Με αφορμή την 25η του Νοέμβρη, Παγκόσμια Ημέρα Εξάλειψης της Βίας κατά των Γυναικών να ανοίξουμε κουβέντα για τη πολύμορφη βία που βιώνουμε οι γυναίκες… Πόσα πρόσωπα αλήθεια έχει η βία που δεχόμαστε οι γυναίκες σήμερα; Κι από πού ξεκινάν οι ρίζες της;
Βία είναι να παλεύουμε για χρόνια ως χαμηλόμισθες ή ανασφάλιστες στα μαύρα. Να εργαζόμαστε σε ευέλικτα ωράρια, που επιβαρύνουν τον οργανισμό μας, για ‘’να συνδυάσουμε οικογένεια και καριέρα’’, που τελικά μας οδηγεί να μη βλέπουμε καθόλου μες τη μέρα τα παιδιά και τους συντρόφους μας.
Να είμαστε καθηλωμένες στην ανεργία, γιατί δεν υπάρχει η απορρόφηση με βάση ‘’τις ανάγκες της αγοράς’’ ή επειδή γίναμε μητέρες και δεν υπάρχουν αρκετές θέσεις στους παιδικούς σταθμούς… να βιώνουμε την απόρριψη από μια συνέντευξη αν σχεδιάζουμε να κάνουμε οικογένεια. Να δουλεύουμε εποχιακά, με τα 12ωρα να είναι κανονικότητα σε ξενοδοχεία και επισιτισμό, ειδικά στο Λασίθι ως τουριστική περιοχή, για να μπούμε στο ταμείο με το χαμηλό επίδομα που δεν μας φτάνει να περάσουμε το χειμώνα. Να ερχόμαστε αντιμέτωπες με τον εργοδοτικό εκφοβισμό αν αποφασίσουμε να σηκώσουμε κεφάλι και έχουμε συνδικαλιστική δράση… την εργοδοτική βία και εκμετάλλευση, που φτάνει ακόμα και στη σεξουαλική παρενόχληση στη δουλειά, πατώντας πάνω στο ότι την έχουμε ανάγκη…
Βία είναι η ακρίβεια, όταν πάμε στο σούπερ μάρκετ στις 10 του μήνα και δεν φτάνουν τα λεφτά να αγοράσουμε όλα τα απαραίτητα για μας και τα παιδιά μας, λογαριάζοντας πόσο θα ‘ρθει το ρεύμα και είναι και το νοίκι που πρέπει να πληρωθεί από το μισθό μας, που είναι ο βασικός. Βία είναι και όταν χρειαζόμαστε ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ερχόμαστε αντιμέτωπες με τις εμπορευματοποιημένες δομές και υπηρεσίες Υγείας-Πρόνοιας– Φροντίδας, τα υποστελεχωμένα, χωρίς απαραίτητες ειδικότητες, δημόσια Νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας, στα οποία απάντηση είναι τα απογευματινά χειρουργεία. Το χέρι στη τσέπη μας και πάλι δηλαδή. Και την ίδια ώρα πρέπει να χρυσοπληρώσουμε τα φάρμακα, ειδικά οι μεγαλύτερες σε ηλικία γυναίκες, βλέποντας τη σύνταξη να εξανεμίζεται τη πρώτη βδομάδα.
Βία είναι και οι υποστελεχωμένες προσχολικές δομές, περιμένοντας κάθε χρόνο να εγκριθεί ένα κουπόνι και πάλι να μένουν εκτός τα παιδιά… η σχολική στέγη, με τα ακατάλληλα κτίρια, τα παιδιά να είναι στοιβαγμένα σε τμήματα των 25-30 ατόμων, να κάνουν μάθημα μέσα σε ανθυγιεινά κοντέινερ και χωρίς θέρμανση πολλές φορές. Βία γεννάται και από την έλλειψη δημόσιων και δωρεάν, πλήρως εξοπλισμένων δομών φροντίδας ηλικιωμένων, την οποία αναλαμβάνουμε έτσι αποκλειστικά μόνες μας πολλές φορές.
Βία γεννά ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος και η προσφυγιά. Τιμάμε την 25η του Νοέμβρη όταν στεκόμαστε αλληλέγγυες στις γυναίκες – μάνες της Παλαιστίνης που βιώνουν την εγκληματική βία του κράτους – δολοφόνου του Ισραήλ, όταν αντιστεκόμαστε στην εμπλοκή της Ελλάδας στα σχέδια ΗΠΑ και ΝΑΤΟ για να βάλουνε χέρι οι μεγάλοι όμιλοι στο πλούτο της περιοχής… Και είμαστε περήφανες για τους φαντάρους που σηκώνουν κεφάλι και δεν δέχονται να γίνουν κρέας στα κανόνια τους και να συμβάλλουν στο αιματοκύλισμα άλλων λαών του Λιβάνου, της Ουκρανίας, της Συρίας, του Ιράν.
Βία είναι η σεξουαλική, η ενδοοικογενειακή βία και κακοποίηση, αλλά και να αντιμετωπίζεται η ανάγκη μας για περίθαλψη και υποστήριξη σαν ‘’κόστος’’. Η επιλογή από το σύγχρονο αστικό κράτος είναι να μη προστατέψει την ζωή μας, επειδή λ.χ. δεν ήταν διαθέσιμο ένα περιπολικό. Δεν μπορεί να αποτελεί «δίχτυ ασφαλείας» το panic button, την ίδια ώρα που υπάρχουν δραματικές ελλείψεις στο δίκτυο δομών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών σε όλη την Ελλάδα:
μόλις 44 είναι τα Συμβουλευτικά Κέντρα και 20 οι Ξενώνες Φιλοξενίας, – τα 10 και οι 3 αντίστοιχα είναι διασκορπισμένα στην Αττική. Και εκεί μια κακοποιημένη γυναίκα μπορεί να γίνει δεκτή και μετά από μήνες. Στο Δήμο Αγίου Νικολάου, δεν υπάρχει ούτε μία δομή(!) για την προστασία και φροντίδα κακοποιημένων γυναικών και παιδιών, ενώ οι ελάχιστες δημόσιες – κοινωνικές δομές που υπάρχουν έχουν τραγικές ελλείψεις σε προσωπικό και πόρους: χωρίς ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, ψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και συμβουλευτική υπηρεσία. Έτσι γυναίκες που πέφτουν θύματα κακοποίησης δε ξέρουν πού να καταφύγουν για να γλιτώσουν ή απευθύνονται σε «ιδιωτικές δράσεις». Και όσες, βέβαια, δομές λειτουργούν έχουν ‘’ημερομηνία λήξης’’, αφού χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από ευρωπαϊκά προγράμματα και σχεδόν όλοι οι εργαζόμενοι έχουν συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου και για δεκαετίες ακόμη, όμηροι σε ένα αβέβαιο αύριο.
Είναι η επίσημη θέση της Ε.Ε., άλλωστε, να θεωρεί «βάρος» τις κακοποιημένες γυναίκες, επειδή η ουσιαστική στήριξή μας είναι κόστος που δεν θέλει να επωμισθεί. Με τη τελευταία οδηγία της έρχεται να το αποδείξει ξανά: Ρίχνει στα μαλακά τους δράστες εγκλημάτων βίας στο διαδίκτυο και προτείνει ξενώνες φιλοξενίας για τις κακοποιημένες γυναίκες με οικονομικό αντίτιμο, αναβαθμίζοντας σε αυτές το ρόλο ΜΚΟ και ιδιωτών! Πώς θα μπορέσει μια κακοποιημένη γυναίκα να το κάνει αυτό, ειδικά όταν εξαρτάται οικονομικά από τον κακοποιητή σύντροφο της ή τον εργοδότη; Τη στιγμή που δεν έχουμε και δωρεάν νομική, ψυχολογική και οικονομική υποστήριξη ακόμα και για να καταγγείλουμε το περιστατικό.
Η λογική του κόστους για το κράτος και τους επιχειρηματικούς ομίλους που λογαριάζει τόσο η Ε.Ε. όσο και όλες οι έως και σήμερα κυβερνήσεις ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, είναι αυτή που βάζει φρένο στην ολόπλευρη και ουσιαστική προστασία και στήριξη μας από τη πολύμορφη βία. Αυτή η λογική που βάζει στη ζυγαριά από τη μία τις ανάγκες μας και από την άλλη το συμφέρον των επιχειρηματικών ομίλων, από πού γεννάται και πώς θρέφεται;
Είναι η σημερινή εκμεταλλευτική κοινωνία που τη γεννά, ένα σύστημα που καλλιεργεί τον ανταγωνισμό ανάμεσα μας για «πρόοδο και ανάπτυξη»… ανάπτυξη αλήθεια για ποιον; Τη στιγμή που έχουν γίνει λάστιχο οι εργασιακές σχέσεις υπέρ των εργοδοτών και μεγαλοεπιχειρήσεων, με σκοπό να αυξήσουν το κέρδος τους, σε βάρος της υγείας, του ελεύθερου χρόνου, της ζωής μας, η ανάπτυξη μάλλον είναι συνώνυμη με την κερδοφορία τους και όχι με την ανάγκη μας να ζούμε με αξιοπρέπεια. Μέσα στην ίδια αυτή κοινωνία μένει χώρος να επιβιώνουν αναχρονιστικές και αντιδραστικές αντιλήψεις που τρέφουν το μίσος, την αλαζονεία και την υποτίμηση της προσωπικότητας του ανθρώπου, φτάνοντας στο σημείο να αντιμετωπίζουν τη γυναίκα ως «λάφυρο», ως «ιδιοκτησία» και «κτήμα» του άντρα.
Γι’ αυτό συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε και να διεκδικούμε το δικαίωμα μας σε μόνιμη και σταθερή δουλειά, με μισθό που να καλύπτει τις ανάγκες τις δικές μας και των παιδιών μας και πλήρη ασφάλιση. Διεκδικούμε να υπάρχει κοινωνική προστασία της μητρότητας και του γυναικείου οργανισμού, με ειδικές άδεια, μέτρα ασφάλειας στην εργασία και στήριξης των εργαζόμενων, των άνεργων γυναικών, των γυναικών από μονογονεϊκές και πολύτεκνες οικογένειες. Να μην υπάρχουν όροι και προϋποθέσεις στο επίδομα όταν είμαστε άνεργοι.
Απαιτούμε να έχουμε πρόσβαση σε ένα αποκλειστικά Δημόσιο και Δωρεάν Σύστημα Υγείας και Πρόνοιας. Ένα δίκτυο δομών και υπηρεσιών ψυχολογικής, κοινωνικής και νομικής υποστήριξης κακοποιημένων γυναικών, με πλήρως εξειδικευμένο μόνιμο προσωπικό όλων των ειδικοτήτων καθώς και στελεχωμένες ιατροδικαστικές υπηρεσίες και εισαγγελείς για την ενδοοικογενειακή βία, χωρίς εμπλοκή ΜΚΟ. Διεκδικούμε άμεση αναβάθμιση της σχολικής στέγης.
Δεν συμβιβαζόμαστε με τη σημερινή «κανονικότητα» που επιδεινώνει τους όρους ζωής και δουλειάς μας, μας δυσκολεύει να σηκώσουμε κεφάλι και να καταγγείλουμε την εργοδοτική βία. Αντιπαλεύουμε τη πολιτική που μας βάζει εμπόδια από το να απεγκλωβιστούμε από μια βίαιη, κακοποιητική οικογενειακή ή διαπροσωπική σχέση. Την πολιτική των κυβερνήσεων και της ΕΕ που όχι μόνο δεν καταργεί το «θερμοκήπιο» των παραγόντων που δημιουργούν τους δράστες-τέρατα, αλλά διατηρούν και τις οικονομικές και κοινωνικές «αλυσίδες» που μας εμποδίζουν να σπάσουμε τα δεσμά της κακοποίησης που βιώνουμε.
Εναντιωνόμαστε στη βαρβαρότητα που αντιμετωπίζουμε σήμερα οι κακοποιημένες γυναίκες σε πάρα πολλές περιοχές όπως και στο Λασίθι, εξαιτίας της κρατικής αδιαφορίας που μας αφήνει χωρίς κέντρα διαμονής, ιατρικής – ψυχικής φροντίδας και στήριξης.
Εμείς, η Ομάδα Γυναικών Αγίου Νικολάου, μέλος της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας, καλούμε όλες τις γυναίκες του καθημερινού αγώνα να πορευτούμε μαζί στον δρόμο της αγωνιστικής διεκδίκησης, κόντρα στις σάπιες αξίες και ιδανικά που γεννά η σημερινή κοινωνία της εκμετάλλευσης, κόντρα στο σύστημα που γονατίζει τη ζωή μας και μας στερεί ό,τι αξίζουμε και μπορούμε να το έχουμε σήμερα.
Γιατί πίσω από κάθε μορφή βίας υπάρχει η εκμετάλλευση και η καταπίεση. Η ασπίδα προστασίας μας από την πολύμορφη βία είναι η συλλογική, οργανωμένη πάλη για τη γυναικεία ισοτιμία και τη χειραφέτηση. Στο δρόμο του συλλογικού αγώνα βρίσκουμε το κουράγιο, τη δύναμη, την αντοχή να αλλάξουμε τη ζωή μας μαχόμενες.
Ατσαλάκη Μαριάνθη
Προέδρος της Ομάδας Γυναικών Αγίου Νικολάου, μέλους της ΟΓΕ