Επιστολή στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας από τον Πανελλήνιο Σύλλογο Πτυχιούχων

Εξοχότατη κυρία Πρόεδρε,

Την τελευταία δεκαετία η Ελλάδα αντιμετωπίζει μια βαθιά οικονομική κρίση. Τα μνημόνια, οι περικοπές των μισθών, οι απολύσεις των εργαζομένων, το κλείσιμο των καταστημάτων και η μείωση της αγοραστικής ικανότητας του ατόμου έχουν συρρικνώσει την οικονομία και διογκώσει τη φτώχεια και την εξαθλίωση. Τον Δεκέμβρη του 2019 με την εμφάνιση της πανδημίας του covid-19 η κρίση συνεχίστηκε, πήρε μια νέα μορφή και επέφερε την έξαρση της ανεργίας. Συγκεκριμένα το ποσοστό ανεργία σύμφωνα με την Εurostat στους νέους αγγίζει το 38%, ποσοστό που φέρνει την Ελλάδα στην πρώτη θέση της κατάταξης. Οι συνέπειες που έχει αφήσει η 10ετής κρίση και η πανδημία είναι ορατές και επηρεάζουν την οικονομία και την κοινωνία στο σύνολό της.

Η νέα γενιά που βρίσκεται στην παραγωγική της ηλικία, έχει πληρώσει πιο ακριβά απ ΄ όλες το τίμημα και αυτό διαφαίνεται κατά κύριο λόγο στην εργασία. Μετά τις μνημονιακές δεσμεύσεις υπάρχει μια ρήτρα προσλήψεων απολύσεων, με αποτέλεσμα να μένουν πολλές θέσεις εργασίας κενές και οι φορείς υποστελεχωμένοι. Μ΄ αυτόν τον τρόπο η ανεργία αυξάνεται και το ανθρώπινο εργατικό δυναμικό έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους εργοδότες. Δυστυχώς δεν υπάρχουν σταθερές και μόνιμες θέσεις εργασίας, αλλά επισφαλείς, ευκαιριακές και προσωρινές.

Συνήθως οι νέοι εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή μερικής και αδήλωτης απασχόλησης. Επίσης υπάρχει μεγάλη αναντιστοιχία ανάμεσα στις ώρες εργασίας και στην πραγματικά απασχόληση. Η έλλειψη εναλλακτικών επιλογών και η αδυναμία εύρεσης μιας μόνιμης εργασίας αναγκάζουν τους νέους να συναινούν, να υποκύπτουν και να δέχονται χαμηλές αμοιβές και ανελαστικές συνθήκες εργασίας. Η έλλειψη αξιοκρατίας εντείνει περισσότερο τις αδικίες και τις ανισότητες, καθώς υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση τόσο ως προς την αμοιβή, όσο και ως προς την αντιμετώπιση των νέων που έχουν τα απαραίτητα προσόντα σε σχέση με τους μόνιμους εργαζομένους στους οποίους επικρατεί η προνομιακή και μεροληπτική μεταχείριση.

Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο με τη κατάργηση του οκταώρου, την κατάλυση των συλλογικών συμβάσεων και δικαιωμάτων, έρχεται να επιτείνει ακόμη περισσότερο τα προβλήματα στον εργασιακό χώρο. Η επικράτηση της κερδοσκοπίας στην οποία υπερισχύουν οι νόμοι της αγοράς, καθιστούν τους νέους εργαζόμενους όμηρους μιας πραγματικότητας, στην οποία ευδοκιμεί η αυθαιρεσία και η απανθρωποποίηση τους.

Οι συνέπειες της ανεργία αποτυπώνονται στη συναισθηματική υγεία των πολιτών και δυστυχώς το αποτέλεσμα που έχει αφήσει στην ψυχή τους είναι οδυνηρό. Οι νέοι βιώνουν έντονα το άγχος και την ανασφάλεια, δύο συναισθήματα που καταρρακώνουν τη σωματική και ψυχική τους υγεία. Ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα που ανακύπτει από αυτή την κατάσταση είναι η αύξηση της υπογεννητικότητας. Οι χαμηλοί μισθοί και η ανεργία στους νέους ανθρώπους καθιστούν δύσκολη έως αδύνατη την ανατροφή παιδιών και τη δημιουργία οικογένειας, αυξάνοντας έτσι κατά πολύ το δημογραφικό πρόβλημα. Οι επιπτώσεις όμως του δημογραφικού προβλήματος επηρεάζουν ολόκληρη την πατρίδα μας, καθώς η ολοένα και μεγαλύτερη αύξηση του έχει συρρικνώσει τον πληθυσμό και μπορεί να οδηγήσει ολόκληρο το έθνος στον βιολογικό του αφανισμό.

Ένα άλλο σημαντικό φαινόμενο που παρατηρείται στη χώρα είναι αυτό του ‘brain drain’, δηλαδή της φυγής των νέων επιστημόνων στο εξωτερικό. Η οικονομική εξαθλίωση, η στέρηση μιας ποιοτικής ζωής, οι κοινωνικές ανισότητες, η αδικία και η εκμετάλλευση αναγκάζουν τους νέους συμπολίτες μας να μεταναστεύσουν και να διεκδικήσουν μια καλύτερη ζωή σε κάποια ξένη χώρα. Το αίσθημα της απογοήτευσης και της πικρίας, η στέρηση της ελευθερίας, η καταπάτηση της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης είναι η σκληρή πραγματικότητα και ωθεί τους νέους στη μετανάστευση, που μοιάζει να είναι η μοναδική τους ελπίδα. Συγκεκριμένες σκέψεις ταλανίζουν το μυαλό τους όπως «όσο και να δουλέψω σε αυτή τη χώρα δεν θα καταφέρω να πετύχω, δεν θα ανταμειφτώ ποτέ για τη δουλεία μου, η χώρα μου με διώχνει και δεν ενδιαφέρεται για μένα.» Τα αποτελέσματα είναι η αποξένωση από το οικείο περιβάλλον, η διάλυση της οικογένειας, ο ξεριζωμός από τη χώρα, η πνευματική και ηθική ταπείνωση, και ο κοινωνικός θάνατος των αξιών που επιφέρει απαισιόδοξες σκέψεις και αντιδράσεις.

Σύμφωνα με έρευνες, από το 2010 έχουν φύγει στο εξωτερικό πάνω από μισό εκατομμύριο επιστήμονες με πτυχία και μεταπτυχιακά. Οι νέοι που έχουν μείνει στη πατρίδα μας χαρακτηρίζουν τη ζωή τους δύσκολη, σκληρή και ανυπόφορη. Η πλειοψηφία θεωρεί το μέλλον της χώρας δυσοίωνο, απειλητικό και απογοητευτικό. Η νέα γενιά έχει έλλειψη εμπιστοσύνης απέναντι στην εξουσία και τους θεσμούς.

Παρ’ όλες τις προεκλογικές υποσχέσεις της Νέας Δημοκρατίας για την αντιμετώπιση του ‘brain drain’ και την επιστροφή των επιστημόνων από το εξωτερικό, δεν έδειξε τελικά σεβασμό προς τους νέους επιστήμονες αλλά μία έλλειψη ανθρωπιάς, οδηγώντας τους στη ματαίωση, στην απογοήτευση και τον μηδενισμό. Οι νέοι του σήμερα αναρωτιόμαστε εάν αναγνωρίζονται και προστατεύονται τα ανθρώπινα δικαιώματα ή καταπατούνται, παραβιάζονται και υποβαθμίζονται. Υπάρχει τελικά δικαίωμα στην ισότητα, στην ισονομία και στην αξιοκρατία; Έχουν όλοι οι νέοι άνθρωποι ισότιμη πρόσβαση στη γνώση και την εργασία; Η εργασία είναι ένα αναφαίρετο δικαίωμα μέσω του οποίου το άτομο προσπορίζει τα απαραίτητα για την υγιή διαβίωσή του. Δυστυχώς όμως σήμερα το δικαίωμα αυτό ευτελίζεται και έχει μετατραπεί σε μια μορφή κατάφωρης εκμετάλλευσης.

Σας κρούουμε τον κώδωνα του κινδύνου και σας ενημερώνουμε ότι οι νέοι άνθρωποι δίνουμε την πιο σκληρή μάχη εδώ και χρόνια. Σας ζητούμε λοιπόν, να δείξετε ενδιαφέρον για τα προβλήματα των νέων, να προστατέψετε τους πολίτες εφαρμόζοντας κοινωνική πολιτική και να λάβετε μέτρα ανακούφισης για τους νέους με επαγγελματική αποκατάσταση. Άλλωστε, τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να κατοχυρώνονται, για να μην υπονομεύεται η ανθρώπινη ζωή και να μην εκφυλίζεται η δημοκρατία. Σας ζητούμε να μεριμνήσετε για την ασφάλεια, την προάσπιση και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των νέων με την αναγνώριση της ισότιμης πρόσβασης στον επαγγελματικό χώρο. Η ισότητα των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων προς όλους είναι αποτέλεσμα μιας ευνοούμενης πολιτείας, στην οποία άρχει ο νόμος και εφαρμόζεται η δικαιοσύνη, για την πάταξη της διαφθοράς και την κατίσχυση της αξιοκρατίας.

Καθήκον της πολιτείας είναι να τηρεί τους δημοκρατικού κανόνες που έχουν θεσπιστεί στις ελεύθερες κοινωνίες, να στηρίζει και να ενισχύει την κρατική και πολιτική μέριμνα για τους πληττόμενους, να εφαρμόζει νέα μέτρα και προγράμματα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας ώστε να μπορέσει το μέλλον αυτού του τόπου, που αποτελεί το μέσο για τη συνέχιση της ζωής, να διεκδικήσει μία ποιοτικά ανώτερη διαβίωση. Εξάλλου, οι νέοι έχουν δικαιώματα, που απορρέουν από το ανθρωπιστικό ιδεώδες, το οποίο νοηματοδοτεί τη ζωή τους και προσφέρει το αίσθημα της ασφάλειας, της ισορροπίας και του σεβασμού.

Άλλωστε οι νέοι οφείλουν να ελπίζουν σ’ ένα καλύτερο αύριο, το οποίο θα τους οπλίσει με θάρρος και αισιοδοξία για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου. Το να επιλέγει κανείς να είναι απέναντι στην νέα γενιά είναι απειλή προς το ίδιο το μέλλον.

«Που θα πάμε; Θα νικήσουμε ποτέ;
Προς τι όλη τούτη η μάχη;
Σώπα!
Οι πολεμιστές ποτέ δεν ρωτούνε»
Νίκος Καζατζάκης

Διατελώ Μετά Τιμής,

O Πρόεδρος Πανελλήνιου Συλλόγου Πτυχιούχων
Γιώργος Δημητριάδης