Παρέμβαση του Συντυχάκη Μανώλη – Βουλευτής Ηρακλείου του ΚΚΕ,
στη Διαδικτυακή Εκδήλωση της Πανελλαδικής Ομοσπονδίας Τριτέκνων (Π.Ο.Τ.)
Θέμα
«Το Δημογραφικό ως ζήτημα επιβίωσης του έθνους – Η συμβολή του τρίτου παιδιού»
Το δημογραφικό, ως πρόβλημα, με όλες τις παραμέτρους του (υπογεννητικότητα, μετανάστευση, θνησιμότητα κ.λπ.) μπορεί να αποτελεί κοινή διαπίστωση όλων των πολιτικών δυνάμεων, ωστόσο, οι προσεγγίσεις για τις αιτίες που το παράγουν και αναπαράγουν και οι λύσεις που προτείνονται για την αντιμετώπισή του, διαφέρουν ριζικά.
Το πρόβλημα εντοπίζεται ιδιαίτερα στους νεότερους σε ηλικία, με την έννοια ότι η επιλογή ενός νέου ζευγαριού να δημιουργήσει τη δική του οικογένεια εξαρτάται από μια σειρά οικονομικούς, κοινωνικούς παράγοντες, που θέτουν αντικειμενικά εμπόδια στην απόφασή τους.
Τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της απογραφής του 2011 από την ΕΛΣΤΑΤ, διαπιστώνουν ότι εξακολουθεί να περιορίζεται ο μέσος αριθμός των μελών των νοικοκυριών. Το ίδιο δείχνει και η μελέτη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας το 2017 εμφανίζοντας ακόμη μεγαλύτερη φθίνουσα πορεία της Γονιμότητας, του μέσου όρου του αριθμού γεννήσεων ανά γυναίκα, η ανακοπή της ανοδικής τάσης του προσδόκιμου ζωής, η αυξημένη μεταναστευτική ροή από λιγότερο αναπτυγμένες χώρες, με παράλληλη αυξημένη έξοδος κυρίως νέων Ελλήνων αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Στην πραγματικότητα, δείχνουν πώς επιδρά στις οικογένειες η συνεχής επιδείνωση των συνθηκών ζωής. Πως οι δημογραφικές εξελίξεις κάθε καπιταλιστικής χώρας είναι άμεσα συνυφασμένες με τις συνθήκες αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης, με τις συνθήκες διαβίωσης του λαού.
Τα αστικά κόμματα, δεν μπορούν να κρύψουν πως στον πυρήνα της πολιτικής τους βρίσκεται η αντικατάσταση της υποχρέωσης του κράτους να παρέχει δημόσιες και δωρεάν καθολικές υπηρεσίες κοινωνικής ασφάλισης, υγείας, πρόνοιας, παιδείας, προσχολικής αγωγής και στήριξης της οικογένειας, με την ατομική και οικογενειακή ευθύνη, για την ικανοποίηση των ολοένα αυξανόμενων αναγκών της.
Ειδικότερα, τα εμπόδια για την απόκτηση παιδιού μεγαλώνουν ακόμη περισσότερο για την πλειοψηφία των νέων γυναικών, με βάση τις δυσκολίες συνδυασμού της συμμετοχής στην εργασία με τη μητρότητα. Σε όλο τον καπιταλιστικό κόσμο γενικεύεται η ανασφάλεια της μισθωτής και αυτοαπασχολούμενης, η καταστρατήγηση του σταθερού ημερήσιου και βδομαδιάτικου χρόνου εργασίας, οι ελαστικές μορφές απασχόλησης, οι χαμηλοί μισθοί, η εντατικοποίηση της δουλειάς. Συνολικά, οι εργασιακές σχέσεις, όπως διαμορφώνονται με τις πολιτικές της ΕΕ αποτελούν «ναρκοπέδιο» για τη μητρότητα.
Συνάμα, μεγάλο μέρος εργατοϋπαλλήλων γυναικών στερούνται ακόμα και τις πενιχρές παροχές, άδειες και επιδόματα που προβλέπονται από τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης, με δραματικές συνέπειες – ιδιαίτερα – στις φτωχές πολύτεκνες, τρίτεκνες, μονογονεϊκές οικογένειες, στα ΑμεΕΑ.
Κι επειδή δεν έχουμε μνήμη χρυσόψαρου, να υπενθυμίσω στην κυρία Φωτίου για τη μείωση που υπέστησαν τα προνοϊακά και οικογενειακά επιδόματα για δεκάδες χιλιάδες τρίτεκνους και πολύτεκνους, όπως προέβλεπε το 3ο μνημόνιο, το οποίο σημειωτέων το ασπάστηκαν όλα τα κόμματα στην προηγούμενη βουλή, πλην του ΚΚΕ.
Από τη σάρωση των όποιων επιδομάτων δεν γλύτωσε ούτε το επίδομα του τοκετού, στέλνοντας τις γυναίκες να γεννήσουν στο σπίτι για να το πάρουν ενώ οι αυτοαπασχολούμενες δεν είχαν και δεν έχουν άδειες εγκυμοσύνης και τοκετού!
Στο όνομα της «ισότητας των δύο φύλων» έχουν καταργηθεί θετικές ρυθμίσεις για την προστασία του γυναικείου οργανισμού, της μητρότητας στο χώρο εργασίας, όπως ήταν η απαγόρευση της νυχτερινής εργασίας στη βιοτεχνία, με συνέπειες ακόμα και στη γονιμότητα των γυναικών.
Τελικά, οι διακρίσεις σε βάρος των γυναικών επιβιώνουν σήμερα με «σύγχρονο περίβλημα», καθώς αξιοποιούνται ως πηγή πρόσθετου κέρδους, ως μέσο μείωσης μισθών, αύξησης του βαθμού εκμετάλλευσης, αλλά και ως πολιτική χειραγώγησης. Στο στόχαστρο βρίσκονται και θετικές ρυθμίσεις για τη στήριξη των εργαζόμενων γονέων, που κατοχυρώνονταν από τις κλαδικές συμβάσεις.
Στην Ελλάδα η ελάχιστη άδεια μητρότητας είναι 17 βδομάδες. Πρόσθετες παροχές, όπως η εξάμηνη άδεια του ΟΑΕΔ, δεν αφορούν το σύνολο των εργαζόμενων γυναικών. Πολλές λεχώνες, θηλάζουσες, νέες μητέρες, απολύονται μετά τη λήξη της άδειας. Άλλες εκβιάζονται εκ των προτέρων, ακόμα και από την πρόσληψη, και απειλούνται με απόλυση σε περίπτωση εγκυμοσύνης.
Σήμερα, η κάλυψη στοιχειωδών αναγκών της λαϊκής οικογένειας, όπως η φροντίδα της οικογένειας, της υγείας, της μόρφωσης των παιδιών, κ.ά. καθίσταται ατομική υπόθεση, ενώ θα έπρεπε να είναι κοινωνικό δικαίωμα και ευθύνη του κράτους. Η έλλειψη κρατικής φροντίδας και υποδομών για το παιδί αποτυπώνεται στα στιγμιότυπα της καθημερινότητας μιας εργαζόμενης μητέρας και στο ετήσιο γαϊτανάκι για τους βρεφονηπιακούς σταθμούς. Για παράδειγμα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat ποσοστό μικρότερο του 10% των παιδιών έως 3 ετών και μικρότερο του 60% των παιδιών 3 έως 6 ετών καλύπτονται από «δομές προσχολικής φροντίδας» στην Ελλάδα.
Ιδιαίτερες δυσκολίες αντιμετωπίζουν οι οικογένειες, ιδιαίτερα οι μητέρες παιδιών ΑμΕΑ, σε συνθήκες που ακόμα και η στοιχειώδης ειδική αγωγή υποβαθμίζεται και η έγκαιρη διάγνωση, η παιδαγωγική στήριξη εξαρτάται από το εισόδημα της οικογένειας.
Η υγεία αποτελεί εμπόρευμα και μάλιστα ακριβοπληρωμένο. Για μια νέα κοπέλα – εργαζόμενη – είναι πανάκριβες οι εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου, τεράστιες οι ελλείψεις και η εμπορευματοποίηση των κοινωνικών υπηρεσιών και υποδομών για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Η Ιατρικώς Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή (ΙΥΑ) αποτελεί τον πιο προσοδοφόρο τομέα των επιχειρηματιών Υγείας οι οποίοι κατέχουν τα περισσότερα από τα υπάρχοντα κέντρα. Επιστημονικές εξελίξεις στον τομέα της αναπαραγωγής, όπως η «κρυοσυντήρηση» των ωαρίων, αξιοποιούνται από μεγάλες εταιρείες όπως η GOOGLE, με κριτήριο τα κέρδη τους, για να αναβάλουν οι εργαζόμενες τη δημιουργία οικογένειας στην παραγωγική ηλικία.
Δεν είναι τυχαία τα στοιχεία, που ανεβάζουν το μέσο όρο ηλικίας τεκνοποίησης στην Ελλάδα για τις γυναίκες στα 31,5 έτη το 2017. Η τάση αναβολής της απόκτησης πρώτου παιδιού σε μεγαλύτερες ηλικίες αυξάνει τις πιθανότητες και τα ποσοστά ενός νέου φαινομένου, αυτού της τελικής ατεκνίας, αυξάνεται ταχύτατα και είναι από τα υψηλότερα στην Ευρώπη (μεγαλύτερο του 20%, που θα οδηγήσει μία στις τέσσερις γυναίκες γεννημένες μετά τα τέλη του ’70 να μην αποκτήσει παιδιά, ακόμα και αν το επιθυμεί, λόγω μειωμένων βιολογικών ικανοτήτων μετά τα 35 έτη).
Η ανησυχία που εκφράζουν για τους δημογραφικούς δείκτες τα άλλα κόμματα, κατά τη γνώμη μας, είναι υποκριτική. Γιατί ; Διότι, στον πυρήνα της πολιτικής τους βρίσκεται η αντικατάσταση της υποχρέωσης του κράτους να παρέχει δημόσιες και δωρεάν καθολικές υπηρεσίες κοινωνικής ασφάλισης, υγείας, πρόνοιας, παιδείας, προσχολικής αγωγής και στήριξης της οικογένειας, με την ατομική και οικογενειακή ευθύνη, για την ικανοποίηση των ολοένα αυξανόμενων αναγκών της.
Σήμερα, με πρόσχημα την πανδημία και για την αντιμετώπιση της νέας καπιταλιστικής κρίσης, η κυβέρνηση επεκτείνει τα μέτρα που επιδεινώνουν συνολικά τους όρους ζωής των λαϊκών οικογενειών, με πολλαπλάσιες επιπτώσεις στις πολυμελείς οικογένειες.
Η περιβόητη «ισορροπία» οικογένειας και δουλειάς και η «διευκόλυνση» των εργαζομένων που είναι γονείς μικρών παιδιών, που φροντίζουν ηλικιωμένους ή ανάπηρους συγγενείς, γίνεται το σύνθημα, το όχημα για επέκταση της εργασιακής ζούγκλας.
Είναι χαρακτηριστικό το γελοίο επιχείρημα του υπουργού εργασίας για να δικαιολογήσει το νομοσχέδιο τερατούργημα που καταθέτει η κυβέρνηση της ΝΔ. Στον κατάλογο των εργαζομένων που θέλουν… διακαώς τη δεκάωρη δουλειά, προκειμένου να κάνουν περισσότερες μέρες διακοπές ή να πάνε να μαζέψουν ελιές, προστέθηκαν οι μητέρες που «θα ήθελαν να δουλεύουν λίγο παραπάνω από Δευτέρα μέχρι Πέμπτη» προκειμένου «να βλέπουν τα παιδιά τους την Παρασκευή», (μέρα σχολείου) αλλά όχι τις Κυριακές που τους στέλνει για δουλειά, καταργώντας την κυριακάτικη αργία για δεκάδες κλάδους.
Μόνιμη έγνοια των κυβερνητικών στελεχών είναι η αντιμετώπιση του «αντικινήτρου» που αποτελούν για τις επιχειρήσεις οι άδειες και τα δικαιώματα που σχετίζονται με τη μητρότητα. Επιδιώκουν – και με όσα ορίζει η στρατηγική της ΕΕ – να μοιράσουν ανάμεσα στα δύο φύλα το χρονικό διάστημα απουσίας από την εργασία λόγω οικογενειακών ευθυνών και να επεκτείνουν συνολικά στο εργατικό δυναμικό τις «ευέλικτες» ρυθμίσεις εργασίας, αντιμετωπίζοντας τη φροντίδα της οικογένειας ως ατομική υπόθεση και αντικείμενο «ισοκατανομής» ανάμεσα στη γυναίκα και τον άνδρα.
Όσον αφορά τις γονικές άδειες που είπε η κυρία Συρεγγέλα, θεσμοθετείται όντως γονική άδεια διάρκειας τεσσάρων μηνών για καθέναν από τους δύο γονείς μέχρι το παιδί να συμπληρώσει την ηλικία των 8 ετών, η οποία είναι όμως κατά το ήμισυ …απλήρωτη. Θα λαμβάνουν αποζημίωση από τον ΟΑΕΔ μόνο για τους δύο πρώτους μήνες, στο ύψος του κατώτερου μισθού, ενώ πρέπει να βάλουν το χέρι στην τσέπη προκειμένου να αναγνωρίσουν το μη επιδοτούμενο διάστημα ως χρόνο ασφάλισης. Υπάρχουν τα ψιλά γράμματα, με βάση τα οποία ο εργοδότης έχει τη δυνατότητα να μη χορηγήσει την άδεια στον χρόνο που ζητά ο εργαζόμενος «αν αυτό θα διατάρασσε σοβαρά την εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης».
Η κυβέρνηση κήρυξε πόλεμο ενάντια στην εργατική οικογένεια, με μέτρα και ρυθμίσεις που μας επιστρέφουν στον εργασιακό μεσαίωνα. Αυτή είναι η καπιταλιστική ανάπτυξη την οποία υπηρετούν όχι μόνο η ΝΔ αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ. Θα πάρουν όμως την απάντηση που τους αξίζει.
Οι πολύτεκνες οικογένειες, με τα πρόσθετα προβλήματα και τις ανάγκες τους, δεν μπορούν να προσμένουν από αυτήν την πολιτική ούτε καν μέτρα ανακούφισης, αντίθετα θα έχουν συνεχή επιδείνωση της θέσης τους.
Η Πρόταση του ΚΚΕ
Το ΚΚΕ θεωρεί την τρίτεκνη οικογένεια ως πολύτεκνη, γι’ αυτό και έχει επανειλημμένα δηλώσει τη στήριξη του αιτήματός σας να αναγνωριστούν ως πολύτεκνες – πολυμελείς οικογένειες και να έχουν όλα τα αντίστοιχα δικαιώματα και παροχές, ως ελάχιστη στήριξη από το κράτος. Άρα, στην πρόταση νόμου που λέτε ότι θα καταθέσετε στη βουλή το προσεχές διάστημα, καταρχήν είμαστε θετικοί και στον βαθμό που υπηρετεί τον στόχο αυτό.
Το ΚΚΕ θεωρεί ότι, η πολύ μεγάλη αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας κάνει αναγκαία και ρεαλιστική τη συνολική μείωση του γενικού εργάσιμου χρόνου, εξασφαλίζοντας σε όλες και όλους μόνιμη και σταθερή δουλειά, με ταυτόχρονη άνοδο του βιοτικού επιπέδου, μέσω της αύξησης των μισθών, της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας και ζωής.
Το μήνυμα που θέλουμε να σας στείλουμε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Της Οικογένειας είναι καμιά ανοχή, καμιά αναμονή, καμιά συναίνεση σε πολιτικές που υπονομεύουν τα δικαιώματα των τριτέκνων και συνολικά της λαϊκής οικογένειας.
Γι’ αυτό οι τρίτεκνοι, οι πολυμελείς οικογένειες συνολικά, όπως και οι μονογονεϊκές πρέπει να ενισχύσουν την οργανωμένη δράση των Συλλόγων και των Σωματείων για τη διεκδίκηση των δίκαιων αιτημάτων, μαζί με την εργατική τάξη και όλο το λαό, να αντιταχθεί στο νομοσχέδιο – έκτρωμα που καταργεί το 8ωρο και κατακτήσεις 10ετιών.
Για να ξηλωθεί όλο το αντεργατικό νομικό οπλοστάσιο που στήθηκε από τα μέσα της 10ετίας του 1990, απ’ όλες τις κυβερνήσεις διαχρονικά. Να διεκδικήσει σταθερό ημερήσιο εργάσιμο χρόνο, 7ωρο – 5ήμερο – 35ωρο. Την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων, της ΕΓΣΣΕ. Την κατάργηση των νόμων που διαδοχικά επέβαλαν δουλειά 32 Κυριακές το χρόνο.
Τώρα πρέπει να δοθεί αποφασιστική απάντηση. Να μην επιτρέψουμε στην κυβέρνηση να μας πάει 100 χρόνια πίσω. Να δουλεύουμε περισσότερο και να πληρώνουμε λιγότερο!
Το ΚΚΕ με κριτήριο τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες, διατυπώνει συγκεκριμένες προτάσεις για τα σύγχρονα δικαιώματα της εργατικής, λαϊκής οικογένειας, ώστε η απόφαση δημιουργίας οικογένειας ή συμβίωσης να είναι πραγματικά ελεύθερη η επιλογή ενός νέου ζευγαριού. Το πότε και αν θα κάνει και πόσα παιδιά, στηριγμένη στον αμοιβαίο σεβασμό μεταξύ των δύο φύλων, στηριγμένη αποκλειστικά στη σωματική, πνευματική, ψυχική έλξη.
Η κατάκτηση των ισότιμων σχέσεων ανάμεσα στα δύο φύλα, η ενθάρρυνση των νέων ζευγαριών για αναπαραγωγή, προϋποθέτει αποκλειστικά κρατικές, δωρεάν παρεχόμενες κοινωνικές υπηρεσίες παιδείας, υγείας, πρόνοιας, με έμφαση στις ιδιαίτερες ανάγκες της γυναίκας λόγω του ρόλου της στην αναπαραγωγική διαδικασία, σε κάθε ηλικιακή περίοδο της ζωής της. Πρέπει να εξασφαλίζονται στην πράξη η καθολική, δημόσια και δωρεάν πρώιμη διάγνωση και παρέμβαση από τη στιγμή της σύλληψης, της γέννησης του παιδιού. Η κοινωνική προστασία της μητρότητας και οι δυνατότητες για τη δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου της σε όλα τα πεδία των ενδιαφερόντων της και της δράσης της, των σχέσεών της και με το παιδί.
Το ΚΚΕ τόσο στη Βουλή, όσο και στους αγώνες του λαού, διαθέτει όλες του τις δυνάμεις για τη διεκδίκηση του εισοδήματος, της δουλειάς, των κοινωνικών παροχών. Διαθέτει όλες του τις δυνάμεις στους αγώνες για να ανοίξει ο δρόμος της ανάπτυξης, που στο κέντρο της θα είναι ο άνθρωπος και οι ανάγκες του και όχι τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων, με το λαό στην εξουσία, να κάνει κουμάντο στην οικονομία.
Υπάρχει μια δέσμη προτάσεων, συνεκτικών και ρεαλιστικών τις οποίες έχουμε καταθέσει στο πόρισμα του ΚΚΕ, στην διακομματική επιτροπή της βουλής το 2018 για τις δημογραφικές εξελίξεις.
Ευχαριστώ για το χρόνο που μας δώσατε να αναπτύξουμε τις θέσεις μας για το δημογραφικό πρόβλημα στη χώρα μας, τα προβλήματα της τρίτεκνης οικογένειας και τις προτάσεις μας για την επίλυση των προβλημάτων της λαϊκής οικογένειας.
Καλή επιτυχία στην εκδήλωσή σας!
