Ο επιούσιος άρτος όπως ονομάζεται το καθημερινό ψωμί στην γνωστή θρησκευτική χριστιανική παράκληση, «Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς» μετά τον πόλεμο Ρωσίας Ουκρανίας άρχισε να γίνεται περιζήτητος στη χώρα μας.
Δεν είναι φυσικά το θέμα ότι μπορεί να στεναχωρηθεί κανείς εάν από την αύξηση της τιμής του αλεύρου θα ακριβύνουν τα γλυκά, τα τσουρέκια και το παντεσπάνι, όμως για τον άρτον ημών τον επιούσιόν τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Τα στοιχεία που έδωσε το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης με αφορμή την αύξηση στο ψωμί τις τελευταίες ημέρες είναι εντυπωσιακά.
Η Ελλάδα χρειάζεται ετησίως 900,000 τόνους μαλακού σιταριού και οι 250,000 τόνοι δηλαδή το 30% εισάγεται από τη Ρωσία και την Ουκρανία.
Η εγχώρια παραγωγή σε μαλακό σιτάρι που φτιάχνεται το ψωμί φθάνει μόλις το 10% των αναγκών της χώρας και μόνο στην παραγωγή του σκληρού σιταριού κυρίως για την παραγωγή ζυμαρικών υπάρχει επάρκεια και δεν κάνει εισαγωγές.
Τα τελευταία χρόνια που η Ελλάδα είχε επάρκεια στην παραγωγή μαλακού σιταριού ήταν η δεκαετία 1950 και 1960 μέχρι τα τέλη του 1970 και από εκεί και μετά αρχίζει η εγκατάλειψη με την στροφή σε άλλες καλλιέργειες.
Δεν είμαστε ειδικοί προκειμένου καταθέτουμε τα δικά μας συμπεράσματα, γιατί κάθε εποχή κρίνεται από τις ανάγκες που προκύπτουν με βάση τις τιμές και το κέρδος, όμως οι αριθμοί και τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η αγροτική παραγωγή πρέπει όχι μόνο να αλλάζει αλλά και να εκσυγχρονίζεται.
Η παραγωγή του ψωμιού στην Ελλάδα από την αρχαιότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το σιτάρι, το ταπεινότερο και πολυτιμότερο ίσως όλων των φυτών, αφού με αυτό φτιάχνονταν το ψωμί εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Ψωμί φθηνό, νόστιμο, χορταστικό, γεμίζει αιώνες τώρα στο τραπέζι το πιάτο των φτωχών και των πλουσίων της ελληνικής κοινωνίας.
Είναι γνωστό σε όλους ότι μια φραντζόλα ψωμί που συνήθως είναι μισό κιλό όπως την αγοράζουμε από τον φούρνο που κόστιζε μέχρι τώρα 70 έως 80 λεπτά σήμερα έχει ξεπεράσει το ένα ευρώ.
Για την ακρίβεια του ψωμιού προφανώς δεν φταίνε οι ελλείψεις αφού υπάρχουν ακόμη αποθέματα, αλλά ο φόβος του πολέμου και η αισχροκέρδεια είναι τα αίτια που προκαλούν την αύξηση πριν προκύψουν οι ελλείψεις.
Δεν φταίνε βέβαια ούτε οι αρτοποιοί που τώρα πληρώνουν διπλάσιο ρεύμα για να λειτουργήσουν τα καταστήματά τους.
Φταίει ο πόλεμος με τις συνθήκες που διαμορφώνονται στην αγορά και η λανθασμένη ευρωπαϊκή- ελληνική αγροτική πολιτική των τελευταίων χρόνων.
Στην Ευρώπη όπως λένε οι ειδικοί δεν ακολουθείται σωστή ενεργειακή και αγροτική πολιτική τις τελευταίες δεκαετίες.
Επαναπαύτηκαν όλοι σε όλα τα επίπεδα από την ασφάλεια της κανονικότητας των καιρών της ειρήνης και κανείς δεν έκανε κάτι για να αλλάξει την πορεία, χαράσσοντας μια αγροτική στρατηγική προσηλωμένη στην τήρηση κανόνων που απαιτεί η ενιαία πολιτική παραγωγικής αγροτικής αυτάρκειας, και αλληλοκαλύψεις μεταξύ των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όλοι μιλούσαν χρόνια τώρα για την λανθασμένη καταβολή των Ευρωπαϊκών επιδοτήσεων κτηνοτροφικών, αγροτικών εξισωτικής και ενιαίας ενίσχυσης, αλλά κανείς δεν έκανε τίποτα για την βελτίωση και την αποτελεσματικότητα των.
Πολλές επιδοτήσεις έγιναν πολυτελή σπίτια και αυτοκίνητα, ενώ ένας σημαντικός αριθμός αγροτών έχει εγκαταλείψει την αγροτική γη με αποτέλεσμα την μείωση της παραγωγής και της αυτάρκειας των αγροτικών προϊόντων.
Γιατί να το κρύψουμε άλλωστε αφού κανείς ποτέ δεν ασχολήθηκε σοβαρά με τον έλεγχο της πραγματικής παραγωγής και τα πανωγραψίματα και οι επιδοτήσεις καταβάλλονταν κανονικά σε όλους, ενώ οι περισσότεροι ελαιοπαραγωγοί όχι απλά δεν καλλιεργούσαν ελιές, αλλά έχουν χρόνια να πάνε στα χωράφια τους.
Όμως ότι έγινε…..έγινε και τώρα δεν έχει νόημα να κλαιγόμαστε και να διαμαρτυρόμαστε .
Είναι βέβαιο ότι εάν «ξυπνήσουμε» στην Ελλάδα μπορούμε να γίνουμε αυτάρκεις σε πολλούς παραγωγικούς τομείς.
Στην αλιεία, στην γεωργία, στην ενέργεια, στην βιοτεχνία, να αναπτυχθούμε και να μεγαλουργήσουμε, ακολουθώντας το παράδειγμα της προόδου στον τουρισμό και στην ναυτιλία.
Η κατάσταση μπορεί να βελτιωθεί ξεκινώντας από σήμερα αρκεί να το πάρουμε απόφαση και να μην το ξεχάσουμε πάλι μόλις τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
ΗΡΑΚΛΕΙΟ 6-4-2022
ΜΑΡΙΝΟΣ ΠΑΤΤΑΚΟΣ