Εδώ και καιρό οι γιατροί συνιστούν τη φυσική άσκηση ως όπλο κατά της γήρανσης του εγκεφάλου και της άνοιας. Πόση άσκηση όμως είναι αρκετή;
Δύο νέες μελέτες προσφέρουν αισιόδοξα νέα: ακόμα και η ήπια σωματική δραστηριότητα δείχνει να προσφέρει ορατά οφέλη.
Η πρώτη μελέτη χρηματοδοτήθηκε από την αμερικανική κυβέρνηση και πραγματοποιήθηκε την περίοδο της πανδημίας, η οποία πρόσθεσε την κοινωνική απομόνωση στη λίστα των παραγόντων κινδύνου για άνοια.
Οι ερευνητές εξέτασαν 300 εθελοντές μεγάλης ηλικίας με ήπια γνωστική βλάβη, μια πάθηση που συχνά, αλλά όχι πάντα, εξελίσσεται σε νόσο του Αλτσχάιμερ. Οι μισοί εθελοντές ακολούθησαν πρόγραμμα αεροβικής άσκησης, ενώ οι υπόλοιποι περιορίστηκαν σε διατάσεις και ασκήσεις ισορροπίας που δεν ανεβάζουν πολύ την καρδιακή συχνότητα.
Ένα σημαντικό συστατικό του πειράματος ήταν ότι οι συμμετέχοντες παρακολουθούνταν στενά από γυμναστές, στην αρχή από κοντά και στη συνέχεια μέσω βιντεοκλήσεων.
Ένα χρόνο αργότερα, τα γνωσιακά τεστ έδειξαν ότι καμία από τις δύο ομάδες δεν είχε επιδεινωθεί., ούτε παρουσίαζε τη συρρίκνωση περιοχών του εγκεφάλου που συνοδεύει τα σοβαρά προβλήματα υγείας, ανέφεραν οι ερευνητές στο Διεθνές Συνέδριο της Ένωσης Νόσου Αλτσχάιμερ.
Τα ευρήματα είναι ενθαρρυντικά, θα ήταν όμως πιο αξιόπιστα αν η μελέτη είχε χρησιμοποιήσει ως ομάδα ελέγχου άτομα που δεν ασκούνταν καθόλου, επισήμανε σύμφωνα με το Associated Press το αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης.
Ωστόσο, άτομα με παρόμοια προβλήματα και χαρακτηριστικά που συμμετείχαν σε διαφορετική, μακροπρόθεσμη μελέτη για την άνοια, οι οποίοι όμως δεν ασκούνταν, παρουσίασαν σημαντική έκπτωση των γνωσιακών ικανοτήτων σε διάστημα 12 μηνών.
Μικρή προσπάθεια, μεγάλο κέρδος
Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η πρόληψη των προβλημάτων μνήμης με την άσκηση «είναι κάτι που όλοι μπορούν να κάνουν» σχολίασε η Λόρα Μπέικερ του Πανεπιστημίου «Ουέικ Φόρεστ», επικεφαλής της μελέτης.
Το ίδιο προκύπτει εξάλλου από τη δεύτερη έρευνα, η οποία εξέτασε δεδομένα για 2.550 εθελοντές 30-94 ετών οι οποίοι υποβλήθηκαν σε μαγνητικές τομογραφίες και κλήθηκαν να φορούν στο πόδι ένα επιταχυνσιόμετρο που μετρά τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας.
Όπως αναφέρουν οι γερμανοί ερευνητές στην επιθεώρηση Neurology, η ανάλυση έδειξε ότι στους συμμετέχοντες που ασκούνταν οι περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου είχαν κατά μέσο όρο μεγαλύτερο όγκο.
Η διαφορά αυτή ήταν εντονότερη σε όσους ασκούνταν περισσότερο, ωστόσο ακόμα και η ήπια άσκηση βρέθηκε να έχει σημαντική προστατευτική δράση, σε σχέση με την καθόλου άσκηση.
«Τα αποτελέσματα της μελέτης μας υποδεικνύουν ότι ακόμα και μικρές συμπεριφορικές αλλαγές, όπως το περπάτημα για 15 λεπτά την ημέρα ή η χρήση της σκάλας αντί του ανελκυστήρα, μπορεί να έχει σημαντική θετική επίδραση στον εγκέφαλο και να προλαμβάνει την απώλεια εγκεφαλικού όγκου και την εμφάνιση νευροεκφυλιστικών νόσων» λέει ο Αχμάντ Αζίζ του Γερμανικού Κέντρου για τις Νευροεκφυλιστικές Νόσους.
Όπως προσθέτει η Φαμπιέν Φοξ του ίδιου ιδρύματος, επικεφαλής της μελέτης, «ακόμα και η ήπια φυσική δραστηριότητα μπορεί να βοηθήσει. Μικρή προσπάθεια με μεγάλα αποτελέσματα».
