Μαύρη λίστα για κακούς εργοδότες – Τι προβλέπει το Αναπτυξιακό νομοσχέδιο

Των Έλενα Λάσκαρη και Χρήστου Κολώνα

Σε μαύρη λίστα θα μπαίνουν οι κακοί εργοδότες οι οποίοι παραβιάζουν την εργασιακή νομοθεσία καθυστερώντας την καταβολή μισθών, απασχολώντας ανασφάλιστους ή δεν αποδίδουν τις ασφαλιστικές εισφορές στον ΕΦΚΑ. Παράλληλα προβλέπεται ότι θα υπερισχύουν οι επιχειρησιακές συμβάσεις από τις κλαδικές σε επιχειρήσεις που βρίσκονται προ της πτώχευσης.

Με νέες διατάξεις του υπουργείου Εργασίας που περιλαμβάνονται στο αναπτυξιακό νομοσχέδιο που δόθηκε χθες σε δημόσια διαβούλευση επιχειρείται να μπει φρένο στις παραβιάσεις της εργασιακής και ασφαλιστικής νομοθεσίας που επιβαρύνουν εργαζομένους και ασφαλιστικά ταμεία.  Μεταξύ άλλων προβλέπεται:

1. Η προσαύξηση 12% στην αμοιβή του εργαζομένου μερικής απασχόλησης για κάθε επιπλέον ώρα εργασίας. Το μέτρο στοχεύει στην ενίσχυση της πλήρους απασχόλησης.
2. Η απαγόρευση της ηλεκτρονικής υποβολής Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης εάν δεν έχουν καταβληθεί εισφορές.
3. Ο χαρακτηρισμός ως μονομερούς βλαπτικής μεταβολής των όρων εργασίας της καθυστέρησης καταβολής των δεδουλευμένων αποδοχών του εργαζομένου πέραν των 2 μηνών από τον εργοδότη, ανεξαρτήτως της αιτίας της καθυστέρησης
4. Βαριές καμπάνες σε εργοδότες που απασχολούν ανασφάλιστους εργαζομένους. Το πρόστιμο των 10.500 ευρώ θα διπλασιάζεται σε περίπτωση υποτροπής ενός 3 ετών και θα αυξάνεται κατά 200% για κάθε νέα παράβαση.
5. Η δημιουργία Μητρώου Παραβατών για τους υπότροπους εργοδότες. Θα αποκλείονται από ευνοϊκές φορολογικές και ασφαλιστικές ρυθμίσεις.
6. Αν μέσα σε 8 ημέρες από την κατάρτισή της, οποιαδήποτε σύμβαση μερικής απασχόλησης δεν κατατεθεί στην Επιθεώρηση Εργασίας, τεκμαίρεται η πλήρης απασχόληση του μισθωτού.
7. Οι αποδοχές των εργαζομένων με σύμβαση ή σχέση εργασίας μερικής απασχόλησης υπολογίζονται όπως και οι αποδοχές του συγκρίσιμου εργαζομένου και αντιστοιχούν στις ώρες εργασίας της μερικής απασχόλησης.
8. Οι μερικώς απασχολούμενοι μισθωτοί έχουν δικαίωμα ετήσιας άδειας με αποδοχές και επίδομα αδείας, με βάση τις αποδοχές που θα ελάμβαναν εάν εργάζονταν κατά τον χρόνο της αδείας τους.
9. Ο μερικώς απασχολούμενος, επί προσφοράς εργασίας με ίσους όρους από μισθωτούς της ίδιας κατηγορίας, έχει δικαίωμα προτεραιότητας για πρόσληψη σε θέση εργασίας πλήρους απασχόλησης στην ίδια επιχείρηση.
10. Μερική απασχόληση με σχέση ιδιωτικού δικαίου και με τους ίδιους όρους επιτρέπεται και στις δημόσιες επιχειρήσεις, τους οργανισμούς και τους λοιπούς φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα,  με εξαίρεση το Δημόσιο, τους ΟΤΑ πρώτου και δεύτερου βαθμού και τα ΝΠΔΔ, καθώς και στους φορείς για τους οποίους η μερική απασχόληση προβλέπεται από ειδικούς νόμους ή από διατάξεις κανονισμών που έχουν κυρωθεί με νόμο ή έχουν ισχύ νόμου.
11. Αν ο εργοδότης ο οποίος εντοπίστηκε με αδήλωτο εργαζόμενο μέσα σε 10 ημέρες τον προσλάβει με πλήρη εργασία για τουλάχιστον 12 μήνες θα «κερδίσει» μείωση προστίμου στα 2.000 ευρώ, χωρίς να μειώσει όμως τον αριθμό των εργαζομένων του.
12. 120 δόσεις για χρέη στα ασφαλιστικά ταμεία. Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται έως τις 30 Σεπτεμβρίου αλλά επειδή έχουν διαπιστωθεί προβλήματα όπου δεν «φαίνονται» στο σύστημα οι οφειλές των ασφαλισμένων προβλέπεται ότι η υπαγωγή στη ρύθμιση μπορεί να γίνει έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2019.
13. Ισολογισμοί στον ΕΦΚΑ. Ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΕΦΚΑ) υποχρεούται να καταρτίσει το αργότερο μέχρι την 30ή Ιουνίου 2021 τους εκκρεμείς ισολογισμούς των ετών 2017, 2018 και 2019. Μέχρι το οριζόμενο στο προηγούμενο εδάφιο χρονικό σημείο ο ΕΦΚΑ υποχρεούται να καταρτίσει τους εκκρεμείς ισολογισμούς και όλων των ενταχθέντων σε αυτόν φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών για τα έτη που ανάγονται στη χρονική περίοδο προ της ένταξής τους στον ΕΦΚΑ. Από το 2020 και για κάθε επόμενη χρήση οι ισολογισμοί υποβάλλονται το αργότερο μέχρι την 30ή Ιουνίου του επόμενου έτους κάθε χρήσης.

Άρση γραφειοκρατίας

Με άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου επιδιώκεται η απλούστευση των διαδικασιών αδειοδότησης στρατηγικών και άλλων επενδύσεων. Αναλυτικά οι κυριότερες αλλαγές συμπυκνώνονται ως εξής:

• Στρατηγικές επενδύσεις. Για την πραγματοποίησή τους επιτρέπονται συγκεκριμένες και ειδικές παρεκκλίσεις από τους ισχύοντες όρους και περιορισμούς δόμησης της περιοχής για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος. Σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας των 45 ημερών για την έκδοση των αδειών,  η αρμοδιότητα έκδοσης κάθε άδειας, με εξαίρεση των αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας Στρατηγικών Επενδύσεων, μπορεί να μεταφέρεται στον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων.
• Η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας ή η μη εμπρόθεσμη αποστολή από τις περιφερειακές ή άλλες υπηρεσίες προς την αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή εγκρίσεων, εισηγήσεων ή γνωμοδοτήσεων αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα που καταλογίζεται τόσο στον αρμόδιο υπάλληλο όσο και στον προϊστάμενο της εκάστοτε αδειοδοτικής ή γνωμοδοτικής υπηρεσίας, ο οποίος ορίζεται εκ του νόμου ως το καθ’ ύλην αρμόδιο όργανο για την υλοποίηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από τον παρόντα νόμο.
• Αναπτυξιακοί νόμοι. Την πιστοποίηση της ολοκλήρωσης και έναρξης της λειτουργίας μιας επένδυσης που έχει υπαχθεί στα κίνητρα ενίσχυσης των αναπτυξιακών νόμων θα αναλαμβάνουν και ορκωτοί λογιστές ή ελεγκτικές εταιρείες
• Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης. Αποτυπώνονται συνολικά τα γεωχωρικά δεδομένα (π.χ. χρήσεις γης αλλά και κτίρια και άλλα ακίνητα) σε έναν ψηφιακό χάρτη που θα είναι δημόσιος και δωρεάν προσβάσιμος σε όλο το κοινό μέσω Διαδικτύου. Θα δίνονται πληροφορίες για την άσκηση επενδυτικής και κατασκευαστικής δραστηριότητας.
• Εθνικό Μητρώο Υποδομών. Καταρτίζεται Εθνικό Μητρώο Υποδομών, στο οποίο θα είναι καταγεγραμμένοι οι φορείς που έχουν την αρμοδιότητα για τη συντήρηση και τον έλεγχο των δημοσίων υποδομών και κτιρίων.
• Επιχειρηματικά πάρκα. Μια επιχείρηση δεν θα χρειάζεται πλέον – εκτός της άδειας εγκατάστασης – ούτε άδεια λειτουργίας και θα αρκεί μια απλή γνωστοποίηση ότι ξεκινά τη δραστηριότητά της.
• Βιομηχανικές δραστηριότητες. Αποσαφηνίζεται πού δεν απαιτείται πλέον έγκριση εγκατάστασης. Για την έγκριση λειτουργίας, αυτή παύει να χρειάζεται για τη «μέση» βιομηχανία, δηλαδή τη βιομηχανία που κατατάσσεται στην κατηγορία Α2 της περιβαλλοντικής κατάταξης. Η επιχείρηση, ωστόσο, θα γνωστοποιεί τη λειτουργία της και θα ελέγχεται όπως όλες. Παύει να ισχύει το διπλό παράλληλο σύστημα δύο κατατάξεων, όχλησης και περιβαλλοντικής κατάταξης, και μένει μόνο το δεύτερο, που είναι συμβατό με την Ενωσιακή Νομοθεσία.
• Αδειοδότηση. Στο εξής, η πιστοποίηση και ο έλεγχος δεν θα γίνεται μόνο από δημοσίους αλλά και από ιδιωτικούς φορείς, εγκεκριμένους από το Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας.
• Ελεγχοι. Προβλέπεται ότι ελεγκτές μπορούν να είναι και φυσικά ή νομικά πρόσωπα του ιδιωτικού τομέα.
• Κεραίες. Εκσυγχρονίζεται το πλαίσιο αδειοδότησης και λειτουργίας των κεραιών της κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα διαμορφώνεται σύγχρονο καθεστώς αδειοδότησης των κεραιοσυστημάτων στα πρότυπα διεθνών καλών πρακτικών, με βάση τις προδιαγραφές που παρέχονται τόσο στις Οδηγίες της ΕΕ όσο και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
• Εθνικό Πρόγραμμα Ανασχεδιασμού και Απλούστευσης Διαδικασιών. Καθιερώνεται το Εθνικό Πρόγραμμα Απλούστευσης Διαδικασιών. Στο πρόγραμμα, στο οποίο θα συμβάλλουν όλες οι υπηρεσίες του κράτους και θα έχει διυπουργικό συντονισμό, εντάσσονται όλες οι δράσεις απλούστευσης διοικητικών διαδικασιών, όπως για παράδειγμα η κατάργηση δικαιολογητικών και η απλοποίηση του νομοθετικού πλαισίου και η κωδικοποίηση.
• ΓΕΜΗ. Μειώνονται οι πράξεις για τις οποίες το ΓΕΜΗ διενεργεί έλεγχο και πλέον καταχωρίζονται και δημοσιεύονται αυτόματα από τις εταιρείες. Για τις κεφαλαιουχικές εταιρείες εξαιρούνται από την αυτόματη δημοσίευση οι εταιρικές πράξεις που αφορούν τη λύση, τη διαγραφή, την αναβίωση και τους εταιρικούς μετασχηματισμούς. Για τις προσωπικές εταιρείες εξαιρούνται οι πράξεις εταιρικών μετασχηματισμών.
• Δικαιοσύνη. Από τον Ιανουάριο του 2021 υποχρεωτικά πλέον οι δικηγόροι και τα μέλη του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους θα πρέπει να καταθέτουν ηλεκτρονικά τα δικόγραφα και όλα τα σχετικά έγγραφα στο Συμβούλιο της Επικρατείας και στα τακτικά διοικητικά δικαστήρια. Ηλεκτρονικά θα γίνονται και όλες οι επιδόσεις των αποφάσεων.