Στην έκρηξη των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων αποδίδεται το νέο κύμα φυγής στη σύνταξη που καταγράφεται από την αρχή του έτους. Ο ένας στους τρεις ασφαλισμένους οδηγείται σε μειωμένη σύνταξη με τις γυναίκες να κρατούν τα ηνία επιλέγοντας την πρόωρη συνταξιοδότηση, αλλά με πέναλτι έως 115 ευρώ τον μήνα. Το νέο κύμα φυγής καταγράφεται φέτος με τις συνολικές αιτήσεις συνταξιοδότησης να εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τις 200.000.
Ο αριθμός αιτήσεων πέρυσι ανήλθε στις 211.133, ενώ μέσα σε τρία χρόνια, από το 2021 έως το 2023, οι ειδικοί θεωρούν ότι συνολικά έχουν υποβληθεί ή θα υποβληθούν περισσότερες από 600.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης.
Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης κατά το πρώτο τετράμηνο του 2023, σύμφωνα με τα πλέον διαθέσιμα στοιχεία, έχουν ξεπεράσει τις 65.000, ενώ αναμένεται κορύφωση αμέσως μετά το καλοκαίρι, εφόσον προστεθούν και οι οριστικές αιτήσεις συνταξιοδότησης των εκπαιδευτικών. Ειδικά δε για τους εκπαιδευτικούς, εκτιμάται ότι εντός του τρέχοντος έτους αναμένεται να αποχωρήσουν σχεδόν 4.500, όσοι περίπου ήταν και αυτοί που συνταξιοδοτήθηκαν εντός του 2022.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν 1.200 αιτήσεις συνταξιοδότησης εκδίδονται την ημέρα από τον ΕΦΚΑ, ενώ τον περασμένο μήνα, σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Ηλιος», πληρώθηκαν σχεδόν 30.000 νέες συντάξεις. Την ίδια στιγμή, βέβαια, υποβάλλονται καθημερινά περί τις 610 νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης, με τα στελέχη του ΕΦΚΑ και του υπουργείου Εργασίας να εκτιμούν ότι συνολικά στο τέλος του έτους ο αριθμός των αιτήσεων (κύριων και επικουρικών) θα αγγίξει ή και θα ξεπεράσει τις 200.000.΄΄
Η βασική αιτία
Σύμφωνα με τους ειδικούς στην ασφάλιση, η βασική αιτία αύξησης των συνταξιοδοτήσεων είναι οι πρόωρες. Κι αυτό γιατί πολλές κατηγορίες ασφαλισμένων που κράτησαν «ψύχραιμη στάση» και δεν έσπευσαν στο παρελθόν να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης ανησυχώντας για το ενδεχόμενο να καταργηθεί η πρόωρη συνταξιοδότηση, το πράττουν φέτος έπειτα από ώριμη σκέψη.
Την ίδια ώρα σημαντική αύξηση, ακόμη και πάνω από το 7,75% που αντιστοιχεί σε αυτή των παλαιών συντάξεων που καταβλήθηκε από 1ης Ιανουαρίου 2023, θα έχουν χιλιάδες ασφαλισμένοι εφόσον υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης εντός του έτους. Η μεγάλη άνοδος του πληθωρισμού κατά το προηγούμενο έτος έχει ως αποτέλεσμα οι συντάξιμες αποδοχές των υποψήφιων συνταξιούχων να υπολογιστούν για τα έτη από το 2002 έως το 2022 με βάση το 9,6%, γεγονός που οδηγεί σε σημαντική αύξηση της ανταποδοτικής σύνταξης. Παράλληλα, και η εθνική σύνταξη αυξάνεται κατά 7,75%. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι νέες συντάξεις να είναι υψηλότερες από τις παλαιές, ακόμη κι αν έλαβαν το σύνολο της αύξησης 7,75% (δεν είχαν δηλαδή προσωπική διαφορά) και έχουν τα ίδια έτη.
Τονίζεται ότι από 1/1/2024 θα ισχύσει η θεσμοθετημένη ετήσια αύξηση στο σύνολο των συνταξιούχων που δεν έχουν προσωπική διαφορά και θα ανέλθει σε ποσοστό που θα ξεπερνά το 4%. Δεδομένου ότι κάθε χρόνο οι υφιστάμενες συντάξεις θα παίρνουν το 50% της αύξησης από το άθροισμα του ετήσιου πληθωρισμού και της ανάπτυξης, με ετήσια ανάπτυξη 4% και πληθωρισμό στο 5% (σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οικονομικού επιτελείου), η αύξηση των συντάξεων για το 2024 υπολογίζεται στο 4,5%.
Ωστόσο, τον Οκτώβριο που θαβγουν τα τελικά στοιχεία για την πορεία της οικονομίας το 2022 (και θα επικυρωθούν από τη Eurostat) αναμένεται να προκύψει μια συμπληρωματική αύξηση της τάξεως του 0,5% (από την υψηλότερη ανάπτυξη του 2022). Με αυτό το ενδεχόμενο, η συνολική αύξηση του 2024 θα είναι 4,5%+0,5%=5%. Αν όμως αναθεωρηθεί προς τα πάνω και ο πληθωρισμός, τότε η αύξηση θα είναι πιο ψηλά και από το 5%. Το 2023, η αύξηση ήταν 7,75%, καθώς ο πληθωρισμός του 2022 ήταν 9,9%, ενώ η εκτίμηση για την ανάπτυξη ήταν 5,6%. Από την αύξηση επωφελήθηκαν φέτος 1,7 εκατ. συνταξιούχοι, ενώ του χρόνου ο αριθμός τους θα είναι μεγαλύτερος κατά 100.000 με 150.000 δικαιούχους που θα μηδενίσουν την προσωπική τους διαφορά με την επόμενη αύξηση.
