Το ενεργειακό παιχνίδι και η συνεχής αναβάθμιση της γεωπολιτικής σημασίας της Ανατολικής Μεσογείου μέσω των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων που έχουν ανακαλυφθεί σε αυτή μετατρέπονται σε καταλυτικό παράγοντα και πολιτικών εξελίξεων, καθώς απαιτούν σημαντικές αλλαγές στην περιοχή για την πλήρη ανάπτυξη των οικονομικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται σε αυτή.
Αυτό έρχεται να επιβεβαιώσει και ένας αποκαλυπτικός χάρτης, ενεργειακών σχεδιασμών των ΗΠΑ, ο οποίος αποχαρακτηρίστηκε πρόσφατα και δημοσιοποιήθηκε από την ιστοσελίδα mcclatchydc.com. Ένας χάρτης που αφορά τους σχεδιασμούς για την Ανατολική Μεσόγειο προτείνει αγωγούς και τους πλασάρει ως δελεαστικές προτάσεις για λύση των χρόνιων προβλημάτων στην περιοχή.
Στα προβλήματα που εκτιμάται στην Ουάσιγκτον ότι μπορούν να οδηγηθούν στην λύση μέσω των ενεργειακών σχεδιασμών είναι και το Κυπριακό, με άκρως αποκαλυπτικό έναν χάρτη που αποχαρακτηρίστηκε πρόσφατα και προτείνει στην Τουρκία τη δημιουργία αγωγού από το κοίτασμα «Αφροδίτη» στα παράλια της καθώς και μεταφορά των υδρογονανθράκων του Λεβιάθαν στην Αλεξανδρέττα (Ισκεντερούν) διά μέσου κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης.
Ένας χάρτης που όπως επισημαίνεται δόθηκε στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την περίοδο 2015-2017 οπότε και βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, που κατέληξαν στο ναυάγιο του Κραν Μοντανά, περνώντας πολύ κοντά από μία ακόμα απόπειρα λύσης.
Σύμφωνα μάλιστα με τον πρώην Ειδικό Συντονιστή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για Θέματα Ενέργειας Άμος Χοκστάιν, ο οποίος υπήρξε από τους εμπνευστές του εγχειρήματος, ο χάρτης έχει τεθεί υπόψη τόσο της Κύπρου, όσο και του Ισραήλ και του Λιβάνου.
Αποτυπώνοντας τις πιθανές διαδρομές εξαγωγής φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, ο χάρτης φαίνεται εύλογα ως ένα εύλογο δέλεαρ όχι μόνο όσον αφορά το Κυπριακό, αλλά και τις σχέσεις Τουρκίας – Ισραήλ, καθώς δίνει στην Άγκυρα τη δυνατότητα να διατηρήσει το ρόλο ενός ισχυρού παίκτη στο ενεργειακό παιχνίδι. Ένα ρόλο που διεκδικεί ιδιαίτερα επιθετικά – ιδιαίτερα μετά την δραματική επιδείνωση των σχέσεων της με τις ΗΠΑ – απαιτώντας επί της ουσίας συνδιαχείριση των κοιτασμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο χάρτης που δημοσιοποιήθηκε όπως αναφέρει το αμερικανικό δημοσίευμα έχει δώσει κίνητρο όπως αναφέρουν αμερικανοί αξιωματούχοι σε μέλη του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ να δώσουν προτεραιότητα στη συγκρότηση και του EastMed Gas Forum.
Οι προτάσεις που γίνονται μέσω του συγκεκριμένου σχεδιασμού έχουν σαν βασικό στόχο την εύρεση μίας εναλλακτικής η οποία θα δώσει τη δυνατότητα στην ΕΕ να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Ρωσία, ενώ θεωρείται ότι θα συμβάλλει εάν ακολουθηθεί, λόγω των σημαντικών οικονομικών κινήτρων, που θα επιφέρει εάν υλοποιηθεί και στην ειρήνευση των χωρών που ακουμπά.
Προφανώς ο χρόνος που ο χάρτης δόθηκε πρώτη φορά στον Ερντογάν αποκαλύπτει και τις παρασκηνιακές διεργασίες για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, ενώ πληροφορίες από την Ουάσιγκτον υπογραμμίζουν ότι το συγκεκριμένο σχέδιο παραμένει «ζωντανό» και εξετάζεται ως μέρος του παζαριού που θα βρεθεί σε εξέλιξη και επί ημερών Τραμπ, έστω και αν αρχικά καταρτίστηκε από στελέχη της κυβέρνησης Ομπάμα.
Εάν αναλογιστεί κανείς ότι η συγκεκριμένη προσπάθεια έγινε πριν ακόμα αποκαλυφθούν τα κοιτάσματα «Καλυψώ» από τις γεωτρήσεις της ΕΝΙ και στο «οικόπεδο» 10 από τις γεωτρήσεις τηςExxonMobil είναι σαφές ότι οι ενεργειακοί σχεδιασμοί θα είναι αυτοί που θα υπαγορεύσουν και τις πολιτικές εξελίξεις στην περιοχή.
Με δεδομένο δε ότι σύμβουλοι της Εθνικής Ασφάλειας του Ντόναλντ Τραμπ αναφέρονται στον συγκεκριμένο χάρτη θεωρώντας ότι η πορεία για το σχέδιο ειρήνης στη Μέση Ανατολή ίσως να αποτυπώνεται έστω και έμμεσα σε αυτόν, είναι σαφές ότι τα κοιτάσματα και πιο συγκεκριμένα οι ενεργειακοί σχεδιασμοί θα είναι αυτοί που θα υπαγορεύσουν τις εξελίξεις και θα υποχρεώσουν ίσως τις κυβερνήσεις των εμπλεκόμενων χωρών να τις ακολουθήσουν.
Υπενθυμίζεται ότι μετά τις ανακαλύψεις της ExxonMobil στην κυπριακή ΑΟΖ, οι ΗΠΑ στρέφουν το βλέμμα όλο και περισσότερο προς την Κύπρο και την Ελλάδα, στον απόηχο και της κρίσης των αμερικανο – τουρκικών σχέσεων ενώ την ίδια στιγμή συντηρείται και η άποψη ότι η Τουρκία δεν πρέπει να χαθεί από τη δυτική σφαίρα επιρροής. Την ίδια στιγμή η Γαλλία αποκτά δυναμική στρατιωτική παρουσία και δικαιώματα χρήσης στρατιωτικών υποδομών στην Κυπριακή Δημοκρατία, μετά και την έγγραφη συμφωνία που υπέγραψαν οι υπουργοί Άμυνας των δύο χωρών. Στο ίδιο πλαίσιο η Total αυξάνει τη δραστηριότητα της στην κυπριακή ΑΟΖ και αποκτά τη μερίδα του λέοντος στις έρευνες, κλειδώνοντας και την εκμετάλλευση του οικοπέδου 7, το οποίο εκτιμάται ότι θα αποκαλύψει πλήρως τις δυνατότητες του κοιτάσματος «Καλυψώ», όντας πλέον ο κυρίαρχος παίκτης στο κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα.
Ως εκ τούτου το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας εξελίσσεται σε ένα εν δυνάμει κλειδί για τη λύση του Κυπριακού, χωρίς ωστόσο να εγγυάται κατ’ ανάγκη και το δίκαιο χαρακτήρα αυτής, καθώς οι λεπτομέρειες θα κριθούν στην εξέλιξη του παζαριού…
