Στις 19 Φεβρουαρίου 1962, έφυγε από τη ζωή ο γιατρός και ερευνητής Γεώργιος Παπανικολάου, που με το προληπτικό τεστ που δημιούργησε, το τεστ Παπανικολάου ή Pap test όπως το ονόμασαν οι Αμερικανοί, σημείωσε παγκόσμια επιστημονική επιτυχία και άλλαξε τη ζωή της σύγχρονης γυναίκας.
Ο Παπανικολάου, γεννημένος το 1883, από νεαρή ηλικία, είχε ως στόχο του να υπηρετήσει την έρευνα. Ολοκληρώνοντας τις σπουδές του στην Ιατρική στην Ελλάδα, και παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα το, γιατρού και πολιτικού στην Κύμη, έφυγε για τη Γερμανία για να σπουδάσει Βιολογία και Ζωολογία. Στη συνέχεια εργάστηκε στο Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο του Μονακό, ενώ υπηρέτησε, ως γιατρός, στους Βαλκανικούς Πολέμους (1912 – 1913).
H Θεοδώρα Τσώλη και το ΒΗΜΑ SCIENCE της 19ης Φεβρουαρίου του 2006, δημοσιεύουν αφηγήσεις της δρος Νέδας Βουτσά Περδίκη, στενής συνεργάτιδος του Γεώργιου Παπανικολάου.
«ΤΟ ΒΗΜΑ», 19.2.2006, Ιστορικό Αρχείο ΤΟ ΒΗΜΑ & ΤΑ ΝΕΑ
Βιοπορισμός στις ΗΠΑ
Το 1913, ο Παπανικολάου έφθασε στη Νέα Υόρκη, με τη σύζυγό του, Μάχη Ανδρογένους, όπου και παρέμειναν ως τον θάνατό του, το 1962.
«Ο πρώτος καιρός ήταν ιδιαιτέρως δύσκολος», αφηγείται η δρ. Νέδα Βουτσά Περδίκη, «Η Μάχη έραβε κουμπιά και ο ίδιος πουλούσε χαλιά και έπαιζε βιολί – ήταν ερασιτέχνης μουσικός – σε νυχτερινά κέντρα ενώ παράλληλα προσπαθούσε να βρει δουλειά στο αντικείμενο του».
Πέρασε ένας χρόνος, ώσπου ο Παπανικολάου διορίστηκε βοηθός ερευνητής στο New York Hospital του Πανεπιστημίου Κορνέλ. Σε αυτό παρέμεινε ως τους τελευταίους μήνες της ζωής του.
Μανιώδης ερευνητής
«Δούλευε ασταμάτητα. Ακόμη και μέσα στο αυτοκίνητο όταν κάθε βράδυ επέστρεφαν στο σπίτι τους στο Λονγκ Αϊλαντ, που απείχε περίπου μία ώρα από το εργαστήριο. Η Μάχη του έλεγε: “Έχεις δίπλωμα οδηγού του πίσω καθίσματος”. Καθόταν πάντα εκεί και δούλευε για να μη χάνει χρόνο. Ακόμη και ανήμερα το Πάσχα δεν ήθελε να σταματά την έρευνα. Τον είχαν πείσει λοιπόν μια χρονιά να παρευρεθεί στο γλέντι, βγάζοντας του στον κήπο στο σπίτι του ανιψιού του, που επίσης κατοικούσε στο Λονγκ Αϊλαντ, το μικροσκόπιο!»
Η μεγάλη στιγμή
Ο Παπανικολάου ξεκινώντας από πειράματα σε κολπικά επιχρίσματα που λάμβανε από τη σύζυγό του αλλά και από εργαζόμενες του Women’s Hospital, στις οποίες έδινε και αμοιβή, έφτασε στη σπουδαία του ανακάλυψη.
Όπως αναφέρει το Βήμα Science «μεταξύ των φυσιολογικών κυττάρων εντόπισε σε κολπικά επιχρίσματα κύτταρα κακοήθη. Ο ίδιος χαρακτήριστε εκείνη τη στιγμή “την πιο συνταρακτική της ζωής του”.
»Το 1923 έκανε την πρώτη του ανακοίνωση, όμως δεν έτυχε αποδοχής από τους συναδέλφους του, ορισμένοι εκ των οποίων τον χαρακτήρισαν “Έλληνα παραμυθά”.
»Το 1939 άρχισαν να γίνονται αποδεκτές οι έρευνές του στη νέα επιστήμη, στην Κλινική Κυτταρολογία.
»Το 1943 θεμελιώθηκε πλέον επίσημα η Διαγνωστική Αποφολιδωτική Κυτταρολογία (ο κυτταρικός κόσμος φθείρεται και αποβάλλεται, αποφολιδούται στις διάφορες κοιλότητες του σώματος και αυτή είναι βάση στην οποία στηρίχθηκε το τεστ Παπανικολάου).
»Ο νέος κλάδος έθεσε τα θεμέλιά του μέσα από τη συνεργασία του Έλληνα γιατρού, του dr Pap, με κορυφαίους ειδικούς, που οδήγησε στη δημοσίευσή του “Τhe Diagnosis of Uterine Cancer by the Vaginal Smear”, η οποία υπεγράφη από τα μέλη των μεγάλων Ιατρικών Σχολών του Χάρβαρντ, της Βοστώνης και της Νέας Υόρκης. Έκτοτε το τεστ Παπανικολάου μπήκε στη ζωή των γυναικών σε ολόκληρο τον κόσμο».
Μιλώντας για τους στόχους του, ο Γεώργιος Παπανικολάου είχε πει:
«Το ιδανικό μου δεν είναι να πλουτίσω, ούτε να ζήσω ευτυχής, αλλά να εργασθώ, να δράσω, να δημιουργήσω.Να κάνω κάτι αντάξιο ενός ανθρώπου ηθικού και δυνατού.
»Θέλω να πολεμήσω εμπρός εις την πρώτην γραμμή και ή να πέσω τίμια ή να φέρω εκ των πρώτων την σημαίαν της πρόοδου εις τον δρόμον του μέλλοντος».
Χωρίς καμία αμφιβολία, ο Γεώργιος Παπανικολάου πέτυχε ακριβώς αυτό που ήθελε.
