Ο πλανήτης έγειρε: Πώς η ανθρώπινη δραστηριότητα μετατόπισε τους πόλους της Γης

Η ακόρεστη δίψα της ανθρωπότητας για νερό έχει συνέπειες πλανητικών διαστάσεων, αποκαλύπτει νέα μελέτη: η συνεχής άντληση υπόγειων υδάτων μετατόπισε αρκετή μάζα ώστε να ανεβάσει τη στάθμη των ωκεανών και να αλλάξει την κλίση του πλανήτη.

Προηγούμενες μελέτες είχαν εκτιμήσει ότι, από το 1993 έως το 2020, ο άνθρωπος αφαίρεσε από τους υδροφόρους ορίζοντες περίπου 2,15 τρισεκατομμύρια τόνους νερού –μια τεράστια ποσότητα που αρχικά διοχετεύτηκε σε καλλιέργειες και δίκτυα υδροδότησης, πριν καταλήξει τελικά στη θάλασσα.

Μάλιστα το νερό αυτό ήταν αρκετό για να ανεβάσει τη στάθμη των ωκεανών κατά 6 χιλιοστά, εκτιμά η νέα μελέτη στην επιθεώρηση Geophysical Research Letters.

Η ερευνητική ομάδα, μοιρασμένη ανάμεσα στη Νότια Κορέα, τις ΗΠΑ και το Χονγκ Κονγκ, θέλησε να εξετάσει αν η μετατόπιση όλης αυτής της μάζας επηρέασε την περιστροφή της Γης.

Είναι εξάλλου γνωστό ότι η κατανομή της μάζας του πλανήτη επηρεάζει τη θέση των γεωγραφικών πόλων, όπως μια σβούρα περιστρέφεται με διαφορετικό τρόπο αν κανείς της προσθέσει μια μικρή επιπλέον μάζα.

Προηγούμενη έρευνα του 2016 είχε εξάλλου δείξει ότι η τήξη των πάγων της Γροιλανδίας λόγω της κλιματικής αλλαγής έχει μετατοπίσει τον άξονα περιστροφής κατά αρκετά μέτρα.

Η άντληση υπόγειων υδάτων έχει μια μικρότερη αλλά όχι αμελητέα επίδραση, δείχνουν οι νέοι υπολογισμοί: μόνο το διάστημα 1993-2020 ο άνθρωπος μετατόπισε αρκετό νερό για να μετακινήσει τον βόρειο γεωγραφικό πόλο κατά 80 εκατοστά προς τα ανατολικά.

Για να φτάσουν σε αυτό το νούμερο, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μοντέλα της περιστροφής του πλανήτη, τα οποία έδειξαν ότι η παρατηρούμενη μετατόπιση των γεωγραφικών πόλων δεν μπορεί να εξηγηθεί αν δεν ληφθεί υπόψη το νερό που αντλείται από γεωτρήσεις.

«Είμαι ευτυχής που βρήκαμε την ανεξήγητη αιτία της μετατόπισης του άξονα περιστροφής» σχολίασε σε δελτίο Τύπου ο Κι-Γουίον Σέο του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σεούλ, επικεφαλής της μελέτης. «Από την άλλη πλευρά, ως κάτοικος της Γης και πατέρας είμαι ανήσυχος και έκπληκτος από τη διαπίστωση ότι η άντληση υπόγειων υδάτων είναι μια ακόμα αιτία ανόδου της στάθμης των θαλασσών» είπε.

Πάντως το φαινόμενο δεν είναι αρκετά έντονο για να αλλάξει τις εποχές του χρόνου, δεδομένου ότι οι γεωγραφικοί πόλοι μετατοπίζονται αρκετά μέτρα κάθε χρόνο λόγω άλλων παραγόντων που προκαλούν ανακατανομή της μάζας.

Τέτοιοι παράγοντες είναι μεταξύ άλλων η κίνηση του μανδύα και του πυρήνα της Γης, η «αναπήδηση» εκτάσεων που καλύπτονταν προηγουμένως από παγετώνες, ακόμα και οι ισχυροί σεισμοί.