Είναι κοινό μυστικό ότι η περίμετρος της μέσης… απλώνει στη μέση ηλικία. Και αυτό δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα αισθητικό αλλά αποτελεί κατά κύριο λόγο σοβαρό ζήτημα υγείας.
Ερευνητές στις ΗΠΑ εντόπισαν έναν νέο τύπο βλαστικού κυττάρου που κάνει την εμφάνισή του στη μέση ηλικία και «γεννά» τεράστιο αριθμό λιποκυττάρων – ανοίγει ο δρόμος για νέες ιατρικές λύσεις που θα στοχεύουν το κοιλιακό λίπος προσφέροντας καλύτερη υγεία και μακροζωία στον πληθυσμό.
Είναι κοινό μυστικό ότι η περίμετρος της μέσης… απλώνει στη μέση ηλικία. Και αυτό δεν είναι μόνο ένα πρόβλημα αισθητικό αλλά αποτελεί κατά κύριο λόγο σοβαρό ζήτημα υγείας. Το κοιλιακό λίπος επιταχύνει τη γήρανση και επιβραδύνει τον μεταβολισμό, αυξάνοντας τον κίνδυνο νόσων όπως ο διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις και άλλα χρόνια νοσήματα. Μέχρι σήμερα ωστόσο το πώς οι κοιλιακοί-«φέτες» της νιότης μας μετατρέπονται σε… κοιλίτσα όταν τα χρόνια περνούν, δεν είχε καταστεί πλήρως κατανοητό.
Στόχος για μελλοντικές θεραπείες
Τώρα μια νέα μελέτη ερευνητών του City of Hope, ενός από τα μεγαλύτερα αμερικανικά κέντρα έρευνας στον καρκίνο, στον διαβήτη και σε άλλες νόσους, αποκαλύπτει τον κυτταρικό «ένοχο» πίσω από την αύξηση του κοιλιακού λίπους η οποία σχετίζεται με την ηλικία. Τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό «Science» προσφέρουν έναν νέο στόχο για μελλοντικές θεραπείες οι οποίες θα στοχεύουν το κοιλιακό λίπος χαρίζοντας έτσι καλύτερη και περισσότερη ζωή σε εκατομμύρια ανθρώπους.
Νέος τύπος ενήλικου βλαστοκυττάρου που παράγει λιποκύτταρα
«Οι άνθρωποι συχνά χάνουν μυϊκή μάζα και συσσωρεύουν λίπος με την πάροδο του χρόνου – ακόμη και αν το σωματικό βάρος τους παραμένει το ίδιο» ανέφερε η Αναμπελ Γουάνγκ, εκ των κύριων συγγραφέων της μελέτης, αναπληρώτρια καθηγήτρια Μοριακής και Κυτταρικής Ενδοκρινολογίας στο City of Hope και προσέθεσε: «Ανακαλύψαμε ότι η γήρανση πυροδοτεί την εμφάνιση ενός νέου τύπου ενήλικου βλαστικού κυττάρου που ενισχύει τη μαζική παραγωγή νέων λιποκυττάρων, ιδίως στην περιοχή της κοιλιάς».
«Ζουμ» στον λευκό λιπώδη ιστό
Σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Λος Αντζελες οι ερευνητές του City of Hope διεξήγαγαν πειράματα σε ποντίκια αλλά και σε ανθρώπινα κύτταρα στο πλαίσιο των οποίων επικεντρώθηκαν στον λευκό λιπώδη ιστό (white adipose tissue, WAT) που είναι υπεύθυνος για την αύξηση του βάρους με την πάροδο του χρόνου.
Δυναμική απεριόριστης επέκτασης
Παρότι είναι γνωστό ότι τα λιποκύτταρα αποκτούν μεγαλύτερο μέγεθος καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, οι ερευνητές υποπτεύονταν ότι ο λευκός λιπώδης ιστός αυξάνεται παράγοντας και νέα λιποκύτταρα – γεγονός που πρακτικά σημαίνει ότι έχει δυναμική… απεριόριστης επέκτασης.
Τα πειράματα στα ποντίκια
Προκειμένου να ελέγξουν αν αυτή η υπόθεσή τους ισχύει οι επιστήμονες έκαναν «ζουμ» στα προγονικά κύτταρα των λιποκυττάρων (APCs), μια ομάδα βλαστοκυττάρων του λευκού λιπώδους ιστού που διαφοροποιείται σε λιποκύτταρα. Αρχικώς μεταμόσχευσαν APCs από νεαρά ποντίκια ή από ποντίκια στη μέση ηλικία σε μια δεύτερη ομάδα νεαρών ποντικών. Όπως είδαν, τα APCs των μεγαλύτερων σε ηλικία πειραματοζώων οδήγησαν γρήγορα στην παραγωγή μιας… κολοσσιαίας ποσότητας λιποκυττάρων.
Ωστόσο, όταν η ερευνητική ομάδα μεταμόσχευσε APCs από νεαρά ποντίκια στα μεγαλύτερα σε ηλικία ποντίκια, δεν παρήχθησαν πολλά νέα λιποκύτταρα από τα βλαστικά κύτταρα. Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαίωσαν ότι τα γηραιότερα APCs είναι σε θέση να παράγουν νέα λιποκύτταρα, ανεξαρτήτως της ηλικίας του ξενιστή τους.
Δραστήρια βλαστοκύτταρα μόνο στα ζώα μέσης ηλικίας
Στη συνέχεια οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη μέθοδο της RNA αλληλούχησης μεμονωμένων κυττάρων προκειμένου να συγκρίνουν τη γονιδιακή δραστηριότητα των APCs στα νεαρά και στα γηραιότερα ποντίκια. Όπως είδαν, ενώ τα βλαστοκύτταρα αυτά ήταν ελάχιστα δραστήρια στα νεαρά πειραματόζωα, στα ζώα που ήταν στη μέση ηλικία «ξυπνούσαν» για τα καλά και παρήγαγαν νέα λιποκύτταρα. «Παρότι τα περισσότερα ενήλικα βλαστικά κύτταρα ‘ατονούν’ με την πάροδο του χρόνου, σε ό,τι αφορά τα APCs συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο – η γήρανση
ξεκλειδώνει τη ‘‘δύναμη’’ αυτών των κυττάρων να αναπτύσσονται και να εξαπλώνονται» σημείωσε ο Αντόλφο Γκαρσία-Οκάνα, επικεφαλής του Τμήματος Μοριακής και Κυτταρικής Ενδοκρινολογίας στο City of Hope και συμπλήρωσε ότι «τα ευρήματά μας αποτελούν τις πρώτες ενδείξεις σχετικά με το ότι η κοιλιά μας μεγαλώνει όσο μεγαλώνουμε εξαιτίας της ικανότητας των APCs να παράγουν νέα λιποκύτταρα».
«Μεταμόρφωση» σε καινούργιο τύπο βλαστικών κυττάρων
Η γήρανση του οργανισμού φάνηκε επίσης να μεταμορφώνει τα APCs σε έναν νέο τύπο βλαστικών κυττάρων, τα CP-As (committed preadipocytes, age-specific). Τα κύτταρα αυτά εμφανίζονται στη μέση ηλικία και «γεννούν» συνεχώς νέα λιποκύτταρα, γεγονός που εξηγεί γιατί τα μεγαλύτερα σε ηλικία ποντίκια που μελέτησαν οι ερευνητές λάμβαναν και το περισσότερο βάρος.
Το καίριο μονοπάτι σήμανσης
Ένα μονοπάτι σήμανσης που ονομάζεται LIFR (leukemia inhibitory factor receptor) φάνηκε ότι ήταν ζωτικής σημασίας στο να πολλαπλασιάζονται τα κύτταρα CP-A και να μετατρέπονται σε λιποκύτταρα, μόνο όμως στα μεγαλύτερα σε ηλικία ζώα και όχι στα νεαρά.
Επιβεβαίωση στα ανθρώπινα κύτταρα
Επόμενο βήμα για τους ερευνητές ήταν να μελετήσουν ανθρώπινα κύτταρα APCs στο εργαστήριο (τα οποία προέρχονταν από άτομα διαφορετικών ηλικιών) – και πάλι με τη χείρα βοηθείας της RNA αλληλούχησης μεμονωμένων κυττάρων. Εντόπισαν και στους ανθρώπους CP-A κύτταρα παρόμοια με εκείνα των ποντικιών, τα οποία ήταν αυξημένα σε αριθμό μόνο στα μεσήλικα άτομα.
Πώς θα νικηθεί «κυτταρικά» το λίπος στην κοιλιά
«Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία ελέγχου της δημιουργίας νέων λιποκυττάρων προκειμένου να πολεμήσουμε την παχυσαρκία που σχετίζεται με την ηλικία» τόνισε η δρ Γουάνγκ. «Η κατανόηση του ρόλου των κυττάρων CP-As στις μεταβολικές διαταραχές και του πώς τα κύτταρα αυτά εμφανίζονται κατά τη διαδικασία της γήρανσης μπορεί να οδηγήσει σε νέες ιατρικές λύσεις με στόχο τη μείωση του λίπους της κοιλιάς και τη βελτίωση της υγείας και της μακροζωίας του πληθυσμού» κατέληξε η καθηγήτρια.
Πηγή: tovima.gr / PATRIS.GR
