Στον αγώνα για την προώθηση της ισότητας των φύλων σε όλο τον κόσμο, όλο και περισσότερες κυβερνήσεις συνειδητοποιούν την ανάγκη να αμφισβητήσουν το status quo και να υιοθετήσουν ενεργά μέτρα. Λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο με τον οποίο εκπροσωπούνται οι γυναίκες στους ποινικούς κώδικες των διαφόρων εθνών, έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε.
1. Οι ανύπαντρες γυναίκες από το Κατάρ κάτω των 30 δεν επιτρέπεται να κάνουν check-in σε ξενοδοχείο
Ενώ το Κατάρ έχει εμφανίσει κάποια πρόοδο τα τελευταία χρόνια, η χώρα εξακολουθεί να εφαρμόζει σεξιστικές πρακτικές. Το 2020 έγινε, μάλιστα, άρση ενός περιορισμού που όριζε ότι οι γυναίκες πρέπει να λάβουν την άδεια ενός άνδρα κηδεμόνα για να αποκτήσουν άδεια οδήγησης.
Το πατριαρχικό σύστημα της χώρας επιτρέπει στους άνδρες να υπαγορεύουν πολλές πτυχές της ζωής μιας γυναίκας. Σύμφωνα με το νόμο, οι ανύπαντρες γυναίκες κάτω των 30 ετών δεν επιτρέπετε να μείνουν σε ξενοδοχείο μόνες τους, ούτε να ταξιδέψουν χωρίς άδεια.
2. Στη Σαουδική Αραβία, οι γυναίκες δεν μπορούν να ανοίξουν τραπεζικό λογαριασμό
Το 2015, οι γυναίκες της Σαουδικής Αραβίας κέρδισαν το δικαίωμα ψήφου, ένα ιστορικό βήμα για αυτή την συντηρητική χώρα. Έκτοτε, αρκετά νέα πράγματα έχουν βελτιώσει ελαφρώς τις συνθήκες ζωής τους, όπως το δικαίωμα οδήγησης που τους δόθηκε το 2018. Εξακολουθούν να χρειάζονται συγκατάθεση από άνδρα κηδεμόνα για να ταξιδέψουν ή να αναζητήσουν εργασία.
Υποκείμενες πλήρως στους άνδρες, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να πάνε σε δημόσια μέσα μεταφοράς ή σε εστιατόρια που συχνάζουν εκείνοι. Και για να αποφύγουν κάθε προσπάθεια ανεξαρτησίας, δεν μπορούν να έχουν τραπεζικό λογαριασμό.
3. Ο παιδικός γάμος είναι νόμιμος σε περιοχές σε όλο τον κόσμο
Η UNICEF υπολογίζει ότι περίπου 650 εκατομμύρια γυναίκες που ζουν σήμερα παντρεύτηκαν ως κορίτσια. Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που συμβάλλουν στον παιδικό γάμο, όπως οι πολιτιστικές παραδόσεις και η οικονομική ανασφάλεια. Έχει καταγραφεί ότι τα κορίτσια που παντρεύονται πριν από την ηλικία των 18 ετών αναφέρουν υψηλότερα ποσοστά βίας λόγω φύλου.
Ταυτόχρονα τα ανήλικα παντρεμένα κορίτσια έχουν λιγότερες ευκαιρίες τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην και απασχόληση αργότερα. Ενώ ορισμένα έθνη έχουν σημειώσει πρόοδο στην ποινικοποίηση του παιδικού γάμου, υπάρχει επιτακτική ανάγκη για περισσότερες κυβερνήσεις να τερματίσουν την πρακτική.
4. Οι γυναίκες του Ιράν απαγορεύεται να κάνουν ποδήλατο
Το Ιράν είναι σίγουρα μία από τις χώρες όπου τα θεμελιώδη δικαιώματα απειλούνται περισσότερο. Όλοι γνωρίζουν τι συμβαίνει σήμερα εκεί. Θανατικές καταδίκες, αυθαίρετες συλλήψεις ή ακόμη και διώξεις υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι παραβιάσεις που καταγράφονται στο Ιράν είναι αμέτρητες.
Ενώ η χώρα δεν έχει ακόμη ποινικοποιήσει τον συζυγικό βιασμό, την ενδοοικογενειακή βία και τον αναγκαστικό γάμο, υπάρχει ένας άλλος νόμος από το 2016 που προκαλεί έκπληξη: Η απαγόρευση των γυναικών να οδηγούν ποδήλατα. Τα δίτροχα μεταφορικά μέσα θα θεωρούνταν επικίνδυνο αντικείμενο χειραφέτησης.
5. Οι Ρωσίδες δεν μπορούν να κάνουν κάποιες δουλειές για να προστατεύσουν τη γονιμότητά τους
Ορισμένα έθνη έχουν νόμους που περιορίζουν τα είδη των εργασιών που μπορούν να κάνουν οι γυναίκες, ισχυρίζοντας ότι το κάνουν για την προστασία τους. Η Ρωσία είναι μια από αυτές τις χώρες. Ένας ολοκληρωμένος κατάλογος ορίζει ποιες θέσεις εργασίας απαγορεύεται να απασχολούνται οι γυναίκες, στο όνομα της προφύλαξη της σεξουαλικής και αναπαραγωγικής τους υγείας.
Ενώ ο κατάλογος περιέγραφε παλαιότερα εκατοντάδες τέτοιες θέσεις εργασίας, όπως η οδήγηση τρένων και φορτηγών ή η πλοήγηση ναυτικού εξοπλισμού, το 2019 μειώθηκε στις 100. Κάποιες από τις δουλείες που συνεχίζουν απαγορεύονται περιλαμβάνουν την παραγωγή πετρελαίου, τη χημική βιομηχανία και την εξόρυξη άνθρακα.
6. Οι βιαστές μπορούν να διεκδικήσουν γονικά δικαιώματα χωρίς περιορισμούς στη Μινεσότα
Ποιος να το φανταζόταν ότι ο προοδευτικός δυτικός κόσμος θα ήταν στη λίστα. Οι γυναίκες βιώνουν υψηλά ποσοστά βίας λόγω φύλου, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει σεξουαλική επίθεση, παρενόχληση και κακοποίηση σε όλα τα μέρη του κόσμου. Στις Ηνωμένες Πολιτείες εκτιμάται ότι 1 στις 6 γυναίκες έχει πέσει θύμα απόπειρας ή ολοκληρωμένου βιασμού.
Κάθε χρόνο στην Αμερική σημειώνονται μεταξύ 17.000 και 32.000 εγκυμοσύνες που σχετίζονται με βιασμό. Ο νόμος συνήθως απαιτεί ποινική καταδίκη ή πειστήρια που αποδεικνύουν ότι το παιδί έχει συλληφθεί από βιασμό. Στην πολιτεία της Μινεσότα όμως, δεν υπάρχει καμία νομική διάταξη που να περιορίζει τους βιαστές από τα να έχουν γονικά δικαιώματα.
7. Μια γυναίκα στο Ισραήλ δεν μπορεί να πάρει διαζύγιο χωρίς την άδεια του συζύγου της
Στο Ισραήλ, τα δικαστήρια λειτουργούν με βάση τον εβραϊκό νόμο. Για τις γυναίκες που προσπαθούν να πάρουν διαζύγιο, το γεγονός αυτό μπορεί να τις εμποδίσει να αναζητήσουν την ελευθερία που δικαιούνται. Λόγω της φύσης των διαζυγίων, πολλές γυναίκες είναι παγιδευμένες σε γάμους στους οποίους δεν θέλουν πλέον να βρίσκονται.
Προκειμένου ένας δικαστής να επιτρέψει το διαζύγιο, η σύζυγος πρέπει να αποκτήσει ένα νομικό έγγραφο που παρέχεται από τον σύζυγό της και επιβεβαιώνει ότι η διαδικασία τον βρίσκει σύμφωνο.
* Η Βασιλίνα Ριστάνη σπουδάζει στη New Media Studies
