Το νομοσχέδιο «Αναδιοργάνωση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων και μετονομασία του σε Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, ίδρυση Ν.Π.Ι.Δ. με την επωνυμία «Μουσείο-Ελαιοτριβείο Βρανά» στον Δήμο Λέσβου, προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς στο εξωτερικό, ρυθμίσεις για το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης και το μουσείο «Φοίβος Ανωγειανάκης» και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού», το οποίο συζητείται σήμερα 10-12-2020 στη Βουλή δεν είναι ένα απλό Νομοσχέδιο που θέτει νέο θεσμικό πλαίσιο για το Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, αλλά αναδιατάσσει τη σχέση του κράτους με την πολιτιστική μας κληρονομιά.
Η ρύθμιση που παρέχει την δυνατότητα εξαγωγής αρχαίων για 25 + 25 χρόνια, δηλαδή σύνολο 50 δείχνει καθαρά ότι δεν πρόκειται για δανεισμό, αλλά για κανονική εκχώρηση για μισό αιώνα τουλάχιστον!!!!
Με θλίψη, αλλά και αγανάκτηση, όμως, διαπίστωσα, ότι με την ψήφιση αυτού του Νομοσχεδίου, ματαιώνεται!!! η μεταφορά και μόνιμη έκθεση 2.500 αρχαίων αντικειμένων, στο νέο Μουσείο της Μεσσαράς.
Πρόκειται για τα αρχαία αντικείμενα που ανήκουν στο Υπουργείο Πολιτισμού και είχαν παραχωρηθεί στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης προς φύλαξη και έκθεση, μέχρι να ξεκινήσει η λειτουργία του Μουσείου της Μεσσαράς. Με το νομοσχέδιο όμως, τα αντικείμενα αυτά θα παραμείνουν στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης….
Θέλω να επισημάνω τα εξής:
το υπό ψήφιση νομοσχέδιο ξυπνά μέρες του ’79 για τις οποίες ίσως θα πρέπει όλοι/ες να ανατρέξουμε στα αρχεία των εφημερίδων της εποχής….
ο λαός της Μεσσαράς και γενικότερα οι κρητικοί, επαγρυπνούν όπως έχει αποδείξει η ιστορία απέναντι σε καθετί που επιβουλεύεται την ανεξαρτησία του, την ελευθερία του, την ταυτότητα του, αλλά και τη πολιτιστική του κληρονομιά που είναι άρρηκτα δεμένη με τη ταυτότητα του αυτή.
η πολιτιστική κληρονομιά κάθε τόπου ανήκει εκεί και μόνο εκεί, ως σφραγίδα της σημερινής του ταυτότητας και εξέλιξης
με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο επιχειρείται ουσιαστικά η αποψίλωση του Μουσείου Μεσσαράς, έργο πνοής για τη περιοχή, λίγο πριν την ολοκλήρωση και λειτουργία του.
η ψήφιση του νομοσχεδίου δεν πρόκειται να δημιουργήσει τετελεσμένα
Αξίζει επίσης να τονιστεί το γεγονός ότι έντονες αντιδράσεις για το θέμα υπάρχουν και από τον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων, που σε ανακοίνωσή του αναφέρει: «Είναι απαραίτητο να αλλάξει η διάταξη ώστε: α. Να εξαιρεθούν σαφώς όσα αντικείμενα ανήκουν στην κυριότητα και τη νομή των Υπηρεσιών του ΥΠΠΟΑ, τα οποία επουδενί δε μπορούν να υπαχθούν στην κατηγορία της “ιδιωτικής μουσειακής συλλογής”. β. Να καθοριστεί διαδικασία και χρονοδιάγραμμα με βάση το οποίο η ΕΚΙΜ θα παραδώσει στο ΥΠΠΟΑ κατάλογο των αντικειμένων που θεωρεί ότι ανήκουν στην ιδιωτική μουσειακή συλλογή του Ιστορικού Μουσείου Κρήτης, και του τρόπου απόκτησής τους, ώστε να κριθεί από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ και να καταρτιστεί τελικός κατάλογος της ιδιωτικής μουσειακής συλλογής που μπορεί να υπαχθεί νόμιμα, με βάση την προέλευσή της και τις διατάξεις του Ν. 3028/02, στο καθεστώς του προτεινόμενου άρθρου».
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το Ιστορικό Μουσείο Κρήτης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά κέντρα της Κρήτης, για να μην πω και της Ελλάδας. Η παρουσία του είναι αναγνωρισμένη διεθνώς, η δε καταξίωσή του, αδιαμφησβήτητη. Γι’ αυτό και σύσσωμη η τοπική κοινωνία στηρίζει τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει και, φυσικά, το Υπουργείο Πολιτισμού πρέπει να εξακολουθήσει να υποστηρίζει τη δράση του.
Πρέπει να συνεχίσει να αναδεικνύει, όπως άριστα το πράττει μέχρι και σήμερα, τα εκθέματα της ιδιωτικής του συλλογής! Αυτά και μόνο του ανήκουν, όλα τα υπόλοιπα απλά φιλοξενούνται μέχρι σήμερα και ανήκουν στους τόπους που σφράγισαν την ιστορία τους και τη συνέχεια τους. Αυτό καθίσταται σαφές και από το κείμενο των αρχαιολόγων…
Αυτό, όμως, πρέπει να γίνεται χωρίς να δημιουργούνται προβλήματα σε άλλες δομές πολιτισμού, όπως στο νέο Μουσείο της Μεσσαράς και μάλιστα, πριν καλά – καλά αρχίσει τη λειτουργία του.
Κάθε αλλαγή στον αρχικό σχεδιασμό, μόνο ως τροχοπέδη στην ανάπτυξη της Μεσσαράς μπορεί να εκληφθεί. Και η τοπική κοινωνία, αυτό δεν θα το δεχθεί.
Προσβλέπω στην γνωστή σε όλους μας ευαισθησία του κρητικού Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη, για την ιδιαίτερη πατρίδα του τη Κρήτη, αλλά και για τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς κάθε τόπου, όπως εξάλλου η ιστορία της οικογένειάς του και του αείμνηστου πατέρα του τον έχει διδάξει.
Αναμένω την αυτονόητη παρέμβαση των Βουλευτών όλων των κομμάτων του νομού μας, αλλά και επίσης την αυτονόητη και προφανή παρέμβαση στη Βουλή του Μεσσαρίτη Υφυπουργού Αθλητισμού συντοπίτη μας Λευτέρη Αυγενάκη, (το Υφυπουργείο του οποίου και προΐσταται, ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού).
Επικαλούμαι τη γνωστή σε όλους μας ευαισθησία της σημερινής Υπουργού Πολιτισμού κας Μενδώνη, για τη πολιτιστική κληρονομιά της χώρας μας, υπενθυμίζοντάς της ότι, και με τη δική της προσπάθεια και συμπαράσταση ως τότε Γενική Γραμματέας του Υπουργείου, που σήμερα προΐσταται, εξαγγέλθηκε το μουσείο Μεσσαράς και ξεκίνησε η υλοποίηση του, όντας σίγουρη, ότι δε θα ήθελε ούτε η ίδια, να συμβάλλει με κανένα τρόπο στην αποψίλωσή του.
Θα σταθώ στο πλευρό όλων των φορέων της Μεσσαράς, για να αποτελέσει το πολυαναμενόμενο μουσείο, φάρο της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου που μας ανέθρεψε, μας στήριξε και μας ανέδειξε και για να μη τεθεί ούτε καν υποψία κινδύνου για την αποψίλωση του, λίγο πριν την έναρξη λειτουργίας του.