Περπατώντας στο Μάτι ένα χρόνο ακριβώς μετά την τραγωδία που συγκλόνισε το Πανελλήνιο, στοίχισε την ζωή σε 102 ανθρώπους και «στοίχειωσε» τους κατοίκους της, θα σκεφτείς πολλά, αλλά θα καταλήξεις σε ένα συμπέρασμα… «Η γη καίει ακόμη».
Καίει μέσα από την οργή των κατοίκων που βλέπουν ακόμη και σήμερα τα καμένα σπίτια τους, καίει μέσα από όσους κάθε καλοκαίρι πήγαιναν για μπάνιο με τις οικογένειες τους και πια δεν μπορούν, καίει, καίει, καίει… γιατί ο κόσμος δεν μπορεί να ξεχάσει.
Ο κύριος Γιάννης και ο κύριος Μιχάλης πίνουν τον καφέ τους στον Ναυτικό Όμιλο Ματιού (ΝΟΜΑ) και κουβεντιάζουν.
Φτάνοντας εκεί κανείς θα σκεφτεί πως σήμερα εδώ είναι ένας παράδεισος.
Είναι εκεί που πριν ακριβώς ένα χρόνο βρήκαν βοήθεια όσοι γλίτωσαν από την κόλαση.
«Σώθηκα για μερικά λεπτά. Εφυγα από το σπίτι μου και κατέβηκα στη θάλασσα. Εμεινα στο νερό για περίπου 5 ώρες» μας λέει ο Γενικός Γραμματέας του ΝΟΜΑ Γιάννης Οικονομίδης, ο οποίος ακόμη και σήμερα δεν μπορεί να βρει απαντήσεις σε μερικά απλά ερωτήματα.
«Γιατί ποτέ δεν χτύπησε η καμπάνα της εκκλησίας; Γιατί δεν άκουσα ποτέ στην τηλεόραση πως απειλείται το Μάτι, πως πρέπει να φύγω», αναρωτιέται και με κοιτά στα μάτια, ψάχνοντας ακόμη για απάντηση.
Από την άλλη ο έφορος λιμένος, Μιχάλης Σχοινάς τον διακόπτει και εκφράζει τα δικά του αναπάντητα ερωτήματα.
Πως γίνεται ενώ δεν υπήρχε καμία ενημέρωση στους κατοίκους, οι παιδικές κατασκηνώσεις –ευτυχώς- να άδειασαν αμέσως; Πώς γίνεται εμείς να μην ξέραμε τίποτα μέχρι τελευταία στιγμή;
Αν και οι δύο φίλοι έχουν αντιρρήσεις για το ποιος έφταιξε περισσότερο και ποιος λιγότερο… συμφωνούν σε ένα πράγμα.
Ησυχία του θανάτου
Την νύχτα της 23ης Ιουλίου 2018 υπήρχε μόνο ησυχία και τίποτα άλλο.
Σειρήνες που δεν χτύπησαν ποτέ, συναγερμοί που δεν «κοκκίνισαν» την στιγμή που έπρεπε και άνθρωποι που δεν πρόλαβαν να φωνάξουν για προειδοποίηση.
Η περιγραφή το αποδεικνύει.
«Η φωτιά είχε σαρώσει τα πάντα. Στους δρόμους έβλεπες να περπατάνε άνθρωποι καμένοι. Έβλεπες μόνο ζόμπι και υπήρχε μία ανήσυχη… ησυχία που ακόμη και σήμερα «έρχεται» στον ύπνο μου και με ξυπνάει» ανέφερε ο κ. Μιχάλης.
«Τι κι αν ήταν καμένοι, τραυματισμένοι, όλοι στέκονταν ήσυχοι σε μία γωνιά του Ναυτικού Ομίλου. Αντί να ουρλιάζουν από τον πόνο, άκουγα μόνο ανθρώπους να φωνάζουν τα ονόματα των δικών τους», συμπλήρωσε ο κ. Γιάννης.
Στην ερώτηση ποιοι ήταν τελικά εκείνοι που βοήθησαν περισσότερο μετά την τραγωδία στην κατεστραμμένη περιοχή του Ματιού και της Ραφήνας και οι δύο θα σου πουν οι…άνθρωποι της.
«Το μόνο θετικό ήταν η ανθρώπινη αλληλεγγύη και η αγκαλιά» ανέφερε αυτολεξεί ο κ. Γιάννης.
Δυστυχώς βοήθεια δεν δόθηκε στις κρίσιμες στιγμές ούτε από την αστυνομία, ούτε από τους πυροσβέστες.
» Εφτασα στην Ποσειδώνος. Ολα τα ΙΧ ήταν καμένα. Το δικό μου δεν ήταν. Κατάφερα και με τον κοτσαδόρο μου άνοιξα 80 μέτρα δρόμο. Ωστόσο δεν μπορούσα μόνος μου. Βλέπω έναν πυροσβέστη και του ζητάω βοήθεια. «Έλα να ανοίξουμε τον δρόμο» του λέω. Ξέρετε τι μου απάντησε; «Ερχονται τα βαρέα οχήματα γι΄αυτή την δουλειά» και σηκώθηκε και έφυγε.
Εν τέλει ξέρετε τι έγινε; Ηρθε μία ομάδα νεαρών εθελοντών. Κάτι παιδιά με ένα τζιπ. Τους λέω να βοηθήσουν με το όχημά τους και τι κάνουν; Με τα χέρια τους σήκωσαν και μετέφεραν τα ΙΧ για να ανοίξουμε δρόμο», περιέγραψε ο κ. Γιάννης, ενώ την ίδια ώρα ο κ. Μιχάλης τον διέκοψε για να προσθέσει… ήταν τόσο μεγάλη η τραγωδία που μετά το πέρασμα της φονικής φωτιάς ο λιγότερος καμένος βοηθούσε τον περισσότερο καμένο.
Άκουσα με τα ίδια μου τα αυτιά πυροσβέστες να λένε «Δεν έχουμε άλλες σακούλες. Δεν είχα φανταστεί πως θα χρειαστούμε πάνω από 50. Ακόμη και την επόμενη μέρα πολλοί δεν είχαν καταλάβει για τι καταστροφή μιλάμε».
Το μεγαλείο των εθελοντών
Τονίζοντας πως η έλλειψη πρωτοβουλίας των υπηρεσιακών παραγόντων ήταν εμφανής την στιγμή που ανθρώπινες ζωές χάνονταν, οι δύο άνδρες κατέληξαν στο συμπέρασμα πως μετά την νύχτα-κόλαση της 23ης Ιουλίου… αυτοί που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στο να σταθούμε στα πόδια μας ήταν οι εθελοντές.
«Στον ναυτικό όμιλο δίνονταν καθημερινά 650 μερίδες φαγητό. Μοιράζαμε φαγητό ακόμη και πόρτα-πόρτα. O Γιάννης έχασε το σπίτι του από την φωτιά αλλά ήταν εδώ όλη μέρα. Έμεινε 3 μέρες άυπνος για να βοηθήσει. Αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ ήταν το μεγαλείο ψυχής των εθελοντών. Κάθε μέρα που μαγειρεύαμε εδώ, είχαμε έναν αυστηρό κανόνα. Να φάνε πρώτα οι εθελοντές ώστε να έχουν δυνάμεις να βοηθήσουν τους πληγέντες. Ωστόσο και μόνο στη σκέψη πως το φαγητό μπορεί να μην φτάσει για τα παιδιά, τους παππούδες και όσους το είχαν ανάγκη, οι εθελοντές δεν μπορούσαν να φάνε. Εμεναν νηστικοί ή μοιράζονταν τις μερίδες «, ανέφερε ο Μιχάλης Σχοινάς.
Από την συντονισμένη προσπάθεια που κάναμε τις επόμενες εβδομάδες μετά την φωτιά στο Μάτι, ο Ναυτικός Ομιλος μετατράπηκε σε σούπερ μάρκετ. Δόθηκαν πολλά αλλά και έμεινα πολλά. Ολα έγιναν με ιδιωτική πρωτοβουλία. Ο Δήμος στάθηκε σε λεπτομέρειες ενώ ο κόσμος χανόταν. Μας έλεγαν να ζητάμε ταυτότητα σε όσους δίναμε φαγητό, ώστε να σιγουρευτούμε πως όντως είναι κάτοικοι του Ματιού. Αυτά είναι ανούσια πράγματα» πρόσθεσε ο κύριος Μιχάλης, ενώ από πλευράς τους ο κ. Γιάννης τόνισε πως τα social media παίξανε σημαντικό ρόλο στην οργάνωση του Ναυτικού Ομίλου.
Λέγαμε συνεχώς πως η νεολαία το μόνο που κάνει είναι να είναι κολλημένη σε μία οθόνη. Το βράδυ της τραγωδίας μαζεύτηκαν όλοι εδώ και μέσω των social media συγκέντρωσαν 200 εθελοντές. Αμέσως άρχισαν να φτιάχνουν λίστα με τα όσα είχαμε ανάγκη. Ήταν και είναι απίστευτη η προσφορά της νεολαίας» τονίζει.
Το κλάμα ενός ανθρώπου
Πέρα από την απίστευτη βοήθεια, η νεολαία έφερε ξανά ζωή στο Μάτι, έστω και για λίγο. Ενάμιση μήνα μετά την πύρινη τραγωδία, ο Ναυτικός Αθλητικός Ομιλος Ματιού βρέθηκε στην κορυφή κατακτώντας το κύπελλο στους αγώνες ιστιοπλοΐας της περιφέρειας του Ευβοϊκού.
«Μπορείτε να το κάνετε εικόνα. Ενάμιση μήνα μετά την τραγωδία, τα παιδιά μας μάς έκαναν και πάλι υπερήφανους. Σήκωσαν το κύπελλο στο κατεστραμμένο τόπο μας», είπε βουρκωμένος ο κ. Γιάννης.
Δεν μπορείς να μη λυγίσεις στο μεγαλείο και ταυτόχρονα στον πόνο αυτού του ανθρώπου που όπως μου λέει, έχει γυρίσει όλο τον κόσμο. Μαζί με το σπίτι του κάηκαν μοναδικές συλλογές από συνθεσάιζερ από παντού.
Ενας κόμπος στο στομάχι μου. «Ραγίζει η καρδιά μου», σκέφτομαι…
Είναι φανερό πως οι περισσότεροι κάτοικοι προσπαθούν ακόμη και σήμερα να σταθούν ξανά μόνοι στα πόδια τους. Ωστόσο αυτό που περιμένουν χωρίς ανταπόκριση είναι μία συγγνώμη.
«Η αλήθεια είναι άχαστη. Ένα χρόνο μετά και δεν έχουμε ακούσει από την κυβέρνηση ένα συγγνώμη. Δεν έχουμε ακούσει καν ένα «κάναμε λάθος». Μετά από αυτήν την συμπεριφορά καταλάβαμε πού βρισκόμαστε εμείς και που το κράτος», κατέληξαν οι δύο κάτοικοι.
Εκτός από το ηθικό κομμάτι, πίσω έχουν μείνει και οι διαδικασίες αποκατάστασης του Ματιού. Τα αυθαίρετα ακόμη δεν έχουν πέσει, οι προσβάσεις στη θάλασσα είναι κλειστές και οι οικοδομικές άδειες ανέγερσης έχουν μείνει πίσω.
Θυμωμένος κόσμος
«Με τον Χρήστο Σπίρτζη εκ των υστέρων έγινε ένας διάλογος. Ενδιαφέρθηκε αρκετά. Ωστόσο ένα χρόνο μετά πολλά πράγματα έχουν μείνει πίσω. Πρώτο και κυριότερο οι άδειες. Εγώ ποτέ δεν πίστεψα πως τον Μάιο του 2019 θα είμαστε πίσω στα σπίτια μας, πράγμα που φυσικά δεν έγινε. Θα θέλαμε να δούμε κάποια πράγματα να γίνονται πιο γρήγορα και κάποιες διαδικασίες να απλοποιηθούν. Ο κόσμος μέχρι και σήμερα είναι εκνευρισμένος και θυμωμένος. Δεν βλέπει αποτελέσματα. Ακόμη και σήμερα βλέπω απραξία, όπως τότε», ανέφερε ο κ. Γιάννης, κάτοικος του Ματιού από το 1987. Σε όλα αυτά και με το παραπάνω συμφώνησε και ο κ. Μιχάλης, ο οποίος τόνισε πως όσοι επέλεξαν να φτιάξουν τα κατεστραμμένα σπίτια τους το έκαναν μόνοι τους χωρίς καμία βοήθεια.
Δεν είναι μόνο τα παράπονα που πρέπει να δώσουμε βάση, όσο στη μεγάλη θέληση και ανάγκη των κατοίκων του Ματιού να φέρουν πίσω την ζωή στον τόπο τους. Να δουν το Μάτι όπως ήταν πριν την φονική πυρκαγιά. Ζωντανό, ζωηρό, γεμάτο παιδιά, ευτυχισμένους κατοίκους και παραθεριστές.
Οι κάτοικοι προσπαθούν να ξεχάσουν. Αλλά ένα χρόνο μετά υπάρχουν ακόμη πολλά πράγματα που τους θυμίζουν όλα όσα έγιναν την νύχτα της 23ης Ιουλίου. Υπάρχει ακόμη αυτή η ανήσυχη σιωπή στο Μάτι. Αυτή η σιωπή που έγινε ένα με τον βουβό πόνο.
Ένα όμως ζητούν: «Μην μας ξεχάσετε, πρέπει να ξανασταθεί αυτός ο τόπος στα πόδια του. Πρέπει τα παιδιά μας να δουν ότι το Μάτι δεν πέθανε…»
