«Αέρας» ελλείψεων σε φάρμακα από το νέο νόμο «Γιατρός για όλους»

Σοβαρές επιπτώσεις στη φαρμακευτική περίθαλψη των ασθενών αναμένεται να προκαλέσει νέα ρύθμιση για τη φαρμακευτική δαπάνη που ψηφίστηκε στο νόμο «Γιατρός για όλους» εκτιμά ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), καθώς δεν λαμβάνονται μέτρα ελέγχου της φαρμακευτικής δαπάνης, αντίθετα γίνεται ανακατανομή των υποχρεωτικών επιστροφών.

Ο ΣΦΕΕ επισημαίνει την ανάγκη διάθεσης πρόσθετων πόρων για τη φαρμακευτική περίθαλψη των ασθενών ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες τους, καθώς η προβλεπόμενη δαπάνη είναι καθηλωμένη εδώ και 9 χρόνια στα ίδια επίπεδα, ενώ δεν λαμβάνονται μέτρα ελέγχου της ζήτησης φαρμάκων.

Σε επιστολή του προς τον υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη ο γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Μιχάλης Χειμώνας, υπογραμμίζει ότι η κατάσταση οδηγείται σε αδιέξοδο και η κυβέρνηση θα έχει την κύρια ευθύνη, αφού οι ρυθμίσεις που ψηφίστηκαν δεν δίνουν λύση σε κανένα από τα διαχρονικά και μεγάλα προβλήματα που υπάρχουν.

Επισημαίνει πως η φαρμακευτική δαπάνη είναι στάσιμη από το 2014 και μετά, δηλαδή επί 9 χρόνια τώρα- με εξαίρεση το κονδύλι των εμβολίων. Την ίδια στιγμή παρατηρεί ότι δεν υπάρχει έλεγχος στη ζήτηση γεγονός που προκαλεί ασφυκτική κατάσταση στις φαρμακευτικές επιχειρήσεις, που αποτελούν τον μοναδικό εταίρο στον οποίο καταλογίζεται η υπέρβαση της δαπάνης, η οποία μάλιστα συνεχώς αυξάνεται.

Ο ΣΦΕΕ δηλώνει πως κατανοεί τη δυσχερή οικονομική κατάσταση της χώρας λόγω της ενεργειακής κρίσης, σημειώνει όμως πως η κατάσταση απαιτεί αγαστή συνεργασία και όχι λήψη βιαστικών και μη αιτιολογημένων αποφάσεων που η εφαρμογή τους θα επιφέρει δυνητικά αρνητικές επιπτώσεις στους ασθενείς.

Επισημαίνει πως με αφορμή την πανδημία οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. διαθέτουν επιπλέον πόρους για τη φαρμακευτική δαπάνη. Όμως ακόμη κι αν η απόφαση της κυβέρνησης δεν προβλέπει τη διάθεση πρόσθετων πόρων, τότε θα έπρεπε να είναι προσανατολισμένη στα μέτρα ελέγχου της δαπάνης και να μην αφήνεται και πάλι στην περαιτέρω επιβάρυνση των εταιρειών.

Σχολιάζοντας τη νέα διάταξη, ο ΣΦΕΕ παρατηρεί πως:

α) Υπάρχει πλήρης έλλειψη αιτιολόγησης των μέτρων που ψηφίστηκαν και ως προς το μέγεθός τους, και ως προς την χρησιμότητα τους, ενώ υπάρχει και ασάφεια στην περιγραφή τους.

β) Για άλλη μια φορά πραγματοποιείται ανακατανομή των επιστροφών από ορισμένες κατηγορίες φαρμάκων σε άλλες, και φυσικά μεταξύ εταιριών.

γ) Δεν λαμβάνονται μέτρα που θα βοηθήσουν στη συγκράτηση της φαρμακευτικής δαπάνης και που θα έπρεπε να είχαν προηγηθεί αυτού του νομοσχεδίου (π.χ. κατάργηση εξίσωσης Λιανικής και Ασφαλιστικής Τιμής για τα γενόσημα, συνταγογράφηση για ανασφάλιστους πολίτες, εφαρμογή περιοριστικών θεραπευτικών πρωτοκόλλων, κλπ.).

δ) Η προσπάθεια να «χρυσωθεί» το χάπι της κατάργησης του clawback ανάπτυξης (80/20 σε ΕΟΠΥΥ – 90/10 στα Νοσοκομεία) αποτυγχάνει πλήρως αφού μετατρέπεται σε rebate με «επιλεκτικό» καταλογισμό, χωρίς διασφάλιση για μείωση ή έστω συγκράτηση του συνόλου των επιστροφών.

Την ίδια στιγμή ακυρώνεται στην πράξη η λογική και οι προβλέψεις του πλάνου ανασυγκρότησης (RRF), αφού η πολυαναμενόμενη δέσμευση της κυβέρνησης για μείωση του clawback σε σχέση με τα επίπεδα του 2020, υλοποιείται με την μετατροπή του σε rebate και όχι με μέτρα ελέγχου και συγκράτησης της δαπάνης, όπως υπαγορεύει η λογική της βιωσιμότητας του συστήματος.

Πολίτικες μετατροπής του clawback σε rebate έχουν εφαρμοστεί ξανά στο παρελθόν. Το 2017 μια τέτοιου είδους πολιτική εισήγαγε το περίφημο «πολυώνυμο» των rebates αλλά εκ του αποτελέσματος είναι εμφανές ότι απέτυχε παταγωδώς. Δυστυχώς, η πάροδος του χρόνου δεν συνέβαλε στην εισαγωγή νέων βελτιωμένων πρακτικών.

ε) Δημιουργείται νομοθετική βάση για επιμέρους κλειστούς προϋπολογισμούς που τελικά θα οδηγήσουν και αυτοί σε απλή μεταφορά βαρών μεταξύ κατηγοριών φαρμάκων και εταιριών ενώ δεν υφίσταται τεκμηρίωση για την αναγκαιότητα τους και δημιουργείται μείζων προβληματισμός για τον ορθολογικό καθορισμό του μεγέθους τους.

Με την επιστολή του ο ΣΦΕΕ ζητά:

• Την άμεση εφαρμογή μέτρων περιορισμού δαπάνης
• Την επαρκή χρηματοδότηση του προϋπολογισμού ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες των ασθενών
• Την απόσυρση των ρυθμίσεων του νόμου
• Την ουσιαστική εφαρμογή των όρων του πλάνου ανασυγκρότησης για μείωση του συνόλου των επιστροφών ώστε να υπάρξει πραγματική βελτίωση της κατάστασης για τις επιχειρήσεις του κλάδου και όχι απλά «λογιστική τακτοποίηση» των αριθμών.
• Τη διασφάλιση της διαφάνειας και της προβλεψιμότητας στην επιβολή των μέτρων που θεσπίζονται.