του Αντώνη Καρακούση / ΤΟ ΒΗΜΑ
Όλα τα κόμματα, κυβερνητικά και αντιπολιτευόμενα, συγκρότησαν στα χρόνια της μακράς Μεταπολίτευσης μηχανισμούς προπαγάνδας, ανέπτυξαν σχήματα επικοινωνίας και έχτισαν κατά καιρούς ομάδες και δίκτυα υποστηρικτών προς ευόδωση των πολιτικών σκοπών και επιδιώξεών τους.
Στην αυγή της μεταπολιτευτικής τομής, στα πρώτα μεταχουντικά χρόνια της αποκατάστασης των πολιτικών και ατομικών ελευθεριών, ακόμη και τα μικρότερα πολιτικά σχήματα και οι περιθωριακές ομάδες της πολιτικής των δρόμων διέθεταν έντυπα, έστω μικρής κυκλοφορίας, ή προσπαθούσαν να αποκτήσουν επαφή και επικοινωνία με την ευρύτερη κοινή γνώμη μέσω αφισών, εφημερίδων τοίχου, εκδηλώσεων και συγκεντρώσεων.
Πάντα ωστόσο οι όροι προβολής και αντιπαράθεσης ήταν αμιγώς πολιτικοί, συγκροτημένοι σε μια άτυπη ηθική πολιτική βάση, χωρίς προσωπικές επιθέσεις και πάντα στο πλαίσιο ενός πολιτικού πολιτισμού. Και οι πιο ακραίες εκδοχές της πρώιμης μεταπολιτευτικής πολιτικής ζωής περιορίζονταν σε επιχειρήματα στηριγμένα στα πεπραγμένα των αντιπάλων, στις όποιες ιδεολογικές και πολιτικές αντιθέσεις.
Μόνο κάποια λαθρόβια, θρησκόληπτα και συνωμοσιολογικά ακροδεξιά έντυπα, απομεινάρια της χούντας των συνταγματαρχών, προέβαιναν σε αυτό που σήμερα αποκαλούμε δολοφονία χαρακτήρων, υβρίζοντας συστηματικά και εκβιάζοντας κατ’ εξακολούθηση πολιτικά πρόσωπα, επιχειρηματίες και δημόσια πρόσωπα με δήθεν αποκαλύψεις για τυχόν εξωσυζυγικές σχέσεις ή ξεχωριστές σεξουαλικές προτιμήσεις. Ωστόσο παρέμειναν περιθωριακά με σχεδόν μηδενική επιρροή, παρότι η σπερμολογία και η συκοφαντία έβρισκαν πάντα πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης στη μικρή-πικρή πατρίδα μας.
Ο «Αυριανισμός»
Μεγάλη παραφωνία σε εκείνη την άτυπη συμφωνία πολιτικού πολιτισμού αποτέλεσε η έκδοση στα μέσα του 1980 της λαϊκιστικής «Αυριανής», από τον συγχωρεμένο Γιώργο Κουρή, ο οποίος αυτοαναγορεύτηκε σε υπερασπιστή των λαϊκών συμφερόντων και δεν ορρωδούσε προ ουδενός.
Με ιδιότυπη γραφή, σχοινοτενείς προτάσεις και λογικά άλματα, εξέθετε πρόσωπα και δυνάμεις, απέδιδε ασύστολα ανυπόστατες κατηγορίες, διεκδικώντας ρόλο λαϊκού δικαστή και δυνάμει τιμωρού. Ξεχωριστά πρόσωπα της πολιτικής, των επιχειρήσεων, των γραμμάτων, της τέχνης και του πολιτισμού διασύρθηκαν συστηματικά και οργανωμένα από τον κύκλο του Αυριανισμού, ο οποίος είναι αλήθεια πως βρήκε ευήκοα ώτα στην ελληνική κοινωνία και έτυχε, αν όχι επίσημης, σίγουρα άτυπης, υποστήριξης, από τον Ανδρέα Παπανδρέου και το κόμμα του, την οποία πλήρωσε αργότερα σκληρά όταν ο Γιώργος Κουρής στράφηκε εναντίον του με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που είχε συμπεριφερθεί στους αντιπάλους του.
Τότε κατά βάση διαμορφώθηκε η κουλτούρα και η «τέχνη» της δολοφονίας χαρακτήρων που δυστυχώς σχεδόν μισόν αιώνα αργότερα συνεχίζει να συνοδεύει την πολιτική ζωή της χώρας. Η αλήθεια είναι ότι έκτοτε πολλοί μπήκαν στον πειρασμό να χρησιμοποιήσουν εκδοχές του Αυριανισμού.
Ο Γρυλάκης, ο Μαυρίκης και η επιταγή του Αριστείδη Αλαφούζου
Στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ο πληγείς από τον συγκεκριμένο κύκλο πολιτικής δολιοφθοράς και κακοποίησης Κωνσταντίνος Μητσοτάκης θέλησε να συγκροτήσει αρχικώς δίκτυο απόκρουσης τέτοιων εκδοχών πολιτικού εκβιασμού. Και όντως στα χρόνια της διακυβέρνησής του μεταξύ 1990-93 έχτισε ισχυρό δίκτυο φίλων και υποστηρικτών του, το οποίο παρά τις κακές εμπειρίες πλαισιώθηκε, πέρα από εκδοτικές δυνάμεις, και από σχεδόν παρακρατικούς πρώην στρατιωτικούς, αστυνομικούς και κυπατζήδες, οι οποίοι κατέφυγαν σε αντίστοιχες του Αυριανισμού μεθόδους.
Οργάνωσαν υποκλοπές, ανέλαβαν ατύπως πρωτοβουλίες διαχείρισης κρίσιμων εσωτερικών και εθνικών υποθέσεων, έστησαν υποθέσεις ακόμη και σε βάρος φίλιων δυνάμεων και, όπως συμβαίνει σε αυτές τις περιπτώσεις ανεξέλεγκτης και εκτός θεσμών δράσης, εξετέθησαν και εξέθεσαν ανεπανόρθωτα τις επίσημες αρχές και τον ίδιο τον τότε πρωθυπουργό. Ολοι θυμούνται την ασύγγνωστη και προβληματική δράση των Γρυλάκη και Μαυρίκη, η οποία οδήγησε στη σύγκρουση με τον εκδότη της «Καθημερινής» Αριστείδη Αλαφούζο, ο οποίος για να προστατευθεί αναγκάστηκε, παραμονές των εκλογών του 1993, να εμφανίσει την επιταγή των δύο εκατομμυρίων δολαρίων που είχε προσφέρει ως βοήθεια στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και τον έστειλε στην κυριολεξία αδιάβαστο…
Εκτοτε κύλησε πολύς χρόνος. Η ελληνική οικονομία και η κοινωνία έζησαν μέρες ευημερίας και προόδου, μα και καταστροφής μεγάλης. Η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 βρήκε τη χώρα μας ανοχύρωτη, υπερχρεωμένη και ευάλωτη μη δυνάμενη να αντέξει με ίδιες δυνάμεις τον αποκλεισμό από τις διεθνείς αγορές και την κρίση χρέους που την καταδίωκε. Χρειάστηκε τη βοήθεια των ευρωπαίων εταίρων για να αποφύγει μια κατακλυσμιαία χρεοκοπία, γεγονός που ωστόσο επέβαλε τη μεγάλη θυσία της εξάρτησης από τα μνημόνια και την υποχρεωτική πολιτική της βίαιης εσωτερικής υποτίμησης, που άλλαξε τα πάντα, εξουθένωσε τα μέχρι τότε κυβερνητικά κόμματα, μεταβάλλοντας και αυτές ακόμη τις πρακτικές, όπως και τα ήθη διεξαγωγής των πολιτικών αγώνων.
Η υπερανάπτυξη των social media και ο πολυπράγμων ανιψιός
Από το 2010 και εντεύθεν, με την ανοχή είναι αλήθεια της ανερχόμενης Αριστεράς, αλλά και της ενισχυόμενης σε εκείνες τις συνθήκες Ακροδεξιάς, άνθισε ξανά το πνεύμα του Αυριανισμού, αναγεννήθηκαν οι δολοφονίες χαρακτήρων, ο άκρατος λαϊκισμός ενίσχυσε τις εκδοχές βίας στους δρόμους και η πολιτική ζωή διολίσθησε επί μακρόν στην εχθροπάθεια και στην κακοποίηση προσώπων και δυνάμεων.
Ηταν και η τεχνολογική εξέλιξη που μετέβαλε τις συνθήκες επικοινωνίας. Η υπερανάπτυξη των social media και της ηλεκτρονικής ενημέρωσης πολλαπλασίασε τις δυνατότητες των λαϊκιστικών προσεγγίσεων, προσέθεσε εύρος και επιρροή σε πρόσωπα εχθροπαθή, προσέδωσε υπόσταση σε συνωμοσιολογικές δυνάμεις και δημιούργησε νέα επικοινωνιακή συνθήκη στη χώρα και στον κόσμο.
Το 2017 ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανερχόμενος στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας διαμόρφωσε προσδοκίες αναγέννησης και ανασυγκρότησης τόσο του κόμματός του, όσο και ευρύτερα της πολιτικής ζωής. Τον ευνοούσαν τόσο το φιλελεύθερο προφίλ που διατηρούσε, όσο και οι όρκοι υπεράσπισης του ευρωπαϊκού δημοκρατικού κεκτημένου που διαρκώς έδιδε. Ωστόσο τον συνόδευαν οι οικογενειακές παραδόσεις. Εξαρχής προσπάθησε να χτίσει ένα ευρύτατο, σχεδόν προσωποπαγές, δίκτυο φίλων και υποστηρικτών, στα πρότυπα εκείνου που είχε οικοδομήσει ο πατέρας του μεταξύ 1990-93. Το οποίο έλαβε διαστάσεις όταν επιμελώς οργάνωσε το επιτυχές, όπως απεδείχθη, αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο. Συντονίστηκαν τότε διάφορα πρόσωπα και πολλές ετερόκλητες δυνάμεις.
Κερδίζοντας τις εκλογές του 2019 το διεύρυνε στον μέγιστο βαθμό. Είχε πλέον και περισσότερα μέσα και εργαλεία στη διάθεσή του. Κεντρικό ρόλο σε αυτή την ανάπτυξη του ευρύτατου δικτύου φίλων και υποστηρικτών έπαιξε ο πολυπράγμων ανιψιός του κ. Γρηγόρης Δημητριάδης, ο οποίος, πέραν των άλλων, διακρινόταν και από την ιδιομορφία ελέγχου των πάντων. Είναι ευρέως διαδεδομένο πως ο κ. Δημητριάδης ήθελε να γνωρίζει τις δραστηριότητες και την ευαλωτότητα κρίσιμων παραγόντων, πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών. Ο κύκλος του Μεγάρου Μαξίμου την απέδιδε στην υφέρπουσα τάση του προς το κοινωνικό κουτσομπολιό, αλλά απεδείχθη ότι δεν ήταν έτσι.
Το σκάνδαλο των υποκλοπών παραμένει χαίνουσα πληγή
Οπως λένε οι γνωρίζοντες ήταν τέτοια η εμμονή ελέγχου των πάντων που κάποια στιγμή, στην αρχή ακόμη ανάληψης των καθηκόντων του στο Μέγαρο Μαξίμου, έφτασε να διεκδικεί επαφή και με πρόσωπα που κινούνταν στην περιφέρεια της τρομοκρατικής δράσης.
Κάπως έτσι, από αυτή την αρρωστημένη και απολύτως αντιδημοκρατική εμμονή και διάθεση, οδηγήθηκε στην επιλογή του Κοντολέοντος, ενός αμφιλεγόμενου σεκιουριτά, για τη θέση του επικεφαλής της ΕΥΠ, με τα γνωστά αποτελέσματα. Το σκάνδαλο των υποκλοπών παραμένει χαίνουσα πληγή για τον κ. Μητσοτάκη και τον κύκλο του, έχει σημαδέψει κυριολεκτικά την εξάχρονη θητεία του.
Παράλληλα το δίκτυο φίλων και υποστηρικτών ενισχύθηκε, τα μέλη του πολλαπλασιάστηκαν και οι συνεπέστεροι των προπαγανδιστών του κ. Μητσοτάκη απήλαυσαν χρήμα και δυνατότητες. Ενας ευρύς κύκλος φίλιων δυνάμεων, ιδιοκτήτες μικρών και μεγάλων μέσων ενημέρωσης, έλυσαν χρόνια προβλήματα, άλλοι έχτισαν καριέρες που ούτε φαντάζονταν και ορισμένοι είδαν τις περιουσίες τους να εκτινάσσονται στα ύψη από τις συνεπείς και αδιατάρακτες μήνα-μήνα χορηγίες κρατικών και ιδιωτικών επιχειρηματικών σχημάτων, επίσης συνδεδεμένων με το δίκτυο φίλων και υποστηρικτών.
Το αραχνοειδές δίκτυο προσβολής δεν κάνει διακρίσεις
Το δυστύχημα είναι ότι όλο αυτό το εκτεταμένο δίκτυο δεν ορρωδεί προ ουδενός, ούτε και έναντι των νεοδημοκρατικών στελεχών. Οποιος υποτυπωδώς πιέζει τη διακυβέρνηση Μητσοτάκη, αντιμετωπίζει ύβρεις, συκοφαντίες και σε κάθε περίπτωση κακεντρεχή σχόλια σε οργανωμένη βάση. Σαν ένα αραχνοειδές δίκτυο προσβολής και κατασυκοφάντησης να απλώνεται πάνω από τη χώρα.
Το συγκεκριμένο δίκτυο έφθασε να αποδίδει τον Κώστα Καραμανλή ως κρεατοφάγο θαμώνα ψησταριών, χωρίς θέσεις και απόψεις, τον Αντώνη Σαμαρά υποτιμητικά ως τουρκοφάγο επειδή τόλμησε να προειδοποιήσει για τους κινδύνους που απορρέουν από την προπαρασκευαζόμενη ελληνοτουρκική προσέγγιση, τον Αλέξη Τσίπρα ως Ζήκο επειδή απλά τόλμησε να επανεμφανιστεί στην πολιτική σκηνή, τη χαροκαμένη κυρία Καρυστιανού ως μια δήθεν τεθλιμμένη, πλην χαρούμενη και υποβλέπουσα την πολιτική, γυναίκα κ.ο.κ.
Και δεν είναι μόνο αυτοί. Οποιος γράψει οτιδήποτε και επιχειρήσει να κριτικάρει την κυβέρνηση αντιμετωπίζεται ως κηρυγμένος εχθρός, δέχεται πυρά πανταχόθεν στο Διαδίκτυο και κινδυνεύει με διαπομπεύσεις και αρνητικά σχόλια. Χαρακτηριστικά ήταν τα σχόλια που αντιμετώπισαν όσοι δημοσιογράφοι έσπευσαν να διερευνήσουν τα πολλά περιστατικά στον προαστιακό και αλλού.
Είναι αυτή η εκδοχή του σύγχρονου ιδιότυπου «Αυριανισμού», που φέρει σφραγίδα και υπογραφή. Μόλις δώσει ένα σήμα το Μέγαρο Μαξίμου, ξεπηδούν άπειρα δάκτυλα του αραχνοειδούς δικτύου προπαγάνδας και ποδηγεσίας να λοιδορήσουν, να προσβάλουν και να κακοποιήσουν πρόσωπα και δυνάμεις. Η Ιστορία ωστόσο βεβαιώνει ότι οι εμπνευστές τέτοιων σχημάτων πέφτουν και οι ίδιοι θύματα όταν έλθει το πλήρωμα του χρόνου.
