Όλγα Κεφαλογιάννη: Οι γυναίκες στα χρόνια της πανδημίας

Στις αρχές Μαρτίου, η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στάθηκε αφορμή για έναν ανοιχτό διάλογο πάνω σε θέματα ισότητας των φύλων, απουσίας ισότιμης συμμετοχής των γυναικών σε κέντρα λήψης αποφάσεων, μισθολογικού χάσματος, εργασιακών αποκλεισμών με βάση το φύλο κ.ά.

Ηταν, επίσης, αφορμή, όπως κάθε χρόνο, να μνημονευτούν οι αγώνες και οι κατακτήσεις δεκαετιών για την ισότητα των φύλων και τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, την οικονομία, την οικογένεια.

Η συζήτηση αυτή όμως θα πρέπει να συνεχιστεί και μετά τη συμβολική ημέρα της 8ης Μαρτίου. Γιατί φέτος, όλα τα διαχρονικά θέματα που τέθηκαν στον δημόσιο διάλογο, έχουν στον πυρήνα τους μία νέα, εξαιρετικά σοβαρή εξέλιξη.

Την οπισθοδρόμηση στο ζήτημα της επίτευξης της έμφυλης ισότητας κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Με βάση επίσημα στοιχεία της Ε.Ε., αλλά και διεθνή, οι οικονομικές συνέπειες της κρίσης αυτής πλήττουν και αναμένεται να πλήξουν τις γυναίκες περισσότερο από τους άνδρες.

Η γυναικεία απασχόληση μπαίνει σε νέο κύκλο επισφάλειας, όπως δείχνουν πρόσφατες μελέτες, την ίδια στιγμή που η σύγχρονη γυναίκα καλείται, σε συνθήκες ακόμα πιο ασφυκτικές γι’ αυτή, να αποδώσει εργασιακά με την τηλεργασία, ενώ ταυτόχρονα φροντίζει τα μέλη της οικογένειας, στον χώρο του σπιτιού.

Το χειρότερο όλων, όμως, μιλώντας για οπισθοδρόμηση, είναι η σοβαρή αύξηση της βίας σε βάρος των γυναικών σε ολόκληρη την Ευρώπη και παγκόσμια, κατά τις περιόδους των περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας.

Ακόμη και στον τομέα της γυναικείας εκπροσώπησης στα κέντρα αποφάσεων, η κατάσταση δείχνει να διολισθαίνει, αν και η χώρα μας είχε δείξει στασιμότητα στο θέμα αυτό πριν από την πανδημία και παρά τις νομοθετικές πρωτοβουλίες για την ποσόστωση φύλου στα ψηφοδέλτια των εθνικών και αυτοδιοικητικών εκλογών.

Ομως, τα περισσότερα από τα παρωχημένα στερεότυπα δείχνουν να αναβιώνουν με ένταση στον καιρό της πανδημίας, κυρίως λόγω της ανισορροπίας που επήλθε σε όλους τους τομείς της ζωής και της αύξησης της ανασφάλειας από τις συνέπειες της πρωτόγνωρης αυτής υγειονομικής κρίσης, που άλλαξε ραγδαία τα πάντα.

Το συμπέρασμα για ακόμη μία φορά είναι ότι οι γυναίκες παραμένουν διαχρονικά ευάλωτες σε κάθε κρίση. Παραμένουν ο εύκολος στόχος σε όλα τα πεδία της ζωής, όπως στην εργασία, τη μητρότητα, τον συζυγικό τους ρόλο.

Σε αυτή την ιστορική συγκυρία που βιώνουμε, βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη αντίφαση. Παρά τις μεγάλες υποχωρήσεις που καταγράφονται, ποτέ άλλοτε, σε παγκόσμιο επίπεδο, δεν τοποθετήθηκε υψηλότερα στην πολιτική ατζέντα η διάσταση του φύλου.

Αυτός είναι, άλλωστε, και ο λόγος που η Ευρωπαϊκή Ενωση υποχρέωσε τα κράτη-μέλη να συμπεριλάβουν την ισότητα των φύλων στις επενδύσεις που χρηματοδοτούνται από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Ακόμα και στον προϋπολογισμό της χώρας μας για το 2021, ενσωματώθηκε η διάσταση του φύλου ως αναπτυξιακού παράγοντα.

Η ανάγκη, επομένως, για περισσότερες γυναίκες και στην παραγωγική διαδικασία, την εργασία, το «επιχειρείν», την εκπαίδευση κ.λπ., γίνεται κορυφαία αναπτυξιακή προϋπόθεση.

Στην κατεύθυνση αυτή, χρειάζονται εφόδια παιδείας και διαπαιδαγώγησης, στα πρώτα βήματα του ανθρώπου, την οικογένεια, και το σχολείο.

Η πολιτεία οφείλει να δώσει ισχυρά εργαλεία στους εκπαιδευτικούς για να ενδυναμώσουν, μέσα από τη διδακτική διαδικασία, τις αξίες της ισότιμης συμμετοχής και της εξάλειψης κάθε είδους διάκρισης.

Χρειάζονται νέες πολιτικές ενίσχυσης και ενθάρρυνσης της γυναικείας απασχόλησης, όπου η ενασχόληση της γυναίκας με τη μη αμειβόμενη εργασία στο σπίτι δεν θα αποτελεί τροχοπέδη στη δική της επαγγελματική και προσωπική εξέλιξη.

Χρειάζεται, επίσης, ανάπτυξη της συμμετοχής των γυναικών σε ισχυρά δίκτυα που προωθούν γυναίκες σε ηγετικές θέσεις σε όλους τους κοινωνικούς τομείς και τους τομείς της οικονομίας και της εργασίας.

Η αυτοπεποίθηση, οι ικανότητες και η ισχυρή δικτύωση των γυναικών είναι το μείγμα που θα οδηγήσει να ξεπεραστούν τα αόρατα φράγματα που κρατούν τις γυναίκες στο παρασκήνιο. Θα οδηγήσει στην πολυπόθητη βιώσιμη ανάπτυξη, που σημαίνει πιο δίκαιη ανάπτυξη.

Η επόμενη ημέρα από την πανδημία θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή.

Μια εποχή που θα πρέπει να ρίξει μεγάλο βάρος στην ισότητα, την ισονομία, τη συμπερίληψη, την ενσωμάτωση της διαφορετικότητας.

Μια εποχή που θα πρέπει να επενδύσει στη γυναίκα, η οποία διαχρονικά ταυτίζεται με τις έννοιες του δυναμισμού, της ανθεκτικότητας, της σύνθεσης, της συναίνεσης.

Σε αυτή την κατεύθυνση, η σύγχρονη γυναίκα οφείλει, με τη στήριξη σύσσωμης της πολιτείας και όλων των δημοκρατικών δυνάμεων της κοινωνίας, να διεκδικήσει και να κατακτήσει με την αξία της θέσεις ηγετικές στην πολιτική, την οικονομία, την εκπαίδευση, την υγεία, το επιχειρείν.

Γιατί αυτός είναι ο δρόμος για τη μετάβαση σε μια κοινωνία πιο αλληλέγγυα, πιο συμμετοχική, πιο δημοκρατική.

Όλγα Κεφαλογιάννη / Βουλευτίνα Ν.Δ., Α’ Αθηνών

Έντυπη Έκδοση “Εφημερίδας των Συντακτών”