«Κυρίες και κύριοι διακόπτουμε το πρόγραμμα μας καθώς έχουμε επεισόδια αυτή τη στιγμή στα Εξάρχεια…» ήταν η πρώτη είδηση που μετέδωσε την απαρχή μιας οργής που μετράει, φέτος, έντεκα χρόνια.
Έντεκα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα από την εν ψυχρώ δολοφονία του 15χρονου Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από τον ειδικό φρουρό Επαμεινώνδα Κορκονέα στα Εξάρχεια.
Η σφαίρα από το όπλο του ειδικού φρουρού ήταν αρκετή για να κόψει το νήμα της ζωής του Αλέξανδρου ξεκινώντας ένα κύμα εξέγερσης και μια βδομάδα συγκρούσεων με τις αστυνομικές δυνάμεις.
Η μέρα εκείνη έμεινε χαραγμένη στη μνήμη πολλών. Άλλοι μάλιστα, σαν μαθητές, θυμούνται ακόμα την έκτακτη είδηση στα δελτία ειδήσεων και την επόμενη μέρα να ξυπνούν σε σχολεία κατειλημμένα, ως μια ένδειξη στήριξης στην οργή που ξύπνησε στην κοινωνία.
Έντεκα χρόνια πριν, ακριβώς, και μέρα Παρασκευή. Ο 15χρονος Αλέξανδρος βρισκόταν στα Εξάρχεια, όταν ξαφνικά πέφτει νεκρός μπροστά στα μάτια των φίλων του.
Μια φραστική αντιπαράθεση με τον φρουρό φαίνεται πως ήταν για αυτόν αρκετή για να στερήσει από ένα παιδί τη ζωή του, στη διασταύρωση Μεσολογγίου και Τζαβέλλα.
Ακαριαίος θάνατος
Όπως έδειξε η ιατροδικαστική εξέταση, ο θάνατος του ήταν ακαριαίος, με τη σφαίρα να διαπερνά την καρδιά του Αλέξανδρου και αν καρφώνεται στον δέκατο θωρακικό σπόνδυλο του.
Ο Κορκονέας βάζει το όπλο στη θήκη και μαζί με τον Σαραλιώτη αποχωρούν επιστρέφοντας ψύχραιμα προς το αστυνομικό τμήμα των Εξαρχείων, στην οδό Καλλιδρομίου, αφού πρώτα ενημερώνουν μέσω ασυρμάτου για το συμβάν.
Η είδηση διαδίδεται αστραπιαία μέσω κινητών τηλεφώνων, διαδικτύου και μέσων ενημέρωσης. Κόσμος αρχίζει να συρρέει στα Εξάρχεια, όπου δεκάδες νεαροί φορούν κουκούλες και στήνουν τα πρώτα οδοφράγματα ανάβοντας φωτιές σε κάδους απορριμμάτων.
Οι διμοιρίες των ΜΑΤ που φθάνουν στην περιοχή βρίσκονται αντιμέτωπες με ένα οργισμένο πλήθος που αρχίζει να τους επιτίθεται με βόμβες μολότοφ, πέτρες, ξύλα και ότι άλλο βρισκόταν εύκαιρο.
Το χριστουγεννιάτικο δέντρο που τυλίγεται στις φλόγες, σηματοδοτεί την έναρξη μιας εβδομάδας ταραχών.
Τα επεισόδια συνεχίζονται μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες όταν ομάδα ατόμων αποχωρεί από τα Εξάρχεια. Το θέμα συνεχίζει να παίρνει διαστάσεις. Τα ΜΜΕ απευθύνουν ερωτήματα για τις συνθήκες θανάτου του Γρηγορόπουλου, ενώ η Αστυνομία δεν δίνει πειστικές απαντήσεις.
Η επόμενη μέρα ξεκινά με μεγαλύτερες ταραχές. Ογκώδεις διαδηλώσεις διοργανώνονται νωρίς το μεσημέρι στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, σε όλες σχεδόν τις πόλεις της χώρας, αλλά και σε πόλεις του εξωτερικού.
Στην Αθήνα ξεσπούν νέα σοβαρά επεισόδια. Μολότοφ, καταστροφές, πετροπόλεμος, χημικά.
Το βράδυ της 7ης Δεκεμβρίου σημειώνονται οι χειρότερες ταραχές που έχει δει η χώρα μετά την Μεταπολίτευση. Χιλιάδες άτομα πραγματοποιούν πορείες στο κέντρο της Αθήνας. Τράπεζες, γραφεία, πολυκαταστήματα, ακόμα και μικρά μαγαζιά, φλέγονται και λεηλατούνται.
Τα επεισόδια ξεφεύγουν από κάθε έλεγχο. Διαδηλωτές αναποδογυρίζουν περιπολικά στο Μοναστηράκι, πυρπολούν πυροσβεστικά οχήματα στην Πανεπιστημίου.
Οι ταραχές συνεχίζονται με αμείωτη ένταση μέχρι και τις 10 Δεκεμβρίου. Κάθε μέρα κι άλλα κτίρια γίνονται παρανάλωμα του πυρός και λεηλατούνται. Δημόσια κτίρια, ιδιωτικά, μνημεία, αμέτρητα αυτοκίνητα. Στην Ακαδημίας, τη Σόλωνος, την Πατησίων. Οι ομάδες φθάνουν ακόμα και στο Κολωνάκι, μια ανάσα από την Πατριάρχουν Ιωακείμ σπάζοντας καταστήματα.
Την επομένη χιλιάδες μαθητές γυμνασίων και λυκείων προχωρούν σε καταλήψεις σχολείων και συμμετέχουν στις κινητοποιήσεις. Εκείνες τις ημέρες πραγματοποιούνται συγκεντρώσεις και πορείες όχι μόνο στο κέντρο της Αθήνας αλλά και στα προάστια. Στην Αγία Παρασκευή, το Χαλάνδρι, τα Άνω Λιόσια, το Περιστέρι…
Τα επεισόδια κρατούν ακόμα μερικές ημέρες και σταδιακά η κατάσταση αρχίζει να αποκλιμακώνεται. Ωστόσο η πρωτεύουσα θυμίζει βομβαρδισμένη πόλη. Σύμφωνα με εκτίμηση του ΕΒΕΑ, οι ζημιές που προκλήθηκαν μόνο στην Αθήνα ξεπέρασαν τα 50 εκατομμύρια ευρώ.
Οι καταθέσεις των ειδικών φρουρών
Στις 10 Δεκεμβρίου και οι δύο ειδικοί φρουροί κρίθηκαν προφυλακιστέοι μετά την απολογία τους στον ανακριτή αφού παρέδωσαν απολογητικά υπομνήματα. Ο Κορκονέας ισχυρίστηκε ότι δεν είχε πρόθεση να δολοφονήσει τον Γρηγορόπουλο και ότι έριξε δύο προειδοποιητικές βολές στον αέρα, ευρισκόμενος, μαζί με τον συνάδελφό του σε καθεστώς φόβου, καθώς -όπως είπε είχαν δεχθεί επίθεση με πέτρες από ομάδα τριάντα αναρχικών.
Στις 18 Δεκεμβρίου κατατέθηκε στον ανακριτή το πόρισμα της βαλλιστικής εξέτασης, σύμφωνα με το οποίο υπάρχουν «στοιχεία απολύτως συμβατά με πρόσκρουση της βολίδας σε σκληρή – ανένδοτη επιφάνεια με το πλαϊνό τμήμα της και στη συνέχεια εποστρακισμού της από την επιφάνεια αυτή».
Στις 14 Ιανουαρίου 2009 παραδόθηκε στον ανακριτή η έκθεση της βλητικής αυτοψίας. Οι πραγματογνώμονες δέχθηκαν ότι η σφαίρα εποστρακίστηκε σε τσιμεντένια μπάλα και στη συνέχεια έπληξε το θύμα.
Αντίθετα, οι τεχνικοί σύμβουλοι της οικογένειας Γρηγορόπουλου δεν δέχτηκαν τον εποστρακισμό της σφαίρας, ισχυριζόμενοι ότι «πρόκειται για μία πολυσυζητημένη λέξη, για την οποία έχει αναπτυχθεί φιλολογία και παραφιλολογία, η οποία στην ουσία δεν προσδιορίζει τίποτα».
Στις 24 Αυγούστου 2009 το Συμβούλιο Εφετών Αθηνών διέταξε την παραπομπή των δύο ειδικών φρουρών στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο, προκειμένου να δικαστούν για ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο ο Κορκονέας και για απλή συνέργεια σε ανθρωποκτονία με ενδεχόμενο δόλο ο Σαραλιώτης.
«Ακατάσχετη επιθυμία για επίδειξη ισχύος…»
Στις 11 Οκτωβρίου 2010, το Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο της Άμφισσας, αποτελούμενο από 3 τακτικούς δικαστές και 4 ένορκους, έκρινε και τους δύο ειδικούς φρουρούς ενόχους, τον Κορκονέα για ανθρωποκτονία με άμεσο δόλο (με μετατροπή της κατηγορίας επί το αυστηρότερον και χωρίς ελαφρυντικά) και τον Σαραλιώτη για συνέργεια.
Ο Κορκονέας καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη (ψήφοι 4-3) και 15 μήνες φυλάκιση, ενώ ο Σαραλιώτης σε πρόσκαιρη κάθειρξη δέκα ετών (ψήφοι 6-1). Και οι δυο καταδικασθέντες οδηγήθηκαν στη φυλακή, αλλά μετά από ένα χρόνο ο Σαραλιώτης αποφυλακίστηκε με περιοριστικούς όρους.
Στο σκεπτικό της απόφασης αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι η «ακατάσχετη επιθυμία του Επαμεινώνδα Κορκονέα να προκαλέσει με κάθε τρόπο άοπλα νεαρά άτομα και να κάνει επίδειξη ισχύος, εμφορούμενος από την ασφάλεια που του παρείχε η κατοχή του οπλισμού του» ήταν μία από τις αιτίες που όπλισαν το χέρι του με αποτέλεσμα τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου.
