Εγκέφαλος: Κι όμως «κυβερνά» τα συναισθήματά μας

Η αμυγδαλή είναι μια ομάδα νευρώνων σε σχήμα αμυγδάλου που βρίσκεται κοντά στο εγκεφαλικό στέλεχος, πιο συγκεκριμένα υπάρχει από ένας πυρήνας νευρικών κυττάρων σε κάθε ημισφαίριο (αριστερό και δεξί). Έχει σχετιστεί με τα συναισθήματα – ειδικά με τον φόβο. Συνδέεται με αρκετά από τα υπόλοιπα μέρη στον εγκέφαλο και σε αυτήν καταλήγουν πρώιμα και ανεπεξέργαστα τα ερεθίσματα των αισθήσεων με σκοπό την άμεση αντίδραση.

Έτσι, παίζει πρωτεύοντα ρόλο στη λήψη αποφάσεων, στις συναισθηματικές αντιδράσεις και στη μνήμη.

Τι κάνει η αμυγδαλή στον εγκέφαλο;
Φαίνεται ότι με τη βοήθεια της αμυγδαλής, στα πρώτα λίγα χιλιοστά του δευτερολέπτου που περνούν μέχρι να αντιληφθούμε κάτι, όχι μόνο κατανοούμε ασυναίσθητα τι είναι, αλλά και αποφασίζουμε αν μας αρέσει ή όχι.

Η λαχτάρα για σοκολάτα που δεν μπορούμε να σταματήσουμε. Το ρίγος φόβου που νιώθουμε όταν συναντάμε κάτι ανησυχητικό. Η ικανότητα που έχουμε να μαθαίνουμε από αρνητικές εμπειρίες. Η ενσυναίσθηση που νιώθουμε για τα προβλήματα των άλλων ανθρώπων. Η επιθυμία για φλερτ. Για όλα αυτά είναι υπεύθυνη η αμυγδαλή μας.

Η αμυγδαλή είναι υπεύθυνη για όλες τις πρώιμες, μη περασμένες από το φίλτρο της λογικής αντιδράσεις και βέβαια παρορμήσεις μας.

Κάθε φορά που συνειδητοποιούμε ότι το συναίσθημα έχει δουλέψει γρηγορότερα από τη λογική, χρειάζεται να αναζητήσουμε τον ρόλο της αμυγδαλής του εγκεφάλου μας. Πρώτα αισθανόμαστε και ύστερα σκεφτόμαστε.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι οι αντιδράσεις που μας υπαγορεύει η αμυγδαλή μας είναι πάντα οι πιο εύστοχες. Σε κάθε περίπτωση η αμυγδαλή είναι ο συναγερμός που όταν χρειάζεται βάζει όλον τον οργανισμό σε επιφυλακή. Αν η αμυγδαλή αντιληφθεί κάτι που δεν μας αρέσει, μας απειλεί ή μας φοβίζει, θα στείλει σήμα κινδύνου στον υπόλοιπο εγκέφαλο για να μπούμε σε μια διαδικασία μάχης ή φυγής, για να προστατευτούμε.

Η αμυγδαλή μάς βοηθά επίσης να αντιληφθούμε τη συναισθηματική σημασία των γεγονότων αλλά και τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων – μέσω των εκφράσεων του προσώπου τους για παράδειγμα – και να αποφασίσουμε πώς θα αντιδράσουμε, αν θα αντιδράσουμε δηλαδή με μια αγκαλιά ή με μια συγγνώμη.

Αυτό το ξέρατε; Μια μελέτη βρήκε ότι τα άτομα με μεγαλύτερη αμυγδαλή είναι πιο πιθανό να έχουν περισσότερους φίλους και γνωστούς.

Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τη δρα Χριστίνα Δάλλα, νευροεπιστήμονα, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ.