάτοχοί του συχνά υποβαθμίζει προβλήματα για να καλύψει ανεπάρκειες στο σχεδιασμό και την οργάνωση.
Για παράδειγμα την ώρα που αναδείχτηκαν σοβαρά προβλήματα στην προετοιμασία του δημόσιου συστήματος υγείας για την εποχική γρίπη, ιδίως ως προς την έγκαιρη εμβολιαστική κάλυψη, αρκετές δηλώσεις του Πολάκη προσπαθούσαν να υποβαθμίσουν τη σημασία και την έκταση του προβλήματος.
Ο Πολάκης ως «αιχμή του δόρατος»
Το τελευταίο διάστημα ο Παύλος Πολάκης έχει αναβαθμιστεί σε μια ιδιότυπη επικοινωνιακή «αιχμή του δόρατος» της κυβέρνησης.
Χωρίς τις σκιές που ακολουθούν π.χ. τον Νίκο Παππά, και χωρίς τις δεσμεύσεις του οικονομικού επιτελείου και έχοντας κατακτήσει έναν ιδιότυπο «πολιτικό ακαταλόγιστο», ο Παύλος Πολάκης μπορεί να κάνει αυτό μάλλον εσχάτως ξέρει καλύτερα.
Να εξαπολύει αλλεπάλληλες επιθέσεις εναντίον πολιτικών αντιπάλων, να ανακεφαλαιώνει διαρκώς επικοινωνιακά και γλαφυρά την κεντρική γραμμή ιδίως για τις ανοιχτές δικαστικές υποθέσεις και να αναλαμβάνει να κάνει διάφορες αντιπαραθέσεις που στη συνέχεια αναπαράγονται μαζικά από τα φίλια ΜΜΕ.
Η τακτική αυτή, συμπεριλαμβανομένης της αισθητικής της, δεν είναι αποτέλεσμα μόνο του δικού του ταμπεραμέντου, αλλά εντάσσεται και στο σχεδιασμό του Μεγάρου Μαξίμου. Αυτό εξηγεί ίσως και την πλήρη κάλυψη που έχει από τον πρωθυπουργό.
Όμως, αποδείχτηκε ότι μια τέτοια τακτική έχει και έναν βαθμό ρίσκου. Αυτό αποδείχτηκε και με τις απαράδεκτες δηλώσεις του Πολάκη κατά του Κυμπουρόπουλου, όπου μια προσπάθεια να συντηρηθεί ένα κλίμα πόλωσης γύρισε μπουμερανγκ και το επιτελείο του ΣΥΡΙΖΑ βρέθηκε να κάνει επικοινωνιακό damage control.
