ΑΝΑΚΟΙΝΩΘΕΝ
Ι΄ ΣΥΝΑΞΕΩΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ
ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ
Κωνσταντινούπολη, 1-3 Σεπτεμβρίου 2024
Συνήλθε, τη προσκλήσει και υπό την προεδρίαν της Α. Θ. Παναγιότητος του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου, εις την Ι´ αυτής Σύναξιν, η σεβασμία Ιεραρχία του Οικουμενικού Θρόνου, τη συμμετοχή και των Αρχιερέων των υπό την κανονικήν αυτού προστασίαν Αυτονόμων Εκκλησιών Φιλλανδίας και Εσθονίας, εν τη Πόλει του Κωνσταντίνου, από 1ης μέχρι και της 3ης Σεπτεμβρίου 2024.
Της Συνάξεως προηγήθη η Θεία Λειτουργία επί τη εορτή της Ινδίκτου, εν τω Πανσέπτω Πατριαρχικώ Ναώ του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, συγχοροστατούντος του Πατριάρχου μετά των τιμιωτάτων Μητροπολιτών, Αρχιεπισκόπων και επαρχιούχων Επισκόπων του Θρόνου.
Η Σύναξις, η οποία ήρχισε με την ειθισμένην εισαγωγικήν ομιλίαν του Παναγιωτάτου και με την αντιφώνησιν του πρώτου τη τάξει εκ των Ιεραρχών του Θρόνου Σεβ. Μητροπολίτου Γέροντος Χαλκηδόνος κ. Εμμανουήλ, περιελάμβανε τας κάτωθι πέντε θεματικάς συνεδρίας, αφιερωμένας εις την μελέτην ζητημάτων αφορώντων εις την ζωήν και την μαρτυρίαν της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας εν τω συγχρόνω κόσμω, με πανορθόδοξον και παγχριστιανικήν εμβέλειαν:
(α) «Διόρθοδοξοι και διαχριστιανικαί σχέσεις», με εισηγήσεις αναφερομένας εις τας επιπτώσεις του εν εξελίξει αιματηρού πολέμου εν Ουκρανία δια τα εκκλησιαστικά πράγματα εις την χώραν αυτήν και εις τα κράτη της Βαλτικής, καθώς και δια την εν Δυτική Ευρώπη, ούτω καλουμένην, «Ορθόδοξον Διασποράν». Ηκολούθησαν ομιλίαι περί της πορείας του θεολογικού διαλόγου μεταξύ Ορθοδόξου και Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας και περί της συμβολής της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως εις το Συμβούλιον Ευρωπαϊκών Εκκλησιών και εις το Φόρουμ Διαλόγου Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών εν Ευρώπη.
(β) «Κανονικολειτουργικά Ζητήματα», όπου ανεπτύχθησαν θέματα σχετικώς με παρατηρουμένας αποκλίσεις εκ του Τυπικού και της λειτουργικής παραδόσεως της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας, καθώς και με περιπτώσεις εισπηδήσεως δια της χρήσεως των μέσων γενικής ενημερώσεως.
(γ) «Η Μήτηρ Εκκλησία εν τω συγχρόνω κόσμω», με εισηγήσεις περί του λίαν επικαίρου ζητήματος της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ) γενικώς, και αναφορικώς προς την Εκκλησίαν, και περί της μερίμνης αυτής ενώπιον των αμφισβητήσεων και των πνευματικών αναζητήσεων των νέων της σήμερον.
(δ) «Εκκλησία και γεωπολιτικά ζητήματα», με παρουσίασιν της γενέσεως, αναπτύξεως και εφαρμογής της θεωρίας του λεγομένου «ρωσσικού κόσμου». Απερίφραστος υπήρξεν η καταδίκη εκ μέρους της Ιεραρχίας του Θρόνου του ιδεολογήματος αυτού και της μετατροπής της Εκκλησίας εις εγκόσμιον καθίδρυμα και της εργαλειοποιήσεώς της δια την προώθησιν κρατικών συμφερόντων, καθώς και του, παρά πάσαν έννοιαν δικαίου, συνεχιζομένου πολέμου εις την Ουκρανίαν μετά την απρόκλητον εισβολήν της Ρωσσικής Ομοσπονδίας εις το έδαφος ενός κυριάρχου κράτους.
Οι συναχθέντες Ιεράρχαι στρέφουν την σκέψιν και την προσευχήν των προς τα εκατομμύρια των εν Ουκρανία εμπεριστάτων αδελφών μας και δέονται του Άρχοντος της Ειρήνης δια τον άμεσον τερματισμόν του πολέμου και την επικράτησιν δικαίας και σταθεράς ειρήνης εις την χειμαζομένην Ουκρανίαν, αλλά και εις την πολύπαθον Μέσην Ανατολήν και δη εις τους Αγίους Τόπους, όπου και η έδρα του Παλαιφάτου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Ακόμη, τα μέλη της Ι. Συνάξεως εμνήσθησαν προσευχητικώς και του ετέρου εμπεριστάτου Πρεσβυγενούς Πατριαρχείου Αντιοχείας και ηυχήθησαν δια την ειρηναίαν κατάστασιν εν Συρία και Λιβάνω.
Εις το τέλος της συνεδρίας αυτής, ανεγνώσθη το συναφές, από 31ης Αυγούστου ε.ε., Γράμμα της Α. Θ. Μακαριότητος, του Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. Θεοδώρου Β´ προς ενημέρωσιν της σεπτής Ιεραρχίας περί της αήθους και όλως αντιθέτου προς την υγιά εκκλησιολογίαν εισπηδήσεως του Πατριαρχείου Μόσχας εις το κανονικόν έδαφος της παλαιφάτου Εκκλησίας της Αλεξανδρείας και του προκληθέντος διχασμού και σκανδαλισμού του εν Αφρική λαού του Θεού.
Η Σύναξις κατεδίκασεν ομοφώνως και ομοψύχως τας ως άνω αντικανονικάς ενεργείας της Εκκλησίας της Ρωσσίας και εξέφρασε την αμέριστον συμπαράστασίν της προς το ταλανιζόμενον Πατριαρχείον Αλεξανδρείας και προς την δοκιμαζομένην Ορθόδοξον Εκκλησίαν της Ουκρανίας.
(ε) «Ορθόδοξος μοναχισμός και ιεραποστολή», με αναφοράν εις την Ορθόδοξον ιεραποστολήν εις τους Αντίποδας και εις τον Ορθόδοξον ανδρώον και γυναικείον μοναχισμόν εις τον 21ον αιώνα, καθώς και εις τας σχέσεις της Μητρός Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως με το Άγιον Όρος.
Οι συμμετέχοντες επήνεσαν την αρίστην οργάνωσιν της Συνάξεως, την επικαιρότητα των συζητηθέντων θεμάτων και το γεγονός ότι ανεδείχθη δι᾽ αυτών η αληθώς οικουμενική διάστασις και ευθύνη της Μεγάλης Εκκλησίας. Η Σύναξις ελειτούργησεν ως φόρουμ διαλόγου και ευκαιρία περιεκτικών συζητήσεων, αι οποίαι ετροφοδοτήθησαν εκ της επικαίρου θεματολογίας και εκ της ποιότητος και του υψηλού επιπέδου των εισηγήσεων.
Εις την καταληκτήριον ομιλίαν του, ο Παναγιώτατος υπενθύμισεν εις την σεπτήν Ιεραρχίαν ότι εντός του αρξαμένου εκκλησιαστικού έτους, κατά τα τέλη Μαΐου 2025, θα πραγματοποιηθή εις την Νίκαιαν της Βιθυνίας ο επίσημος εορτασμός της συμπληρώσεως 1700 ετών από της εκείσε συγκλήσεως της Πρώτης Οικουμενικής Συνόδου, τη αυτοπροσώπω συμμετοχή του Αγιωτάτου Πάπα Ρώμης Φραγκίσκου. Επικαίρως, η παρούσα Σύναξις της Ιεραρχίας του Θρόνου αφιερώθη εις την ιστορικήν αυτήν επέτειον, γεγονός το οποίον εξεφράσθη δια της επιλογής ως κεντρικού συνθήματος της εφετεινής Συνάξεως του υμνολογικού στίχου εκ του Εσπερινού της Κυριακής των Αγίων και Θεοφόρων Πατέρων των εν Νικαία συνελθόντων το πρώτον, οι οποίοι, μεταξύ άλλων, ησχολήθησαν και με το ζήτημα της ρυθμίσεως της ημερομηνίας εορτασμού του Πάσχα: «τοις θείοις αυτών δόγμασιν επόμενοι, βεβαίως πιστεύοντες λατρεύομεν, … εν μια Θεότητι, Τριάδα ομοούσιον». Εν τω πνεύματι τούτω, εκφράζεται ομοθυμαδόν η ευχή ο κοινός εορτασμός του Πάσχα κατά το επόμενον έτος υπό της Ανατολικής και Δυτικής Χριστιανοσύνης, να μη αποτελέση μίαν ευτυχή απλώς σύμπτωσιν, αλλά την απαρχήν της καθιερώσεως κοινής ημερομηνίας δια τον εορτασμόν του κατ᾽ έτος, συμφώνως προς το Πασχάλιον της καθ᾽ ημάς Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Ηκολούθησεν η αντιφώνησις του πρώτου τη τάξει εκ των παρόντων Μητροπολιτών των Νέων Χωρών, Σεβ. Μητροπολίτου Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνού. Αι εργασίαι της Συνάξεως επερατώθησαν με την ειθισμένην καταληκτήριον ακολουθίαν.
