Του Αργύρη Αργυριάδη
Δικηγόρου Παρ’ Αρείω Πάγω
www.argiriadis.gr
Η Κίρκη μας είναι γνωστή από την Οδύσσεια του Ομήρου, όπου διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, σε μια από τις σημαντικότερες περιπέτειες του Οδυσσέα. Ήταν αθάνατη και κατοικούσε σε ένα νησί, κάπου σε έναν μακρινό ωκεανό, όπου ζούσε μόνη μαζί με μαγεμένους υπηρέτες της, τα εξημερωμένα λιοντάρια, λύκους και άλλα ζώα. Όλα αυτά ήταν στην πραγματικότητα άντρες που είχε μεταμορφώσει με τη μαγεία της.
Στην ελληνική ζώσα πραγματικότητα, το ρόλο της Κίρκης – για πολλούς ανθρώπους, γυναίκες και άνδρες – διαδραματίζει η πολιτική. Κάποιοι ξεκινούν με όνειρα, επαναστατικά τσιτάτα και στόχους ανατροπής της καθεστηκυίας τάξης. Κάποιοι άλλοι την αντιμετωπίζουν ως ευκαιρία βολέματος ή ως κοινωνικό ασανσέρ. Από μικρή ηλικία ταυτίζουν τη ζωή τους με την προοπτική ενασχόλησης με την πολιτική. Καλλιεργούνται στα κομματικά θερμοκήπια, μένουν ουσιαστικά ανεπάγγελτοι, αλλά πολλοί εξ αυτών (σχεδόν όλοι τα τελευταία 20 χρόνια) καταφέρνουν να αναρριχηθούν ακόμη και στα ύπατα αξιώματα. Από το 1996 μέχρι σήμερα μόνον ο Σημίτης και ο νυν πρωθυπουργός ενθυμούμαι να έχουν εργαστεί πριν μαγευτούν από την Κίρκη της πολιτικής. Σίγουρα, όμως, όλοι μπορούμε να θυμηθούμε «εξημερωμένα λιοντάρια και λύκους» που αλλιώς ξεκίνησαν τον πολιτικό τους βίο και αλλιώς κατέληξαν.
Χαρακτηριστικό της ελληνικής πραγματικότητας είναι όχι μόνον η επαγγελματική σχέση με την πολιτική, αλλά και η μακροχρόνια σχέση με αυτήν. Σε αντίθεση με τον Ομηρικό Οδυσσέα δεν βρέθηκε κανένας Ερμής να προσφέρει στους Έλληνες πολιτικούς το βοτάνι «μώλυ» για να αντισταθούν στα μάγια της Κίρκης. Επιζητούν την εκλογή τους μέχρι το τέλος του βιολογικού τους κύκλου. Πρώην Επίτροπος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και επί μακρόν βουλευτής και υπουργός θέλει να πολιτευτεί εκ νέου, στα γεράματα, στην Α΄ Αθηνών. Πρώην πρωθυπουργοί προτιμούν να εκλέγονται – άνευ σταυρού – διαρκώς, ως απλοί βουλευτές. Από δήμαρχοι … κλητήρες. Δίχως να κάνουν έστω μια ερώτηση ή πρόταση νόμου στη βουλή. Απλά να εκλέγονται! Να διατηρούν μισθό, αποσπασμένους υπαλλήλους και τη δύναμη της κοινοβουλευτικής ψήφου.
Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα ανωτέρω, η ανακοίνωση της πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας ότι δεν πρόκειται να συνεχίσει την πολιτική της καριέρα (είναι ήδη μόλις 5 έτη πρωθυπουργός) ακούγεται προκλητικά παράταιρη. Η Τζασίντα Αρντερν έγινε πρωθυπουργός μόλις στις 26 Οκτωβρίου του 2017, σε ηλικία 37 ετών και επανεξελέγη θριαμβευτικά στην ίδια θέση, το 2020. Κατά τη διάρκεια της θητείας της έγινε μητέρα, καταφέρνοντας να συνδυάσει και τους δύο, ιδιαίτερα απαιτητικούς ρόλους. Πριν μερικές ημέρες, σε συνέντευξη τύπου, ανακοίνωσε ότι τον επόμενο μήνα θα εγκαταλείψει το αξίωμά της. «Για μένα, είναι καιρός», είπε. «Απλώς δεν έχω την ενέργεια για ακόμη τέσσερα χρόνια».
Η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας είναι σπάνια περίπτωση, αλλά όχι η μοναδική. Στις περισσότερες χώρες του κόσμου τα μάγια της Κίρκης κάποια στιγμή λύνονται. Μπορεί κάποιος να εκλέγεται 2-3 θητείες, όχι 13. Και δεν χρειάζεται τούτο να προβλέπεται σε κάποιο νόμο. Πρέπει και οι ίδιοι οι πολιτικοί να έχουν και άλλα «ενδιαφέροντα» στη ζωή τους. Να μπορούν να λένε ότι η «ενέργειά μου μειώθηκε, υπάρχουν άλλοι που μπορούν να κάνουν την ίδια δουλειά καλύτερα». Και εάν δεν μπορούν να το πουν πρέπει να τους το υπενθυμίζει ο λαός. Οι επόμενες εκλογές, ίσως είναι η ευκαιρία για κάποιους, να απελευθερωθούν από τα μάγια της Κίρκης …
