«Κωνσταντίνος Βολανάκης – ίσαλος γραμμή»: Για πρώτη φορά στο Ηράκλειο έκθεση με έργα του εμβληματικού θαλασσογράφου

Μια σπουδαία έκθεση με 52 μοναδικές ελαιογραφίες του Κωνσταντίνου Βολανάκη, από το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη του Πειραιά, ετοιμάζεται να υποδεχθεί το κοινό στο Ηράκλειο, στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου από τις 19 Ιουλίου μέχρι και τις 31 Οκτωβρίου 2024.

Πρόκειται για την έκθεση με τίτλο «Κωνσταντίνος Βολανάκης – ίσαλος γραμμή», που θα εγκαινιαστεί από τον Δήμαρχο Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινό την Παρασκευή 19 Ιουλίου 2024 στις 19:30, με την οποία ο Κωνσταντίνος Βολανάκης (1837-1907) «επαναπατρίζεται» στη γενέθλια πόλη του και ο Δήμος Ηρακλείου του αποδίδει την οφειλόμενη τιμή.

Μέσα από μία πρωτότυπη «ανάγνωση» του έργου του, ανακαλύπτουμε τον άνθρωπο – και τον ίδιο τον δημιουργό – σε πίνακες που μας προσφέρουν στιγμές ρεμβασμού, εγρήγορσης και αναστοχασμού, μπροστά στην απεραντοσύνη της θάλασσας και το μεγαλείο της φύσης. Η εκθεσιακή παραγωγή ετοιμάστηκε επί μήνες, με την άοκνη και εντατική εργασία των επικεφαλής και όλων των στελεχών της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού Ηρακλείου και της Δημοτικής Πινακοθήκης Ηρακλείου, σε συνεργασία με το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη και εξωτερικούς συνεργάτες.

H έκθεση περιλαμβάνει και δυο απτικούς πίνακες του Βολανάκη που με εξελιγμένη ψηφιακή τεχνολογία μέσα από μια εφαρμογή από την πρωτοποριακή ψηφιακή Αίθουσα Τέχνης που έχει αναπτύξει το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη, προσφέρουν σε άτομα με προβλήματα όρασης τη δυνατότητα να απολαύσουν τα έργα σε γραφή Braille.

Η Έκθεση «Κωνσταντίνος Βολανάκης – ίσαλος γραμμή»

Ακτές και προβλήτες, όρμοι και πελάγη, καΐκια και καράβια, ήρεμα νερά και μανιασμένα κύματα, τα ταξίδια των πλοίων και η ζωή των ψαράδων: όλα αυτά τα στοιχεία που συναπαρτίζουν την θάλασσα και τον κόσμο της απεικονίζει ο Κωνσταντίνος Βολανάκης σε θαλασσογραφίες μοναδικής δεξιοτεχνίας, που παρασύρουν τον θεατή σε μια εικονική περιπλάνηση στη ναυτοσύνη και τη σχέση ζωής του ανθρώπου με το υδάτινο στοιχείο, ως γενεσιουργό και ως ορίζοντα προσδοκίας.

Η Βασιλική του Αγίου Μάρκου έχει μετατραπεί, με τρόπο πρωτότυπο και ευρηματικό, σε ένα σκηνικό, όπου ο θεατής καλείται να ανακαλύψει τον άνθρωπο στα έργα του Βολανάκη, καθώς και τον ίδιο τον δημιουργό ως προσωπικότητα και ψυχισμό. H ποικιλοειδία των θαλασσογραφιών του Βολανάκη ξεδιπλώνεται σε τρεις επάλληλες, κλιμακωτές ενότητες, από τον ρεμβασμό στην εγρήγορση και στον αναστοχασμό, που αντιστοιχούν σε ανάλογες συναισθηματικές και διανοητικές ποιότητες• αυτές επενδύονται με ρομαντικούς ήχους από μουσικά κομμάτια σε συντονισμένο τρόπο και ρυθμό (adagio – vivace – notturno) και σχολιάζονται από επιλεγμένους στίχους Ελλήνων και ξένων ποιητών της Μεσογείου.
Όλη η έκθεση αρθρώνεται από μία ίσαλο γραμμή, υψηλή, αυτή του ζωγραφικού φορτίου του Κωνσταντίνου Βολανάκη στο πλοίο της νεοελληνικής ζωγραφικής.
Η έκθεση συνοδεύεται από δίγλωσσο (ελληνικά–αγγλικά), μεγάλου σχήματος, 160 σελίδων, πλήρως εικονογραφημένο κατάλογο.

Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης

Ο Κωνσταντίνος Βολανάκης γεννήθηκε στο Ηράκλειο στις 17 Μαρτίου 1837.
Η οικογένειά του μεταφέρεται στη Σύρο το 1851, ενώ ο ίδιος το 1856 πηγαίνει στην Τεργέστη για να εργαστεί σε εμπορικές επιχειρήσεις ως λογιστής.
Ανάμεσα στα λογιστικά φύλλα του το αφεντικό του, Γεώργιος Αφεντούλης, ανακαλύπτει τα σχέδιά του με καράβια στην προβλήτα της Τεργέστης και τον ενθαρρύνει να αφιερωθεί στην τέχνη.
Το 1864 μεταβαίνει στο Μόναχο όπου σπουδάζει ζωγραφική στην εκεί φημισμένη Ακαδημία Καλών Τεχνών. Μετά την αποφοίτησή του, σταδιοδρομεί στο Μόναχο, δικό του εργαστήριο και συμμετοχή στις μεγάλες εκθέσεις της πόλης.
Στο μεταξύ παντρεύεται με τη Φανή Χρηστίδου και αποκτούν δύο παιδιά. Λόγω όμως προβλημάτων υγείας της Φανής, το 1883 αποφασίζει να επιστρέψει στην Ελλάδα και εγκαθίστανται στον Πειραιά.
Αναλαμβάνει θέση καθηγητή στη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, από την οποία όμως θα παραιτηθεί το 1903, λόγω προβλημάτων υγείας.
Στην Ελλάδα ο Βολανάκης δεν μπορεί να ευδοκιμεί, καθώς η καλλιτεχνική κίνηση και αγορά είναι καχεκτική. Κατά συνέπεια εγκαταλείπει προοδευτικά τις μεγάλες – κυριολεκτικά και μεταφορικά – συνθέσεις και περιορίζεται σε λιμενογραφίες, πλοιογραφίες και θαλασσινά τοπία.
Βαθμηδόν απογοητεύεται, τόσο που το 1891 αποπειράται να αυτοκτονήσει και δηλώνει: «είμαι δυστυχής διότι εγεννήθην καλλιτέχνης».
Πεθαίνει στις 30 Ιουλίου 1907 στον Πειραιά. Στην κηδεία του συνοδευόταν από μόλις πέντε άτομα.

Πληροφορίες εικαστικής έκθεσης «Κωνσταντίνος Βολανάκης – ίσαλος γραμμή»:

Διοργάνωση: Δήμος Ηρακλείου, Αντιδημαρχία Πολιτισμού – Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου

Συνδιοργάνωση: Ίδρυμα Λασκαριδη

Δήμαρχος Ηρακλείου: Αλέξης Καλοκαιρινός

Αντιδήμαρχος Πολιτισμού: Ρένα Παπαδάκη – Σκαλίδη

Συντελεστές Έκθεσης:
Επιμέλεια: Θοδωρής Κουτσογιάννης
Μουσειολογική μελέτη & Μουσειογραφικός σχεδιασμός: Θοδωρής Κουτσογιάννης & Θύμιος Πρεσβύτης

Οργάνωση παραγωγής και Συντονισμός έργου για τον Δήμο Ηρακλείου: Μαριάννα Γιαλύτη, Υπεύθυνη Δημοτικής Πινακοθήκης Ηρακλείου

Συντονισμός έργου για το Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη: Ιωάννα Ρωμηού, Μαρία Μιγάδη

Γραφιστικός σχεδιασμός: Θύμιος Πρεσβύτης, Hλίας Περδικούλης

Εκτυπώσεις: Κύβος, ψηφιακές εκτυπώσεις

Μεταφορά & εγκατάσταση έργων: Move Art

Ασφάλιση έργων: Karavias Underwriting Agency

Διοικητική υποστήριξη: Διεύθυνση Πολιτισμού, Τμήμα Πολιτισμού Δήμου Ηρακλείου

Επικοινωνία & Προβολή: Γραφείο τύπου Δήμου Ηρακλείου, Οπτικοακουστικό Τμήμα Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης, Κατερίνα Αγγελιδάκη, Κωνσταντίνα Χατζάκη

Συντελεστές Καταλόγου:
Επιμέλεια: Θοδωρής Κουτσογιάννης
Μεταφράσεις: Κάτια Μαντέλη
Καλλιτεχνικός σχεδιασμός: Θύμιος Πρεσβύτης
Υπεύθυνος παραγωγής: Θοδωρής Αναγνωστόπουλος
Εκτύπωση: Μ. Σπύρου Εκτυπώσεις ΑΕ
Παραγωγή: High Level Design

*Ευχαριστούμε θερμά τον συλλέκτη κ. Μιχάλη Κρασάκη για την συμβολή του στην πραγματοποίηση της έκθεσης.

Διάρκεια Έκθεσης: Παρασκευή 19 Ιουλίου – Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2024
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα – Παρασκευή: 09:00 – 14:00 & 17:00 – 21:00
Σάββατο 09:00 – 14:00, Κυριακές και αργίες κλειστά
Είσοδος Ελεύθερη για το κοινό

Βασιλική Αγίου Μάρκου – Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου –
Πλατεία Λιονταριών, Ηράκλειο, Τ.: 2813909228, E-mail: artgallery@heraklion.gr

Η Δημοτική Πινακοθήκη Ηρακλείου στο διαδίκτυο:
Official Web Site: https://heraklionartgallery.gr/
Facebook – https://www.facebook.com/HeraklionArtGallery.gr
Instagram – https://www.instagram.com/heraklion_art_gallery/
Twitter – https://twitter.com/He_Art_Gallery

Χορηγοί: Super Market Χαλκιαδάκης, Πλαστικά Κρήτης, Μινωικές Γραμμές, Οπτικά Κέντρα Μαρκάκης, K. Badouvas – Group of Companies, Ζαρός, Καυκάς, Κύβος Ψηφιακές Εκτυπώσεις, Vimar, LYDAKIS Construction, Alexakis Wines Carden Center Στέλιος – Στέλλα, Atrion Hotel, Astoria Capsis Hotel, Hotel Olympic