Βουρβαχάκης: Γιατί είναι μονόδρομος η κατάργηση της προκαταβολής φόρου των επιχειρήσεων

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη εξήγγειλε μια σειρά από φορολογικά μέτρα που θα δώσουν μια μεγάλη ανάσα σε μισθωτούς ,συνταξιούχους, επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες. Ειδικότερα τα μέτρα τα οποία εξήγγειλε στο πεδίο της φορολόγησης έχουν ως εξής:

1.Διατηρείται το αφορολόγητο και μειώνεται ο συντελεστής για τα εισοδήματα μέχρι 10.000 ευρώ στο 9%, από 22% που είναι σήμερα.

2.Μείωση του συντελεστή φορολογίας εισοδήματος των εταιρειών και των λοιπών νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων από το 28% στο 24% για τη χρήση του 2019. Το όφελος από το μέτρο αυτό θα γίνει αντιληπτό το 2020, με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων που θα υποβληθούν για τα εισοδήματα της χρήσης του 2020.

3.Μείωση του φόρου στα μερίσματα από το 10% στο 5%, για τη χρήση του 2019.

4.Αναστολή της επιβολής ΦΠΑ 24% στις μεταβιβάσεις νεόδμητων οικοδομών. Η αναστολή θα διαρκέσει 3 χρόνια (2020-2022).

5.Χορήγηση έκπτωσης φόρου εισοδήματος ίσης με το 40% της δαπάνης για εργασίες που αφορούν ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση, συντήρηση και αξιοποίηση των υφιστάμενων ακινήτων.

6.Αναστολή του φόρου υπεραξίας, του φόρου δηλαδή επί του κέρδους στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Η αναστολή θα διαρκέσει τρία χρόνια (2020-2022) και ο φόρος θα επανεξεταστεί από μηδενική βάση το 2023.

Οπωσδήποτε τα μέτρα αυτά είναι θετικά και στην σωστή κατεύθυνση ,όμως η νέα κυβέρνηση δεν προχωρεί στην κατάργηση της προκαταβολής 100% του φόρου των επιχειρήσεων που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες πληγές της ελληνικής οικονομίας.

Η προκαταβολή φόρου αποτελεί ένα δυσβάστακτο βάρος που περιορίζει ή και αναστέλλει τις προοπτικές ανάπτυξης των επιχειρήσεων της χώρας μας,καθιστά μη βιώσιμες μεγάλο ποσοστό αυτών των επιχειρήσεων, μειώνει δραστικά την οικονομική δραστηριότητα, πλήττει τον ανταγωνισμό και λειτουργεί ως ισχυρό κίνητρο για τη φοροδιαφυγή και την έξοδο κεφαλαίων.

Σαφώς, η συνταγή για την ανόρθωση της ελληνικής οικονομίας συμπεριλαμβάνει πολλά πράγματα μαζί. Για παράδειγμα, θεσμικές αλλαγές, συνταγματικές αλλαγές, το φτιάξιμο του τραπεζικού συστήματος, δημόσιες επενδύσεις και πολλά άλλα.

Και ναί μεν η συνταγή περιλαμβάνει πολλά που κοστίζουν χρήματα που δεν έχουμε αυτή τη στιγμή, αλλά πάρα πολλά περιλαμβάνουν διαρθρωτικές αλλαγές που δεν κοστίζουν, αλλά θα εισφέρουν τα μέγιστα στην ανόρθωση της οικονομίας.

Η προκαταβολή φόρου ουσιαστικά είναι ένας τρόπος ώστε το κράτος να εκμεταλλεύεται την ρευστότητα της αγοράς. Ουσιαστικά δεν είναι λεφτά που ανήκουν στο κράτος, αλλά ρευστότητα έναντι των κερδών που θα κάνει η αγορά (και αν κάνει).

Για τις κερδοφόρες και εδραιωμένες επιχειρήσεις, η αύξηση της προκαταβολής φόρου δεν είναι μεγάλο πρόβλημα, διότι επί της ουσίας έχει πληρωθεί το μεγαλύτερο μέρος από παλιότερες χρήσεις και η όποια αύξηση της κερδοφορίας τους θα επιφέρει ένα πολύ μικρό πλήγμα στην ρευστότητα τους.

Για τις νέες επιχειρήσεις όμως είναι ένα διαφορετικό θέμα. Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι μια νέα επιχείρηση θα είναι κερδοφόρα από τον πρώτο χρόνο, τότε θα πρέπει η επιχείρηση αυτή να κάνει κουμάντο για έναν επιπλέον χρόνο φορολογίας.

Το ερώτημα είναι, θα μπορούσε να καταργηθεί η προκαταβολή φόρου; Η απάντηση είναι ναι και με ελάχιστες παρενέργειες στα ταμειακά του κράτους.

Αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι από το 2012 έως σήμερα οι περισσότερες εταιρείες έχουν υποστεί πολύ μεγάλες ζημιές (ο τραπεζικός κλάδος για παράδειγμα) και οι υπόλοιπες εταιρείες έχουν ελάχιστα κέρδη πλέον (αν έχουν), θα πρέπει να υποθέσουμε ότι το cash flow της προκαταβολής φόρου για το κράτος έχει σχεδόν εξανεμιστεί. Που πολύ απλά σημαίνει ότι θα μπορούσε να καταργηθεί, χωρίς ουσιαστικές παρενέργειες στη λειτουργία του κράτους.

Ακόμα και αν υποθέσουμε ότι οι προκαταβολές φόρου σήμερα είναι μερικά εκατοντάδες εκατομμύρια, συμφέρει να καταργηθεί σήμερα η προκαταβολή φόρου για πάρα πολλούς λόγους, όπως:

1.Δεν θα είναι μεγάλο βάρος στα ταμειακά του κράτους

2.Καταργώντας την προκαταβολή θα δώσει μεγάλο κίνητρο για την δημιουργία νέων επιχειρήσεων, κάτι που σήμερα είναι αποτρεπτικό.

3.Οι παλιότερες επιχειρήσεις θα απελευθερώσουν ρευστότητα που θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για επενδύσεις αν χρειαστεί

4.Η κατάργηση της προκαταβολής φόρου θα επιδράσει πολύ θετικά στην ψυχολογία της αγοράς, διότι η αγορά θα ξέρει ότι δεν θα χρειαστεί να εξοικονομήσει επιπλέον πόρους.

5.Θα δημιουργηθούν έτσι οι προϋποθέσεις που θα επιτρέψουν την επιτάχυνση της αναπτυξιακής διαδικασίας στην πατρίδα μας.

Η κατάληξη είναι ότι ναι μεν χρειάζονται πόροι, αλλά ορισμένες φορές αρκεί να αλλάξουμε πώς λειτουργούμε για να λειτουργεί καλύτερα η αγορά, προκειμένου να βοηθηθεί η οικονομία να αναρρώσει. Η κατάργηση της προκαταβολής φόρου είναι μια από αυτές τις αλλαγές που χρειάζεται να γίνουν.

Η κατάργηση της προκαταβολής φόρου θα αυξήσει την εμπλοκή των φυσικών και νομικών προσώπων στην ελληνική οικονομία με αποτέλεσμα την αύξηση του ΑΕΠ.

Βουρβαχάκης Σταύρος

Οικονομολόγος- Δημοτικός Σύμβουλος Ρεθύμνου