του Βασίλειου Σπόκου (*)
Ο Τουρισμός αδιαμφισβήτητα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους τομείς οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα με παγκόσμια απήχηση και ενδιαφέρον, ενώ ως κοινωνικό φαινόμενο έχει σημαντικές επιδράσεις στην κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ζωή της χώρας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. και της Τράπεζας της Ελλάδος το 2019 η Ελλάδα φιλοξένησε περίπου 34 εκατομμύρια τουρίστες οπού δαπάνησαν περί τα 18,5 δις ευρώ. Συνεπώς η δραστηριότητα του τουρισμού στην χώρα μας συντέλεσε στην παραγωγή περίπου του 17% του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας, ενώ παράλληλα συμβάλει -κατά προσέγγιση- στο 15% στην διαμόρφωση της συνολικής απασχόλησης.
Οι προβλέψεις για την τουριστική οικονομία στην Ελλάδα για το 2020 ήταν παραπάνω από ενθαρρυντικές, η επιρροή που δέχτηκε όμως η παγκόσμια οικονομία από την ραγδαία εξάπλωση του ιού COVID-19 επηρέασαν άμεσα την τουριστική βιομηχανία παγκοσμίως. Ο αντίκτυπος των παραπάνω αρνητικών εξελίξεων στον τουρισμό και τα ταξίδια δεν θα μπορούσε παρά να είναι τεράστιος, πόσο μάλλον όταν σε αυτές προστεθούν και ταξιδιωτικοί περιορισμοί με αποτέλεσμα σήμερα να διέρχεται την σημαντικότερη κρίση που πέρασε μετά τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο.
Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η τουριστική βιομηχανία διαχρονικά δέχεται επιρροή από αρνητικές διεθνείς συγκυρίες και μεταβολές όπως φυσικές, πολιτικές και οικονομικές συνθήκες, δείχνει όμως «αντοχή» στις κρίσεις αυτές που προκαλούν και διαταράσσουν την παγκόσμια οικονομία και την πολιτική ισορροπία και μακροπρόθεσμα ανακάμπτει. Συμπεραλαμβομένου και της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα από την αρχή του 2020 ( COVID – 19 ), όπου συμφώνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού ο αντίκτυπος της στον διεθνή τουρισμό θα είναι – με διαφορά – η χειρότερη μείωση που έχει υποστεί ποτέ σε καιρό ειρήνης.
Ορισμένα αρνητικά συμβάντα που επηρέασαν τον τουρισμό και της παγκόσμιες τουριστικές ροές αλλά και καθόρισαν την παγκόσμια οικονομία και τις πολιτικές ισορροπίες μπορούμε να αναφέρουμε την παγκόσμια οικονομική ύφεση το 2009, η τρομοκρατική επίθεση στους δίδυμους πύργους το 2001 (9/11), τα τρομοκρατικά χτυπήματα στην Ευρώπη, οι πόλεμοι σε Αραβικές χώρες ( Ιράκ, Αφγανιστάν, κτλ.) η εμφάνιση εξτρεμιστικών οργανώσεων, το τσουνάμι στην Ασία ή ο ιός SARS το 2003.
Αν το συγκρίνουμε με τις προηγούμενες διεθνείς κρίσεις θα δούμε ότι :
το 2009 οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις με την παγκόσμια οικονομική κρίση έπεσαν κατά 4%, το 2003 η επιδημία SARS οδήγησε σε μείωση μόλις 0,4% και κατά 0,1% με την τρομοκρατική επίθεση στην Αμερική τον Σεπτέμβριο του 2001 ( Διάγραμμα ).
Η πιο αισιόδοξη εκτίμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού για την υγειονομική κρίση που διανύουμε είναι ότι οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις θα μειωθούν κατά 20% έως 30% το 2020 ενώ αντίστοιχη μείωση θα έχουν και τα παγκόσμια έσοδα από τον τουρισμό 300 – 450 δις δολάρια (USD), περίπου το ένα τρίτο των εισπράξεων του 2019.
Στην Ευρώπη αντίστοιχα αναμένεται η μείωση των εσόδων και των αφίξεων να είναι μεγαλύτερη από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Επίσης μεγάλο πλήγμα αναμένεται να δεχτεί ο κλάδος των ξενοδοχείων, ενώ παράλληλα αναμένεται και μεγάλη απώλεια θέσεων εργασίας σε όλον τον κόσμο καθώς η παγκόσμια οικονομία μπαίνει και πάλι σε τροχιά ύφεσης.
Να σημειωθεί εδώ ότι αυτές είναι εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού και πιθανό να αναθεωρηθούν.
Επιστροφή στην κανονικότητα……;
Η επιστροφή στην κανονικότητα που όλοι αναμένουμε δεν θα έρθει σύντομα και με γοργούς ρυθμούς όπως πολύ περιμένουν ακόμα και όταν βρεθεί το εμβόλιο για τον νέο ιό. Γι’ αυτό αν θέλουμε να είμαστε μπροστά από τις εξελίξεις που διαμορφώνονται θα πρέπει να προσγειωθούμε στο μέλλον. Καθώς ο τρόπος ζωής εχει αλλάξει και αυτό έχει επηρεάσει άμεσα τα ταξίδια και τον τουρισμό.
Διαμορφώνεται ένα νέο προφίλ ταξιδιώτης με περισσότερες απαιτήσεις και προτεραιότητες, θα είναι εφοδιασμένος με « πιστοποιητικό υγείας », θα ταξιδεύει σε μικρά γκρουπ, θα χρησιμοποιεί την τεχνολογία σε κάθε του βήμα, θα επιλέγει ξενοδοχειακές μονάδες που πληρούν όλες τις προϋποθέσεις υγειονομικής ασφάλειας και σίγουρα θα επιλέγει προορισμούς οπού διαχειρίστηκαν όσο τον δυνατόν καλύτερα την υγειονομική κρίση και έχουν ένα σύγχρονο σύστημα υγείας.
Ο τουρισμός πόλεων θα είναι αυτός που θα δεχτεί μεγάλο πλήγμα καθώς ο ταξιδιώτης θα επιλέγει να μείνει μακριά από μεγάλα αστικά κέντρα για ευνόητους λόγους επιλέγοντας μικρές πόλεις και νησιά με λιγότερο συνωστισμό.
Η επόμενη μέρα στα ξενοδοχεία…
Τα ξενοδοχεία καλούνται να αναδιαμορφώσουν τον τρόπο λειτουργείας και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα για μια πιο επαγγελματική παροχή υπηρεσιών και φιλοξενίας. Θα πρέπει να παραμετροποιήσουν τις διαδικασίες και τις υποδομές που διαθέτουν όπως ο τρόπος του check-in, την λειτουργία του μπουφέ και τους χώρους εστίασής, τις πισίνες, τις παραλίες ώστε να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας υγιεινής αλλά και τους γενικούς κανόνες καθαριότητας και απολύμανσης. Σε κάθε περίπτωσή θα πρέπει να γίνει update σε HAACP και ISO για την σωστή λειτουργεία των μονάδων.
Το προσωπικό είναι αυτό που έρχεται σε άμεση επαφή με τον πελάτη και είναι κομμάτι της εικόνας μας. Αποτελεί βασικό πυλώνα τις εμπειρίας πελάτη και κατ’ επέκταση της διαμόρφωσης του Brand Name μας γι’ αυτό θα πρέπει να ενημερώνετε για την διαχείριση της κρίσης. Η σωστή εκπαίδευση του προσωπικού πριν αλλά και η σωστή ενημέρωση των νέων δεδομένων λειτουργίας και πως αυτά διαμορφώνονται κατά την διάρκεια της λειτουργίας κρίνεται απαραίτητη.
Θα πρέπει να είναι έτοιμα να μπουν στον ψηφιακό κόσμο του Digital Marketing.
Δημιουργία τμήματος Social Media σε κάθε κατάλυμα καθώς είδαμε το πόσο απέδωσαν στην εποχή της καραντίνας με την γρήγορη ενημέρωση και την επικοινωνία με το πελάτη.
Επένδυση στις νέες τεχνολογίες όπως Smart rooms, Internet of Things, A.I., Εικονική περιήγηση, κ.λπ..
Η τάση προς την υγιεινή διατροφή θα γίνει πιο έντονη και μπορεί να αναδείξει την ελληνική γαστρονομία σε παγκόσμιο πρωταγωνιστή στην νέα αυτή τάση που διαμορφώνεται. Η Ελληνική κουζίνα μπορεί να γίνει πρότυπο παγκόσμιας διατροφής, κουλτούρας και ευζωίας. Το Go Local στον χώρο της εστίασης θα πρέπει να μπει ψηλά στην ατζέντα.
Υ.Γ: Αυτό που αναδεικνύεται μεσα από την διαχείριση της κρίσης είναι ότι τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Η Ελλάδα εχει καταφέρει να διαχειριστεί με επιτυχία την υγειονομική κρίση σε σχέση με άλλες χώρες πολύ πιο ισχυρές και αυτό της δίνει δύναμη για το μέλλον αν θέλει να μπει σοβαρά στην νέα τουριστική εποχή.
Η κρίση αυτή θα πρέπει να μετατραπεί σε ευκαιρία επανεκκίνησης για τον ελληνικό τουρισμό και την ανάδειξη του ισχυρού Brand Name που διαθέτει .
(*) Ο κ. Βασίλειος Σπόκος, είναι κάτοχος Bachelor Τοπικής αυτοδιοίκησης από το Παν. Πελοποννήσου, τελειόφοιτος του μεταπτυχιακού προγράμματος Διοίκηση Υπηρεσιών (M.S.M.) του Ο.Π.Α.
Πηγή: https://money-tourism.gr/ | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ money-tourism.grhttps://money-tourism.gr/
