Ο σχεδιασμός του υπουργείου “άναψε” φωτιές
Στο θέμα του “ενιαίου χάρτη” της Ανώτατης Εκπαίδευσης, αναφέρεται σε ανακοίνωσή του, ο βουλευτής Ρεθύμνου της ΝΔ, Γιάννης Κεφαλογιάννης.
Όπως τονίζει:
“Μετά τον ακαδημαϊκό αποκλεισμό του Ρεθύμνου με το πόρισμα της επιτροπής για τον Ενιαίο Χάρτη Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Κρήτη, οφείλω δημόσια να ξεκαθαρίσω κάποια πράγματα για το Τμήμα και τη Σχολή Τουρισμού στο Ρέθυμνο.
Ξεκινήσαμε αυτή την προσπάθεια με την Υπουργό Τουρισμού Όλγα Κεφαλογιάννη στα τέλη του 2013 όπου ξεκινήσαν οι πρώτες συζητήσεις για τα βήματα που απαιτούσε το σημαντικό αυτό εγχείρημα. Οι πρώτες συζητήσεις περιλαμβάναν ένα ολοκληρωμένο πλέγμα πρωτοβουλιών, καθώς και την παράλληλη ενίσχυση των δυνατοτήτων ανάπτυξης του συνεδριακού τουρισμού στο Ρέθυμνο.
Σε ένα πρώτο στάδιο έγιναν διαβουλεύσεις, τόσο σε κεντρικό όσο και σε τοπικό επίπεδο (Επίσκεψη Υπουργού Τουρισμού 23/06/2014). Μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα υπήρξε συστηματική διαβούλευση και στις 24/12/2014 με το ΦΕΚ Α’ 270/24-12-2014 του ν. 4316 κατοχυρώθηκε η ίδρυση αγγλόφωνου προπτυχιακού Τμήματος Διοίκησης Τουρισμού στην έδρα του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο.
Θέλω επίσης δημόσια να αναφέρω ότι, τόσο η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου κ. Μ. Λιονή όσο και ο Δήμαρχος Ρεθύμνου κ. Γ. Μαρινάκης, από την αρχή στήριξαν με λύσεις και προτάσεις το σημαντικό αυτό εγχείρημα. Τέλος, συνέβαλε σημαντικά η ανάδειξη νέας πρυτανικής αρχής με τον Ο. Ζώρα, ο οποίος αντιλήφθηκε το δίκαιο του αιτήματος και στήριξε την πρόταση των θεσμικών φορέων του Ρεθύμνου τόσο σε επίπεδο Συγκλήτου όσο και σε επίπεδο ολοκλήρωσης των απαραίτητων ενεργειών.
Η υλοποίηση Τμήματος και Σχολής Τουριστικών Σπουδών στο Ρέθυμνο δεν αποτελεί μια προσπάθεια τοπικών φορέων να ανοίξουν απλά ένα νέο Τμήμα εξυπηρετώντας τοπικές σκοπιμότητες.
Αποτελεί το πρώτο βήμα σε μια συστηματική προσπάθεια ενίσχυσης του Πανεπιστήμιου Κρήτης με σύγχρονα ακαδημαϊκά αντικείμενα, που θα συμβάλει στην αναβάθμιση του τουριστικού προϊόντος της Κρήτης και στην ανάδειξη της χώρας μας σε κέντρο της τουριστικής εκπαίδευσης στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Η ίδρυση Τμήματος Τουριστικής Διοίκησης και Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, στο πλαίσιο μιας νέας δυναμικής Σχολής Διοίκησης, καταρχήν συνεισφέρει στην ενίσχυση και βελτίωση της τουριστικής εκπαίδευσης, προκειμένου ο εγχώριος τουρισμός να αντιμετωπίσει τον αυξανόμενο ανταγωνισμό στον τομέα της προσφοράς τουριστικών υπηρεσιών.
Όραμα του Τμήματος Τουριστικής Διοίκησης και Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης αποτελεί η προώθηση της ανάπτυξης και κοινωνικής καταξίωσης της τουριστικής επιστήμης, συντελώντας με αυτό τον τρόπο στην επιστημονική έρευνα, στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των τουριστικών επιχειρήσεων και στην εδραίωση της τουριστικής πολιτικής και σχεδιασμού σε εθνικό και διεθνές επίπεδο βάσει των αρχών της βιώσιμης ανάπτυξης.
Αποστολή του Τμήματος αποτελεί η δημιουργία ικανών στελεχών και επιστημόνων του τουρισμού για τη στελέχωση των τουριστικών επιχειρήσεων, των δημόσιων φορέων καθώς και των Επιστημονικών και Ερευνητικών Ιδρυμάτων, με κύριο σκοπό την:
-
Προώθηση της επιστήμης του τουρισμού,
-
Ανάπτυξη τουριστικής επιχειρηματικότητας,
-
Ποιοτική βελτίωση του τουριστικού προϊόντος,
-
Ανάδειξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού και
-
Χάραξη μακροπρόθεσμων και βιώσιμων πολιτικών τουριστικής ανάπτυξης.
Πέρα από τα παραπάνω, η ίδρυση Τμήματος Τουριστικής Διοίκησης και Ανάπτυξης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης αναμένεται να συμπληρώσει το ερευνητικό σύμπλεγμα του Ιδρύματος, δεδομένου ότι ο τουρισμός αποτελεί πολυεπίπεδη δραστηριότητα και ακρογωνιαίο λίθο της σύγχρονης οικονομίας της Περιφέρειας Κρήτης. Η στοχοθεσία και τα προαναφερθέντα στοιχεία αποτελούν δεδομένα που προέκυψαν από την ανάλυση της μελέτης σκοπιμότητας για την ίδρυση Τμήματος Τουριστικής Διοίκησης και Ανάπτυξης που εκπόνησε το Πανεπιστήμιο Κρήτης το 2007.
Με βάση αυτά τα δεδομένα και τη ραγδαία τουριστική ανάπτυξη της τελευταίας δεκαετίας το 2013, ξεκινήσαμε για πρώτη φορά μια συστηματική προσπάθεια προκειμένου να πάρει το εγχείρημα σάρκα και οστά.
Έτσι, το 2014 και για πρώτη φορά στο σχέδιο νόμου «Ίδρυση Παρατηρητηρίου Άνοιας, Βελτίωση Περιγεννητικής Φροντίδας και Ρυθμίσεις Θεμάτων Αρμοδιότητας Υπουργείου Υγείας», ψηφίστηκαν οι βασικές διατάξεις για την ίδρυση Σχολής Διοίκησης Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ειδικότερα, με τον νόμο 4316/2014, άρθρο 73 παρ.2, η προηγούμενη Κυβέρνηση προχώρησε στη δημιουργία αγγλόφωνου προπτυχιακού Τμήματος Διοίκησης Τουρισμού στην έδρα του Πανεπιστημίου Κρήτης στο Ρέθυμνο. Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ με αρ.270 στις 24.12.2014 και η προκήρυξη εκλογών μετά από μία εβδομάδα δεν επέτρεψε να εκδοθούν τα σχετικά Π.Δ. για τη λειτουργία αυτών των τμημάτων.
Τα Τμήματα αυτά, μαζί με ένα αντίστοιχο του Πανεπιστήμιου της Θράκης για την προώθηση των ελληνικών σπουδών, είχαν μια ιδιαιτερότητα: ήταν αγγλόφωνα προπτυχιακά τμήματα που απευθύνονταν και σε αλλοδαπούς φοιτητές, εκτός Ε.Ε. Μπορούσαν δηλαδή, δεδομένων των οικονομικών συνθηκών, σε ένα βαθμό να αυτοχρηματοδοτούνται, να καλύπτουν τα έξοδα λειτουργίας τους χωρίς να επιβαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό και να προσθέτουν πόρους στα Πανεπιστήμια.
Το κυριότερο, όμως, είναι ότι η όλη φιλοσοφία της λειτουργίας τους είχε ένα πολύ συγκεκριμένο στόχο: να γίνουν η προμετωπίδα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για την προσέλκυση αλλοδαπών φοιτητών των Βαλκανίων και της ευρύτερης Μεσογείου -κάτι που αποτελεί διακηρυγμένο και εν πολλοίς υλοποιημένο στόχο γειτονικών μας χωρών.
Και βέβαια, ποιος καλύτερος τομέας για να υλοποιηθεί αυτός ο στόχος από τον Τουρισμό, το συγκριτικό πλεονέκτημα και τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας;
Μάλιστα, στην κατεύθυνση αυτή, η Διοίκηση του Ιδρύματος, σε συνεργασία με το Δήμο Ρεθύμνης, είχε εξασφαλίσει παραχώρηση κατάλληλου χώρου για τις ανάγκες στέγασης που θα προέκυπταν.
Αξίζει να αναφερθεί ότι τότε ο επικεφαλής της ΕΕΚΕ Τουρισμού του ΣΥΡΙΖΑ κ. Κριτσωτάκης δήλωνε αντίθετος με τη δημιουργία του Τμήματος, αν και είμαι βέβαιος ότι αν μιλούσαμε για Ηράκλειο θα το έβλεπε με άλλο μάτι.
Δυστυχώς αυτή η αντίληψη συνεχίστηκε και κατά την πρώτη περίοδο διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – Αν.Ελ. Αμέσως μετά τις εκλογές έφεραν στο πολυνομοσχέδιο διάταξη (άρθρο 49 παρ.15) που καταργεί τη διάταξη για την ίδρυση των αγγλόφωνων προπτυχιακών τμημάτων, την οποία, μετά τις έντονες αντιδράσεις μας, απέσυρε παραπέμποντας το θέμα στις καλένδες.
Εκφράσαμε την αντίθεσή μας στη Βουλή και αναπτύξαμε ξεκάθαρη επιχειρηματολογία για την ανάγκη να προχωρήσει η λειτουργία των ελληνόφωνων Τμημάτων Διοίκησης Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου με έδρα τη Ρόδο και στο Πανεπιστήμιο Κρήτης με έδρα το Ρέθυμνο, για τα οποία υπάρχει η σύμφωνη γνώμη των Πανεπιστημίων και η στήριξη των τοπικών κοινωνιών. Στις 9 Φεβρουαρίου του 2017 και μετά από νέα παρέμβαση λάβαμε τη δέσμευση του Υπουργείου ότι μέχρι τον Ιούνιο θα έχει εκδοθεί το σχετικό προεδρικό διάταγμα, πράγμα που δεν έγινε ποτέ.
Με δεδομένο ότι δεν υπήρξε καμία κινητικότητα για τη στήριξη του εγχειρήματος από το Υπουργείο, επανήλθαμε με διαδοχικές κοινοβουλευτικές παρεμβάσεις ζητώντας να ξεκαθαριστεί επιτέλους η βούληση της Κυβέρνησης. Έτσι, αναδείξαμε στη Βουλή την κυβερνητική ολιγωρία για το ζήτημα, αφού, όσο εμείς περιμέναμε τον Υπουργό, προχωρήσαν στην ίδρυση Τμημάτων Τουριστικών Σπουδών σε δύο Πανεπιστήμια: το Πανεπιστήμιο Πειραιώς και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με έδρα τη Χίο! Το ίδιο επαναλάβαμε με την αρ. πρωτ. 2457/28.09.2017 κοινοβουλευτική αναφορά με την οποία ενημερώσαμε τον αρμόδιο Υπουργό για την απόφαση της Συγκλήτου να ιδρυθεί Σχολή Τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, ζητώντας την άμεση δρομολόγηση των απαραίτητων ενεργειών προκειμένου να ολοκληρωθούν το συντομότερο δυνατόν οι απαιτούμενες διαδικασίες, αναφορά για την οποία δεν έλαβα ποτέ καμία απάντηση.
Το Πανεπιστήμιο Κρήτης έχει προχωρήσει σε όλα τα απαραίτητα βήματα για την ίδρυση της Σχολής Τουρισμού. Σύμφωνα, λοιπόν, με την παρ. 1 του άρθρου 10 και των παρ. 1 έως 3 του άρθρου 5 του Ν. 4485/2017 «Οργάνωση και Λειτουργία της Ανώτατης Εκπαίδευσης, Ρυθμίσεις για την Έρευνα και Άλλες Διατάξεις» (Α’ 114), προχώρησε στην απόφαση της Συγκλήτου με αρ. 384/08-03-2018, σύμφωνα με την οποία αποφασίσθηκε η ίδρυση στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Σχολή Διοίκησης Επιχειρήσεων και Τουριστικών Σπουδών. Επιπρόσθετα, ο Πρύτανης ενημέρωσε το Υπουργείο στις 23/4/2018 για την απόφαση του ιδρύματος να προχωρήσει στην ίδρυση της Σχολής.
Το Υπουργείο απάντησε μόνο στην Πρυτανεία – και όχι ως όφειλε στη Βουλή – ότι δε νοείται η ίδρυση και λειτουργία Σχολής χωρίς να λειτουργούν στο πλαίσιό της επιμέρους Τμήματα που θεραπεύουν το καθένα αυτοτελώς και ένα συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο. Σε αυτήν την κατεύθυνση, το Υπουργείο ζήτησε από το Πανεπιστήμιο να καταθέσει αναλυτικά ένα πλήρες σχέδιο προτεινόμενων ρυθμίσεων με τη μορφή σχεδίου κανονιστικής πράξης, σχετικά με την ακαδημαϊκή αποστολή της Σχολής και των Τμημάτων, την ελάχιστη υποχρεωτική διάρκεια φοίτησης για τη λήψη πτυχίου του εκάστοτε Τμήματος, όπως και τυχόν διοικητικά θέματα. Το Πανεπιστήμιο κατέθεσε τόσο μελέτη σκοπιμότητας 308 σελίδων – για την ίδρυση Τμήματος Τουριστικής Διοίκησης και Ανάπτυξης που εκπόνησε το 2007, όσο και τετρασέλιδο curriculum για το γνωστικό αντικείμενο και τα ερευνητικά ενδιαφέροντα της νέας Σχολής.
Μετά από τρεις ολόκληρους μήνες, μόλις στις 22/06/2018, ο Υπουργός απαντά μεταξύ άλλων πως «η πρόταση του Πανεπιστημίου Κρήτης είναι να ιδρυθεί Σχολή Τουρισμού. Σχολή μπορεί να ιδρυθεί με ένα Τμήμα, ο νόμος το επιτρέπει, αλλά θα έπρεπε να έχουμε μια πρόταση ποια είναι τα Τμήματα που είναι κάτω από τη Σχολή. Τέτοια πρόταση δεν έχει έρθει, άρα υπάρχει ένα σοβαρό θέμα επάρκειας της συγκεκριμένης πρότασης».
Για να συνεχίσει, λέγοντας πως θέλουμε να εξασφαλίσουμε τη μέγιστη δυνατή συναίνεση για τις διαδικασίες συνεργειών ανάμεσα στα Πανεπιστήμια, τα ΤΕΙ και τα Ερευνητικά Κέντρα πιέζοντας ουσιαστικά το Π.Κ. να μετακινηθεί από τη θέση του περί μη συγχώνευσής του με τα αλλά ιδρύματα του νησιού. Τέλος, αναφέρει ότι «η πρόταση της Συγκλήτου μάς έρχεται με μια απόφαση με δεκατρία άτομα ‘ΥΠΕΡ’ και δώδεκα ‘ΚΑΤΑ’». Αυτό δεν σηματοδοτεί μια συναίνεση του Πανεπιστημίου για την ίδρυση της Σχολής!
Μας λέει, λοιπόν, ο αρμόδιος Υπουργός, δείχνοντας την «δημοκρατική» αντίληψή του, ότι η πλειοψηφία της Συγκλήτου δεν του αρκεί γιατί είναι οριακή! Άραγε έχει την ίδια άποψη για την κύρωση της συνθήκης των Πρεσπών; Ή εκεί δεν χρειαζόταν η συναίνεση;
Συνοψίζοντας, όταν ήταν αντιπολίτευση διαφωνούσαν με τη νομοθετική πρωτοβουλία της τότε Κυβέρνησης. Πρωτοβουλία που με το που ανέλαβαν την εξουσία προσπάθησαν να καταργήσουν, υπαναχωρώντας μετά από πιέσεις και αντιδράσεις. Έπειτα, διαφωνούσαν με το ξενόγλωσσο τμήμα και απλά έθεσαν το ζήτημα σε καθεστώς αδράνειας. Μετά από τέσσερα χρόνια κυβερνητικής απραξίας, συνεχών διαβουλεύσεων και παρεμβάσεων τόσο σε επίπεδο Κοινοβουλίου όσο και σε επίπεδο Πανεπιστημίου, μας λένε ότι τους ενοχλεί η οριακή πλειοψηφία της Συγκλήτου και να το πάμε πάλι από την αρχή.
Είναι, λοιπόν, ξεκάθαρο ότι ούτε η Κυβέρνηση, ούτε ο κ. Γαβρόγλου δεν θέλουν να προχωρήσει η Σχολή, το Τμήμα ή οτιδήποτε έχει να κάνει με την ανάπτυξη του Πανεπιστήμιου στο Ρέθυμνο. Όλο αυτό το διάστημα δεν υπήρξε καμία κινητικότητα από το Υπουργείο Παιδείας στο πάγιο αίτημα του Ιδρύματος, των τοπικών αρχών και των φορέων τουρισμού.
Η νέα Σχολή και το Τμήμα θα γίνουν στο Ρέθυμνο και γιατί το Ίδρυμα εδώ έχει ουσιαστικές δυνατότητες εξέλιξης και γιατί το αίτημα υποστηρίζεται στην πράξη από όλους τους φορείς του τόπου.
Ωστόσο, ο κ. Γαβρόγλου μετά από τόσα χρόνια αδράνειας, οφείλει να δώσει μια απάντηση γιατί αγνόησε τόσο επιδεικτικά το Ρέθυμνο. Τέλος, και για να αντιλαμβανόμαστε τι λέμε όταν τέσσερα χρόνια δεν κάνει τίποτα για ένα Τμήμα που έχει λύση για τη στέγαση, ολοκληρωμένο πρόγραμμα σπουδών και καθολική στήριξη όλων των φορέων υπάρχουν δυο σενάρια: ή δεν θέλει, οπότε οφείλει να το ξεκαθαρίσει δημόσια, ή δεν μπορεί.
Σε αυτό το σενάριο ας φανταστούμε πώς έχει στο μυαλό του ο Υπουργός να αναπτύξει τα νέα Πανεπιστήμια που ιδρύει στα χαρτιά όταν ξεκάθαρα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα των υφισταμένων πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων”.