Οι Έλληνες ξενοδόχοι και η στρατηγική απεξάρτησης από τους tour operators

Στον απόηχο της κατάρρευσης της Thomas Cook, οι έλληνες ξενοδόχοι αναζητούν ήδη τρόπους μείωσης της «εξάρτησής» τους από τους μεγάλους ξένους tour operators, επισημαίνοντας ότι πρέπει να αλλάξει συνολικά το «στρεβλό» μοντέλο ανάπτυξης του ελληνικού τουρισμού.

Το «καμπανάκι» του κινδύνου για τη μεγάλη «έκθεση» του ελληνικού τουρισμού στους ξένους tour operators «χτυπούν» τα στοιχεία πρόσφατης έρευνας του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψεων (ΙΤΕΠ) του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΞΕΕ), σύμφωνα με τα οποία:

* Το εισόδημα που θα χαθεί το 2020 για την ελληνική οικονομία από τη χρεοκοπία της Thomas Cook αποτιμάται σε 2,5 δισ. ευρώ!

* Μόνο οι απώλειες των ξενοδοχείων για το τρέχον έτος εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στο ποσό των 190,2 εκατ. ευρώ (138,2 εκατ. ευρώ τα χρέη και 52 εκατ. ευρώ οι κρατήσεις που χάθηκαν για τις υπόλοιπες έξι εβδομάδες της εφετινής περιόδου).

* Το ποσό αυτό ανεβαίνει στα 221 εκατ. ευρώ εάν συμπεριληφθούν και οι ζημιές που έχουν υποστεί τα υπόλοιπα καταλύματα διαμονής (ενοικιαζόμενα δωμάτια κ.λπ.), ενώ μαζί με τα «φέσια» των ταξιδιωτικών γραφείων και των εταιρειών εστίασης και μεταφοράς το ύψος των ζημιών για το τρέχον έτος φθάνει τα 315 εκατ. ευρώ.

Οι επιπτώσεις

Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με το ΙΤΕΠ από το σύνολο των 9.917 ξενοδοχείων της χώρας με τον όμιλο  Thomas Cook συνεργάστηκαν εφέτος 1.193 ξενοδοχεία, αριθμός που αντιστοιχεί στο 12% του συνολικού ξενοδοχειακού δυναμικού της Ελλάδας. Το 48% των ξενοδοχείων αυτών ανήκει στις κατηγορίες των 1, 2 και 3 αστέρων.

Σε κάθε περίπτωση, οι αρνητικές επιπτώσεις από την πτώχευση της Thomas Cook, όπως επισημαίνει ο πρόεδρος του ΞΕΕ κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, δεν θα περιοριστούν μόνο στις απαιτήσεις του 2019, οι οποίες πλέον δεν μπορούν να καλυφθούν, αλλά θα επηρεάσουν και την επόμενη τουριστική σεζόν. Μάλιστα, οι εκτιμώμενες απώλειες αφίξεων και διανυκτερεύσεων για το 2020 προσεγγίζουν το 1 δισ. ευρώ (929.073.511 ευρώ), ήτοι 2,5 δισ. ευρώ για όλη την οικονομία, με βάση τον τουριστικό πολλαπλασιαστή (2,5).

Η επόμενη μέρα

Για τον κ. Βασιλικό, επείγει «η δημιουργία μιας μεγάλης συμμαχίας από την κυβέρνηση, τον ΕΟΤ, τις Περιφέρειες, τους δήμους και τις επιχειρήσεις, προκειμένου να δοθεί ειδική έμφαση στην προβολή και διαφήμιση της χώρας, καθώς και στην υλοποίηση εναλλακτικών συνεργειών».

Η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου και η προσέλκυση επισκεπτών υψηλότερων εισοδηματικών κατηγοριών «είναι στόχοι που πλέον αποκτούν κατεπείγοντα χαρακτήρα για την τουριστική οικονομία στη χώρα μας» προσθέτει ο πρόεδρος του ΞΕΕ.

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) κ. Γιάννης Ρέτσος αναφέρει ότι η περίπτωση της Thomas Cook είναι απλώς η αρχή. «Εδώ και δύο χρόνια ο ΣΕΤΕ μιλάει για ένα νέο στρατηγικό σχέδιο για τον τουρισμό και για την ανάγκη ουσιαστικής ωρίμασής του» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Ρέτσος και προσθέτει: «Ο τρόπος που αναπτυχθήκαμε έχει ξεπεραστεί από τις εξελίξεις. Το Internet, οι disruptors της αγοράς και το digital marketing αλλάζουν συνήθειες και τάσεις. Ο καταναλωτής «ψάχνει» πλέον διαφορετικά τις διακοπές του. Και το δικό μας μαζικό τουριστικό προϊόν, που βασίζεται στην ισχύ των tour operators, είναι πλέον έωλο».

Για τον πρόεδρο του ΣΕΤΕ, ο δρόμος είναι ένας: «Πρέπει να επανασχεδιάσουμε τα πάντα και να είμαστε τολμηροί απέναντι στις αλλαγές. Η Πολιτεία πρέπει να εμπιστευθεί τον ιδιωτικό τομέα και να ρισκάρει, στο όριο των δημοσιονομικών δεσμεύσεων. Αλλιώς ο κίνδυνος επανάληψης του παθήματος των δεινοσαύρων ελλοχεύει».

Οι άξονες

Η νέα στρατηγική για τον τουρισμό, σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, θα πρέπει να οδηγήσει στη μείωση της εξάρτησής του από τους διεθνείς tour operators, μετατρέποντας το τουριστικό μοντέλο «σε πιο βιώσιμο και καθοδηγούμενο από τα έσοδα». Hδη, τονίζουν, η χρηματοοικονομική δομή των μεγάλων tour operators παρουσιάζει κινδύνους και η χώρα χρειάζεται να κάνει στροφή και σε ταξίδια εκτός τουριστικών πακέτων.

Στόχος της σχεδιαζόμενης αναδιάρθρωσης της τουριστικής βιομηχανίας, επισημαίνουν τα ίδια στελέχη, θα πρέπει να είναι η σταδιακή αύξηση του αριθμού των τακτικών πτήσεων, για να εξυπηρετούνται οι ταξιδιώτες με πακέτα διακοπών, αλλά και οι ανεξάρτητοι. Στο πλαίσιο της νέας στρατηγικής για τον τουρισμό, θα πρέπει να δημιουργηθεί ένας νέος οργανισμός τουριστικής προώθησης και ανάπτυξης με επαρκή προϋπολογισμό, όπως έχει συμβεί και σε πολλούς άλλους τουριστικούς προορισμούς στον κόσμο. Επίσης, η χώρα θα πρέπει να διαφοροποιήσει τις προωθητικές της ενέργειες και να επενδύσει και σε καμπάνιες πολυμέσων. Πριν από όλα αυτά, επισημαίνουν τα τουριστικά στελέχη, θα πρέπει να γίνει έρευνα αγοράς, που στόχο θα έχει να βελτιώσει η χώρα το προϊόν της και να αναπτύξει νέους προορισμούς.

Σε κάθε περίπτωση, προσθέτουν, στο επίκεντρο θα πρέπει να βρίσκεται η ψηφιοποίηση, με έμφαση στις διαφορετικές μορφές τουρισμού, από τη γαστρονομία, την υγεία, το shopping, τα αθλήματα και την τρίτη ηλικία, μέχρι τον θρησκευτικό τουρισμό, τον συνεδριακό, τις εκδηλώσεις και τον θαλάσσιο τουρισμό (κρουαζιέρα – γιότινγκ).

200 εκατ. ευρώ οι ζημιές στην Ισπανία

Πάνω από 200 εκατομμύρια ευρώ υπολογίζονται οι ζημιές που άφησε η κατάρρευση της Thomas Cook στην Ισπανία, με το μεγαλύτερο βάρος να πέφτει σε 500 ξενοδοχεία.

«Υπάρχουν 500 ξενοδοχεία που θα κλείσουν άμεσα εξαιτίας της πτώχευσης της Thomas Cook και η κατάσταση θα μπορούσε να επιδεινωθεί εάν η κυβέρνηση δεν λάβει άμεσα μέτρα» δήλωσε ο πρόεδρος της Συνομοσπονδίας ξενοδοχείων και τουριστικών καταλυμάτων της Ισπανίας, Χουάν Μολάς.

Μιλώντας στην οικονομική εφημερίδα «Cinco Dias», ο κ. Μολάς εκτίμησε πως οι οφειλές της Thomas Cook στις τουριστικές επιχειρήσεις ενδέχεται να ξεπεράσουν τα 200 εκατομμύρια ευρώ. «Το ποσό θα είναι πολύ μεγαλύτερο. Μονάχα για 8 ξενοδοχειακές αλυσίδες το ποσό αγγίζει τα 100 εκατομμύρια» είπε ο κ. Μολάς.

Από τα  500 ξενοδοχεία που κινδυνεύουν, τα 100 είχαν αποκλειστική συνεργασία με την Thomas Cook, με χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός ξενοδοχείου στη Φουερτεβεντούρα, στις Κανάριες Νήσους, που πρόσφατα δαπάνησε 20 εκατομμύρια ευρώ σε εργασίες ανακαίνισης και που θα βρεθεί με 700 δωμάτια άδεια από την 7η Οκτωβρίου και 200 υπαλλήλους που θα πρέπει να απολύσει.

Η Thomas Cook ήταν το δεύτερο μεγαλύτερο ταξιδιωτικό πρακτορείο στην Ισπανία, καθώς οι αεροπορικές εταιρείες μετέφεραν 7,3 εκατομμύρια τουρίστες το 2018, ήτοι το 9% του συνολικού αριθμού επισκεπτών στα ισπανικά αεροδρόμια.