Χανιά: Σημαντική εξέλιξη για το πρώην εργοστάσιο της ΑΒΕΑ στη Νέα Χώρα

Μια άκρως σημαντική εξέλιξη προέκυψε την Μεγάλη Πέμπτη (25/4) αφού ικανοποιήθηκε το αίτημα του Δήμου Χανίων για να κηρυχθούν ως μνημεία οι δύο υψικάμινοι (καμινάδες) και το εναπομείναν κτίριο του κεντρικού λεβητοστασίου του βιομηχανικού συγκροτήματος της ΑΒΕΑ. Η συγκεκριμένη απόφαση της Υπουργού και του Υφυπουργού Πολιτισμού  δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 103Δ/6-3-2019).

Η υπουργική απόφαση αναφέρει ότι: “Αποφασίζουμε τον χαρακτηρισμό ως μνημείων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 1β και 1γ του ν. 3028/2002 του εναπομείναντος κτηρίου του κεντρικού λεβητοστασίου του βιομηχανικού συγκροτήματος ΑΒΕΑ με το σωζόμενο μηχανολογικό εξοπλισμό κατά χώραν και δύο υψικαμίνους…. Επίσης αποτελεί σημαντικό στοιχείο ιστορικής μνήμης για την πόλη των Χανίων και ειδικά για την περιοχή αυτή της δυτικής εξάπλωσης της πόλης της Νέας Χώρας. Τέλος αποτελούν μοναδικό μνημείο βιομηχανικής αρχαιολογίας στην περιοχή των Χανίων, υλικό φορέα της συλλογικής μνήμης της πόλης και τμήμα της ιστορίας της”.

Όπως επεσήμανε ο Δήμαρχος Χανίων Τάσος Βάμβουκας, “Είναι μια σημαντική επιτυχία της παρούσας Δημοτικής Αρχής, που το διεκδίκησε και ολοκληρώθηκε μέσα στη θητεία της.

Πριν 18 χρόνια, κατεδαφίστηκε ένας μεγάλος πλούτος που διέθετε η πόλη μας, ένα ατόφιο βιομηχανικό μνημείο του προπερασμένου αιώνα. Σαν απλός πολίτης, είχα προσπαθήσει τότε για την διάσωσή του, αλλά συνάντησα από τους τότε υπεύθυνους αδιαφορία, έλλειψη κατανόησης της αξίας των νεότερων μνημείων και μικροπολιτικά συμφέροντα, με το γνωστό καταστροφικό αποτέλεσμα.

Το εργοστάσιο αυτό είχε στηρίξει οικονομικά τα Χανιά και ιδιαίτερα τους κατοίκους της  Νέας Χώρας, ενώ  η παραμονή του ως βιομηχανικού μουσείου, θα ήταν εκτός των άλλων ένα ισχυρό πλεονέκτημα για την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και των Χανίων”.

Το θετικό αυτό αποτέλεσμα, προήλθε μετά από μία σειρά συντονισμένων ενεργειών του Δήμου Χανίων και των εμπλεκομένων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού. Έτσι μετά από τα, με ημερομηνία 11-7-2016 και 6-9-2017, αιτήματα του Δήμου Χανίων προς τη Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού και την Υπουργό Πολιτισμού αντίστοιχα, για την κήρυξη των δύο καμινάδων και του εναπομείναντος κτιρίου των 460 τ.μ. του πρώην εργοστασίου της ΑΒΕΑ, ως ιστορικών διατηρητέων μνημείων, η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Κρήτης, στην οποία διαβιβάσθηκε το αίτημα, απέστειλε στις 2-7-2018 έγγραφο με φάκελο τεκμηρίωσης προς το Υπουργείο Πολιτισμού, με το οποίο εισηγήθηκε τον χαρακτηρισμό ως νεότερου μνημείου του εναπομείναντος συγκροτήματος της παλιάς ΑΒΕΑ. Στη συνέχεια, στις 20-12-2018 συνεδρίασε το Ειδικό Όργανο Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου-Κεντρικού Συμβουλίου Νεοτέρων Μνημείων, όπου παρέστη εκπρόσωπος του Δήμου Χανίων για να στηρίξει τη θέση του Δήμου και γνωμοδότησε θετικά για τον χαρακτηρισμό αυτόν. Τέλος, στις 25-2-2019 εκδόθηκε η σχετική υπουργική απόφαση η οποία δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στις 6 Μαρτίου 2019 και κοινοποιήθηκε στον Δήμο Χανίων την Μεγάλη Πέμπτη (25/4/2019).

“Από τη θέση του Δημάρχου, μου δόθηκε τουλάχιστον η δυνατότητα να συμβάλλω μετά από επίμονες και συντονισμένες ενέργειες, στη διατήρηση των υπολειμμάτων του εργοστασίου, για να μας θυμίζουν το βιομηχανικό μας παρελθόν, συνδεδεμένο με ένα πολύτιμο προϊόν του τόπου μας, το λάδι, ικανοποιώντας ένα ομόθυμο αίτημα της κοινωνίας μας”, τόνισε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος Χανίων Τάσος Βάμβουκας.