Θεωρείται δεδομένη η ικανότητα του ανθρώπου να θυμάται ανθρώπους που γνώρισε πριν από χρόνια, σε κάποια συνάντηση παλιών συμμαθητών, σε ένα γαμήλιο γλέντι.
Την ικανότητα αυτή, όμως, δεν την έχουν μόνο οι άνθρωποι, αλλά και τα ξαδέλφια μας στην εξελικτική διαδικασία.
Ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι μπονόμπος και οι χιμπατζήδες μπορούν να ανακαλέσουν στη μνήμη τους άτομα του είδους τους, με τα οποία πέρασαν κάποιο χρόνο στο παρελθόν, ακόμα κι αν έχουν να τα δουν δεκαετίες. Μάλιστα, η αναγνώριση επηρεάζεται από το κατά πόσο πέρασαν καλά όταν είχαν βρεθεί.
«Αυτά τα αποτελέσματα είναι ενδεικτικά περιστατικών ανάκλησης μακράς μνήμης σε μη ανθρώπινα όντα. Είναι επίσης η πρώτη φορά που μελέτες αποδεικνύουν ότι η μνήμη των πιθήκων μπορεί να καθορίζεται από τις κοινωνικές σχέσεις τους», δήλωσε η Δρ. Λόρα Λιούις, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας του πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ. «Μας εκπλήσσει γιατί το μήκος και η φύση αυτής της κοινωνικής μνήμης είναι τόσο κοντά στη δική μας, την ανθρώπινη μακροπρόθεσμη μνήμη», πρόσθεσε.
Μέχρι τώρα οι επιστήμονες είχαν διαπιστώσει ότι τα μη ανθρώπινα όντα με την πιο μακρά μνήμη ήταν τα δελφίνια, που μπορούν να θυμηθούν τις φωνές άλλων δελφινιών μετά από 20 χρόνια, ενώ οι μπονόμπος είχε διαπιστωθεί ότι θυμούνται τις φωνές άλλων μελών της ομάδας τους μέχρι 5,5 χρόνια.
Η Δρ. Λιουις και οι συνάδελφοί της μελέτησαν τώρα την συμπεριφορά 26 μπονόμπος και χιμπατζήδων, στα οποία έδειξαν φωτογραφίες άλλων μελών των ομάδων τους. Κάθε φορά έδειχναν δύο φωτογραφίες- η μία ενός ατόμου που δεν το είχαν ξαναδεί και η άλλη ενός μέλους της ομάδας που είτε είχε πεθάνει, είτε είχε μετακινηθεί σε άλλο μέρος τουλάχιστον πριν από εννέα μήνες. Στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας οι ερευνητές παρακολούθησαν τις αντιδράσεις των πιθήκων και συγκεκριμένα το βλέμμα τους.
Διαπιστώθηκε ότι οι πίθηκοι περνούσαν περισσότερο χρόνο κοιτάζοντας εικόνες πρώην συντρόφων της ομάδας τους, παρά αγνώστους.
«Στην πιο ακραία περίπτωση, η μπονόμπο Λουίζ δεν είχε δει την αδελφή της, Λορέτα, ούτε τον ανιψιό της, Έριν για πάνω από 26 χρόνια, όταν έγινε το πείραμα. Ήταν εντυπωσιακή η προσοχή που έδειξε για την Λορέτα και τον Έριν», γράφουν οι ερευνητές στο κείμενο που δημοσίευσαν.
Επίσης διαπιστώθηκε ότι οι πίθηκοι πέρασαν περισσότερο χρόνο κοιτάζοντας κάποιο μέλος της ομάδας τους με το οποίο είχαν καλή σχέση κατά το παρελθόν, παρά εκείνα με τα οποία είχαν αρνητική σχέση..
«Οι θετικές σχέσεις που έχουν οι πίθηκοι με άλλα άτομα του είδους χαρακτηρίζονται από τον χρόνο που περνούν μαζί, που περιποιούνται το ένα άτομο το άλλο. Αυτές οι σχέσεις μπορεί να είναι πιο σημαντικές για τους πιθήκους ακόμα και μετά από χρόνια χωρισμού», δήλωσε η Δρ. Λιούις, προσθέτοντας ότι «η μακροπρόθεσμη μνήμη μπορεί να βοηθά την κοινωνική δυναμική όταν τα άτομα δεν βλέπουν το ένα το άλλο για μεγάλη χρονική περίοδο».
