Ειδικό Χωροταξικό για τον Τουρισμό: Αυτές είναι οι θέσεις και οι προτάσεις του Δήμου Ηρακλείου

Ανταποδοτικότητα στην οικονομία του τουρισμού, Πολεοδομική ισορροπία, αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων, συμμετοχή στον στρατηγικό σχεδιασμό

Τις συγκεκριμένες θέσεις και απόψεις του Δήμου Ηρακλείου για το «Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον τουρισμό και τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας που βρίσκεται σε διαδικασία διαβούλευσης, παρουσίασαν σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Περιφέρεια Κρήτης με τον Αντιπεριφερειάρχη Ηρακλείου Νίκο Συριγωνάκη και τη συμμετοχή των Δήμων της Π.Ε. Ηρακλείου, οι Αντιδήμαρχοι Οικονομικών & Ανάπτυξης της Τοπικής Οικονομίας Γιώργος Αγριμανάκης και Χωροταξικού Σχεδιασμού, Πολεοδομίας και Δημοτικής Περιουσίας, Στέλα Αρχοντάκη Καλογεράκη.

Οι προτάσεις του Δήμου Ηρακλείου προέκυψαν έπειτα από διαδοχικές συσκέψεις της Δημοτικής Αρχής, με τελευταία αυτή που πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 22/8 με την συμμετοχή του Δημάρχου Ηρακλείου Αλέξη Καλοκαιρινού, των Αντιδημάρχων Γιώργου Αγριμανάκη, Στέλας Αρχοντάκη Καλογεράκη και Γιώργου Σισαμάκη, της Γενικής Γραμματέως του Δήμου Μαρίας Σκραφνάκη, του Ειδικού Συμβούλου του Δημάρχου Σπύρου Δοκιανάκη και υπηρεσιακών στελεχών.
Σε αυτές τις συναντήσεις εργασίας εξετάστηκε και συζητήθηκε διεξοδικά το νέο Πλαίσιο, επισημάνθηκαν οι ιδιαιτερότητες που αφορούν τον Δήμο Ηρακλείου, σημεία που χρήζουν βελτίωσης προς όφελος των τοπικών κοινωνιών, καθώς και παρεμβάσεις που μπορούν να υλοποιηθούν.

Οι βασικές επισημάνσεις από την πλευρά της Δημοτικής Αρχής Ηρακλείου εστιάζονται:

1. Στην διεκδίκηση της ανταποδοτικότητας στην οικονομία του τουρισμού.

Οι Δήμοι παρέχουν μια σειρά υπηρεσιών προς τους ξένους επισκέπτες, οφείλουν να ανταποκρίνονται στις απαιτούμενες εξυπηρετήσεις και υποδομές, ενώ ταυτόχρονα υφίστανται τις δυσμενείς συνέπειες του όγκου του τουρισμού. Με το Πλαίσιο, προβλέπεται νέο τέλος για το Πράσινο Ταμείο που επιβαρύνει το κόστος του τουριστικού προϊόντος, χωρίς καμία ανταποδοτικότητα για τους Ο.Τ.Α. και τις τοπικές κοινωνίες. Αν η επιβολή του αποδειχθεί δόκιμη οικονομοτεχνικά, τότε θα πρέπει να εισπράττεται από τον οικείο Δήμο, ώστε να υπάρχει ανταποδοτικότητα.

2. Στην Πολεοδομική ισορροπία και ισότητα

Το νέο Πλαίσιο ενθαρρύνει τις μεγάλης κλίμακας σύνθετες αναπτύξεις (ΟΜΑΤ) είτε πρόκειται για νέες, είτε μέσω αναβάθμισης και μετατροπής υφισταμένων ξενοδοχειακών καταλυμάτων σε ΟΜΑΤ. Οι νέες αναπτύξεις προβλέπονται κατά κανόνα σε εκτός σχεδίου περιοχές, με όλες τις επιπτώσεις στις περιοχές, που έχει η εκτός σχεδίου δόμηση, η οποία μάλιστα αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε αναστολή. Όσον αφορά στη μετατροπή των υφισταμένων μονάδων σε ΟΜΑΤ, θα οδηγήσει σε μαζικές πωλήσεις μικρών επιχειρήσεων τουρισμού. Γενικά περιορίζεται η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα στον τουρισμό.
Ταυτόχρονα, στις εκτός σχεδίου περιοχές, καθώς και στην παράκτια ζώνη σε βάθος 500 μ. από τη γραμμή αιγιαλού, το οποίο κατά περίπτωση περιορίζεται από την ισοϋψή των 100 μ., αποθαρρύνει την δημιουργία νέων εγκαταστάσεων/χρήσεων μη συμβατών με την τουριστική δραστηριότητα (ιδίως βιομηχανικές/βιοτεχνικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις χονδρικού εμπορίου, κτίρια και γήπεδα αποθήκευσης, κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις). Αποτέλεσμα αυτού θα είναι η περαιτέρω διόγκωση του τουριστικού τομέα εις βάρος των λοιπών δραστηριοτήτων.

3. Στην αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων και υποχρεώσεων

Με το Πλαίσιο δεν διευκρινίζεται ο φορέας εκπόνησης νέων μελετών εκτίμησης τουριστικής φέρουσας ικανότητας και των Σχεδίων Διαχείρισης Τουριστικών Προορισμών (ΣΔΤΠ). Σημειώνεται επίσης ότι τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια εκπονούνται ανά την Ελλάδα με συγκεκριμένο συμβατικό αντικείμενο και αυστηρά χρονοδιαγράμματα και βρίσκονται σε διαφορετική φάση εξέλιξης, οπότε ανακύπτουν ερωτήματα για τη δυνατότητα προσαρμογή τους.

4. Στην απουσία των Δήμων από τον στρατηγικό σχεδιασμό

Με δεδομένο ότι οι Ο.Τ.Α. πρώτου βαθμού απουσιάζουν από τη στρατηγική που εκφράζεται μέσω του νέου Πλαισίου αλλά και την υλοποίησή της, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί η δημιουργία Φορέων Διαχείρισης Τουριστικού Προορισμού (Tοurismus) κατά τα Ευρωπαϊκά πρότυπα για την ενεργό συμμετοχή και συνδιαμόρφωση του τουριστικού προϊόντος από τους Ο.Τ.Α., τους τοπικούς φορείς και τους ασχολούμενους άμεσα ή έμμεσα με τον τουρισμό.