πολιτική δήλωση του Δημάρχου Ηρακλείου με αφορμή το ότι σαν σήμερα, πριν από ογδόντα χρόνια, ο Κόκκινος Στρατός μπήκε στο Άουσβιτς. Μια δήλωση που έρχεται και στο σήμερα “που το φάσμα του ολοκληρωτισμού απειλεί με νέους όρους τον Δυτικό Κόσμο”.
Σαν σήμερα πριν από ογδόντα χρόνια, 27 Ιανουαρίου του 1945, ο Κόκκινος Στρατός μπαίνει στο Άουσβιτς. Οι Σοβιετικοί στρατιώτες βρίσκουν τους τελευταίους κρατούμενους που είχαν αφήσει πίσω τους οι Γερμανοί. Τους υπόλοιπους επιζώντες, οι Ες-Ες τους πήραν μαζί τους σε μια μακρά πορεία θανάτου.
Αφήνω να μιλήσει ο κρατούμενος τότε Πρίμο Λέβι με αποσπάσματα από το βιβλίο του «Εάν αυτό είναι ένας άνθρωπος» (1947, οι παραπομπές στην ελληνική έκδοση της «Άγρας», 1998, με επίμετρο του 1976, μετάφραση Χ. Σαρλικιώτη):
Να εκμηδενίσεις τον άνθρωπο, είναι δύσκολο όσο και να τον δημιουργήσεις: δεν ήταν απλό, πήρε χρόνο, αλλά τα καταφέρατε, Γερμανοί. (σ. 181).
Θάλαμοι αερίων και κρεματόρια σχεδιάστηκαν συνειδητά για να αφαιρέσουν την ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων. Η φρικιαστική πρωτιά ανήκει στο Άουσβιτς με 24.000 νεκρούς σε μία μόνο μέρα, τον Αύγουστο του 1944. (σ. 225)
Ακόμα και τα παιδιά, κατά εκατοντάδες χιλιάδες, πέθαναν στους θαλάμους αερίων, γεγονός μοναδικό ανάμεσα στις φρικαλεότητες της ιστορίας της ανθρωπότητας. (σ. 226)
Ακόμα και ο ίδιος ο τρόπος της εξόντωσης εκατομμυρίων ανθρώπων (ο οποίος επελέγη μετά από λεπτομερή πειράματα) ήταν καθαρά συμβολικός. Έπρεπε να χρησιμοποιηθεί, και πράγματι χρησιμοποιήθηκε το ίδιο δηλητηριώδες αέριο με το οποίο απολυμαίνονταν το κύτος των πλοίων και μέρη μολυσμένα από ψείρες και κοριούς. Ανά τους αιώνες έχουν επινοηθεί τρόποι θανάτωσης πιο φρικτοί αλλά κανείς δεν εξέφραζε τόσο βαθιά χλευασμό και περιφρόνηση. (σ. 234)
Παντού στον κόσμο, εάν γίνει παραβίαση των θεμελιωδών ελευθεριών του ανθρώπου και της ισότητας, θα οδηγηθούμε στα στρατόπεδα, είναι δύσκολο να σταματήσεις σ’ αυτόν τον δρόμο. (σ. 224)
Τη νηφάλια μαρτυρία και τους στοχασμούς του Πρίμο Λέβι οφείλουμε να τους διαβάσουμε όλοι. Ιδιαίτερα σήμερα που το φάσμα του ολοκληρωτισμού απειλεί με νέους όρους τον Δυτικό Κόσμο. Για να μην επαναλάβουμε την Ιστορία, όχι ως φάρσα, αλλά ως τραγωδία ακόμα πιο αποτρόπαιη και φρικιαστική.
📌Το παρακάτω ποίημα του Πρίμο Λέβι, βρίσκεται στην αρχή του βιβλίου, πριν από την κυρίως αφήγηση.
