Ευρωπαϊκό Συμβούλιο : Αυστηρότερο μήνυμα στην Τουρκία για στοχευμένα μέτρα, μετά τις πιέσεις Κύπρου-Ελλάδας

Σε αυστηρότερο -από ότι είχε αρχικά διαρρεύσει- κείμενο κατά της Τουρκίας κατέληξαν οι «28» της Ευρώπης, μετά και τις έντονες πιέσεις από Κύπρο και Ελλάδα που ζητούσαν μετ’ επιτάσεως το κείμενο συμπερασμάτων να γίνει περισσότερο «σκληρό».

Έτσι μέσω του κειμένου συμπερασμάτων που υιοθέτησαν τελικά οι ηγέτες της ΕΕ προειδοποιούν την Τουρκία με «στοχευμένα μέτρα», καταδικάζοντας τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο και εκφράζοντας και σοβαρές ανησυχίες για το γεγονός ότι η Τουρκία δεν έχει ανταποκριθεί παρά τις μέχρι τώρα συστάσεις.

Επί της ουσίας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έκανε ένα παραπάνω βήμα από την απόφαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων στο θέμα των παράνομων δραστηριοτήτων της Τουρκίας στην Κυπριακή ΑΟΖ, καθώς στο κείμενο που εγκρίθηκε, υιοθετήθηκε σε επίπεδο ηγετών η εν λόγω απόφαση και επιπλέον γίνεται λόγος και για «στοχευμένα μέτρα», πέραν της καταδίκης της Τουρκίας και της υποστήριξης της πρόσκλησης [στην Επιτροπή και στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να υποβληθούν επιλογές] για την επιβολή «κατάλληλων μέτρων» και κατά προσώπων, όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καταδικάζει τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο, εκφράζει την ανησυχία του για τη μη ανταπόκριση της Αγκυρας στα μηνύματα να σταματήσει αυτές τις δραστηριότητες, επισημαίνει τις άμεσες αρνητικές επιπτώσεις που θα έχουν αυτές στις ευρωτουρκικές σχέσεις και καλεί την Τουρκία να δείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου.

Επίσης, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναλαμβάνει να παρακολουθεί το θέμα το οποίο αναμένεται να συζητηθεί εκ νέου στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα συγκληθεί εντός του Ιουλίου.

Η Υπατη Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα εξωτερικής πολιτικής και και θέματα άμυνας, Φεντερίκα Μογκερίνι, είπε στον κ. Τσίπρα ότι έχουν αρχίσει να επεξεργάζονται την έκθεση που θα υποβάλουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και σε αυτή γίνεται λόγος για «στοχευμένα μέτρα» κατά της Τουρκίας.

Το κείμενο συμπερασμάτων των «28»

Συγκεκριμένα, το σχέδιο συμπερασμάτων των 28 της Ε.Ε αναφέρει, όπως μεταδίδει το ΚΥΠΕ, τα εξής για την κυπριακή ΑΟΖ:

«Όσον αφορά τις συνεχιζόμενες παράνομες δραστηριότητες γεωτρήσεων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, η ΕΕ θα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, όπως περιγράφεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 18ης Ιουνίου 2019, και είναι έτοιμη να ανταποκριθεί κατάλληλα και με πλήρη αλληλεγγύη προς την Κύπρο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υποστηρίζει την πρόσκληση του Συμβουλίου Γενικών υποθέσεων προς την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) να υποβάλουν χωρίς καθυστέρηση επιλογές για κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων και στοχευμένων μέτρων (σ.σ. «including targeted measures»)».

Έπιασαν τόπο οι πιέσεις Κύπρου-Ελλάδας

Σύμφωνα με ελληνική διπλωματική πηγή που ενημέρωσε τον Τύπο στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας, πραγματοποίησε στοχευμένη και συντονισμένη παρέμβαση στο Συμβούλιο με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ζητώντας από τους εταίρους της χώρας ισχυρότερη αντίδραση στις τουρκικές ενέργειες.

O Πρόεδρος Αναστασιάδης, περιγράφοντας όλες τις τουρκικές κινήσεις, όχι μόνο από του σημείου της έναρξης των ευρωπαϊκών συστάσεων, και ειδικά τις τελευταίες μέρες στην Κυπριακή ΑΟΖ, τόνισε πως αν δεν υπάρξει ένα σαφές μήνυμα δεν θα λάβει η Τουρκία τα μηνύματα που πρέπει.

Στο ίδιο μήκος κύματος στην παρέμβασή του ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας είπε ότι δεν μπορεί να γίνει ανεκτή η παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου από την Τουρκία και αν δεν υπάρξει αντίδραση αυτές οι συμπεριφορές θα συνεχιστούν και θα επεκταθούν.

Σύμφωνα με τις ίδιες διπλωματικές πηγές, ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «ο στόχος των μέτρων είναι ο τερματισμός των παράνομων ενεργειών και η επιστροφή στο τραπέζι του διαλόγου για επίλυση του κυπριακού προβλήματος, στη βάση των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ».

Ξεκαθάρισε μάλιστα ότι η Ελλάδα και η Κύπρος δεν έκλεισαν ποτέ την πόρτα του διαλόγου και ειδικά η Ελλάδα πρότεινε παλαιότερα οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας.

O Aλέξης Τσίπρας φέρεται να δήλωσε στο Συμβούλιο ότι «πρόκειται για ζήτημα αξιοπιστίας της ΕΕ» και για «ζήτημα που επηρεάζει και την ίδια την ΕΕ καθώς εμπλέκονται γαλλικές και ιταλικές εταιρίες».

Σημείωσε μάλιστα πως αν πρέπει να δείχνουμε αλληλεγγύη, ως ΕΕ, στην Ουκρανία, πρέπει πολύ περισσότερο να δείχνουμε αλληλεγγύη στην Κύπρο που είναι κράτος μέλος, εξηγώντας τη σημασία του να περιληφθεί η φράση περί στοχευμένων μέτρων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές ο κ. Τσίπρας παρατήρησε πως δεν είναι δυνατό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να παίρνει μέτρα και να επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία για την Ουκρανία, να παίρνει μετρα για τη Βενεζουέλα και το Ιράν και να μην παίρνει μέτρα όταν παραβιάζεται η κυριαρχία ενός κράτους μέλους, δηλαδή η ευρωπαϊκή κυριαρχία.

Η παρέμβαση του πρωθυπουργού και το τελικό κείμενο υποστηρίχθηκε από μεσογειακές χώρες (Γαλλία, Ιταλία), ενώ διαφωνίες, κυρίως ως προς το λεκτικό, διατυπώθηκαν από τη Γερμανία και την Ολλανδία, αλλά στο τέλος έγινε αποδεκτό από όλους.

Οι χώρες του Βίζεγκραντ αποδείχθηκαν ευέλικτες επί του ζητήματος, ενημέρωσε η ίδια διπλωματική πηγή.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ευχαρίστησε τους εταίρους για την αλληλεγγύη τους με την Κύπρο και η Ύπατη Εκπρόσωπος Φεντερίκα Μογκερίνι ενημέρωσε για τις επόμενες κινήσεις.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση και διπλωμάτες εκτιμούν ότι επανεκτίμηση θα ακολουθήσει στα Συμβούλια του Ιουλίου.