Η χειρότερη χρονιά από το 1965 για τα αμπέλια – Ολοκληρωτική καταστροφή στην Κρήτη από τον καύσωνα και τον περονόσπορο

Οι καιρικές συνθήκες οδήγησαν σε απώλειες που αγγίζουν το 50%
«Σχεδόν ολοκληρωτικές» χαρακτηρίζει τις καταστροφές των αμπελιών στην Κρήτη από τον περονόσπορο και τον καύσωνα η ΚΕΟΣΟΕ, εμφανίζοντας μια κατάσταση πολύ προβληματική, ίσως και χειρότερη σε σχέση με τον υπόλοιπο ελληνικό αμπελώνα. Επιβεβαιώνει, μάλιστα, και όσα είχε δηλώσει στη “Νέα Κρήτη” ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, Μύρων Χιλετζάκης, ως προς την απόφαση της διοίκησης του ΕΛΓΑ να προχωρήσει σε αποζημιώσεις των πληγέντων αμπελουργών, κάτι βέβαια που αποτελεί και υποχρέωση του φορέα, αφού πρόκειται για ζημιές στην ηρτημένη παραγωγή των αμπελουργικών προϊόντων.
Η τριτοβάθμια κεντρική συνεταιριστική οργάνωση των οιναμπέλων αναφέρεται, μάλιστα, σε μελέτη από τον ΕΛΓΑ για τον περονόσπορο, ο οποίος δεν αποζημιώνεται από τον ισχύοντα κανονισμό. Και επισημαίνει ότι οι όποιες ενισχύσεις, αν και εφόσον αποφασιστεί να καταβληθούν, θα πρέπει να προέλθουν από τον κρατικό προϋπολογισμό. Μάλιστα, η μελέτη αυτή έχει την κατεύθυνση να εξεταστεί και η δυνατότητα ένταξης του περονόσπορου στα αίτια εκείνα που αποζημιώνει ο ΕΛΓΑ.
«Σχεδόν ολοκληρωτικά καταστροφικές είναι οι επιπτώσεις του περονόσπορου και του καύσωνα στην Κρήτη, καθιστώντας τα σταφύλια υποβαθμισμένα και μη εμπορεύσιμα», αναφέρει συγκεκριμένη η ΚΕΟΣΟΕ, που έχει κάνει καταγραφή των στοιχείων σε ολόκληρη τη χώρα.

Μελέτη από τον ΕΛΓΑ για τον περονόσπορο

Αμέσως παρακάτω, αναφορικά με τον περονόσπορο, η ΚΕΟΣΟΕ αποκαλύπτει ότι, «ενόψει της επικείμενης αναθεώρησης του Κανονισμού, ο ΕΛΓΑ αποφάσισε να προχωρήσει, με χρηματοδότηση από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) 2014-20, στην εκπόνηση μελέτης για ένα νέο σύστημα διαχείρισης κινδύνου και γεωργικής ασφάλισης, σε εναρμόνιση με τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2023-2027. Στις ζημιογόνες αιτίες που θα μελετηθούν συγκαταλέγονται ο περονόσπορος και άλλες μυκητολογικές προσβολές στην καλλιέργεια της αμπέλου. Η μελέτη πρόκειται να ολοκληρωθεί εντός του 2023».

Τι γράφαμε στις 28 Ιουλίου

«“Θα αποζημιωθούν οι παραγωγοί που είδαν τον καύσωνα να καταστρέφει τα αμπέλια και τα κηπευτικά τους”, λέει ο ΕΛΓΑ. Οι αποζημιώσεις πλέον είναι τεκμηριωμένες και θα δοθούν μέσα από την εξατομίκευση της ζημιάς από τον ΕΛΓΑ», έγραφε το neakriti.gr από τις 28 Ιουλίου. Το “πράσινο φως” του ΕΛΓΑ για τις αποζημιώσεις των αμπελουργών και των παραγωγών οπωροκηπευτικών στην Κρήτη για τις ζημιές από τον πολυήμερο καύσωνα αποκάλυψε στην εφημερίδα μας ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου Μύρων Χιλετζάκης. «Επικοινώνησα με τον διευθυντή κ. Δασκαλάκη και με διαβεβαίωσε ότι ήδη όποιος παραγωγός θέλει να διεκδικήσει αποζημιώσεις μπορεί να κάνει την αίτησή του στους κατά τόπους ανταποκριτές του ΕΛΓΑ», μας είπε. Συγκεκριμένα, οι αποζημιώσεις πλέον είναι τεκμηριωμένες και θα δοθούν μέσα από την εξατομίκευση της ζημιάς από τον ΕΛΓΑ, σύμφωνα με το δημοσίευμά μας.
Ο αντιπρόεδρος της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Ηρακλείου, Μύρων Χιλετζάκης, μας είχε δηλώνει μεταξύ των άλλων ότι «είναι τεκμηριωμένο ότι καθ’ όλη τη διάρκεια του καύσωνα σε πολλές περιοχές η θερμοκρασία δεν υποχώρησε κάτω από τους 40 βαθμούς και οι ζημιές είναι πολύ σοβαρές τόσο στα σταφύλια όσο και στα κηπευτικά. Τα σταφύλια τα “βρήκε” ο καύσωνας τη στιγμή που οι ρώγες “γύριζαν”. Έτσι δεν αυξήθηκαν τα σάκχαρά τους και δε μεγάλωσαν οι ρώγες, με συνέπεια να είναι πλέον “βρασμένα” και ποιοτικά υποβαθμισμένα».
Ο Μύρων Χιλετζάκης ξεκαθάριζε επίσης ότι οι ζημιές είναι ιδιαίτερα εκτεταμένες, αλλά σαφώς δεν έχουν καταστραφεί όλοι οι αμπελουργοί. Έτσι θα χρειαστεί να γίνει η εξατομίκευση των ζημιών για να δρομολογηθούν οι διαδικασίες των αποζημιώσεων στους πραγματικά πληγέντες αγρότες.

Η μεγαλύτερη ζημιά από το 1965!

Χαρακτηριστική είναι η εκτίμηση ότι πρόκειται για τη μεγαλύτερη ζημιά στην αμπελοκαλλιέργεια από το 1965, ενώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε ο Κλαδικός Εθνικός Αγροτικός Συνεταιρισμός Αμπελοοινικών Προϊόντων – ΚΕΟΣΟΕ – η εικόνα ανά γεωγραφικό διαμέρισμα έχει ως εξής:
* «Στην περιοχή του Αμυνταίου παρατηρούνται ζημιές από τις εκτεταμένες ζημιές του περονόσπορου, του ωιδίου και του καύσωνα άνω του 50%.
* Στη Νάουσα, παρά τις σχετικές επιτυχείς παρεμβάσεις για τον περονόσπορο και το ωίδιο, μεσούντος του καύσωνα, παρατηρείται κακή καρπόδεση, με αποτέλεσμα τη δυσμενή εξέλιξη σε μικροκαρπία. Η παραγωγή εκτιμάται ότι θα κυμανθεί μειωμένη από 50% έως 65%.
* Στην αμπελουργική ζώνη της Ζίτσας η εξάπλωση του περονόσπορου ήταν πρωτοφανής, με αποτέλεσμα την απώλεια της παραγωγής έως 70%, ενώ στη βιολογική καλλιέργεια η απώλεια αγγίζει το 90%.
* Στον Τύρναβο οι συνεχείς βροχοπτώσεις ευνόησαν τη γρήγορη ανάπτυξη του περονόσπορου, παρά τις φυτοπροστατευτικές παρεμβάσεις, με υψηλό κόστος των αμπελουργών. Οι ζημιές κυμαίνονται από 60% έως και 100% σε πολλές περιπτώσεις.
* Ανάλογη με αυτή του Τυρνάβου εικόνα επικρατεί και στη Νέα Αγχίαλο.
* Στο 50% εκτιμάται και η απώλεια παραγωγής στη Βοιωτία.
* Εκτεταμένη προσβολή από περονόσπορο παρατηρείται και στις περιοχές Καρύστου-Μαρμαρίου, αλλά και της υπόλοιπης Εύβοιας, σε ποσοστό άνω του 50%, ενώ και οι επιπτώσεις του καύσωνα αναμένονται ιδιαίτερα ανησυχητικές, λόγω των ξηρικών αμπελώνων της περιοχής.
* Από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο είναι αυτή της ζώνης της Νεμέας, στην οποία οι ζημιές από τον περονόσπορο και τους τελευταίους καύσωνες υπερβαίνει το 70% και κατά περίπτωση φτάνει το 100%.
* Όμοια, αλλά σχετικά ηπιότερη επιβάρυνση παρατηρείται στην Αχαΐα και την Ηλεία, περιοχές στις οποίες όμως οι ζημιές ξεπερνούν το 60%.
* Στη Λήμνο μετά τους συνεχείς καύσωνες παρατηρήθηκαν στα περισσότερα αμπελοτεμάχια έντονα ηλιακά εγκαύματα, τόσο στη φυλλική επιφάνεια, όσο δευτερογενώς (αφού υπήρξε πτώση των φύλλων) και στα σταφύλια, δημιουργώντας νεκρικές εστίες στην επιφάνειά τους, με αποτέλεσμα τα σταφύλια να μην μπορέσουν να ωριμάσουν και να είναι εμπορεύσιμα και συνεπώς να μη συγκομιστούν.
* Οι ασυνήθιστα συχνές βροχοπτώσεις δημιούργησαν σημαντικές ζημιές εξαιτίας του περονόσπορου – που δεν αποτελεί συχνό φαινόμενο – και στο νησί της Σάμου. Παράλληλα, παρατηρούνται ζημιές και στο φυτικό κεφάλαιο.
* Σοβαρό πρόβλημα αντιμετωπίζει και ο αμπελώνας της Σαντορίνης, εξαιτίας της ανομβρίας, που έχει αποτέλεσμα τη δραστική μείωση της παραγωγής, λόγω ακαρπίας.
* Έξαρση του περονόσπορου παρατηρείται και στην Πάρο και τη Ρόδο, που έχει προκαλέσει ζημιές στο 50% του δυναμικού τους.
* Η σημαντικότερη επέλαση του περονόσπορου παρατηρείται στα νησιά του Ιονίου Πελάγους, Κεφαλλονιά, Ζάκυνθο και Λευκάδα, στα οποία η παραγωγή έχει καταστραφεί από 80% έως 100%.
* Σχεδόν ολοκληρωτικά καταστροφικές είναι οι επιπτώσεις του περονόσπορου και του καύσωνα στην Κρήτη, καθιστώντας τα σταφύλια υποβαθμισμένα και μη εμπορεύσιμα». https://www.neakriti.gr/