Κρήτη: Οι τέσσερις «απειλές» της φετινής τουριστικής σεζόν – Τι αναφέρουν οι φορείς του νησιού

Η νέα τουριστική περίοδος έχει αρκετές προκλήσεις, με τους τουριστικούς παράγοντες της Κρήτης να υποστηρίζουν σχεδόν ομόφωνα πως η φετινή χρονιά θα είναι παρόμοια με εκείνη του 2019

Τέσσερις μεγάλες προκλήσεις αναμένεται να αντιμετωπίσει ο ελληνικός και κατ’ επέκταση ο κρητικός τουρισμός με αφορμή την επικείμενη τουριστική περίοδο η οποία αναμένεται να ξεκινήσει τις επόμενες ημέρες.

Αυτές οι προκλήσεις σχετίζονται με την απώλεια των Ρώσων τουριστών και την ενδεχόμενη αναπλήρωσή τους από άλλες αγορές, όπως τη Βρετανία και τη Γαλλία, την υποτίμηση της τουρκικής λίρας που θα κάνει την Τουρκία πιο φθηνό και ελκυστικό τουριστικό προορισμό, τα υγειονομικά πρωτόκολλα όπως θα τηρηθούν, αλλά και το παγκόσμιο πρόβλημα που λέγεται «πληθωρισμός».

Αυτές είναι οι 4 μεγάλες προκλήσεις που θα πρέπει να υπερβούν οι τουριστικοί παράγοντες του τόπου ώστε η «βιομηχανία» του τουρισμού να προσφέρει σημαντικά στο ΑΕΠ της χώρας μας. Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων, Νίκος Κοκολάκης, διαμηνύει πως είναι αναγκαίο να υπάρξει επαναπρόσληψη των ξενοδοχοϋπαλλήλων όσο γίνεται πιο γρήγορα.

Ύστερα από δύο χρόνια υγειονομικής κρίσης, η Ελλάδα είναι έτοιμη να κάνει φέτος ένα comeback στον τουριστικό κλάδο, που στα «πέτρινα χρόνια» της οικονομικής κρίσης είχε προσφέρει εισόδημα σε πολλά νοικοκυριά. Η υγειονομική κρίση περιόρισε τις τουριστικές αφίξεις, καθώς ο κορωνοϊός έφερε την οικονομική αβεβαιότητα στην Ευρώπη. Η νέα τουριστική περίοδος, ωστόσο, φέρνει πολλές προκλήσεις που συνδέονται άμεσα με οικονομικά και κοινωνικοπολιτικά συμβάντα όπως λαμβάνουν χώρα στην Ανατολική Ευρώπη και στη γειτονική μας χώρα, την Τουρκία. Οι προκλήσεις που διαφαίνονται για την καινούργια σεζόν, ωστόσο, δεν αποτρέπουν τους τουριστικούς παράγοντες της Κρήτης από το να υποστηρίζουν σχεδόν ομόφωνα πως η φετινή χρονιά θα είναι παρόμοια με εκείνη του 2019.

Η «ΝΚ» συγκέντρωσε όλα αυτά τα δεδομένα που ενδεχομένως επηρεάσουν τον κρητικό τουρισμό συνομιλώντας με τους τουριστικούς παράγοντες του νησιού, οι οποίοι υποστηρίζουν πως ναι μεν φέτος θα υπάρξουν κάποια εμπόδια, αλλά γενικότερα η φετινή τουριστική περίοδος θα κλείσει με θετικό πρόσημο.

Υποτίμηση τουρκικής λίρας

Μια σημαντική πρόκληση για τον ελληνικό και φυσικά τον κρητικό τουρισμό είναι η Τουρκία. Η γειτονική μας χώρα διαθέτει υποτιμημένο νόμισμα, πράγμα που σημαίνει πως πουλάει φθηνότερες υπηρεσίες και προϊόντα από άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Το γεγονός πως τα προϊόντα της είναι φθηνότερα έχει ως άμεσο αποτέλεσμα να είναι ένας ελκυστικός προορισμός σε σχέση με χώρες όπως την Ελλάδα, όπου το ευρώ «δοκιμάζεται» από μια «υπαρξιακή» κρίση άνευ όρων. Η υποτιμημένη λίρα της Τουρκίας σίγουρα θα είναι ένας σοβαρός ανταγωνιστής μας. Ωστόσο ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων Κρήτης, Μιχάλης Βλατάκης, υποστήριξε πως οι Τούρκοι μπορεί να προσφέρουν φθηνές υπηρεσίες, αλλά στον τουρισμό το μεγάλο διακύβευμα είναι η ποιότητα των υπηρεσιών.

«Οι τιμές έχουν ανέβει κατακόρυφα. Η Τουρκία είναι αναμφισβήτητα φθηνότερη από άλλες ευρωπαϊκές χώρες και σε αυτήν την κατάσταση καθοριστικό ρόλο διαδραματίζει και η υποτίμηση της τουρκικής λίρας. Όμως οι Τούρκοι έχουν μεγάλες αυξήσεις ως προς το κόστος των ξενοδοχείων. Το θέμα είναι πολύπλοκο. Εμείς πρέπει να κοιτάζουμε “τα του οίκου μας”. Οι πελάτες που ψάχνουν τη φθηνότερη επιλογή, θα βρουν μπροστά τους την Τουρκία. Δεν παίζει, όμως, σημασία το πόσο φθηνή σε προϊόντα και υπηρεσίες είναι μια χώρα. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η ασφάλεια του προορισμού, αλλά και η ποιότητα των υπηρεσιών που προσφέρει. Θεωρώ, ωστόσο, δεδομένο πως η υποτίμηση της τουρκικής λίρας έχει ως άμεσο αποτέλεσμα ο τουρισμός εκεί να είναι φθηνότερος και σίγουρα η Τουρκία αποτελεί έναν σοβαρό ανταγωνιστή για τους πελάτες που ψάχνουν να βρουν τη φθηνότερη επιλογή», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Από την πλευρά του ο ξενοδόχος-τουριστικός πράκτορας κ. Μιχάλης Βαμιεδάκης υποστήριξε πως το υποτιμημένο νόμισμα ασφαλώς δίνει ένα πλεονέκτημα στη γειτονική μας χώρα, ωστόσο, για να δούμε το πόσο θα επηρεαστεί ο ελληνικός τουρισμός από την υποτιμημένη λίρα, αυτό θα φανεί από τον Μάιο και έπειτα, όταν πλέον θα υπάρξει παύση προκρατήσεων σε χαμηλές τιμές.

«Η υποτιμημένη λίρα ασφαλώς και δίνει τη δυνατότητα στην Τουρκία να έχει ένα πλεονέκτημα. Η Τουρκία πουλάει σε ευρώ αλλά αγοράζει πρώτες ύλες σε τουρκικές στερλίνες. Αυτό είναι ένα ατού. Επιπλέον, το γεγονός ότι η χώρα υπέφερε δύο χρόνια από την έλλειψη τουρισμού έχει ως αποτέλεσμα οι Τούρκοι να είναι πιο διψασμένοι και απρόβλεπτοι. Αυτό που θα αποτελέσει σημείο καμπής για το πώς θα επηρεάσει η Τουρκία τα τουριστικά μας έσοδα, όπως και επίσης τις άλλες ανταγωνίστριες χώρες, π.χ. το Μαρόκο, την Αίγυπτο – γενικά τη Βόρεια Αφρική – κ.ά., θα εξαρτηθεί από τα τέλη του Απρίλη και έπειτα. Μέχρι τα τέλη του Απριλίου ισχύουν σε όλα τα ξενοδοχεία στην Ελλάδα κάποιες προνομιακές τιμές που είναι τα λεγόμενα “earling bookings”. Στις 30 Απριλίου λήγουν οι προνομιακές τιμές και ανεβαίνουν οι τιμές στο υψηλότερό τους σημείο. Εκεί σταματάει η διαδικασία των προκρατήσεων και πάμε στις κρατήσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Βαμιεδάκης.

Απώλεια Ρώσων και αναπλήρωση από… άλλες χώρες

Την ίδια στιγμή, ένα εύλογο ερώτημα υπάρχει σε ό,τι αφορά την αναπλήρωση των τουριστικών αφίξεων από Ρώσους, Λευκορώσους και Ουκρανούς. Τόσο η Ρωσία και η Λευκορωσία, όσο και η Ουκρανία θα «τροφοδοτούσαν» μαζικά τη χώρα μας με τουρίστες το επικείμενο τουριστικό έτος. Συγκεκριμένα, αναμενόταν να καταφτάσουν από αυτές τις τρεις χώρες 700.000 τουρίστες στην Ελλάδα, εκ των οποίων οι 350.000 θα έφταναν στην Κρήτη. Πρόκειται ασφαλώς για έναν αρκετά μεγάλο αριθμό τουριστών, με την τοπική οικονομία να αντιδράει, καθώς, όπως κατά καιρούς έχουν διαμηνύσει τουριστικοί πράκτορες, οι Ρώσοι τα προηγούμενα χρόνια προσέφεραν στην τοπική οικονομία.

Η απώλεια αυτή είναι μεγάλη… Και το ζήτημα είναι εάν μπορεί να αναπληρωθεί αυτή η απώλεια. Ήδη πολλές ενημερωτικές ιστοσελίδες πάνω στον τουρισμό κάνουν λόγο για αύξηση τουριστικών ροών από χώρες όπως η Αγγλία, η Γαλλία κ.τ.λ. Οι δύο αυτές χώρες μαζί με τη Γερμανία είναι οι τρεις μεγαλύτερες τουριστικές αγορές που φέρνουν κόσμο στη χώρα μας. Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν αυτές οι ροές μπορούν να φέρουν αρκετό κόσμο, τόσο ώστε να αναπληρωθεί το κενό, και ιδιαιτέρως σε μια περιοχή όπως η Κρήτη που το ρωσικό τουριστικό στοιχείο ήταν εντονότατο στα χρόνια της περιόδου πριν την υγειονομική κρίση.

Ο τουριστικός πράκτορας Αντίπας Σηφάκης απαντάει σε αυτό το ερώτημα τονίζοντας τα εξής: «Δε θεωρώ πως θα αναπληρωθούν οι 350.000 τουρίστες από Ουκρανία, Λευκορωσία και Ρωσία. Η γαλλική αγορά είχε μια αρκετά καλή πορεία/τάση τον Φεβρουάριο. Και ναι, πιστεύω πως τουρίστες από Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία και Ολλανδία θα μας επισκεφτούν και φέτος. Δε νομίζω, όμως, ότι θα υπάρξει μια αγορά που θα πάει αρκετά καλά, γιατί οι τιμές έχουν φτάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα. Η αγορά έχει ακριβύνει. Και ο κόσμος θα είναι συντηρητικός. Ωστόσο, αγορές όπως αυτές που ανέφερα δείχνουν μια καλή τάση. Θεωρώ πως θα έχουμε μια χρονιά όπως το 2019 και λίγο πιο κάτω, δηλαδή κοντά στο 80-85% του 2019. Εκεί θα κινηθούμε».

Είναι αξιοσημείωτο πως, ακόμη και στην περίπτωση λήξης του πολέμου, η Ρωσία αναμένεται να μη δώσει τουριστικό «παρών» στη χώρα μας, είτε λόγω του γενικού εμπάργκο είτε λόγω του γεγονότος ότι η Ελλάδα ανήκει πλέον στις εχθρικές της χώρες…

Υγειονομικό πρωτόκολλο

Ο κορωνοϊός υπήρξε τα τελευταία δύο χρόνια σημαντική πρόκληση, με την έννοια πως άνθρωποι μεγάλης ηλικίας απέφευγαν να πάνε διακοπές λόγω της επικινδυνότητας του ιού. Η ανακάλυψη του εμβολίου, σε συνδυασμό με τη διακηρυγμένη χαμηλής επικινδυνότητας μετάλλαξη «Όμικρον», έχει ως άμεση συνέπεια να ανοίξουν οι «πόρτες» του τουρισμού. Ωστόσο κρίνεται ωφέλιμο να σημειωθεί πως και φέτος θα υπάρξουν υγειονομικοί περιορισμοί, όπως η εφαρμογή κάποιου διαγνωστικού ελέγχου, είτε rapid είτε self test, πριν την είσοδο σε κάποιο ευρωπαϊκό αεροδρόμιο με προορισμό την Ελλάδα.

Ο πρόεδρος του Συλλόγου Ξενοδόχων Νομού Ρεθύμνου και γενικός γραμματέας της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ), Μανόλης Τσακαλάκης, μίλησε στη «ΝΚ» υποστηρίζοντας πως πολλά από τα μέτρα που θα αναθεωρηθούν φέτος τα έχει προτείνει η ΠΟΞ, κάτι που έχει πάρει την έγκριση του αρμόδιου υπουργείου.

«Πολλά μέτρα που έχουμε προτείνει ως Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων έχουν εγκριθεί. Για παράδειγμα, πλέον δεν είναι αναγκαίο να φοράει κάποιος γάντια για να πάρει το πρωινό από τον μπουφέ. Χρειάζεται πλέον μόνο το αντισηπτικό. Όπως επίσης, φέτος καταργείται το PLS που είναι ένα ηλεκτρονικό έντυπο που πρέπει να συμπληρώσει ο τουρίστας προτού φτάσει στη χώρα μας. Άτομα που δεν ήταν τόσο εξοικειωμένα με ηλεκτρονικούς υπολογιστές ή δεν είχαν τόσο καλές ψηφιακές δεξιότητες, βρίσκονταν σε δύσκολη κατάσταση κατά τη διάρκεια της συμπλήρωσής τους. Τέτοιοι περιορισμοί δε θα υπάρχουν φέτος», ανέφερε ο κ. Τσακαλάκης.

Δυσβάστακτο το λειτουργικό κόστος

Το 40% του τζίρου θα πάει… στο ρεύμα

Μια άλλη σημαντική πρόκληση είναι ο πληθωρισμός, η αύξηση των τιμών στα προϊόντα, που συνεπάγεται για πολλούς τουριστικούς παράγοντες πως θα φέρει και περαιτέρω αύξηση των τιμών στα καύσιμα. Η άνοδος των τιμών των καυσίμων θα επιφέρει αναπόφευκτα και αύξηση των τιμών των εισιτηρίων.

Ο Αντίπας Σηφάκης, μιλώντας στη «ΝΚ», υποστήριξε πως οι αυξήσεις δε θα σταματήσουν στα προϊόντα διατροφής, αλλά θα υπάρξει περαιτέρω αύξηση και στα καύσιμα.

«Μετά το Πάσχα, θα εκτοξευτούν εκ νέου οι τιμές. Οι αυξήσεις θα είναι αρκετά μεγάλες, από τη διατροφή μέχρι την ενέργεια. Και εάν λάβουμε υπόψη μας ότι όλα θα αυξηθούν, θα πρέπει να περιμένουμε πως και η τιμή των καυσίμων θα είναι αρκετά μεγάλη. Σε όλα τα προϊόντα θα αυξηθούν οι τιμές», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σηφάκης.

Για την αύξηση του κόστους και του βάρους που θα επωμιστούν οι ξενοδόχοι έκανε λόγο και ο κ. Τσακαλάκης. Ο ίδιος υποστήριξε πως φέτος πολλά ξενοδοχεία θα βρεθούν σε πολύ δύσκολη κατάσταση, η οποία είναι συγκερασμός πολλών και διαφορετικών παραγόντων, όπως η αύξηση της τιμής της ενέργειας, οι παρατυπίες σε κάποια καταλύματα, αλλά και οι γενναίες αυξήσεις που κάνουν οι ξενοδόχοι σε πολλούς εργαζομένους. Όπως είπε ο κ. Τσακαλάκης, σε αρκετά δυσάρεστη κατάσταση θα βρεθούν τα ξενοδοχεία all-inclusive.

«Φέτος, οι ξενοδόχοι θα ζήσουν μια εξαιρετικά περίεργη και ταυτόχρονα δύσκολη οικονομικά συγκυρία. Πολλά ξενοδοχεία δε θα είναι βιώσιμα και ιδιαιτέρως τα ξενοδοχεία που είναι γνωστά ως all-inclusive. Τη φετινή χρονιά το 40% του τζίρου θα πάει στα έξοδα εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης. Η ενεργειακή κρίση μάς ταλαιπωρεί από τον Σεπτέμβριο και δυστυχώς μέχρι τώρα κανένας δεν έχει στηρίξει τον Έλληνα πολίτη. Οι αυξήσεις είναι μεγάλες. Σκεφτείτε τον ξενοδόχο εκείνο που θα πληρώνει το ηλεκτρικό ρεύμα στις πισίνες και στις ηλεκτρικές συσκευές που θα χρησιμοποιούν οι πελάτες, αλλά και στα aircondition που τους θερινούς μήνες θα χρησιμοποιούνται ευρύτατα. Επίσης, οι ξενοδόχοι αναγκάστηκαν να κάνουν γενναίες αυξήσεις στους εργαζομένους, καθώς οι τελευταίοι λάμβαναν μόλις 534 ευρώ από την Πολιτεία. Και όλα αυτά είναι προβλήματα. Και είναι καλό επίσης να σκεφθούμε πως υπάρχει ένας αθέμιτος ανταγωνισμός από καταλύματα τα οποία ανταγωνίζονται τα ξενοδοχεία αλλά δεν φορολογούνται. Υπάρχουν καταλύματα που λειτουργούν ως ξενοδοχεία όπου διαμένουν τουρίστες, χωρίς να φορολογούνται», δήλωσε ο κ. Τσακαλάκης.

Ξενοδοχοϋπάλληλοι

«Ταχύτερα οι επαναπροσλήψεις»

Μια σαφώς βελτιωμένη χρονιά σε τουριστικές αφίξεις σε σχέση με πέρυσι σημαίνει ταυτόχρονα και την επαναπρόσληψη μεγάλου αριθμού εργαζομένων στον χώρο των ξενοδοχείων. Αυτό σημαίνει χονδρικά πως δε θα υπάρξει ζήτημα απασχόλησης για τους εργαζομένους.

Πρόπερσι, η χρονιά ήταν ιδιαιτέρως δύσκολη, με την έννοια πως πολλοί εργαζόμενοι έμειναν ανενεργοί εξαιτίας της αβεβαιότητας που γέννησε η υγειονομική κρίση. Το αποτέλεσμα ήταν να εργαστεί ένα ποσοστό της τάξης του 30% στα ξενοδοχεία, ενώ πέρυσι υπήρξε μαζική επαναπρόσληψη, αφού υπολογίζεται πως μόνο το 10-15% των ξενοδοχείων δε δούλεψε. Ο πρόεδρος του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Νομού Ηρακλείου, Νίκος Κοκολάκης, έκανε σαφές πως οι ξενοδοχοϋπάλληλοι πρέπει να επαναπροσληφθούν μαζικά μέχρι τις 20 Μαΐου. Σημείωσε επίσης πως είναι μια κακή πρακτική να προσλαμβάνονται ξενοδοχοϋπάλληλοι μόνο τους μήνες αιχμής.

«Υπάρχει αβεβαιότητα ως προς τον πόλεμο που διεξάγεται στην Ουκρανία. Και σίγουρα αυτή η αβεβαιότητα θα έχει επιπτώσεις στις κρατήσεις των ξενοδοχείων και ειδικά σε εκείνα τα ξενοδοχεία που εφοδιάζονται με Λευκορώσους, Ουκρανούς και Ρώσους τουρίστες. Εάν δεν κάνουν τους κατάλληλους ελιγμούς τα συγκεκριμένα ξενοδοχεία, θα υπάρξει ένα μείζον ζήτημα όσον αφορά στην απασχόληση. Είμαστε αισιόδοξοι ότι θα επανέλθουν οι εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία, όχι όμως την ώρα αιχμής που τους καλούν. Αυτό βλέπαμε τα προηγούμενα χρόνια. Οι ξενοδόχοι καλούσαν τους ξενοδοχοϋπαλλήλους από τον Ιούνιο και έπειτα. Εάν γίνει κάτι τέτοιο, οι ξενοδοχοϋπάλληλοι θα αναζητήσουν κάπου αλλού εργασία. Γι’ αυτό πρέπει να υπάρξει άμεση επαναπρόσληψη όλων των εργαζομένων μέχρι και τις 20 Μαΐου. Εάν επαναπροσληφθούν οι εργαζόμενοι μέχρι τις 20 Μαΐου, πιστεύω πως δε θα έχουμε πρόβλημα».https://www.neakriti.gr/