Παρουσία της εκπροσώπου της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού Έλενας Μπαζίνη και πλήθους κόσμου, ξεκίνησαν την Πέμπτη 6 Ιουλίου 2023, οι εκδηλώσεις για το 2ο φεστιβάλ με τίτλο “ΧΩΜΑ- ΝΕΡΟ – ΦΩΤΙΑ ” που διοργανώνει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Θραψανού, η Βρετανική Σχολή Αθηνών, το Κέντρο Μελέτης Νεότερης Κεραμικής, με συνδιοργάνωση της Περιφέρειας Κρήτης, την στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, των Αγγειοπλαστών του Θραψανού, υπό την αιγίδα του Δήμου Μινώα Πεδιάδας.
Στόχος του φεστιβάλ είναι να αναδείξει για μια ακόμη φορά την παράδοση της Αγγειπλαστικής για την οποία φημίζεται το Θραψανό. Μια τέχνη που από τα βάθη των αιώνων μεταλαμπαδεύεται από γενιά σε γενιά, ταξιδεύοντας μάλιστα και εκτός κρητικών συνόρων. Στην περιοχή μέχρι και σήμερα υπάρχουν δεκάδες ενεργά εργαστήρια Αγγειοπλαστικής με μεγάλη παραγωγή η οποία δεν μένει μόνο στην Ελλάδα. Το 80% αυτής, ταξιδεύει στο εξωτερικό, κάνοντας έτσι γνωστή την τέχνη και το νησί μας σε όλο τον κόσμο εδώ και πολλά χρόνια.
Ωστόσο φέτος το φεστιβάλ συνοδεύεται και από δυο ευχάριστες ειδήσεις καθώς αναμένεται η Θραψανιώτικη Κεραμική να εγγραφεί στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, πράγμα που κάνει ακόμα πιο αναγνωρίσιμη και σημαντική την διατήρηση της τέχνης αυτής και φυσικά την περιοχή του Θραψανού. Ενώ όπως τονίστηκε επαναπατρίστηκαν στην περιοχή δυο παλιά πιθάρια!
Μια γιορτή που αναδεικνύει μια μακραίωνη παράδοση
Την Πέμπτη 6 Ιουλίου, οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν με χαιρετισμούς των διοργανωτών και των τοπικών αρχών στην κεντρική πλατεία χωριού και συγκεκριμένα στο ανοικτό θεατράκι, παρουσία της εκπροσώπου της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του υπουργείου Πολιτισμού και Κοινωνικής Ανθρωπολόγου, Έλενας Μπαζίνη, η οποία σε δηλώσεις της στο Press Office Online είπε μεταξύ άλλων: «πρόκειται για μια γιορτή που αναδεικνύει μια μακραίωνη παράδοση του τόπου αυτού. Η Αγγειοπλαστική στο Θραψανό δεν έχει σταματήσει ποτέ και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Η υπηρεσία μας είναι αρμόδια για την εφαρμογή της UNESCO με στόχο τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς που σημαίνει διαφύλαξη των ζωντανών παραδόσεων και είχαμε τη χαρά να δεχτούμε την υποβολή φακέλου υποψηφιότητας για την εγγραφή της θραψανιώτικης κεραμικής στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Ο φάκελος εξετάστηκε από την αρμόδια επιστημονική επιτροπή, πήρε θετική γνωμοδότηση και πολύ καλά σχόλια και το επόμενο βήμα είναι να εγγραφεί με υπουργική απόφαση στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς» είπε η κ. Μπαζίνη, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη στήριξη του υπουργείου Πολιτισμού στους αγγειοπλάστες του τόπου.
Κατά την έναρξη του φεστιβάλ ακολούθησαν χαιρετισμοί των τοπικών φορέων και των εκπροσώπων του Πολιτιστικού Συλλόγου καθώς και ομιλία με θέμα «Το Θραψανό στο πέρασμα του Χρόνου” από τον Καλογεράκη Γεώργιο Δρ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Δ/ντής Δημ. Σχ. Θραψανού ενώ η βραδιά έκλεισε με κέρασμα και μουσική βραδιά με το συγκρότημα της Βαγγελιώς Φασουλάκη.
Την εκδήλωση χαιρέτισε ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας
«Να είναι καλοτάξιδο όλο αυτό το φεστιβάλ το οποίο μέσα σε τρείς λέξεις εμπεριέχει όλη τη σημασία που μπορεί κανείς να προσδώσει σε έναν οικισμό όπως είναι ο Θραψανός που ασχολείται με την κεραμική. Δεν απομένει παρά να δώσουμε συγχαρητήρια και στον Πολιτιστικό Σύλλογο και στους αγγειοπλάστες τους ‘ήρωες’ όπως θα τους αποκαλούσα εγώ καθώς ξέρω ότι έχουν περάσει αρκετές δυσκολίες ώστε να διατηρήσουν αυτή την παράδοση αναλλοίωτη στο χρόνο. Πραγματικά σας αξίζουν συγχαρητήρια» τόνισε ο Δήμαρχος Μινώα Πεδιάδας Μανώλης Φραγκάκης χαιρετίζοντας την εκδήλωση υπογραμμίζοντας παράλληλα την αμέριστη στήριξη του δήμου στις δράσεις του Πολιτιστικού Συλλόγου και όλων των διοργανωτών του φεστιβάλ.
«Η Αγγειοπλαστική δίνει τη δυνατότητα με απλά υλικά όπως το χώμα, το νερό και τη φωτιά να κατασκευάζονται φανταστικά δημιουργήματα. Πρόκειται για μια παράδοση του Θραψανού πολλών ετών. Αξίζουν πολλά συγχαρητήρια στον Πολιτιστικό Σύλλογο και σε όλους τους διοργανωτές που αναβιώνουν αυτή την παράδοση» είπε στο Press Office Online, ο Κώστας Αραβιάκης Αντιδήμαρχος Τεχνικών και Οικονομικών του Δήμου Μινώα Πεδιάδος.
«Το πρώτο φεστιβάλ έγινε το 2019, μετά λόγω κορωνοϊού δεν πραγματοποιήθηκε και φέτος έχουμε το 2ο φεστιβάλ. Στόχος μας είναι το φεστιβάλ να βγει και εκτός Κρήτης. Η ανταπόκριση του κόσμου μας ενθουσιάζει. Φέτος συμμετέχουν 31 περίπτερα, τα 12 με είδη αγγειοπλαστικής κυρίως και τα υπόλοιπα με τοπικά προϊόντα» τόνισε ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Θραψανού, Γιώργος Μαυραντωνάκης.
Η αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Θραψανού κ. Πόπη Πλουμάκη απηύθυνε κάλεσμα στον κόσμο να συμμετέχει και μίλησε για την σειρά εκδηλώσεων εστιασμένων στην Κρητική παραδοσιακή κεραμική και τον πολιτισμό της Κρήτης όπου φέτος θα τιμηθούν τα Κέντρα Αγγειοπλαστικής Κρήτης, το Κεντρί Ιεράπετρας και οι Μαργαρίτες Ρεθύμνου με περίπτερα και ειδικές αναφορές για την Ιστορία της κεραμικής-Αγγειοπλαστικής της Κρήτης. «Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Θραψανού ιδρύθηκε το 1980 με δράσεις που οι περισσότερες εστιάζουν στην θραψανιώτικη αγγειοπλαστική και ιδιαίτερα στο θραψανιώτικο πιθάρι. Μια τέχνη που χρονολογείται από την Ενετική εποχή. Αυτούς τους αγγειοπλάστες τιμούμε μέσα από αυτό το φεστιβάλ» δήλωσε η κ. Πλουμάκη.
«Ευχόμαστε ο κόσμος να τιμήσει το φεστιβάλ και να θαυμάσει την αγγειοπλαστική τέχνη του τόπου μας. Ο δήμος και η τοπική Κοινότητα είναι δίπλα στον Πολιτιστικό Σύλλογο και στις δράσεις που οργανώνει» είπε ο πρόεδρος της τοπικής Κοινότητας Θραψανού, Νίκος Μελαδάκης.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων τις επόμενες μέρες έχει ως εξής:
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 7-7-2023 (Κεντρική πλατεία χωριού & Θεατράκι)
17.00 – 18.00: Ξενάγηση στο Ανάκτορο της Κνωσσού από τον Δρ. Κωστή Χρηστάκη, Επιμελητής Κνωσού-Βρετανική Σχολή Αθηνών
18.30 – 20.00: “Παίζουμε με τα πήλινα”
Έχετε παίξει ποτέ bowling με κεραμίδια; Ελάτε να παίξουμε ομαδικά παιχνίδια στο χωριό των Αγγειοπλαστών!!
19.30 – 20.30: Εργαστήριο Πορσελάνης με την Μάρω Κορνηλάκη
20.40 – 21.20: Ομιλία για το Κεντρί Ιεραπέτρας.(Εκπρόσωπος Πολιτιστικού Συλλόγου(Σοφία Τσαντηράκη), με παρουσίαση 10λεπτου βίντεο από το παλιό (1920) θραψανιώτικο καμίνι της περιοχής Παχιάς Άμμου.
21.00- 21.20 : Ομιλία “Μινωϊκά κεραμικά εργαστήρια στην Πεδιάδα” Κωστής Χρηστάκης – Βρετανική Σχολή Αθηνών.
22.00: Μουσική Βραδιά με τον Βαρδάκη Βαγγέλη (βιολί) – Αββυσινό Κωστή (λαούτο)
ΣΑΒΒΑΤΟ 8-7-2023 (Κεντρική πλατεία χωριού & Θεατράκι)
18.00-20.00: “Χάραξε μια Ιστορία” Εργαστήριο Βυζαντινής κεραμικής για ενήλικο κοινό, από την ομάδα του Κέντρου Μελέτης Νεώτερης Κεραμικής Αθηνών.
18.00 – 19.00 & 19.00 – 20.00:” Η κούπα του Διγενή”
Τα παιδιά γνωρίζουν την Βυζαντινή Κεραμική. Με την έμπνευση , τις παραστάσεις των βυζαντινών αγγείων αφηγούμαστε παραμύθια και δημιουργούμε τα δικά μας κεραμικά
20.10 – 20.30 : “Οι Θραψανιώτισσες γυναίκες στην Βεντέμα” Κώστας Γκαντάτσιος Εκπαιδευτικός.
20.30 – 20.50 : ΚΕΡΑΜΙΚΑ ΣΚΕΥΗ στον μύθο , τη λογοτεχνία, την καθημερινή ζωή. Ψιλάκης Νίκος Δημοσιογράφος- Συγγραφέας
20.50 – 21.50 : Κρητική Κουζίνα, μαγειρική σε πήλινα σκεύη και κέρασμα από τον Γίώργο Μαυραντωνάκη Πρόεδρο του Πολ. Συλλόγου Θραψανού.
22.00: Μουσική Βραδιά με ρετρό τραγούδια με την Νταούτη Κρυσταλλίνα.(τραγούδι) & Άρη Σφακιανάκη (Πιάνο)
ΚΥΡΙΑΚΗ 9-7-2023 (Κεντρική πλατεία χωριού & Θεατράκι)
12.00: Ξενάγηση στον αρχαιολογικό χώρο της Λύκτου απο τον Αρχαιολόγο Αντώνιο Κοτσώνα.
17.00 – 19.00 “ το κυνήγι του κρυμμένου πυθαριού”
‘Ολο το χωριό γίνεται η πίστα του παιχνιδιού μας ! Μικροί και μεγάλοι χωρίζονται σε ομάδες και μέσα από ένα διασκεδαστικό κυνήγι Θησαυρού ανακαλύπτουν την ιστορία του χωριού!!
terratakia!!!
19.00 – 21.00 : Εργαστήρια Ρακού με τον Στυλιανό Κουκλάκη, κεραμίστας από Χανιά.
20.00 – 24.00: “Στη φωτιά του Καμινιού” Ψήνουμε όλα τα κεραμικά από το Μινωϊκό εργαστήριο της Παρασκευής σε ξυλοκάμινο, ομοίωμα προϊστορικού κλιβάνου.
Νίκος Λιάρος αρχαιολόγος-Κεραμίστας
21.00 – 21.20: Ομιλία “ Τα αποθηκευτικά Αγγεία από τον 16ο έως τον 19ο αιώνα. Νίκος Λιάρος (Υπουργείο Πολιτισμού) Θαλασσινή Μπράτσου (ΚΜΝΚ)
22.00 : Μουσική Βραδιά με τον Γιώργο Μανωλάκη.
