Κρήτη:Παρακολούθηση και Μελέτη Περιοχής Αστερουσίων και Σχέδιο Αποκατάστασης με Λύσεις Βασισμένες στη Φύση

Στις 21 και 22 Ιανουαρίου 2021 πραγματοποιήθηκε με τηλεδιάσκεψη η εναρκτήρια συνάντηση των εταίρων του έργου “NewLife4Drylands” («Λύσεις Βασισμένες στη Φύση που καθορίζονται από Τεχνικές Τηλεπισκόπησης με στόχο ένα Νέο Έργο LIFE για Ξηρές Περιοχές» / “Remote sensing oriented nature based solutions towards a NEW LIFE FOR DRYLANDS”), στο οποίο συμμετέχει το Πανεπιστήμιο Κρήτης – Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης (ΜΦΙΚ).

Το έργο “NewLife4Drylands – LIFE20 PRE/ΙΤ/000007” συντονίζει το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας της Ιταλίας – Ινστιτούτο Έρευνας Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (CNR-IIA), με εταίρους την Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ), το Πανεπιστήμιο Κρήτης – ΜΦΙΚ, το Ιταλικό Ινστιτούτο Περιβαλλοντικής Προστασίας και Έρευνας (ISPRA), το Τμήμα Περιβαλλοντικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Σαπιέντζα της Ρώμης, το Ινστιτούτο Βιο-Οικονομίας του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας της Ιταλίας (CNR-IBE), καθώς και το Ερευνητικό Κέντρο Οικολογικών και Δασικών Εφαρμογών (CREAF, Ισπανία).

Ο κύριος στόχος του έργου είναι η παρακολούθηση της εφαρμογής και της αναπαραγωγής λύσεων που βασίζονται στη φύση (Nature-Based Solutions / NBS) για την αποκατάσταση υποβαθμισμένων και ερημοποιημένων ξηρών περιοχών, χρησιμοποιώντας δορυφορικά ελεγχόμενους δείκτες. Μέσω της δημιουργίας ενός πρωτοκόλλου NBS, θα γίνει σχεδιασμός και μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη παρακολούθηση αποκατάστασης των ξηρών περιοχών.

Οι περιοχές όπου επικεντρώνεται το έργο, βρίσκονται σε ξηρά και ημίξηρα κλίματα της Μεσογείου και σε παράκτια οικοσυστήματα που απειλούνται από την κλιματική αλλαγή. Στην Ισπανία οι περιοχές μελέτης είναι η El Bruc (Καταλονία) και η Tifaracás (Κανάρια Νησιά), στην Ιταλία η περιοχή Alta Murgia (Απουλία), στην Κρήτη τα Αστερούσια Όρη, και τέλος δύο ακόμα περιοχές του έργου LIFE PRIMED, όπου συντονιστής είναι η Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης (ΕΕΠΦ), στον Νέστο (Ελλάδα) και στην περιοχή Palo Laziale της Ιταλίας.

Ειδικά για τα Αστερούσια Όρη, από τις πλέον ευάλωτες περιοχές της χώρας σε φαινόμενα υποβάθμισης του εδάφους και ερημοποίησης, προβλέπεται η μελέτη εξέλιξης των δύο φαινομένων μέσω τηλεπισκόπησης, αλλά και ανάλυσης διαφόρων φυσικών και ανθρωπογενών παραμέτρων που επηρεάζουν και μεταβάλλουν το φυσικό τοπίο της περιοχής, ενώ σε δεύτερο επίπεδο και μετά την ολοκλήρωση των προπαρασκευαστικών δράσεων, θα παραχθεί ένα Σχέδιο Αποκατάστασης με τις πλέον κατάλληλες και ενδεδειγμένες για την περιοχή λύσεις βασισμένες στη φύση (NBS).

Το Σχέδιο Αποκατάστασης δεν θα έχει δεσμευτικό χαρακτήρα, αλλά θα λειτουργήσει ως συμβουλευτικό και επιστημονικό εργαλείο των ΟΤΑ και των κρατικών υπηρεσιών για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της ερημοποίησης στην περιοχή και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικοσυστημάτων, του περιβάλλοντος και των τοπικών κοινωνιών στις μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες.

Στην εναρκτήρια συνάντηση συμμετείχαν όλοι οι εταίροι του έργου από την Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία. Την πρώτη μέρα οι συμμετέχοντες συζήτησαν τα διαχειριστικά, διοικητικά και οικονομικά θέματα του έργου, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους, ενώ τη δεύτερη μέρα έγινε αναλυτική παρουσίαση από τον κάθε εταίρο για τις δράσεις προπαρασκευής, μελέτης-έρευνας και αποκατάστασης, αλλά και πιθανά μελλοντικά προβλήματα για την πραγματοποίηση του έργου, καθώς και τρόπους αντιμετώπισής τους.

Το 58,29% του συνολικού προϋπολογισμού του έργου χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (EC/EASME) και το υπόλοιπο 41,71% καλύπτεται από τους εταίρους. Η διάρκεια του έργου είναι 30 μήνες (2,5 έτη), με έναρξη τον Ιανουάριο του 2021 και λήξη τον Ιούνιο του 2023.