Κλιματική αλλαγή: Σήμα κινδύνου για την Ευρώπη – Τι αναφέρει η ετήσια έκθεση του Copernicus

Η μέση θερμοκρασία στην Ευρώπη το 2023 ήταν 2.6 βαθμούς πάνω από αυτήν της προβιομηχανικής περιόδου, καταρρίπτοντας το όριο του 1.5 βαθμού που έχει τεθεί από τους διεθνείς οργανισμούς.
Άκρως ανησυχητικά είναι τα συμπεράσματα της ετήσιας έκθεσης για το κλίμα της Ευρώπης, που κυκλοφόρησε σήμερα από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Copernicus, τα οποία καταδεικνύουν πως η Ευρώπη είναι μια ήπειρος που «βράζει» καθώς πλήττεται από ακραίες θερμοκρασίες και αντιμετωπίζει πρωτόγνωρες φυσικές καταστροφές.

Στην έκθεση τονίζεται μεταξύ άλλων, πως η μέση θερμοκρασία στην Ευρώπη το 2023 ήταν 2.6 βαθμούς πάνω από αυτήν της προβιομηχανικής περιόδου, καταδεικνύοντας ότι το όριο του 1.5 βαθμού που έχετε τεθεί από τους διεθνείς οργανισμούς έχει ήδη καταρριφθεί.

«Τους 11 από τους 12 μήνες του 2023, η μέση θερμοκρασία στην Ευρώπη ήταν υψηλότερη από τις κανονικές τιμές», όπως αναφέρει σε ανάρτησή του ο διευθυντής ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Κώστας Λαγουβάρδος.

Η θερμοκρασία επιφανείας θάλασσας ήταν σε όλες τις ευρωπαϊκές θάλασσες (και στη Μεσόγειο) πολύ πάνω από τις κανονικές τιμές

Ακραίες θερμοκρασίες
Στα βασικότερα συμπεράσματα της έκθεσης, εκτός από την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, αναφέρεται επίσης:

ΒΡΟΧΟΠΤΩΣΕΙΣ: Οι βροχοπτώσεις στην Ευρώπη το 2023 ήταν σχετικά αυξημένες κατά περίπου 7% σχετικά με τις κανονικές τιμές.
ΧΙΟΝΟΠΤΩΣΕΙΣ: Ο αριθμός των ημερών με χιόνι ήταν συνολικά στην Ευρώπη μικρότερος από τις κανονικές τιμές.
ΠΑΓΕΤΩΝΕΣ: Οι παγετώνες στις Άλπεις έχουν χάσει το 10% του όγκου τους τα τελευταία δύο έτη.
ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑΣ: Η θερμοκρασία επιφανείας θάλασσας ήταν σε όλες τις ευρωπαϊκές θάλασσες (και στη Μεσόγειο) πολύ πάνω από τις κανονικές τιμές. Σε αρκετές ευρωπαϊκές θάλασσες, η μέση ετήσια θερμοκρασία θάλασσας ήταν η υψηλότερη που έχει καταγραφεί ποτέ.
ΘΕΡΜΙΚΗ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ: Η θερμική επιβάρυνση, παράμετρος η οποία λαμβάνει υπόψη της τη θερμοκρασία, την υγρασία, την ταχύτητα του ανέμου και την ηλιακή ακτινοβολία, έφθασε σε πολύ υψηλά επίπεδα το 2023, με ρεκόρ του αριθμού ημερών με ακραία θερμική επιβάρυνση. Ειδικότερα στην Ελλάδα, ο αριθμός των ημερών με ακραία θερμική επιβάρυνση έφτασε τις 40 στην Κεντρική Μακεδονία και στη Θεσσαλία.
Στην Ελλάδα, ο αριθμός των ημερών με ακραία θερμική επιβάρυνση έφτασε τις 40 στην Κεντρική Μακεδονία και στη Θεσσαλία

Πυρκαγιές – πλημμύρες – θάνατοι – οικονομικές επιπτώσεις
Στην έκθεση αναφέρονται επίσης τα εξής:

ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ: Οι μεγάλες δασικές πυρκαγιές ήταν πολλές και το 2023, κυρίως στην Ιβηρική, στη Σικελία και στην Ελλάδα. Όπως αναφέρεται και στην έκθεση, τον Αύγουστο του 2023 στον Έβρο, είχαμε την μεγαλύτερη σε έκταση δασική πυρκαγιά που έχει ποτέ καταγραφεί στην Ευρωπαϊκή ‘Ένωση.
ΠΛΗΜΜΥΡΕΣ: Οι πλημμύρες ήταν επίσης πολλές, με περίπου 1,6 εκατομμύριο ανθρώπους να επηρεάζονται από πλημμυρικά επεισόδια το 2023.
ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ: 63 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από θύελλες, 44 από πλημμύρες και 44 από δασικές πυρκαγιές.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ: Η οικονομική ζημιά το 2023 στην Ευρώπη έφτασε τα 13,4 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων το 81% σχετίζεται με τις πλημμύρες.
Σημειώνεται ότι για πρώτη φορά στη σύνταξη της έκθεσης αυτής συμμετέχει και ελληνικός φορέας, συγκεκριμένα η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με παροχή μετεωρολογικών δεδομένων για την κακοκαιρία «Δανιήλ».

Σπάει όλα τα ρεκόρ η θερμοκρασία των ωκεανών
Υπενθυμίζεται ότι έχει πλέον συμπληρωθεί πάνω από ένας χρόνος που η θερμοκρασία των ωκεανών, σπάει όλα τα ρεκόρ στα χρονικά (στοιχείο που έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς οι ωκεανοί είναι ρυθμιστές μείζονος σημασίας του κλίματος της Γης, καθώς καλύπτουν πάνω από το 70% της επιφάνειάς της). Τον Μάρτιο του 2024 μάλιστα καταγράφτηκε νέο απόλυτο ρεκόρ, 21,07° Κελσίου στην επιφάνεια των θαλασσών (εξαιρουμένων μόνο των ζωνών που βρίσκονται κοντά στους πόλους), από το παρατηρητήριο Κοπέρνικος.

Κάτι που σύμφωνα με την η Σαμάνθα Μπέρτζες, υποδιευθύντρια της υπηρεσίας για την κλιματική αλλαγή του «Κοπέρνικος», «είναι απίστευτα ασυνήθιστο».

Η υπερθέρμανση αυτή όχι μόνο απειλεί για τις θαλάσσιες μορφές ζωής, αλλά προκαλεί περισσότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, με άλλα λόγια πιο ασταθείς μετεωρολογικές συνθήκες — σφοδρούς ανέμους, καταρρακτώδεις βροχές.

Μειώνει επίσης την απορρόφηση των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου από τις θάλασσες, δεξαμενές διοξειδίου του άνθρακα, που γενικά αποθηκεύουν το 90% της θερμότητας που προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα.